×
سیاسی
شناسه خبر : 216281
تاریخ انتشار : یکشنبه 1404/01/03 ساعت 09:00
سخت‌ترین سال برای یک دولت نوپا

سال زیر ذره بین/ پزشکیان و بحران‌هایش

سخت‌ترین سال برای یک دولت نوپا

دولت چهاردهم که در شرایطی بسیار عجیب، قدرت را به دست آورده بود، در وضعیتی سخت، سال را به آخر رساند تا شاید در سال جدید، با آرایشی نو و تدبیری متفاوت، به اداره کشور بپردازد. مسعود پزشکیان از اولین روز کاری خود، با انبوهی از مسائل و چالش‌های داخلی و خارجی مواجه شد تاجایی که می‌توان ادعا کرد هیچ دولتی در 6 ماه اول خود، چنین دوره سختی را نگذرانده است.

نورنیوز- گروه سیاسی: با شهادت‌ آیت الله رئیسی به عنوان رئیس جمهور، مقام معظم رهبری، وفق قانون، معاون اول رئیس جمهور، محمد مخبر را به عنوان مدیر قوه مجریه،‌ مأمور اداره کشور و نیز تدارک مقدمات انتخابات ریاست جمهوری کردند. با شروع ثبت نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری، جمع کثیری از فعالان سیاسی به صحنه آمدند و فضای انتخاباتی، جا را بر فضای تراژیک و غمبار فقدان آیت الله رئیسی تنگ کرد.  

شروع یک رقابت جاندار

ایستگاه  اول انتخابات ریاست جمهوری به سیاق سنت موجود در فضای سیاسی ایران پر ترافیک به پایان رسید. 80 نفر خود را واجد صلاحیت برای حضور در پاستور دیدند.  

اصول گرایان نامزدهایی از جمله محمد باقر قالیباف، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی و علی نیکزاد و ... داشتند. دولت مستقر هم نمایندگانی همچون مهرداد بذرپاش، امیر حسین قاضی زاده هاشمی، سید صولت مرتضوی و داود منظور و محمد مهدی اسماعیلی را در فهرست ثبت نام کنندگان داشت.

جریان سیاسی اعتدالی یا میانه رو هم نمایندگانی همچون علی لاریجانی، عبدالناصر همتی، محمد شریعتمداری و حتی مصطفی پور محمدی را به میدان فرستاد و در نهایت اصلاح طلبان هم چهره هایی همچون اسحاق جهانگیری، مسعود پزشکیان، عباس آخوندی و مصطفی کواکبیان و ... را روانه این رقابت کردند.

از این جمع پرشمار، نهایتا صلاحیت 6 نفر به تأیید شورای نگهبان رسید تا در آوردگاه 8 تیرماه برای تشکیل دولت چهاردهم به رقابت بپردازند: مسعود پزشکیان، سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، مصطفی پورمحمدی، امیرحسین قاضی ز اده هاشمی، و علیرضا زاکانی. جلسات و مناظرات پرشور عمومی،‌نوید آن را می داد که پس از انتخابات کم فروغ مجلس شورای اسلامی در اسفند 1402، امر سیاسی احیا شود و مشارکت قابل قبولی رقم بخورد. مرحله اول انتخابات با مشارکت قریبا 40 درصدی برگزار و پزشکیان و جلیلی به دور دوم رفتند. در دور دوم انتخابات، بخت با مشعود پزشکیان بود که هم انتخابات را برد و هم نصاب مشارکت را بالا برد و به تقریبا 50 درصد رساند. به این ترتیب،‌ قرعه تشکیل دولت چهاردهم با رأی مردم، به نام پزشکیان افتاد.

وفاق جایگزین یکدستی

در ارزیابی شکست اصولگرایان اگر چه می توان به موارد متعددی اشاره کرد اما به نظر می رسد خیلی از موارد یا دلایل و عوامل شکست را می توان ذیل مفهوم کلی تری به نام توهم « کارآمدی یکدستی» گنجاند و ارزیابی کرد با این توضیح که البته اصلاح طلبان هم پیش از این گرفتار چنین بلیه ای بوده و تجربه کرده اند. تجربه ای که در نهایت به شکست آنها در انتخابات مجلس هفتم و شکست سنگین تر در انتخابات ریاست جمهوری 84 منجر شد.  

پزشکیان با درک درست از این تجربیات،‌راه وفاق را به جای راه یکدستی پیش گرفت. او تصمیم گرفت محور سیاست های خود در حوزه داخلی و خارجی را بر پایه های « تعامل» بنیان کند. به تعبیری ایجاد وفاق و تحکیم انسجام ملی ماموریت اول دولت در حوزه سیاست داخلی، و تعامل با دنیا با اتکا به همین اجماع و همکاری ملی، ماموریت دیگر دولت در سیاست خارجی بود. او به درستی بارها تاکید کرده که شرط موفقیت در حوزه سیاست خارجی یا کارگر افتادن تعامل سازنده با دنیا، وفاق داخلی و حل و فصل یا کاهش اختلافات داخلی بر سر مسایل کلان کشور است. به تعبیری از منظر دولت جدید راه تعامل با دنیا از تعامل و وفاق داخلی می گذرد.

در چنین شرایطی،‌مقام معظم رهبری ضمن تنفیذ حکم پزشکیان، همگان را به کمک کردن به دولت او فراخواندند و موفقیت این دولت را موفقیت همه دانستند. مجلس نیز، شعار وفاق رئیس جمهور را بی‌پاسخ نگذاشت و به تمام فهرست وزرای پیشنهادی او رأی اعتماد داد؛ فهرستی که کاملا فراجناحی و ترکیبی از تمام نیروهای سیاسی در امروز ایران بود.

شروع بحران از صبح اول

همه چیز حکایت از یک شروع قدرتمند برای دولت وفاق داشت. در چنین شرایطی، دقیقا فردای روز تحلیف رئیس جمهور، رخدادی بسیار تلخ،‌ اولین شوک را به دولت نوپا وارد کرد: ترور اسماعیل هنیه در تهران! صهیونیست ها با ترور رهبر حماس در قلب تهران، قصد داشتند دولت جدید ایران را در آغاز کار، به واکنشی عصبی وادارند و سامانه ی ذهنی "مقاومت تعاملی" پزشکیان را از همان ابتدا مختل و معیوب کنند. زمان و مکان ترور شهید اسماعیل هنیه، مهم ترین مؤلفه در این ماجرا بود. اینکه صهیونیست ها تصمیم گرفتند سناریوی ترور رهبر پرنفوذ و کلیدی حماس را در تهران و ساعاتی پس از حضور در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان عملیاتی کنند حکایت از آن داشت که ظهور دولتی که برنامه اعلامی اش در سیاست خارجی، «دوگانه ی تعامل و مقاومت» است برای رژیم صهیونیستی غیر قابل قبول و بلکه بسیار هراس انگیز است. هنوز چند روزی از این جنایت آشکار نگذشته بود که سلسله حملات رژیم صهیونیستی در لبنان، چهره‌های شاخص و اثرگذاری همچون سید حسن نصرالله، سید هاشم صفی الدین، و برخی از فرماندهان ارشد نظامی ایران را به شهادت رساند. هرچند ایران با دو عملیات وعده صادق، انتقام این جنایات را تاحدی از صهیونیست ها گرفت اما فضای بحرانی برای شروع به کار دولت همچنان ادامه داشت.

پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، حلقه دیگری از تحولات سیاست بین الملل بود که پیش روی دولت چهاردهم قرار گرفت. این تغییر، می‌توانست آرایش سیاسی در منطقه و کل جهان را تحت تأثیر قرار دهد. در این میان، سقوط دولت بشار اسد و فرار به روسیه نیز، اتفاق بسیار مهم دیگری در صحنه تعاملات جهانی بود. این هردو تحول، بر توازن قدرت در سطح بین الملل اثر گذاشت تاجایی که ایران و برخی دولت‌های دوست و شریک او را نیز به در پیش گرفتن سیاست های تازه ملزم کرد.

پایان ماه عسل با رقبای داخل

هرچند روابط مجلس و دولت بر سر ماجرای بودجه، روابطی خوب و مبتنی بر تفاهم متقابل بود اما به زودی تصادم‌هایی میان این دو قوه شکل گرفت. مجلس دوازدهم با بدنه‌ای عمدتا اصولگرا خیلی زود دو موضوع را فعال کرد: نخست اجرای قانون عفاف و حجاب را از رئیس جمهور درخواست کرد، و در همزمان با استناد به قانون مشاغل حساس، از شخص پزشکیان می‌خواست که معاون راهبردی‌اش، محمدجواد ظریف را برکنار کند.

در کنار این موضوعات، برخی فعالین سیاسی مخالف دولت، از برخی موضوعات حاشیه ای مثل زبان بدن پزشکیان در دیدار با برخی رؤسای جمهور همسایه انتقاد می کردند، یا ادبیات گفتاری او را محل نقد و چالش قرار می دادند. حتی در یک جنگ روانی آشکار، وانمود کردند که پزشکیان «برف زمستان را نخواهد دید.» وجود ناترازی‌های گسترده در حوزه انرژی از جمله گاز و برق، به همراه موج گرانی های افسار گسیخته، مخالفان را برای پنجه انداختن با دولت تحریک می کرد.

در این میان، پیش کشیدن موضوع مذاکره با آمریکا برای رفع تحریم ها چند بار از سوی مقامات ارشد دولت مطرح شد که با واکنش مقام معظم رهبری مواجه شد. منتقدان سیاست‌زده که منتظر فرصتی برای مقابله با دولت بودند استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد را کلید زدند و تنها 6 ماه پس از شروع به کار او رأی اعتماد خود را پس گرفتند. در همان روزی که همتی از قطار کابینه پیاده شد، محمدجواد ظریف نیز پس از نشستی که با محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه داشت استعفای خود را تقدیم رئیس جمهور کرد تا دو چهره نمادین و ارشد دولت،‌ کابینه را ترک کنند.

به این ترتیب، سال پرماجرای 1403 به آخر رسید. دولت چهاردهم که در شرایطی بسیار عجیب، قدرت را به دست آورده بود، در وضعیتی سخت، سال را به آخر رساند تا شاید در سال جدید، با آرایشی نو و ترکیب و تدبیری متفاوت، به اداره کشور بپردازد. مسعود پزشکیان از اولین روز کاری خود، با انبوهی از مسائل و چالش‌های داخلی و خارجی مواجه شد تاجایی که می‌توان ادعا کرد هیچ دولتی در 6 ماه اول خود، چنین دوره سختی را نگذرانده است.


نورنیوز
اخبار مرتبط
استعفای ظریف و برکناری همتی
سه‌شنبه 1403/12/14 ساعت 08:56
کوروش احمدی*
استعفای ظریف و برکناری همتی
ظریف در استعفانامه‌اش ضمن اشاره به اینکه «در شش ماه گذشته با سخیف‌ترین توهین‌ها، افتراها و تهدیدها نسبت به خود و خانواده‌ام روبه‌رو بودم»، اضافه کرده است که «حتی در درون دولت نیز تلخ‌ترین دوران خدمت 40ساله را گذراندم». این اشاره اخیر او سؤال‌هایی ایجاد می‌کند که امید است آقای دکتر پزشکیان و همکاران ایشان در هیئت دولت توضیحی در ارتباط با آن بدهند.
استیضاح وزیر یا استیضاح اقتصاد؟!
دوشنبه 1403/12/13 ساعت 15:30
علی آهنگر*
استیضاح وزیر یا استیضاح اقتصاد؟!
عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد کاردان دولت پزشکیان در مجلس دوازدهم استیضاح شد و از کابینه کنار رفت. دلایل استیضاح‌کنندگان گرانی نرخ ارز و افزایش سطح تورم بود. اما آنچه که قویا باید استیضاح می‌شد نه وزیر، نظام اقتصادی کشور است. واقعیت این است که برنامه هفتم پیشرفت و بودجه سال 1403 و 1404 باید در معرض جدی‌ترین استیضاح قرار می‌گرفت.
حزب‌الله پس از نصرالله
دوشنبه 1403/12/06 ساعت 17:00
احمد زیدآبادی*
حزب‌الله پس از نصرالله
مراسم تشییع جنازۀ رهبران حزب‌الله نشان داد که محبوبیت عمومی این گروه در بین جمعیت شیعۀ لبنان آسیب مورد نظر دشمنان آن را به دنبال نداشته است، اما آیا حفظ این محبوبیت امکانی برای بازگشت حزب‌الله به جایگاه قبلی آن فراهم می‌کند؟
پزشکیان:ما مشکلی با گفتگو نداریم/ زمان پاسخ به ترور هنیه دست ایران است
پنج‌شنبه 1403/07/05 ساعت 17:06
پزشکیان:ما مشکلی با گفتگو نداریم/ زمان پاسخ به ترور هنیه دست ایران است
پزشکیان گفت: ما مشکلی با گفت‌وگو نداریم ولی گفت‌وگویی که آنان (امریکا)کردند، به آن پایبند نبودند. هروقت آنان بخواهند درست و بر اساس صداقت با ما صحبت کنند، ما مشکلی با این صحبت‌ها نخواهیم داشت
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
شهباز شریف: نیروهای پاکستان «پاسخ قاطعی» به هند دادند
بیانیه گروه دوستان منشور ملل متحد در محکومیت تجاوزات امریکا و اسرائیل علیه ایران
درخواست فلسطین برای عضویت در بریکس
اسلامی: ایران اهل تعامل است، اما غرب تقابل را برگزیده
دخالت غیرمنتظره ترامپ در جام جهانی؛ تغییر محل بازی‌ها در صورت ناامنی
درخواست عراقچی از شورای امنیت سازمان ملل متحد
دلیل لغو کنسرت‌های سیروان خسروی و ایهام
طمع سازندگان بازار مسکن را متلاطم کرد
گروسی: قطع همکاری ایران با آژانس باعث افزایش تنش بین‌المللی می‌شود
فراخوان فوری پنتاگون برای نشست صدها ژنرال آمریکایی در پایگاه تفنگداران ویرجینیا
یائیر لاپید: رفتارهای دیکتاتورمآبانه نتانیاهو، مخالف اصول دموکراسی است
سخنرانی نتانیاهو در سازمان ملل؛دروغ پردازی های جنایتکار اصلی غرب آسیا درباره ایران
فلیک به رکورد طلایی 50 برد در بارسا رسید
سخنگوی کرملین: وضعیت اوکراین و موضع آن در مذاکرات هر روز در حال بدتر شدن است
رای گیری شورای امنیت دربارهٔ تعویق تحریم‌های ایران
علی‌اف: تصویب «مسیر ترامپ» یکی از نتایج کلیدی نشست واشنگتن بود
لاریجانی: مکانیسم ماشه اجرا شود، همکاری با آژانس متوقف می‌شود
کارگردان «مجنون»: جنگ 12 روزه، آغاز یک ژانر تازه در سینمای ایران است
شمس‌آذر بدون شکست، استقلال در پی بهبود وضعیت جدول +لینک پخش زنده
تهدید ترامپ به مداخله در روند برگزاری بازی‌های جام جهانی 2026
تحرکات غیرعادی آمریکا در شمال عراق
رایزنی گروسی با پوتین درباره ایران
اسرائیل یک نفر را به اتهام جاسوسی برای ایران دستگیر کرد
دستور نتانیاهو برای پخش زنده سخنرانی او درسراسر نوار غزه
کاهش 2.5 میلیون تن تولید گندم ایران نسبت به سال گذشته
اعلام برنامه‌های روز گردشگری و هفته تهران در اراضی عباس‌آباد
شرکت علی لاریجانی در سالگرد شهدای مقاومت/تایید سفر از سوی سفارت ایران در بیروت
فرانس 24: بازگشت بازرسان آژانس به ایران حقیقت ندارد
تیم فولاد به دنبال کسب دومین برد متوالی
ماجرای گوشت‌های آلوده وارداتی از مغولستان چه بود؟
حسن یزدانی به بازی‌های کشورهای اسلامی نمی رسد
تهران در آستانه وزش باد؛ هوای پایتخت آلوده‌تر می‌شود
سرمایه‌گذاری 5 میلیارد دلاری ایران در پروژه ملی فیبر نوری
لغو سومین قرارداد تسلیحاتی اسپانیا با رژیم صهیونیستی
هند واردکننده نفت ایران شد
پرداخت نکردن 6 همت سود سهام عدالت مردم از سوی 4 شرکت بزرگ
وداع با احمد پژمان در تالار وحدت
قطر اقدامات اسرائیل را خطری برای امنیت منطقه دانست
سیر صعودی قیمت‌ طلا در هفته‌ای که گذشت
جام جهانی تیراندازی جوانان؛ فینال با طعم برنز برای ایران
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با وزیر انرژی روسیه دیدار کرد
پزشکیان مقابل دوربین شبکه فاکس‌نیوز نشست
واکنش تند مقامات صهیونیستی به اظهارات ترامپ
حمله پهپادی به پالایشگاه نفت «آفیپسکی» روسیه / از سرگیری ارسال نفت پس از حمله+فیلم
مدیر سابق اف‌بی‌آی در آستانه محاکمه توسط دولت ترامپ
بلاگر وکیل‌نما بازداشت شد
امضای دستور فروش تیک‌تاک توسط ترامپ
رهبر طالبان مسئولان ارشد را برای گفت‌وگو درباره پایگاه بگرام فراخواند
خیبر در مصاف حساس با سپاهان به دنبال تثبیت جایگاه در بالای جدول
کمالوندی: ساخت نیروگاه‌های جدید در جنوب کشور در دستور کار است/موافقت‌نامه ساخت 4 نیروگاه
X
آگهی تبلیغاتی