نورنیوز-گروه بینالملل: در اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در کنفرانس امنیتی مونیخ، تأکید شد که فرصت برای رسیدن به توافق با ایران در حال از دست رفتن است و ایران میتواند ظرف مدت کوتاهی مواد مورد نیاز برای ساخت بمب هستهای تولید کند.این هشدار، که بیشتر بهنظر میرسد بخشی از تلاشها برای تشدید فشارهای بینالمللی علیه ایران است، نه تنها تصویری واقعی از وضعیت هستهای ایران ارایه نمیدهد، بلکه بهعنوان یک ابزار سیاسی در راستای مشروعیتبخشی به سیاستهای خصمانه دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا و دستور اجرایی جدید او در زمینه فعال سازی مجدد سیاست شکست خورده فشار حداکثری، مطرح میشود.
دکترین دفاعی ایران و موضع رهبر انقلاب جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده که در دکترین دفاعی خود هیچگونه جایگاهی برای سلاح هستهای در نظر نگرفته ایت. فتوای رهبر انقلاب اسلامی مبنی بر حرام بودن تولید و استفاده از سلاح هستهای همچنان مبنای اصلی سیاست دفاعی کشور است. این سیاست نه تنها بهطور رسمی اعلام شده، بلکه در عمل نیز ایران هیچگاه به سمت تولید سلاح هستهای نرفته است و تحت نظارت شدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دارد. تاکنون نیزهیچگونه انحرافی در برنامه هستهای ایران در گزارشهای آژانس مشاهده نشده است.
نزدیکی به "بند غروب" و چالشهای برجام
با نزدیک شدن به اکتبر ۲۰۲۵ و فعال شدن بند غروب برجام که باعث کاهش محدودیتها بر برنامه هستهای ایران و بازگشت آن به وضعیت عادی میشود، فشار کشورهای غربی علیه ایران افزایش یافته است. آمریکا که از برجام خارج شده و دیگر عضوی از این توافق نیست، اکنون بهدنبال استفاده از ظرفیتهای کشورهای اروپایی برای فعالسازی مکانیسم "اسنپبک" (بازگشت خودکار تحریمها) است. برخی از اعضای کنگره آمریکا نیز این درخواست را مطرح کردهاند و خواستار فعالسازی مجدد تحریمهای سازمان ملل علیه ایران هستند.
این تلاشها بهوضوح نشاندهنده تمایل ایالات متحده برای اعمال فشار بیشتر بر ایران از طریق کشورهای اروپایی است.کشورهای اروپایی نیز خود فارغ از رویکردهای آمریکا نسبت به استفاده از اسنپ بک تمایل دارند.
دستور اجرایی ترامپ و فضاسازی رسانهای
دونالد ترامپ اخیراً دستور اجرایی جدیدی را امضا کرده که هدف آن فعالسازی مجدد سیاست فشار حداکثری علیه ایران است. این دستور اجرایی شامل تحریمهای جدید علیه افراد و نهادهای مرتبط با برنامه هستهای و دفاعی ایران است.فشارهای اقتصادی ناشی از این تحریمها بهویژه بر وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم ایران تأثیر خواهد گذاشت. در همین حال، فضاسازیهای رسانهای در خصوص توانایی ایران در تولید بمب هستهای، که بهطور مکرر توسط برخی رسانههای غربی مطرح میشود، هدف اصلیاش دامن زدن به نگرانیها و توجیه فشارهای جدید است. این فضاسازیها نه تنها حقیقت وضعیت هستهای ایران را تحریف میکنند، بلکه بهعنوان ابزار سیاسی برای افزایش فشارهای اقتصادی و سیاسی علیه کشورمان استفاده میشوند.
چالشهای اقتصادی و سیاسی در مسیر برنامه هستهای ایران سیاستهای جدید آمریکا و تحریمهای اعمالشده بهویژه بر صادرات نفت ایران با هدف محدود سازی ظرفیتهای اقتصادی و مالی کشور دنبال می شود. اما تجربه نشان داده است که فشارهای اقتصادی و تحریمها قادر به وارد کردن ضربه اساسی به ساختار اقتصادی کشور نیست. این اقدامات تاکنون نتوانسته باعث متوقف کردن برنامه هستهای ایران شود. ایران توانسته است باوجود تحریمها، ظرفیتهای هستهای خود را تقویت کند.
آینده برنامه هستهای ایران
پرسش اصلی این است که آیا فشارهای جدید میتوانند ایران را مجبور به تغییر سیاستها یا عقبنشینی کنند؟ واقعیت این است که جمهوری اسلامی ایران نهتنها در برابر فشارهای خارجی ایستادگی کرده بلکه بهطور جدی به دنبال حفظ برنامه هستهای خود در چارچوب توافقات بینالمللی است.
نورنیوز