نورنیوز-گروه سیاسی: برخی رسانه‌های غربی با استناد به آنچه «آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» می‌خوانند، مدعی شده‌اند که ایران قصد دارد سرعت غنی‌سازی اورانیوم خود را افزایش دهد. این رسانه‌ها گزارش داده‌اند که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران در تمامی سطوح افزایش یافته و این مسئله می‌تواند نگرانی‌هایی را در سطح بین‌المللی ایجاد کند. رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، نیز این موضوع را نگران‌کننده خوانده و هشدار داده است که زمان برای مهار برنامه هستهای ایران رو به پایان است.
رسانه‌های غربی بر اساس رویه همیشگی با تمرکز بر جنبه‌های منفی گزارش آژانس تلاش کرده‌اند فضای بین‌المللی را علیه ایران تحریک کنند. ایران بارها گزارشهای آژانس و موضع‌گیری رسانه‌های غربی را جانبدارانه و غیرحرفه‌ای خوانده و تأکید کرده که برنامه هستهای کشور کاملاً صلح‌آمیز بوده و همچنان تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد.
جزئیات گزارش آژانس؛ آمارهای جدید و تکرار ادعاهای قبلی
گزارشی که رسانه‌های غربی منتشر کرده‌اند، طبق گفته منابع خبری قرار است در نشست شورای حکام بررسی شود. اما بررسی محتوای این گزارش نشان می‌دهد که در مقایسه با گزارشهای قبلی تغییر چندانی نداشته است. طبق این گزارش، ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به ۸۲۹۵ کیلوگرم رسیده که نسبت به سه ماه گذشته ۲۵ درصد افزایش داشته است. این گزارش تصریح کرده که ایران در سطوح مختلف از جمله ۳.۵ درصد، ۲۰ درصد و ۶۰ درصد اقدام به غنی‌سازی کرده است.
نکته مهم در این گزارش آن است که طبق معاهده NPT، هیچ محدودیتی برای سطح و میزان غنی‌سازی کشورهای عضو وجود ندارد و تنها الزام، عدم انحراف فعالیت‌های هستهای به سمت تولید سلاح هستهای است. با این حال، گروسی پیش‌تر سطح ۶۰ درصدی غنی‌سازی را «تقریباً در حد تسلیحاتی» خوانده بود، ادعایی که از نظر حقوقی و علمی مبنای محکمی ندارد.
جلسه شورای حکام و فشارهای جدید بر ایران
طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، امروز (پنجشنبه) جلسه فنی آژانس برگزار خواهد شد و موضوع ایران احتمالاً در روزهای آینده در دستور کار شورای حکام قرار خواهد گرفت. سابقه نشست‌های قبلی نشان داده که این جلسات بیشتر به فرصتی برای افزایش فشارهای سیاسی بر تهران تبدیل شده است. یکی از محورهای این نشست، بررسی محدودیت‌هایی است که ایران برای ورود برخی از بازرسان آژانس اعمال کرده است.
در گزارش منتشرشده توسط رسانه‌های غربی تصریح شده که ایران همچنان به تصمیم خود در سپتامبر ۲۰۲۳ پایبند است و برای برخی از بازرسان با تجربه آژانس ویزا صادر نکرده است. تهران این اقدام را در واکنش به رویکرد جانبدارانه آژانس و اعمال فشارهای سیاسی برخی کشورها اتخاذ کرده است. از سوی دیگر، گفته شده که ایران دسترسی آژانس به داده‌های دوربین‌های نظارتی در تأسیسات هستهای را محدود کرده است، اقدامی که باعث نارضایتی مقامات آژانس شده است.
موضع‌گیری ایران در برابر آژانس؛ پاسخ به گروسی
رافائل گروسی، که اخیراً در توکیو با رسانه‌های غربی گفتگو کرده بود، بار دیگر بر ادعاهای قبلی خود درباره برنامه هستهای ایران تأکید کرد. در واکنش به این اظهارات، سازمان انرژی اتمی ایران بیانیه‌ای صادر و در آن تأکید کرد که آژانس باید بی‌طرفی و حرفه‌ای‌گری خود را حفظ کند. در این بیانیه تاکید شد که «متأسفانه برخی اظهارات گروسی فاقد ویژگی‌های بی‌طرفی و فنی است و این نگرانی را ایجاد می‌کند که آژانس به ابزاری برای فشارهای سیاسی غرب تبدیل شده است.»
همچنین در این بیانیه اشاره شد که ایران در چارچوب تعهدات پادمانی خود بیشترین همکاری را با آژانس داشته و تقریباً یک‌چهارم کل بازرسی‌های این نهاد بین‌المللی تنها به تأسیسات هستهای ایران اختصاص یافته است. در حالی که ایران کمتر از ۳ درصد از تأسیسات هستهای جهان را در اختیار دارد، این میزان بالای بازرسی‌ها نشان می‌دهد که برنامه هستهای ایران شفاف بوده و هیچ‌گونه فعالیت پنهانی در آن وجود ندارد.
نگاه دوگانه آژانس؛ سکوت در برابر AUKUS و تمرکز بر ایران
در بیانیه سازمان انرژی اتمی ایران همچنین تأکید شد که آژانس در برابر برخی فعالیت‌های هستهای دیگر کشورها، از جمله پروژه AUKUS، سکوت کرده است. این پروژه که شامل همکاری هستهای میان آمریکا، انگلیس و استرالیا و انتقال زیردریایی‌های دارای سوخت با غنای تسلیحاتی است، یکی از مواردی است که نگرانی‌های بسیاری را درباره رویکرد دوگانه آژانس ایجاد کرده است.
ایران همچنین انتقاد کرده که آژانس از این کشور انتظار دارد که همکاری‌هایی فراتر از تعهدات قانونی خود داشته باشد، در حالی که هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های غیر قانونی و یکجانبه امریکا که همکاری‌های تهران و آژانس را دشوار کرده است، نمی‌شود.
چشم‌انداز پیش‌رو
در حالی که گروسی مدیرکل کل آژانس آخرین سفر خود به تهران و گفتگو با مقامات کشورمان را «سازنده» اعلام کرد اما همزمان با تسلیم شدن در برابر اراده سیاسی کشورهای غربی به تهیه گزارشهای غیر حقوقی و کاملا سیاسی بر علیه ایران ادامه می دهد.این تناقض در اقدامات و موضع‌گیری‌های مدیرکل آژانس باعث شده که اعتبار این نهاد بین‌المللی بیش از گذشته زیر سؤال برود.
از سوی دیگر، گروسی اخیراً در گفتگو با خبرنگار وال‌استریت ژورنال ادعا کرده که «پیشرفت برنامه هستهای ایران، مشکلات را بزرگ‌تر می‌کند، نه کوچک‌تر.» او همچنین اعلام کرده که آژانس قصد دارد گزارش جامعی درباره برنامه هستهای ایران تهیه کند که احتمالاً تا پیش از ماه ژوئن منتشر خواهد شد. گروسی همچنین تأکید کرده که ایده خوبی است که پیش از انتشار این گزارش بار دیگر به ایران سفر کند.
با توجه به این تحولات، می‌توان انتظار داشت که در نشست آینده شورای حکام، فشارها بر ایران افزایش یابد و موج جدیدی از فضا سازی های مغرضانه بر علیه برنامه هسته ای کشورمان آغاز شود.
نورنیوز