×
بین الملل
شناسه خبر : 212555
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1403/11/24 ساعت 13:35
پانصد سالگی و دوستی

کاظم جلالی*

پانصد سالگی و دوستی

بیش از دو دهه زعامت دو رهبر خردمند ایران و روسیه، روابط دوجانبه دو کشور نضج و نسق یافت و با امضای معاهده مشارکت جامع راهبردی بین دو کشور رو به توسعه و تعمیق است.

نورنیوز-گروه بین الملل: یکی از گرانبهاترین سرمایه‌های اجتماعی و انسانی، ارتباطات انسانی و اجتماعی است. در فرهنگ ما قدمت یک رابطه نشانه قدرت و قوت آن است، این روابط دیرینه مثل دُر قیمتی‌ است. بر اساس اسناد موجود در مرکز اسناد وزارت امور خارجه، قدیمی‌ترین سند برجای مانده در روابط دو کشور مربوط به دوران شاه تهماسب اول صفوی است. این سند به سال 1548 ممهور شده است. اما به روایت تاریخ‌دانان، قدمت روابط دوجانبه ایران و روسیه، از 500 سال فراتر می‌رود. از نخستین طلیعه شکل‌گیری روابط تا فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، دو کشور روابط پرفراز و نشیبی تجربه کرده‌اند. با این وجود می‌توان اذعان کرد که بیش از دو دهه زعامت دو رهبر خردمند ایران و روسیه، روابط دوجانبه دو کشور نضج و نسق یافت و با امضای معاهده مشارکت جامع راهبردی بین دو کشور رو به توسعه و تعمیق است.

در یادداشت پیش‌رو روابط دو کشور از دریچه اشتراکات فرهنگی واکاوی شده است. اشتراکاتی که موجب استغنا، استقلال و خودباوری دو ملت تاریخی کهن شده است. این دو کشور در جهانی که حفظ اصالت و خودباوری مستلزم هزینه‌های هنگفت و جانفشانی‌ است، برای حفظ استقلال خویش پایمردی کرده‌ و خون دل‌ها خورده‌اند. همین پایمردی بر پایه اشتراکات و اصالت تاریخی است که دو کشور همسایه را به ستون‌های نظام بین‌الملل نوین در مقابل یکجانبه‌گرایی کنونی بدل کرده است.

   همچنان که اشاره شد در جستجوی هزاران جلوه از اشتراکات دو کشور متمدن ایران و روسیه باید به فراسوی سیاست رفت و در ساحت فرهنگی و اعماق جامعه، آنها را جُست. یکی از هزاران جلوه از اشتراکات، میراث ادبی دو کشور است که آوازه جهانی آنها مرزهای جغرافیایی را درنودردیده است. ایرانیان ادب دوست از آنجا که خود وارث میراث ادبی و هنری گرانسنگی هستند، به ادبیات سایر کشورها از جمله ادبیات و هنر روسیه نیز علاقه دارند. امروز ادبیات روسیه در ایران به صورت مستقیم از زبان روسی به فارسی ترجمه شده و از آثار ادبی پرطرفدار در ایران است؛ «جنگ و صلح» و «آناکارنینا» اثر لئو تولستوی، «برادران کارامازوف» و «جنایات و مکافات» اثر فئودور داستایوفسکی، «دکتر ژیواگو» اثر بوریس پاسترناک و نمایشنامه‌ها و مجموعه داستان‌های آنتوان چخوف از پرفروش‌ترین آثار ادبی در بازار کتاب ایران هستند.

 حکایت معروف «عروس سرخ» حکیم نظامی، شاعر ایرانی قرن دوازدهم میلادی، داستان دل باختن یکی از شاهان ایرانی به شاهدخت روسی است.  صاحبنظران می گویند این اثر منبع الهام برتولت برشت، نمایشنامه‌نویس مشهور آلمانی بوده است؛  فرض کنید اگر حکیم نظامی این داستان را داستان‌سرایی نکرده بود؛ برتولت برشت باید سراغ سرچشمه دیگری برای الهام گرفتن می‌رفت. صاحبنظران ادبی شاهنامه فردوسی را شناسنامه ایران فرهنگی خوانده‌اند، شاهنامه چاپ مسکو معروف‌ترین پیرایش شاهنامه است و تقریبا تمام شاهنامه‌های موجود در بازار بر اساس این چاپ است. این نخسه توسط تعدادی از دانشمندان بنیاد خاورشناسی فرهنگستان علوم روسیه در 9 جلد منتشر شده است. همچنین ادب دوستان روسیه، حکیم خیام را به خوبی می‌شناسند و شعرهای او را خوانده‌اند.

آنچه ادبیات ایران و روسیه را در جهان پرطرفدار ساخته، عشق، نجابت و خداباوری است. هیچ صفحه‌ای و سخنی در ادبیات ایران یافت نمی‌شود که در آن خداناباوری، پوچ‌گرایی و ناامیدی از زندگی استشمام شود. فردوسی، حافظ، سعدی، مولانا، خیام و هزاران مفاخر ادبی ایران در حین توصیه برای تلاش بر مبنای خرد و توان انسانی در هنگامه تنگدستی و رنج، مخاطبان خویش را به عشق، امید، اخلاق و توکل به خدای مهربان فرا می‌خوانند. رمان‌ها و اشعار ادبیات مشهور روسیه نیز چنین دارای چنین صفاتی هستند. تولستوی و داستایوفسکی، در زمانه بلوای ایدئولوژی‌های پرآشوب قرن 19 که برخی از انسان‌ها را از سرچشمه فیاض دور ساخت، مخاطبان خود را به عشق، صداقت و خداباوری در میانه رنج‌ها فرا خواندند. پایان رمان آناکارنینا عشق است. این عشق در باور دوباره یک روشنفکر دهقان‌زاده به خدا و دلباختگی‌اش به یک دختر شهری مجسم شده است. در برادران کارامازوف نیز عشق و نجابت در سیمای جوان کشیش ترسیم شده که در کانون یک خانواده پرآشوب بالیده است.

پرداختن به همه این اشتراکات در این مقال نمی‌گنجد؛ برای شناخت دقیق و متقابل مردم دو کشور باید موسیقی اصیل و فاخر دو کشور را با گوش جان شنید، با چشمان هنری به میراث هنری و معماری دو کشور خیره شد. هنوز این اشتراکات به درستی واکاوی نشده است. سیاستمداران توافقنامه‌ها را امضا می‌کنند و پس از آن باید روابط فرهنگی، بازرگانی و عمومی و سایر ساحت‌های اجتماعی دو کشور جریان پیدا کند. پس از امضای توافقنامه شهروندان دو کشور بایست روابط را از نو بنویسند.

*سفیر ایران در روسیه 


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
زلنسکی: از اسرائیل سامانه پاتریوت دریافت کردیم
سید الحوثی: حسن نصرالله کابوس صهیونیست‌ها بود
رشد صددرصدی اعتبارات بخش گردشگری
هشدار مجدد عراقچی نسبت به پیامدهای فعال‌سازی مکانیزم ماشه
لاوروف: بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران و استفاده از مکانیسم پس‌گشت غیرقانونی است
ابزار خوشحالی پاشینیان از صلح ارمنستان ـ آذربایجان
المیادین آخرین تصویر از شهید سیدحسن نصرالله را منتشر کرد
کوثری: ایران برنامه‌های موشکی و هسته‌ای را کنار نمی‌گذارد
جدول لیگ برتر پس از اتمام بازی های هفته پنجم
پیکان برابر چادرملو متوقف شد
پزشکیان: سفر به نیویورک فرصتی برای تبیین مواضع ایران در سطح جهانی بود
واردات خودرو در 6 ماه اول سال برابر صفر
جمهوری اسلامی ایران همواره حامی لبنان مقتدر و عزتمند است
شرح وظایف جدید در شرایط بن‌بست دیپلماسی
حال سعید پیردوست رو به بهبود است
آژیر خطر برای ترامپ؛ رشد چشمگیر نارضایتی در پایگاه جمهوری‌خواهان
شیخ نعیم قاسم: راه و روش سید حسن نصرالله جاودان است/هرگز خلع‌سلاح مقاومت را نمی‌پذیریم
جاده چالوس یکطرفه شد
دکتر پزشکیان در بازگشت از نیویورک وارد تهران شد
رئیس جمهور لهستان: آماده گشودن فصل نوینی در مناسبات تاریخی و فرهنگی با ایران هستیم
مسدود شدن 4 میلیارد دلار کمک‌‌های خارجی آمریکا
سود سهام عدالت تا آخر هفته واریز می شود
عراقچی: تهدید علیه حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی ونزوئلا را محکوم می‌کنیم
سقف خرید و نگهداری تتر محدود شد
بهره‌برداری فاز نهایی‌ انتقال آب سد طالقان به کرج و تهران‌ تا نیمه مهرماه
لاریجانی با نخست وزیر لبنان دیدار کرد
ایران نه منزوی است و نه طالب جنگ
انزوای اسرائیل و ضرورت شکل‌گیری نظم نوین جهانی
چه خبر از آخرین آمار از بازسازی ساختمان‌ها و واحدهای آسیب دیده از جنگ 12 روزه؟
زمین‌لرزه 4.6 ریشتری گلستان را لرزاند
جدیدترین نقشه‌های پیش‌بینی فصلی بارش چه می گوید؟
درخواست نمایندگان مجلس انگلیس برای حمایت لندن از کاروان صمود
تداوم کاهش تورم اجاره مسکن در شهریور
رئال 2-5 اتلتیکو مادرید | ژابی در اولین دربی خود سنگین باخت+ خلاصه بازی
سازمان پزشکان بدون مرز فعالیت‌ خود در غزه را متوقف کرد
صعود مقتدرانه ایتالیا به فینال والیبال قهرمانی جهان
سیاست‌ های خرید تضمینی گندم در حال تغییر است
مادری که نجات بخش شد
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت مادر حدّاد عادل
ثبت سرعت 2.9 گیگا‌بیتی 5G همراه اول در بیرجند
دستور دادستانی برای تعیین تکلیف پارکینگ‌های متخلف تا پایان مهر
نگرانی صنعت پتروشیمی از کاهش تخصیص گاز در زمستان جاری
خیابانی در تهران به نام «فریدون شهبازیان» شد
دادن مجوز واردات برنج و نهاده‌ها به افراد خاص منجر به انحصار می‌شود
سالگرد شکست حصر آبادان؛ آغاز تغییر موازنه و بلوغ مقاومت
استقلال و پرسپولیس در لیگ برتر کشتی حضور خواهند داشت
جهش چشمگیر بورس
مرکز آمار: تورم نقطه‌ای در شهریور 45.3 درصد شد
لیگ بی رمق | 6 گل در 7 بازی هفته پنجم لیگ برتر
کرونا در راس ویروس‌های تنفسی در شهریور ماه
X
آگهی تبلیغاتی