×
سیاسی
شناسه خبر : 219923
تاریخ انتشار : پنج‌شنبه 1404/01/21 ساعت 22:21

نورنیوز ابعاد راهبردی هشدار دریابان شمخانی را بررسی می کند؛

وقتی سایه جنگ برای ترامپ سنگین‌تر از خود جنگ می شود!

هشدار اخیر شمخانی نه صرفاً یک اعلام نظر رسانه ای، بلکه رونمایی از راهبرد ایران برای ورود به مرحله‌ای نو از بازدارندگی فعال بود؛ مرحله‌ای که در آن،قطع همکاری و اخراج بازرسان آژانس و دفاع پیش‌دستانه دیگر فقط گزینه نیستند، بلکه پیام‌هایی‌اند برای تاثیر گذاری بر محاسبات دشمن پیش از هر اقدام واقعی.

نورنیوز-گروه سیاسی:در فضای پیچیده‌ای که از تهدیدات فزاینده رئیس‌جمهور آمریکا علیه ایران شکل گرفته، اظهار اخیر علی شمخانی مشاور سیاسی مقام معظم رهبری بیش از آنکه واکنشی آنی باشد، حامل یک چرخش راهبردی است. برای نخستین‌بار یکی از مقامات عالی کشور که عهده دار مدیریت پرونده هسته‌ای ایران است،صراحتاً به گزینه‌هایی اشاره می‌کند که تا پیش از این در دایره "نامحتمل‌های بازدارنده" قرار داشتند: از قطع همکاری و اخراج بازرسان آژانس تا انتقال مواد غنی‌شده به نقاط امن و غیرقابل شناسایی. این تغییر لحن، حامل پیامی روشن به طرف مقابل است: اگر قواعد بازی شکسته شود، ایران نیز دیگر به چارچوب‌های پیشین پایبند نخواهد ماند.

راهبرد تهدید ترامپ: حرکت تا لبه پرتگاه

ترامپ از ابتدای ورود به کاخ سفید در دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش، سیاستی را در پیش گرفته که می‌توان آن را «بازدارندگی تهدیدمحور» نامید: استفاده حداکثری از لفاظی نظامی برای وادار کردن ایران به عقب‌نشینی راهبردی بدون تحمیل هزینه‌های یک جنگ واقعی. او حتی در نامه محرمانه‌اش به تهران نیز بر دو گزینه تأکید کرد: «توافق کامل» یا «مواجهه نظامی گسترده». با این حال، استفاده از سایه جنگ برای ترامپ بسیار مهم تر است. البته شکل گیری جنگ بیش از آن که وابسته به برنامه ای از پیش تعیین شده باشد به چگونگی پیشرفت و اثرگذاری تهدید وابسته است و وقوع یا عدم آغاز آن قابل پیش بینی نیست.
 

ورود ایران به فاز سیگنال‌سازی فعال: پیام شمخانی به آمریکا
 

در این چارچوب، موضع‌گیری اخیر شمخانی واجد اهمیت مضاعف است. ایران که در طول سال‌های گذشته راهبرد "مدیریت تنش و خویشتنداری هوشمند" را در پیش گرفته بود، حالا از ابزارهایی سخن می‌گوید که نه‌تنها هزینه تهدید نظامی را برای آمریکا بالا می‌برد، بلکه اساساً بازی را از مسیر قابل پیش‌بینی خارج می‌کند. تهدید به قطع همکاری و اخراج بازرسان آژانس، با توجه به جایگاه حقوقی این نهاد در حفظ توافقات هسته‌ای، معادل برداشتن چتر نظارتی و وارد کردن برنامه هسته‌ای به سطحی از عدم شفافیت راهبردی است. این تغییر پیامی روشن برای آمریکا،اروپا و حتی متحدان منطقه‌ای واشنگتن خواهد داشت و این واقعیت را گوشزد می نماید که اراده تهران برای بهره گیری از مجموعه ظرفیت‌های در اختیار برای رفع تهدید خلل ناپذیر است.
 

بازتعریف بازدارندگی: از انفعال دفاعی تا دفاع پیش‌دستانه
 

یکی از مهم‌ترین وجوه پنهان در این چرخش راهبردی، اشاره به مفهوم «دفاع پیش‌دستانه» است؛ مفهومی که در دکترین نظامی جمهوری اسلامی ایران کمتر به‌صورت رسمی مطرح شده، اما اکنون با شرایط جدید، به‌عنوان یک گزینه مشروع مطرح می‌شود. این راهبرد به معنای اقدام بازدارنده پیش از تحقق تهدید است؛ یعنی اگر تهدید نظامی آمریکا از حالت بالقوه به بالفعل نزدیک شود، ایران ممکن است پیش از حمله رسمی، با ابتکار عمل، هزینه‌های دشمن را چه در حوزه هسته ای و چه در میدانهای دیگر دگرگون کند. ارتقاء این رویکرد به سطح سیاست اعلامی آن هم در آستانه مذاکرات ایران و آمریکا در روز شنبه در عمان می‌تواند پیامی صریح و کاملا جدی تلقی شود.
 

واکنش دشمن به راهبرد دفاع پیش‌دستانه: اضطراب در محاسبات
 

ویژگی اصلی راهبرد دفاع پیش‌دستانه، ایجاد عدم قطعیت برای دشمن است. آمریکا و اسرائیل، هر دو به‌شدت وابسته به اطلاعات دقیق، زمان‌بندی حساب‌شده و پیش‌بینی‌پذیری طرف مقابل‌اند. وقتی ایران از مکان‌یابی نامعلوم مواد هسته‌ای و اقدام پیش‌دستانه سخن می‌گوید، این یعنی باز شدن درِ سناریوهای ناشناخته و پرریسک. درست همین‌جاست که توازن روانی بازی به هم می‌ریزد. در منطق بازی‌ها، طرفی که بتواند قواعد پیش‌بینی را به‌هم بزند، می‌تواند ابتکار عمل را از دشمن بگیرد، حتی اگر به‌صورت ظاهری در موضع دفاع باشد.
 

بازدارندگی فعال، زبان جدید ایران در برابر تهدیدات
 

به نظر می رسد ایران در حال عبور از مرحله بازدارندگی سنتی (بر پایه مدیریت تنش) به مرحله‌ای از بازدارندگی فعال و تهدید متقابل است. این چرخش، که با انسجام دیپلماتیک، حمایت افکار عمومی داخلی، و نمایش عملی قدرت ترکیب شده، می‌تواند تأثیری تعیین‌کننده بر اراده دشمنان داشته باشد. در این مسیر، قدرت واقعی نه در تهدید صرف، بلکه در توان تغییر قواعد بازی نهفته است—و این همان چیزی است که واشنگتن باید از آن نگران باشد.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
جزییات کشف مجموعه‌ای ارزشمند از اشیای تاریخی در «کمرزرین» اصفهان
وزیر کشور: امروز راهی جز توسعه حمل و نقل عمومی نداریم
بدرقه ملی پوشان کشتی به مسابقات زاگرب
هشدارمقام حزب‌الله نسبت به سونامی انسانی در لبنان
رفیع‌زاده: سامانه های سازمانی باید به پایگاههای اطلاعاتی متصل شود
اسلواکی نیروی نظامی به اوکراین اعزام نمی کند
دور سوم مذاکرات فنی ایران و آژانس در وین برگزار شد
عکس های منتخب ایران ؛ شنبه 16 شهریور 1404
ریزش پل در کربلا/تعداد مصدومان
برگزیدگان هشتاد و دومین جشنواره فیلم ونیز معرفی شدند
شهربانو منصوریان برای ششمین‌بار قهرمان جهان شد
زمان پرداخت سود سهام عدالت اعلام شد+فیلم
نورنما | لحظه تشکیل یک جزیره در میان آب‌های بی‌انتهای اقیانوس
ترکیه ادعای رسانه‌ رژیم صهیونیستی درباره تلاش آنکارا برای ترور وزیر امنیت داخلی را رد کرد
مدیرکل آموزش‌وپرورش تهران: خانواده‌ها زمان ثبت‌نام وجه پرداخت نکنند+فیلم
مودی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل شرکت نمی‌کند
سبد غذایی؛ قافله عقب مانده درآمد
مدافع سابق تیم ملی ایتالیا در راه تهران؟
استقرار 10 «اف-35» آمریکا در کارائیب برای حمله محتمل به ونزوئلا
عراقچی: هر وقت آمریکا آمادگی مذاکره عادلانه و با احترام داشته باشد مذاکره را آغاز می‌کنیم
نحوه پرداخت خسارت وسایل منازل آسیب‌دیده در دفاع مقدس 12 روزه اعلام شد+فیلم
پرتغال(5) - ارمنستان (0) |پرتغال همچنان با ستاره 40 ساله خود می‌درخشد + خلاصه بازی
انگلیس(2) - آندورا(0) | شروعی آهسته و بی‌روح در رقابت‌های انتخابی جام جهانی + خلاصه بازی
استوری منیر الحدادی که با قرارداد 2 ساله به استقلال پیوست
دفتر اطلاع‌رسانی دولتی در غزه، فعالیت‌های نظامی » در برج‌های مسکونی را تکذیب کرد
مادورو: ونزوئلا آماده مبارزه مسلحانه در صورت حمله است
هتل‌های سبز ایران به‌زودی نشان ملی دریافت می‌کنند
پلیس راهور: حضور معلم در سرویس مدارس ممنوع شد+فیلم
زهرا کیانی نخستین طلای تالوی ایران در جهان را کسب کرد
خطوط 2 و 5 مترو تهران به هم متصل شد
تیم امید ایران(6) - گوام(0) پیروزی بی‌دردسر تیم ملی امید ایران برابر گوام + خلاصه بازی
اسلواکی اعزام نیرو به اوکراین را رد کرد
حماس:هدف نابودی کامل شهر غزه، جنایتی بی‌سابقه در تاریخ معاصر به‌شمار می‌رود
فرمان ترامپ، نقاب حمایت از جاسوسان
سازمان ملل قطعنامه همکاری با اکو را تصویب کرد
آخرین خبر از افتتاح مسیر رفت فاز 2 آزادراه تهران - شمال
متوسط عمر زنان و مردان در ایران چقدر است؟
واکنش فدراسیون فوتبال به تمسخر تیم‌ملی
سامانه اعلام قیمت خودرو مشخص شد
انتقاد تند وزارت صمت به وزارت نیرو
بادبان‌های انسانیت روی عرشه قایق‌های امید
دولت فرانسه، ادعای واشنگتن درخصوص به رسمیت شناختن کشور فلسطین را رد کرد
پرتکرارترین نام‌های زن در ایران چه نامهایی هستند؟
روند عادی‌سازی با کشورهای عربی را خدشه دار می کند
نیم کیلو طلا در انتظار کاربران؛ کمپین مشترک روبیکا و ملی‌گلد آغاز شد
تمدید فرصت ثبت‌نام کتب درسی تا 30 شهریور
ابلاغ دستورالعمل جدید تنظیم بازار خودرو + جزئیات
محرومیت سنگین جام اتحادیه برای لوئیس سوارز
انتقاد از طرح مسکن 15 متری/رکود بی سابقه بازار مسکن در 50 سال اخیر
سقف وام خرید خودرو جانبازان تعیین شد
X
آگهی تبلیغاتی