×
اجتماعی
شناسه خبر : 221955
تاریخ انتشار : دوشنبه 1404/02/08 ساعت 09:32

احسان هوشمند

پروتکل‌های صداوسیما کجاست؟

پخش برنامه حاوی توهین به یکی از صحابه پیامبر اسلام (ص) در شبکه یک صداوسیما موجب واکنش شمار زیادی از هم‌وطنان سنی‌مذهب، شخصیت‌های فرهنگی و علمی و سیاسی شد.

نورنیوز-گروه اجتماعی: پخش برنامه حاوی توهین به یکی از صحابه پیامبر اسلام (ص) در شبکه یک صداوسیما موجب واکنش شمار زیادی از هم‌وطنان سنی‌مذهب، شخصیت‌های فرهنگی و علمی و سیاسی شد.

این نخستین باری نیست که در صداوسیمای کشور شاهد وقوع چنین رویدادهای تحریک‌کننده‌ای در حوزه ادیان و مذاهب هستیم. جدای از بازتاب گسترده موضوع در شبکه‌های اجتماعی و فضای عمومی، انتقادات زیادی نیز به عملکرد دستگاه صداوسیمای رسمی کشور وارد شد.

تمرکز بخش بزرگی از انتقادات هم اثرات مخرب ضد انسجامی و وحدت‌شکنانه چنین برنامه‌هایی است که می‌تواند به تحریک احساسات گروهی از هم‌وطنان منجر شود. در این یادداشت ضمن تأکید بر پیامدهای مخرب پخش چنین برنامه‌هایی، از منظری دیگر به چنین برنامه‌های فرقه‌گرایانه پرداخته می‌شود.

۱-در اینکه میان پیروان اهل سنت و اهل تشیع درباره رویدادهای صدر اسلام اختلاف نظر وجود دارد، تردیدی نیست. فرقه‌ها و مذاهب متنوع اسلامی هر‌یک روایت خود را از رویدادهای صدر اسلام دارند و در‌باره صحابه پیامبر اسلام رویکرد‌های مختلفی بر مبنای مذاهب شکل گرفته است. 

در دوره چند‌صد‌ساله پس از وفات پیامبر اسلام اختلافات بین فرقه‌های مختلف اسلامی گاه و بیگاه به اشکال گوناگون حتی گاه با خشونت ظهور و بروز داشته است. در تاریخ ایران نیز نمونه‌هایی از برخی رویدادهای تلخ و ناخوشایند در این حوزه ثبت‌و‌ضبط است.

هر‌چند در دوره 500 سال گذشته و پس از گسترش تشیع در ایران و گرویدن بخش بیشتری از ایرانیان به مذهب شیعه اثنی‌عشری، موضوع تفاوت‌های میان فرقه‌های اسلامی نمود بیشتری داشت. البته یک موضوع در‌این‌باره درخور‌توجه است که شخصیت‌های موجه اهل تشیع از‌جمله اهل بیت پیامبر (ص) نزد هم‌وطنان اهل سنت نیز دارای احترام و منزلت ویژه‌ای هستند.

با احتساب تحولات پس از مشروطه، نظام سیاسی حاکم در ایران بر مبنای روح مشروطه و برابری شهروندان در برابر قانون در سعی و تلاش بوده که موضوعات فرقه‌ای و مذهبی میان شیعیان و سنی‌ها به مسئله‌ای در میان شهروندان ایرانی مبدل نشود.

در یکی از اسناد درباره تدوین کتاب‌های درسی تاریخ و دروس دینی در مدارس دوره رضاشاه از رشید یاسمی حساسیت‌های در نظر گرفته‌شده در‌این‌باره را می‌بینیم که در عین مقید‌بودن نویسنده به روایت شیعی، اما در تلاش بوده تا با احترام از صحابه پیامبر اسلام (ص) یاد شود و به‌این‌ترتیب منابع درسی به زمینه‌ای بر ایجاد اختلاف میان ایرانیان مبدل نشود. 

۲- پس از وقوع انقلاب اسلامی برخی گروه‌ها در پی برجسته‌کردن دوگانه‌هایی بودند؛ دوگانه‌هایی که البته حاوی پارادوکس‌های سیاسی و معرفتی در نظام حکمرانی کشور هم بود. به صورت مشخص این تلقی‌ها ظهور علنی خود را در تولیدات هنری و تلویزیونی و حتی کتاب‌های درسی نشان داد.

اتفاق روی‌داده در هفته گذشته نخستین بار نبود که موجب آزردگی خاطر مؤمنان سنی‌مذهب را فراهم می‌کرد، اما تندی و بی‌منطقی برنامه پخش‌شده و بازتاب فوری آن چیزی نبود که رئیس صداوسیما بتواند به‌سادگی از کنار آن گذر کند.

۳- اینکه سطح دریافت از مباحث تاریخی و مذهبی و حتی حکمرانی در کشور در حوزه‌های فرهنگی به چنان درجه‌ای رسیده که شخصی به خود اجازه می‌دهد به صورت علنی در شبکه‌ای پربیننده به چنین توهین‌هایی متوسل شود و در ادامه گروهی دیگر از مسئولان پخش صداوسیما نیز این برنامه را به روی آنتن برده و حتی باکی از بازتاب‌های چنین برنامه‌ای و احتمال بروز پیامدهای مخرب آن نداشته باشند، نشان از واقعیت تکان‌دهنده‌ای در کشور دارد.

در ایران امروز اقلیتی هستند که خود را محق می‌دانند تا نسبت به اعتقادات دیگر هم‌وطنان به هر ابزاری متوسل شوند و در برابر اقدام خود و حتی پیامدهای آن هم چندان نگران نیست که آیا برای این گروه مصالح ملی معنایی دارد؟ این افراد کجا و تحت چه شرایطی آموزش دیده‌اند؟ هسته مرکزی اعتقادات آنان چه نسبتی با حکمرانی یک کشور با تنوعی از ادیان و مذاهب و فرقه‌ها دارد؟ چگونه این افراد به فضاهای رسمی نفوذ کرده اند؟ در چه نهادهای فرهنگی و سیاسی دیگری ردی از این دست از جریانات را می‌توان شناسایی کرد؟ پشتیبانان این افراد و این جریان‌ چه کسانی هستند؟ آیا این جریان با برنامه، اقدامات خود را سازمان می‌دهد؟ 

۴- صداوسیمای رسمی کشور نخستین بار نیست که اقدام به روی آنتن بردن چنین برنامه‌های موهنی می‌کند. در برنامه‌های قبلی اعلام شد مدیر شبکه‌ای که شش سال قبل با حضور یکی از مداحان برنامه تندی علیه اعتقادات سنی‌ها پخش کرد.

 امروز این فرد در چه جایگاهی قرار دارد؟ در همین زمینه این پرسش طرح می‌شود که پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های صداوسیما دراین‌باره حاوی چه نکاتی است؟ اگر این پروتکل‌ها تدوین شده، چرا شاهد چنین برنامه‌هایی هستیم؟ و اگر تدوین نشده، چرا تاکنون درباره تدوین دستورالعمل‌های لازم تعلل شده است؟ پاسخ به چنین پرسش‌هایی هر‌چه باشد، آنچه به‌روشنی مشخص است، این نکته بدیهی است که فاصله صداوسیمای مانند برخی دیگر از نهادهای فرهنگی کشور با منطق حکمرانی در کشوری با شرایط ایران فاصله بسیاری دارد.

امر ملی در کانون برنامه‌سازی‌های این نهاد فرهنگی نیست و سلطه نگاه ابزاری و جناحی و ایدئولوژیک و گاه فرقه‌ای بر این دستگاه بزرگ رسانه‌ای و فرهنگی هزینه‌های بزرگی برای کشور تراشیده است. تا دیر نشده، برای سر‌و سامان‌دادن به این دستگاه پرهزینه باید فکری کرد. چرا در شرایط دشوار کشور چنین هزینه‌هایی بر کشور تحمیل می‌شود؟


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
ابلاغ دستورالعمل جدید تنظیم بازار خودرو + جزئیات
محرومیت سنگین جام اتحادیه برای لوئیس سوارز
انتقاد از طرح مسکن 15 متری/رکود بی سابقه بازار مسکن در 50 سال اخیر
سقف وام خرید خودرو جانبازان تعیین شد
ثبت‌نام نکردن در سامانه املاک مساوی است با قبض برق نجومی
نظام نوین جهانی در حال ظهور است
باشگاه استقلال همچنان درگیر مطالبات سنگین بازیکنان و مربیان پیشین
طرح صلح احتمالی واشنگتن برای پایان جنگ روسیه و اوکراین
حملات اسرائیل به غزه/ شهادت 21 نفر دیگر/تخریب کامل برج مسکونی «السوسی»
کنسرت قربانی باز هم تمدید شد
شمار قربانیان زلزله افغانستان به 3 هزار نفر افزایش یافت
سن سکته قلبی در ایران 10 سال پایین‌تر از اروپا
کاراته‌کاها 6 مدال در چین درو کردند
پزشکیان: با منابع موجود، چه، کجا و چگونه بکاریم، اولویت اول جهاد کشاورزی است
حکم قطعی قصاص برای قاتل خبرنگار ایرنا صادر شد
قیمت مرغ در بازار به زودی کاهش می‌یابد
رشد 19 هزار واحدی شاخص کل بورس تهران در آغاز هفته
مراکش اولین تیم آفریقایی صعودکننده به جام جهانی 2026 شد
آغاز مانور چندملیتی بریکس با مشارکت ایران و اندونزی
اژه‌ای در دیدار با عمار حکیم: ملت ایران بیش از هر زمان دیگری متحد است
دیدار لاریجانی و عمار حکیم با محوریت همکاری‌های ایران و عراق
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 15 شهریور 1404 + جدول
سخنگوی آموزش و پرورش: در سال تحصیلی جدید کمبود معلم نداریم/آموزش مجازی فقط در شرایط اضطرار
کاهش خاموشی‌ها تا آخر شهریور ماه
قیمت دلار امروز شنبه 15 شهریور 1404
هشدار رئیس سابق موساد علیه نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی
دومین خرید لالیگایی تراکتور کیست؟
سقف وام‌های بانکی افزایش یافت
2700 نفر در تصادفات شهریور ماه جان باختند/ثبت 166 میلیون سفر تابستانی در کشور
عبور مصرف روزانه بنزین از مرز 140 میلیون لیتر
تخت‌جمشید امروز میزبان ارکستر ارمنستان است
وحدت کلید پیروزی جهان اسلام
عارف به دیدار معاون اول‌های دولت‌های قبل رفت
استقلال در آستانه جذب یک مهاجم خارجی از بین دو گزینه
نورنما | اجرای زیبای آهنگ باران می‌بارد امشب، با فلوت توسط جنگلبان
رونمایی از ربات‌های هوشمند دو طبقه پست در کشور
پوتین: روسیه پیشتاز تولید موتورهای هوایی و موشکی است
شناسایی و دستگیری قاتل مشهدی پس از 14 سال فرار
صندوق بازنشستگی فولاد و صندوق بازنشستگی کشوری تجمیع می شوند
ام‌باپه دومین گلزن تاریخ فرانسه شد
قیمت خودرو امروز شنبه 15 شهریورماه 1404 + جدول
سازمان بازرسی به ناترازی انرژی ورود کرد
پوستر نوستالژیک مس رفسنجان برای دیدار دوستانه با پرسپولیس
زلنسکی: پوتین خودش به کی‌یف بیاید
کنگره باید اختیارات جنگی ترامپ را محدود کند
پزشک قلابی با 15 شاکی/ قربانیان؛ زنان مبتلا به بیماری خاص
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران(78) «بهمن»
رئیس پارلمان لبنان: طرح انحصار سلاح ارتش صلح داخلی را تضمین می‌کند
آغاز نشست شورای حکام آژانس از دوشنبه با محوریت ایران
عربستان بار دیگر سیاست‌های کوچ اجباری فلسطینی‌ها را محکوم کرد
X
آگهی تبلیغاتی