×
سیاسی
شناسه خبر : 215100
تاریخ انتشار : دوشنبه 1403/12/13 ساعت 15:30

علی آهنگر*

استیضاح وزیر یا استیضاح اقتصاد؟!

عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد کاردان دولت پزشکیان در مجلس دوازدهم استیضاح شد و از کابینه کنار رفت. دلایل استیضاح‌کنندگان گرانی نرخ ارز و افزایش سطح تورم بود. اما آنچه که قویا باید استیضاح می‌شد نه وزیر، نظام اقتصادی کشور است. واقعیت این است که برنامه هفتم پیشرفت و بودجه سال 1403 و 1404 باید در معرض جدی‌ترین استیضاح قرار می‌گرفت.

نورنیوز-گروه سیاسی: امروز دیگر دوست و دشمن، داخلی و خارجی همه بر یک نکته اتفاق نظر دارند که ایران در شدیدترین وضعیت جنگی اقتصادی به‌سر می‌برد. آیا برنامه هفتم و بودجه ۱۴۰۴ برمبنای شرایط بی‌همتای جنگی تنظیم شده است؟ فراموش نکنیم که ما در حال ورود به سال ۱۴۰۴ هستیم.

سالی که قرار بود برپایه سند چشم‌انداز 20 ساله در بسیاری از شاخص‌های اقتصادی رتبه اول متطقه باشیم. در سالی که سند چشم‌انداز توسعه به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده بود، یعنی سال ۱۳۸۳، قیمت هر دلار امریکا ۸۸۰ تومان و بهای یک قطعه سکه تمام بهار آزادی، طرح جدید، ۸۸ هزار تومان بود. اکنون با گذشت 20 سال چه شده است که در روز یکشنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۳، روز استیضاح وزیر اقتصاد دولت چهاردهم، قیمت یک دلار امریکا حدود ۹۳ هزار تومان و بهای هر سکه بهار آزادی از ۷۵ میلیون تومان گذشته است؟ آیا این نظام اقتصادی باید استیضاح شود یا وزیری که تنها شش ماه است عهده‌دار مدیریت اقتصاد کشور در شرایط جنگ اقتصادی و فشار حداکثری ترامپ شده است؟ بیایید سری به درآمدهای نفتی از سال اول سند چشم‌انداز توسعه بیفکنیم. دولت هفتم که بر سر کار آمد، با کاهش شدید بهای نفت دست به‌گریبان شد.

به‌طوری که در سال ۱۳۷۷ نفت دریای شمال به کمتر از ۱۱ دلار در هر بشکه رسیده بود. مجموع درآمدهای دولت هفتم و هشتم در این شرایط، کمی بیش از ۱۵۷ میلیارد دلار بود. وقتی دولت نهم بر سر کار آمد، در همان پاییز سال ۱۳۸۴ قیمت نفت رو به افزایش گذاشت.

به‌طوری که سال ۸۴ هنوز به پایان نرسیده بود، قیمت نفت پرچمدار از ۵۴ دلار در هر بشکه گذشت. خوشبختی دولت نهم آنجا بود که در یک اتفاق تاریخی، در تیرماه ۱۳۸۷ بهای نفت از ۱۴۷ دلار رویایی در هر بشکه فراتر رفت. بنا به گفته منابع، مجموع درآمد نفتی دولت‌های نهم و دهم افزون بر ۶۱۸ میلیارد دلار شد.

 این رقم، بیش از مجموع درآمد نفتی ایران تا آن تاریخ بود. اگر مجموع درآمد نفت ایران در سال‌های پس از انقلاب، چیزی برابر با ۱۴۰۰ میلیارد دلار باشد، ۴۴.۱۴ درصد از مجموع درآمدهای نفتی سال‌های پس از انقلاب نصیب دولت‌های نهم و دهم بود. جالب است که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، میزان کل درآمد نفتی ایران به ۲۸۰ میلیارد دلار می‌رسد.

این در حالی بود که با خروج ترامپ از برجام و بازگشت تحریم‌ها و آغاز جنگ اقتصادی، درآمد نفتی دولت در سال ۱۳۹۹ به ۷.۵ میلیارد دلار کاهش یافته بود. چنین تصویر بزرگ‌تری از مجموعه نظام اقتصادی کشور، روشن می‌سازد که استیضاح وزیر ساده‌انگارانه‌ترین کار ممکن در شرایط جنگ اقتصادی دوباره امریکا علیه ایران است. به ویژه آنکه کشور در آستانه فعال شدن مکانیسم ماشه و فروریختن جهنمی از آوار دوباره تحریم‌های سازمان ملل بر سر اقتصاد است.

 در این شرایط مسلم جنگی، راه‌حل درست و منطقی این است که با نگاهی استیضاحی، نخست برنامه هفتم به‌طور جدی بازنگری شده و به وضعیت واقعی بازگردانده شود. اقدام صحیح و منطقی دیگر استیضاح بسیار سریع برنامه و بودجه سال ۱۴۰۴ است. بودن شک، این برنامه باید بازنگری شود و با شرایط جنگ اقتصادی بازتنظیم شود. و در نهایت نظام اقتصادی کلان دوبعدی کشور باید به‌طور جدی  مورد  بازبینی  قرار  بگیرد.


اخبار مرتبط
سخت‌ترین سال برای یک دولت نوپا
یکشنبه 1404/01/03 ساعت 09:00
سال زیر ذره بین/ پزشکیان و بحران‌هایش
سخت‌ترین سال برای یک دولت نوپا
دولت چهاردهم که در شرایطی بسیار عجیب، قدرت را به دست آورده بود، در وضعیتی سخت، سال را به آخر رساند تا شاید در سال جدید، با آرایشی نو و تدبیری متفاوت، به اداره کشور بپردازد. مسعود پزشکیان از اولین روز کاری خود، با انبوهی از مسائل و چالش‌های داخلی و خارجی مواجه شد تاجایی که می‌توان ادعا کرد هیچ دولتی در 6 ماه اول خود، چنین دوره سختی را نگذرانده است.
یک استیضاح و چند احتمال
شنبه 1403/12/11 ساعت 17:20
نورنیوز از دلایل، زمینه‌ها و واقعیت‌های استیضاح وزیر اقتصاد گزارش می‌دهد
یک استیضاح و چند احتمال
هرچند شرایط اقتصادی و معیشتی، زندگی شهروندان را با دشواری‌های غیرقابل تحملی روبرو کرده ولی نمی‌توان وضعیت نابسامان اقتصادی امروز را فقط حاصل ناتوانی مدیران ارشد اقتصادی کابینه و حتی کل دولت دانست. با این توضیح، ضمن اقرار به وجود نابسامانی‌های معیشتی در کشور، ذیل گفتمان وفاق، نسخه‌ای جامع برای عبور از این شرایط دشوار نوشت.
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
بیشتر لبنانی‌ها مخالف خلع سلاح حزب الله هستند
پرواز مجدد جنگنده های ونزوئلا بر فراز ناو آمریکایی
هوای تهران در شرایط «قابل قبول» قرار گرفت
یونیسف: بیش از 700 هزار کودک در غزه از تحصیل محروم شده‌اند
برنامه مسابقات ورزشی امروز شنبه 15 شهریور
سازمان سنجش: مهلت انتخاب رشته تا 17 شهریور تمدید شد
مادورو: تلاش واشنگتن برای تغییر نظام در کاراکاس اشتباه است
مقدماتی جام‌جهانی اروپا و شب پرگل
قاتل شهید رضایی در سمیرم اعدام شد+فیلم
پیکر استاد احمد پژمان به زادگاهش در لارستان باز می‌گردد
رویکرد فرهنگی دولت و موضوع برگزاری کنسرت خیابانی
تل‌آویو همچنان در انزوای هوایی؛ ادامه تعلیق پروازها از سوی ایتالیا
بلاگر هتاک به اقوام بازداشت شد
وزیر خارجه آلمان: انفجار خطوط لوله گاز نورد استریم تروریستی است
رشد 37 درصدی بهای جهانی طلا در کمتر از یک سال
ترامپ در حال بررسی گزینه‌های نظامی علیه ونزوئلا است
ضرورت‌های راهبردی عبور از تهدیدات
درسنامه وحدت در مکتب مصطفوی
افزایش تدریجی پیاده‌روی راه مقابله با کم‌تحرکی
وضعیت آب و هوا امروز جمعه 14 شهریور 1404
همکاری OpenAI و Broadcom برای ساخت تراشه اختصاصی
تحول در فناوری پوشیدنی‌ها؛ کشی که گرمای بدن را به برق تبدیل می‌کند
اسطوره شیرجه آمریکا مدال‌های المپیکش را برای تأمین هزینه‌هایش حراج کرد
مصرف پروتئین حیوانی و کاهش اندک مرگ‌ومیر ناشی از سرطان
جزئیات قیمت و حافظه آیفون 17 ایر فاش شد
آزمایش سه‌دقیقه‌ای جدید، شناسایی زودهنگام آلزایمر را ممکن می‌کند
اسفنج‌های خوراکی برای لاغری؛ نوآوری تازه دانشمندان چینی
ستاره نامدار تنیس که سرطان را شکست داد
کمپین تبلیغاتی رژیم صهیونیستی با کمک گوگل
مدودف: روسیه تهدید نمی‌کند اما باید رویکردهای نظامی مرزی را بازنگری کند
صدراعظم آلمان: اروپا همچنان به کمک آمریکا وابسته است
پایان خاموشی ها با راه اندازی نیروگاه های خورشیدی
دولت با اعطای اختیارات جدید، مسیر سرمایه‌گذاری در استان‌ها را تسهیل می‌کند
مسئول آمریکایی: نتایج جلسه کابینه لبنان تا حدی مثبت بود
هشدار وزیر آمریکایی به هند درباره همکاری با روسیه و چین
پروازهای باکو -تهران فردا از سر گرفته می‌شود
فراتحلیل و فرامتن سفر رئیس جمهور محترم ایران به چین و اجلاس شانگهای
درویش: با وجود فشارها، پرسپولیس آماده ادامه رقابت‌هاست
عکس های منتخب جهان، 5 سپتامبر 2025
ولایتی: شانگهای در آینده نقش اول را در تعیین سرنوشت جهان دارد
قتل مشکوک پدر 77 ساله؛ بازداشت پسر به اتهام قتل
ایران و ازبکستان برای دومین بار در فینال کافا رودررو می‌شوند
واکنش روسیه به حمایت از قطعنامه پیشنهادی ایران در آژانس انرژی اتمی
اردن و قطر اظهارات نتانیاهو درباره کوچ اجباری فلسطینی‌ها را محکوم کردند
وزیر آموزش و پرورش: برگزاری المپیادهای مدرسه‌ای راهی برای کشف استعدادهای ورزشی است
برگزاری تمرین تاکتیکی تیم ملی زیر نظر قلعه‌نویی در ازبکستان
دومین بانک بزرگ روسیه در ایران افتتاح می شود
تلاش آمریکا برای جاسوسی از رهبر کره شمالی شکست خورد
اتمام تعمیرات اساسی سکوهای فاز یک پارس جنوبی
خلبان، پرواز قشم-تهران را به سلامت فرود آورد
X
آگهی تبلیغاتی