نورنیوز-گروه فرهنگی: گفتهاند ایوب ۲۰۰ سال عمر کرد بر اساس عهد عتیق ۱۴۰ سال آن پس از شفا از بیماری بود.همچنین برپایه روایات هفت یا هجده سال در رنج بود و در کنار چشمهای که در آن شفا یافته بود، دفن شد.
حضرت ایوب(ع) همچون بسیاری دیگر از پیامبران از ذریه حضرت ابراهیم(ع) است.
ایوب به «آیب» در عربى به معناى بازگشت کننده به سوى خدا نزدیک است. این معنا با وصف «اوّاب» که براى ایوب در آیه ۳۴ سوره ص آمده، سازگار است.
ذکر حضرت ایوب در قرآن
نام حضرت ایوب علیه السلام ۴ بار در قرآن مجید آمده است:
* سوره نساء آیه ۱۶۳: این آیه به مقام نبوت ایوب اشاره دارد: «ما همچنان که به نوح و پیامبران بعد از او وحى کردیم به تو نیز وحى کردیم و به ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط و عیسی و ایوب و یونس و هارون و سلیمان نیز وحى نمودیم و به داود، زبور بخشیدیم.»
* سوره انعام آیه ۸۴: «و به او اسحاق و یعقوب را بخشیدیم و همه را به راه راست درآوردیم و نوح را از پیش راه نمودیم و از نسل او داود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسى و هارون را هدایت کردیم و این گونه نیکوکاران را پاداش مى دهیم.»
* سوره انبیاء آیات ۸۳ و ۸۴: در این دو آیه به اجابت دعاى او در برطرف شدن سختى و مصیبت هایش اشاره می نماید: « و ایوب را یاد کن هنگامى که پروردگارش را ندا داد که به من آسیب رسیده است و تویى مهربانترین مهربانان؛ پس دعای او را اجابت نمودیم و آسیب وارده بر او را برطرف کردیم و کسان او و نظیرشان را همراه با آنان مجددا به وى عطا کردیم تا رحمتى از جانب ما و عبرتى براى عبادت کنندگان باشد.»
* سوره ص آیات ۴۱-۴۴: « و یاد کن از بنده ما ایوب هنگامى که به درگاه خداى خود عرض کرد: (پروردگارا) شیطان مرا سخت رنج و عذاب رسانیده؛ (خطاب کردیم که) پاى به زمین زن، این آبى است سرد براى شستشو و نوشیدن؛ و ما اهل و فرزندانى که از او مردند و به قدر آنها هم علاوه به او عطا کردیم تا در حق او لطف و رحمتى کنیم و تا صاحبان عقل متذکر شوند؛ و (ایوب را گفتیم) دسته اى از چوبهاى باریک (خرما) به دست گیر و (بر تن زن خود) بزن و عهد و قسمت را نشکن. ما ایوب را بنده صابرى یافتیم، نیکو بندهاى بود که دایم رجوع و توجهش به درگاه ما بود.»
خداوند ایوب (ع) را به سه صفت مهم:مقام عبودیت ، صبر و استقامت ، و بازگشت پیاپی به سوی خدا وصف کردهاست: (ص/سوره۳۸، آیه۴۴.)
و تنها ایوب و سلیمان را(ص/سوره۳۸، آیه۳۰.)«نعم العبد» خوانده، زیرا در حال نعمت شکرگزار بودند.
و از پیامبرانی است که قرآن از وحی به آنان بهطور ویژه سخن گفتهاست:«اِنّا اَوحَینا اِلَیکَ کَمااَوحَینا اِلی نوح والنَّبِیّینَ مِن بَعدِهِ واَوحَینا اِلی اِبرهیمَ واِسمعِیلَ واِسحقَ ویَعقوبَ والاَسباطِ وعِیسی و اَیّوبَ...».
داستان ابتلای حضرت ایوب
فلسفه ابتلای ایوب
ابتلای ایوب به بیماری و از دستدادن فرزندانش امتحانی از جانب خدا بود. بهگفته قُرطُبی، از مفسران اهل سنت، حال ایوب پیش از آزمایش، حین آزمایش و پس از آن یکسان و در همه حال شکرگزار خدا بود. همچنین براساس روایاتی که علامه طباطبایی نقل کرده، گرفتاری ایوب، براى این بود که مردم دربارهاش ادعای ربوبیت نکنند و از مشاهده نعمتهایی که خدا به وى داده، او را خدا نخوانند؛ همچنین اینکه از دیدن وضع او عبرت بگیرند و ضعیف و فقیر و مریضى را به خاطر ضعف و فقر و مرضش تحقیر نکنند؛ چون ممکن است خدا ضعیف را قوى و فقیر را توانگر و مریض را بهبودى دهد؛ و نیز بدانند خداوند است که هرکس را بخواهد مریض مىکند، هرچند که پیامبر باشد و هر که را بخواهد شفا مىدهد.
در قرآن کریم آنچه در خصوص داستان حضرت ایوب آمده آن است که خداى تعالى او را به ناراحتى جسمى و به داغ فرزندان مبتلا کرد، و سپس، هم عافیتش داد و هم فرزندانش را و مثل آنان را به وى برگردانید. و این کار را به مقتضاى رحمت خود کرد و به این منظور کرد تا سرگذشت او مایه تذکر عابدان باشد.
عصمت ایوب
برخی با استناد به آیه «واذْکُرْ عَبْدَنَا أَیُّوبَ إِذْ نَادَىٰ رَبَّهُ أَنِّی مَسَّنِیَ الشَّیْطَانُ بِنُصْبٍ وَعَذَابٍ »به تأثیر شیطان در وجود ایوب اشاره کرده و در عصمتش تشکیک کردهاند. دلیل آنها این است که بر اساس آیه مذکور، ایوب بر اثر مس شیطان گرفتار رنج و عذاب شده بود و تأثیر شیطان با عصمت سازگار نیست.
در پاسخ گفته شده است که شیطان بر نفس ایوب تسلط نداشته است تا به عصمتش خللی وارد کند؛ بلکه در بدن، اموال و اولادش تأثیر گذاشته است؛ چراکه بر اساس آیه «إِنَّ عِبَادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطَانٌ؛ همانا تو (شیطان) را بر بندگان من تسلط نیستی»، شیطان بر بندگان خدا تسلط ندارد و بر اساس آیه ۴۱ سوره ص، ایوب بنده خدا بوده است.
مدفن ایوب
ایوب در منطقه عُوص در جنوب غربی بحرالمیّت و شمال خلیج عَقَبه یا در بَثَنِیَّه منطقهای بین دمشق و اَذرِعات زندگی میکرد. همچنین در شهر اورفه ترکیه غاری است که گفته میشود ایوب در دوران بیماری در آنجا بوده است.
درباره محل دفنش اطلاعات دقیقی در دست نیست؛ با این حال مقبرههایی در کشورهای مختلف مانند عراق، لبنان، فلسطین و عمان به او منسوب است. از جمله مقبرهای در منطقه الرّانْجِیَّه در دهکیلومتری جنوب حله در عراق قرار دارد که میگویند به علت نزدیکی به محل زندگی ایوب، از شهرت بیشتری برخوردار است.
همچنین در هفت کیلومتری بندر صلاله، بر بلندای کوه اِتّین در عمان، در روستای گرماب در اطراف بجنوردِ ایران و در بخارا در ازبکستان نیز مزارهایی به وی منسوب است. البته احتمال دادهاند که مزار منسوب به وی در بخارا، از ابداعات دروه تیموری و تیمور لنگ باشد.