روشنایی‌های یک تراژدی

نورنیوز-گروه سیاسی: اگر اتفاقی که روز ۳۰ اردیبهشت 1403 افتاد، رخ‌ نمی‌داد چه بسا سیاست در این سال، به داستانی تا این اندازه پیچیده و پرماجرا تبدیل نمی‌شد. ساعاتی پس از ظهر این روز، خبرهایی در شبکه‌های اجتماعی پیچید که از وقوع سانحه ای برای بالگرد آیت الله سید ابراهیم رئیسی و همراهانش حکایت داشت. او  که در این روز برای افتتاح سد مرزی «قیز قلعه‌سی» به آذربایجان شرقی سفر کرده بود، در بالگردی به همراه حسین امیرعبداللهیان، آیت الله آل هاشم و استاندار آذربایجان شرقی مستقر بود به دلیل شرایط نامناسب جوی، دچار سانحه شد.

فردای روشن ایران 

ابراهیم رئیسی مثل هر فعال سیاسی دیگری، منتقدان و معارضان و مخالفانی داشت که گاه زبان نقدشان به تیزی تیغ و برندگی شمشیر بود. اما واقعه آنقدر تلخ بود که اینجا تیغ‌ها پنهان و شمشیرها غلاف شد و ردیفی بلند و بسیار متکثر و متنوع از فعالان سیاسی و حزبی شکل گرفت که در تسلیت برای سرنشینان فقید بالگرد شراکت داشتند. انبوهی از رجال سیاسی و فرهنگی با ارتفاع از مرزهای جناحی و سیاسی، در اندوه فقدان نماد اراده ملی و تبلور حاکمیت مرکزی نامه و بیانیه دادند و در الفاظ و تعابیری پسندیده یاد آنها را بزرگ داشتند. در این عمل صالح، خط کشی‌های ساختگی و تصنعی به کمرنگ ترین حد ممکن رسید. کسانی که در این عرصه حاضر شدند پرچم‌ها و نمادهای اختصاصی خود را کنار گذاشته بودند و ذیل یک بیرق واحد ملی گرد آمدند.

مضمون پیام کنشگری که روی بال راست سیاست ایران نشسته با مضمون پیام کسی که درست نقطه مقابلش روی بال چپ ایستاده توفیر چندانی نمی کرد. انگار همگی نه درباره رقیب سیاسی دیروز و امروز خود بلکه درباره کسی سخن می‌گفتند که اراده ملی را نمایندگی می‌کرده و اکنون در عین ناباوری، صحنه را وانهاده است. زیر این بیرق ملی، از سید محمد خاتمی تا محمود احمدی نژاد، از سعید جلیلی تا  عبدالناصر همتی،‌ و از آیت‌الله نوری همدانی تا مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی جای گرفته بودند.

وجه شوق‌افزا و امیدبخش در تراژدی فقدان تلخ رئیسی و همراهانش، چشیدن تجربه حضور فراگیر کنشگران مختلف زیر بیرق ملی بود. آنچه حس تفاخر میهنی را در میان مردم بسط می‌داد و آنها را به فردای روشن ایران امیدوارتر می‌کرد همین وحدت هم‌افزا و مداراجو بود. شهادت‌ رئیسی، تجربه امکان همسخنی و همنشینی جریان‌های مختلف سیاسی ذیل منافع و عزت ملی را به مردم چشاند. ملت فهمید که حلقه‌های به ظاهر متعارض سیاسی در کشور، مثل دایره‌های تودرتویی هستند که هرقدر هم متفاوت باشند در حوزه‌ها و محدوده‌هایی اشتراک‌نظر دارند و می‌توان در سایه همین اشتراکات، نوعی وحدت یا وفاق را سامان داد.

 تجربه‌های تلخ و شیرینی در تاریخ انقلاب وجود دارد که حامل چنین ظرفیت‌های امیدبخش و شوق افزایی بوده‌اند. فضای سیاسی و اجتماعی پس از فتح خرمشهر، نمونه شیرین؛ و وضعیت اجتماعی و سیاسی پس از شهادت سردار سلیمانی،‌نمونه تلخ این شکوفایی امید و همبستگی میان مردم است. ما در نمونه‌های سابق، توفیق چندانی در حفظ و تقویت آن همبستگی و وحدت ملی نداشتیم. آیا در فقدان تلخ ابراهیم رئیسی که چنان انسجامی را بار دیگر به میهن هدیه داد توانستیم از یک تراژدی، خاطره‌ای شوقناک و شادمان بسازیم؟ جواب کاملا روشن است!

نتیجه تحقیقات درباره سقوط بالگرد

با شهادت رئیس جمهور، رئیس ستادکل نیروهای مسلح با صدور دستوری معاون هماهنگ‌کننده این ستاد را مامور بررسی علل سقوط بالگرد رئیس‌جمهور کرد. مرکز ارتباطات ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران نخستین گزارش هیئت عالی بررسی ابعاد و علل سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور و هیئت همراه را بدین شرح منتشر کرد:

- بالگرد در مسیر پیش‌بینی شده از قبل ادامه مسیر داده و از مسیر تعیین شده پروازی خارج نگردیده است.

 - حدود یک و نیم دقیقه قبل از سانحه بالگرد، خلبان بالگرد سانحه دیده با دو بالگرد دیگر گروه پروازی ارتباط برقرار نموده است.

-  آثار اصابت گلوله یا موارد مشابه آن در اجزای باقی مانده بالگرد سانحه دیده مشاهده نگردیده است.

 - بالگرد سانحه دیده پس از برخورد با ارتفاع، دچار آتش‌سوزی شده است.

-  به دلیل پیچیدگی منطقه، مه گرفتگی و درجه حرارت پایین، عملیات تجسس به شب کشیده شده و در طول شب نیز استمرار می‌یابد و در بامداد صبح روز دوشنبه (ساعت ۵ صبح) با کمک پرنده‌های بدون سرنشین (ایرانی) نقطه دقیق محل سانحه مشخص و نیروهای زمینی عملیات تجسس در آن نقطه حضور پیدا می‌کنند.

 - در مکالمات برج مراقبت با گروه پروازی نیز مورد مشکوکی مشاهده نگردیده است

  تقریبا 100 روز پس از حادثه، ستاد کل نیروهای مسلح، گزارش نهایی هیئت عالی بررسی ابعاد و علل سانحه بالگرد حامل رئیس جمهور را منتشر کرد. این گزارش در یازده بند، تأییدی بر گزارش اولیه بود. در نتیجه‌گیری این گزارش آمده بود: « با عنایت به موارد ۱۱ گانه پیش‌گفته و بررسی‌های دقیق کارشناسی و تخصصی و آزمایشات متعدد و نتایج حاصله از آن، نظر نهایی هیأت عالی کارشناسی ستاد کل نیروهای مسلح به شرح زیر بیان می گرد د:علت اصلی سقوط بالگرد، شرایط پیچیده اقلیمی و جوی منطقه در فصل بهار در بوجود آمدن ناگهانی توده غلیظ مه و متراکم بالارونده به سمت ارتفاع و برخورد بالگرد با کوه تشخیص داده شد.»