نورنیوز-گروه سیاسی: در حالی‌که گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان در آستانه آغاز است، واشنگتن دستخوش بحرانی درونی بر سر تعیین راهبرد برخورد با تهران شده است؛ بحرانی که ریشه آن به دوگانگی دیدگاه میان مشاوران نزدیک ترامپ بازمی‌گردد. از یک‌سو جناحی افراطی به رهبری والتز، روبیو و وزیر دفاع آمریکا، با ادبیات آشکاراً تهدیدآمیز در تلاش‌اند مسیر فشار حداکثری و حتی گزینه نظامی را بار دیگر در دستور کار قرار دهند. در سوی دیگر، افرادی چون استیو ویتکاف، نماینده اقتصادی تازه‌منصوب‌شده ترامپ برای مذاکرات، سعی دارند با ابزارهای اقتصادی و منطق معامله، راهی برای مدیریت تنشها بیابند.
سخنان تند والتز که ایران را «تهدید موجودیتی برای آمریکا» خوانده و تأکید کرده «همه گزینه‌ها روی میز است»، در کنار مواضع تحریک‌آمیز روبیو که خواستار تشدید تحریم‌ها و آمادگی برای برخورد نظامی شده، نشان می‌دهد که لابی اسرائیل توانسته در لایه‌هایی از تصمیم‌سازی واشنگتن نفوذ جدی بیابد. هدف مشخص است: کشاندن آمریکا به مسیر رویارویی با ایران به‌جای دیپلماسی. فشارهای علنی و پنهان این لابی، اکنون به تقابل مستقیم با مشی ملایم‌تر و تحلیل‌محور برخی دیگر از اعضای تیم ترامپ منجر شده است.
در این میان، انتصاب چهره‌ای اقتصادی و نه دیپلمات یا امنیتی، برای هدایت پرونده ایران توسط ترامپ، حامل یک پیام مهم است: رئیس‌جمهور آمریکا با وجود شعارهای انتخاباتی تند، درک نسبتا روشنی از هزینه‌های ورود به جنگ دارد و نمی‌خواهد تسلیم کامل جریان جنگ‌طلب اطرافش شود. ویتکاف که سابقه فعالیت در حوزه سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی دارد، رویکردی معامله‌محور و غیرایدئولوژیک دارد و می‌کوشد در عوض اعمال فشار مطلق، مشوق‌های اقتصادی را وارد معادله کند.
این اختلافات به‌ویژه در آستانه مذاکراتی حساس که ممکن است سرنوشت روابط دو کشور را برای ماه‌ها تعیین کند، به یکی از چالش‌های بنیادین سیاست خارجی آمریکا بدل شده است. ویتکاف و هم‌فکرانش هشدار داده‌اند که در صورت اعمال خواسته‌های حداکثری بدون توجه به واقعیت‌های میدانی، طرف ایرانی احتمالاً با واکنش تند و چه‌بسا ترک مذاکرات پاسخ خواهد داد. این در حالی‌ست که طی ماه‌های گذشته، واشنگتن به‌شدت نگران پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و همزمان نقش‌آفرینی منطقه‌ای آن در بحران‌های امنیتی بوده است.
آینده سیاست آمریکا در قبال ایران، تابعی از برآیند دو مؤلفه خواهد بود: وزن‌کشی لابی‌های سیاسی و اقتصادی در درون کاخ سفید و میزان موفقیت یا شکست گفت‌وگوهای پیش‌رو. چنانچه گروه جنگ‌طلب موفق شود بر جریان اقتصادی غلبه کند، محتمل است که فضای تقابل نظامی یا تحریم‌های چندلایه باز هم بر دیپلماسی غلبه کند. اما اگر مسیر پیشنهادی ویتکاف که ترکیبی از مشوق‌های اقتصادی و محدودیت‌های نسبی است، در مذاکرات موفق شود، می‌توان شاهد نوعی «توافق عملیاتی» با شاخصهای جدید بود.
باید در نظر داشت که تلاش لابی اسرائیل برای کشاندن آمریکا به رویارویی مستقیم با ایران، پروژه‌ای بلندمدت و چندلایه است. اما واقعیت ساختار قدرت در واشنگتن نشان می‌دهد که منطق اقتصادی و محاسبه‌گرانه همچنان در میان بخشی از تصمیم‌گیران حرف اول را می‌زند. گفت‌وگوهای عمان، نقطۀ عطفی در تعیین مسیر این نزاع پنهان خواهد بود.
نورنیوز