×
اجتماعی
شناسه خبر : 221413
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1404/02/03 ساعت 11:19

پشت پرده شایعات مربوط به هک سامانه های خدماتی

در ماه‌های اخیر، گزارش‌های متعددی درباره نشت اطلاعات کاربران در فضای مجازی منتشر شده است. این اخبار که با سرعت بالا در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بازنشر می‌شوند و اغلب هم سریعا توسط برندهای تجاری تکذیب شده‌اند، نه‌تنها موجب نگرانی عمومی می‌شود، بلکه پیامدهای قابل‌توجهی بر امنیت سایبری، اعتماد کاربران به فناوری و سلامت روانی جامعه برجای خواهد گذاشت.

نورنیوز-گروه اجتماعی: بررسی‌های تخصصی نشان می‌دهد که بخش قابل‌توجهی از این ادعاها بیش از آنکه ناشی از حملات پیچیده سایبری باشد، «حاصل سوءاستفاده‌های روانی و اخاذی توسط افراد سودجو» است. برخی افراد با بهره‌گیری از داده‌های قدیمی یا نسخه‌های پشتیبان (Backup)، خود را هکر معرفی کرده و تلاش می‌کنند با ایجاد فضای ترس و تهدید، اهداف شخصی و مالی خود را محقق کنند.  

شیوه آنها نیز معمولا به این شکل است که شرکت‌ها و سازمان‌ها را تحت شدیدترین فشارها با تهدید به افشای اطلاعات قرار می‌دهند و هیچگونه ضمانتی هم بابت عدم افشای مجدد در مقابل مبلغ غرامت نمی‌دهند.

رسانه‌ها در دوگانه آگاهی‌بخشی و تشدید بحران

نقش رسانه‌ها در مدیریت این وضعیت قابل‌انکار نیست. انتشار اخبار مرتبط با نقض امنیت سایبری از یک سو می‌تواند به ارتقای سطح آگاهی عمومی کمک کند و کاربران را نسبت به تدابیر امنیتی مانند «احراز هویت دو مرحله‌ای» و «بروزرسانی گذرواژه‌ها» آگاه سازد؛ اما از سوی دیگر «انتشار هیجانی و غیرمسئولانه اخبار بدون ارائه راهکارهای مشخص»، می‌تواند ناخواسته به تشدید فضای ترس و اضطراب در جامعه منجر شود.  

برخی رسانه‌ها با تمرکز بر عناوینی چون فاجعه امنیتی دیگر یا نقض گسترده اطلاعات کاربران، به جای تحلیل دقیق ابعاد موضوع، صرفا احساس ناامنی را در جامعه افزایش می‌دهند؛ چنین رویکردی نه‌تنها بر اعتماد کاربران بر خدمات دیجیتال تأثیر منفی می‌گذارد بلکه زمینه را برای سوءاستفاده‌های روانی و اخاذی سایبری فراهم می‌سازد.

ابعاد روانشناختی بحران اطلاعاتی؛ از اضطراب تا بی‌عملی

بررسی‌های روانشناختی نشان داده است که انتشار مداوم اخبار مربوط به نشت اطلاعات سه تأثیر مخرب دارد:  

1. توهم ناامنی مطلق: کاربران به اشتباه تصور می‌کنند تمامی سامانه‌های دیجیتال ناامن هستند و امکان حفاظت از داده‌های شخصی وجود ندارد.  
2. فلج شدن قدرت تصمیم‌گیری: برخی افراد از ترس نقض حریم خصوصی، اقدام به حذف حساب‌های کاربری ضروری خود می‌کنند که می‌تواند مانع از بهره‌مندی از خدمات دیجیتال شود.  
3. عادی‌سازی نقض حریم خصوصی: تکرار اخبار مرتبط با افشای اطلاعات باعث می‌شود کاربران تصور کنند که این اتفاق امری اجتناب‌ناپذیر است و چاره‌ای جز پذیرش آن ندارند زیرا در شرایط عادی هم به واسطه رفتارهای اجتماعی شهروندان، اطلاعات هویتی و ضروری آنها در اختیار کسب‌وکارها قرار دارد و به صورت تجاری خرید و فروش می‌شود؛ تصور کنید حین خروج از فروشگاهی زنجیره‌ای فرم نظرسنجی را به صورت کامل پر کرده‌اید.

ابعاد حقوقی و ضرورت برخورد قاطع با متخلفان

از منظر قانونی، دسترسی غیرمجاز به اطلاعات کاربران جرم محسوب می‌شود. مطابق ماده ۱ قانون جرایم رایانه‌ای، هر فردی که بدون مجوز قانونی به داده‌ها یا سامانه‌های رایانه‌ای دسترسی پیدا کند، تحت پیگرد قضایی قرار می‌گیرد. علاوه بر این، ماده ۱ قانون مدنی نیز تأکید دارد که هرگونه اقدام غیرقانونی که موجب ضرر به حیثیت، جان، مال یا آزادی دیگران شود، مستلزم جبران خسارت خواهد بود.  

این قوانین نشان می‌دهند که در مواجهه با چنین مواردی، هم رسانه‌ها و هم کاربران باید از افتادن در دام ترس‌آفرینی و بزرگ‌نمایی خودداری کنند و اجازه دهند مراجع قانونی به بررسی و برخورد با مجرمان بپردازند.  

چگونه می‌توان این چرخه را شکست؟

برای مقابله با بحران ناشی از نشت اطلاعات، لازم است رویکردهای متفاوتی در پیش گرفته شود:

- «رسانه‌ها» باید از انتشار اخبار صرفا هیجان‌انگیز بدون ارائه راهکارهای عملی جلوگیری کنند و در کنار گزارش‌ها، پیوست‌های آموزشی درباره حفظ امنیت اطلاعات ارائه دهند.  
- کاربران باید به‌طور منظم گذرواژه‌های خود را تغییر داده، احراز هویت دو مرحله‌ای را فعال کنند و در برابر تهدیدات سایبری، آگاهی خود را افزایش دهند.
- شرکت‌های مورد حمله واقع‌شده باید سریعا موضوع را با همکاری نهادهای قضایی پیگیری کنند تا از تداوم چنین سوءاستفاده‌هایی جلوگیری شود.  

با وجود آنکه افشای اطلاعات کاربران یک تهدید واقعی است، تبدیل آن به یک بحران روانی و اجتماعی انتخاب نادرستی است؛ رسانه‌ها، نهادهای امنیتی و کاربران هر یک نقش مهمی در کنترل این وضعیت دارند و با یک رویکرد صحیح و منطقی، می‌توان از تکرار این رخدادها و تأثیرات منفی آنها جلوگیری کرد.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
جزییات کشف مجموعه‌ای ارزشمند از اشیای تاریخی در «کمرزرین» اصفهان
وزیر کشور: امروز راهی جز توسعه حمل و نقل عمومی نداریم
بدرقه ملی پوشان کشتی به مسابقات زاگرب
هشدارمقام حزب‌الله نسبت به سونامی انسانی در لبنان
رفیع‌زاده: سامانه های سازمانی باید به پایگاههای اطلاعاتی متصل شود
اسلواکی نیروی نظامی به اوکراین اعزام نمی کند
دور سوم مذاکرات فنی ایران و آژانس در وین برگزار شد
عکس های منتخب ایران ؛ شنبه 16 شهریور 1404
ریزش پل در کربلا/تعداد مصدومان
برگزیدگان هشتاد و دومین جشنواره فیلم ونیز معرفی شدند
شهربانو منصوریان برای ششمین‌بار قهرمان جهان شد
زمان پرداخت سود سهام عدالت اعلام شد+فیلم
نورنما | لحظه تشکیل یک جزیره در میان آب‌های بی‌انتهای اقیانوس
ترکیه ادعای رسانه‌ رژیم صهیونیستی درباره تلاش آنکارا برای ترور وزیر امنیت داخلی را رد کرد
مدیرکل آموزش‌وپرورش تهران: خانواده‌ها زمان ثبت‌نام وجه پرداخت نکنند+فیلم
مودی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل شرکت نمی‌کند
سبد غذایی؛ قافله عقب مانده درآمد
مدافع سابق تیم ملی ایتالیا در راه تهران؟
استقرار 10 «اف-35» آمریکا در کارائیب برای حمله محتمل به ونزوئلا
عراقچی: هر وقت آمریکا آمادگی مذاکره عادلانه و با احترام داشته باشد مذاکره را آغاز می‌کنیم
نحوه پرداخت خسارت وسایل منازل آسیب‌دیده در دفاع مقدس 12 روزه اعلام شد+فیلم
پرتغال(5) - ارمنستان (0) |پرتغال همچنان با ستاره 40 ساله خود می‌درخشد + خلاصه بازی
انگلیس(2) - آندورا(0) | شروعی آهسته و بی‌روح در رقابت‌های انتخابی جام جهانی + خلاصه بازی
استوری منیر الحدادی که با قرارداد 2 ساله به استقلال پیوست
دفتر اطلاع‌رسانی دولتی در غزه، فعالیت‌های نظامی » در برج‌های مسکونی را تکذیب کرد
مادورو: ونزوئلا آماده مبارزه مسلحانه در صورت حمله است
هتل‌های سبز ایران به‌زودی نشان ملی دریافت می‌کنند
پلیس راهور: حضور معلم در سرویس مدارس ممنوع شد+فیلم
زهرا کیانی نخستین طلای تالوی ایران در جهان را کسب کرد
خطوط 2 و 5 مترو تهران به هم متصل شد
تیم امید ایران(6) - گوام(0) پیروزی بی‌دردسر تیم ملی امید ایران برابر گوام + خلاصه بازی
اسلواکی اعزام نیرو به اوکراین را رد کرد
حماس:هدف نابودی کامل شهر غزه، جنایتی بی‌سابقه در تاریخ معاصر به‌شمار می‌رود
فرمان ترامپ، نقاب حمایت از جاسوسان
سازمان ملل قطعنامه همکاری با اکو را تصویب کرد
آخرین خبر از افتتاح مسیر رفت فاز 2 آزادراه تهران - شمال
متوسط عمر زنان و مردان در ایران چقدر است؟
واکنش فدراسیون فوتبال به تمسخر تیم‌ملی
سامانه اعلام قیمت خودرو مشخص شد
انتقاد تند وزارت صمت به وزارت نیرو
بادبان‌های انسانیت روی عرشه قایق‌های امید
دولت فرانسه، ادعای واشنگتن درخصوص به رسمیت شناختن کشور فلسطین را رد کرد
پرتکرارترین نام‌های زن در ایران چه نامهایی هستند؟
روند عادی‌سازی با کشورهای عربی را خدشه دار می کند
نیم کیلو طلا در انتظار کاربران؛ کمپین مشترک روبیکا و ملی‌گلد آغاز شد
تمدید فرصت ثبت‌نام کتب درسی تا 30 شهریور
ابلاغ دستورالعمل جدید تنظیم بازار خودرو + جزئیات
محرومیت سنگین جام اتحادیه برای لوئیس سوارز
انتقاد از طرح مسکن 15 متری/رکود بی سابقه بازار مسکن در 50 سال اخیر
سقف وام خرید خودرو جانبازان تعیین شد
X
آگهی تبلیغاتی