×
سیاسی
شناسه خبر : 221574
تاریخ انتشار : پنج‌شنبه 1404/02/04 ساعت 19:45
قانون آمره خلیج فارس؛ امنیت پیوسته، سرنوشت مشترک

*دکتر حمیدرضا فرتوک زاده*

قانون آمره خلیج فارس؛ امنیت پیوسته، سرنوشت مشترک

امنیت در خلیج فارس یک مسئله‌ی تجزیه‌ناپذیر و به‌هم‌پیوسته است؛ هر تهدید علیه یک نقطه، کل منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خطای تحلیل بخشی‌نگر، نه‌تنها ناکارآمد، بلکه گاه به پاشنه آشیل امنیت منطقه‌ای تبدیل می‌شود. راه‌حل پایدار، تنها در منطقه‌گرایی است.

نورنیوز-گروه سیاسی: یکی از خطاهای رایج در تحلیل وضعیت خلیج فارس، تصور امکان تأمین امنیت به‌صورت بخشی و مستقل از یکدیگر توسط کشورهای منطقه است؛ تحلیلی که هم تجربه تاریخی آن را رد کرده و هم واقعیت‌های جاری، نادرستی آن را به‌طور مکرر آشکار ساخته‌اند.

واقعیت آن است که امنیت در خلیج فارس از یک «قانون آمره» پیروی می‌کند؛ قانونی نافذ که هرگونه تهدید به یک واحد سیاسی یا اقتصادی را تهدیدی علیه کلیت منطقه قلمداد می‌کند. این قاعده اجتناب‌ناپذیر ژئوپلیتیک، برخاسته از پیوندهای طبیعی، جغرافیایی و تمدنیِ میان واحدهای شمال و جنوب خلیج فارس است؛ پیوندهایی که اگرچه بر بستر تفاوت‌های آشکار در ساختار سیاسی، اقتصادی و فرهنگی شکل گرفته‌اند، اما در سطح تهدیدات امنیتی، همه را در موقعیت مشابهی قرار می‌دهند.به تعبیر روشن‌تر: سرشت‌های جداگانه، سرنوشت امنیتی مشترک ساخته‌اند.

در این میان، یکی از پیش‌نیازهای اساسی موفقیت ایران در هرگونه مذاکره مؤثر با ایالات متحده، بازتعریف این چارچوب تحلیلی و برطرف کردن خطاهای محاسباتی رایج درباره خلیج فارس است؛ به‌ویژه تأکید بر این واقعیت که امنیت منطقه یک کل به‌هم‌پیوسته و تجزیه‌ناپذیر است.

با این همه، روندهای اخیر از جمله برخی سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی یا طرح‌های پدافندی در شمال و جنوب خلیج فارس، همچنان از نوعی نگاه بخشی‌نگر و تک‌محور رنج می‌برند. چه در توصیف راهبرد فجیره به‌عنوان گریزگاهی مطمئن، چه در تصور نقش جایگزین برای خط لوله گوره–جاسک، خطای اصلی در نادیده‌گرفتن کلیت نظم امنیتی خلیج فارس است. اصل مغفول این است: هیچ نقطه‌ای در خلیج فارس، خارج از دامنه اثر متقابل امنیتی دیگر نقاط نیست. تجربه‌های پیاپی هم نشان داده‌اند که تقویت امنیت یک بخش، بدون پیوند با امنیت منطقه‌ای، نه تنها پایدار نیست بلکه ممکن است در موقعیتی بحرانی، به پاشنه آشیل کل معادله تبدیل شود.

نکته مهم‌تر آن‌که، هیچ چارچوب امنیتیِ مبتنی بر نیروهای بیرونی نمی‌تواند این پیوستگی بومی را جایگزین کند. راه‌حل‌های وارداتی، خواه نظامی و خواه سیاسی، تنها بر پیچیدگی وضعیت افزوده‌اند و نه‌تنها هزینه‌زا، که در بلندمدت بی‌اعتمادکننده بوده‌اند. منطقه‌گرایی در امنیت، یک انتخاب تاکتیکی نیست، بلکه ضرورتی ساختاری و راهبردی است. کشورهای خلیج فارس می‌توانند هر یک مسیر توسعه خود را برگزینند، اما در صورت بحران، هیچ‌کدام مصون از پیامد نخواهند بود. این، نه هشدار، بلکه بازخوانی قاعده‌ای است که سال‌هاست بر این منطقه حاکم است: قانون آمره خلیج فارس.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
دنیامالی: پاداش قهرمانان بازنگری می‌شود
کاخ سفید: بی‌بی‌سی ماشین تبلیغاتی است!
غزه تحویل گرفتن 15 پیکر شهید از رژیم صهیونیستی را تأیید کرد
کاهش 50 درصدی سقط جنین در کشور
امشب هر دو مسیر تونل رسالت مسدود است
پیروزی و صعود فوتسال ایران مقابل تاجیکستان + گل ها
خیبر - تراکتور / جدال برای صدر جدول لیگ برتر
محکومیت شرکت «بادران گستران» به دو سال ممنوعیت از فعالیت در حوزه رمزارز
آغاز تولید فصل سوم «کارآگاه علوی» با حضور وحید رهبانی
افزایش فشار ترامپ بر مخالفان سیاسی
دوگانگی غرب؛ از تطهیر جولانی تا تحریم غزه
دیدار تراکتور و پرسپولیس با تماشاگر برگزار می‌شود
مذاکرات کابل-اسلام‌آباد در نشست «استانبول» بی‌نتیجه ماند
300 پرونده قتل در 6 ماه اول سال منجر به سازش شد
احضار مدیرعامل و سرپرست رسانه‌ای استقلال به کمیته اخلاق
علوی: شایعه برگزاری شهرآورد بدون تماشاگر صحت ندارد
شش کشته در آتش‌سوزی کارخانه لوازم آرایشی در ترکیه+ فیلم
افشای دخمه‌های مرگ
رشد قیمت املاک نداریم
هشدار جدی درباره بحران آب در تهران؛ محدودیت‌ها آغاز شد
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 17 آبان 1404 + جدول
هیچ تصمیمی برای حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی و دارو اتخاذ نشده است
جنگ 12 روزه آزمایشگاه واقعی برای تست گزاره‌های معیوب علیه ایران بود
آمار تکان‌دهنده سازمان ملل از حملات ژیم صهیونیستی به کرانه باختری
نخستین قطار باری روسیه به بندر خشک آپرین رسید + فیلم
عارف: دولت حق ندارد خلاف منویات مردم کاری کند
زندی در صدر رنکینگ جهانی تکواندو
واردات خودرو امسال به 50 هزار دستگاه هم نمی‌رسد
نبیه بری: عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی مطرح نیست
حذف 4 صفر از پول ملی کلید خورد/رفع فیلتر تلگرام منوط به جزئیات توافق است
رشد بورس در نخستین روز هفته
قیمت دلار و سایر ارزها امروز شنبه 17 آبان 1404
استراتژی بقا در عصر هوش مصنوعی
جزئیات تغییر در پرداخت کالابرگ الکترونیک
آزادی 14 زندانی جرائم غیر عمد در ایام فاطمیه با کمک خیران
4 شهر خوزستان در وضعیت بنفش
آخرین جزئیات از آزمون استخدامی قوه قضاییه
قاتل فراری کرمانشاه در تهران دستگیر شد
واکنش مشاور وزیر آموزش و پرورش به «کاهش سن ورود به مدرسه»
13 میلیون ایرانی در حوزه استخراج غیرمجاز رمز ارز فعال هستند
گالیاردی جانشین احتمالی قلعه نویی پس از 2026
کاشف ساختار مارپیچ دوگانه دی‌ان‌ای در گذشت
آغاز سکوت انتخاباتی در عراق
رودخانه تجارت، میان دو دل شرقی
دبیرکل ناتو: جنگ هسته‌ای هیچ برنده‌ای ندارد
قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی امروز شنبه17 آبان 1404 + جدول
جزئیات تازه از پرونده قتل در اداره مخابرات فرودگاه امام(ره)
تجاوز دوباره رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان
کارگردان سریال های تلویزیونی درگذشت + آثار
راز مرگ دو ایرانی در آتش‌سوزی ریچموندهیل فاش شد؛ دستگیری دو مظنون اهل تورنتو
X
آگهی تبلیغاتی