×
سیاسی
شناسه خبر : 210872
تاریخ انتشار : پنج‌شنبه 1403/11/11 ساعت 11:37

نورنیوز تحلیل راهگشای رهبر انقلاب از موضوع مذاکره و معامله با طرف‌های خارجی را بررسی می‌کند

اعتماد نداریم اما اهل مذاکره‌ایم

با استناد به تقریر مقام معظم رهبری، می‌توان گفت که اکنون دوگانه‌ی مذاکره/عدم مذاکره، یا معامله/عدم معامله، موضوعیت خود را از دست داده و مفهوم ‌جدید و واقع‌بینانه‌ای با عنوان «مذاکره یا معامله‌ هوشمندانه و مراقبت‌آمیز» جای آن را گرفته است.

نورنیوز- گروه سیاسی:  به خلاف نظر تندروها، موضع رسمی نظام، مسدودبودن باب دیپلماسی و ابزارهایش نیست و بر اساس منافع ملی خود، و با ملاحظه‌ی معیار هزینه/فایده و برحسب شناخت عقلی و تجربیات پیشینی‌اش، از چنین ظرفیت‌هایی نهایت استفاده را خواهد برد.

درست در روزهایی که برخی جریانات خاص سیاسی ایران، با غوغاگری، نگرش‌های ضددیپلماتیک را در فضای کشور دامن می‌زدند، سخنان دقیق و روشنگر مقام معظم رهبری در روز عید مبعث، مفتوح بودن باب دیپلماسی و راهبرد مذاکره و معامله را گوشزد کرد.  ظرف یکی دو هفته اخیر، موضع‎گیری‌ها بر علیه منطق گفتگو، مذاکره و معامله در روابط خارجی، از صحن پارلمان تا صفحات اول روزنامه‌ها را دربرگرفت و نهایتا به حضور میدانی معترضان در برخی خیابان‌ها و میدان‌ها انجامید. وجه اشتراک تمامی این واکنش‌ها، نفی کلی راهکارهای دیپلماتیک از جمله مذاکره بود. در عین حال، برخی از معترضان،  استفاده از این راهکارهای دیپلماتیک را به "وطن فروشی" و "غلطاندن ایران به آغوش آمریکا" تعبیر کردند و به این ترتیب، دوگانه‌ خدمت/خیانت را دوباره بازسازی و ترویج کردند.

قابل انکار نیست که در میان فعالان حوزه دیپلماسی و تحلیل‌گران مسائل بین الملل کشور، افراد یا جریان‌های آشکاری را می‌توان یافت که خوش‌بینی‌های بلاتوجیه یا شتابکاری‌های ناموجه در انجام مذاکره با طرف‌های غربی دارند. این افراد با درکی کمابیش ساده‌سازانه، گمان می‌کنند مذاکره صرفا یک تاکتیک اجرایی است و می‌توان از آن استفاده کرد و هروقت به نتیجه نرسید از آن برگشت و کار را وانهاد. چنین نگاهی چه بسا از پیچیدگی‌های روابط بین‌الملل و مناسبات سیاسی دولت‌ها غفلت دارند و مذاکره را فی‌نفسه پروژه‌ای آسان و بی‌ضرر و بی‌خطر می‌نمایانند. به بیان بهتر، نقطه‌ی مقابل دیدگاهی که مذاکره را مصداق روشن "وطن فروشی" معرفی می‌کند، دیدگاهی قرار دارد که هیچ مخاطره‌ای را متوجه مذاکره نمی‌داند و آن را امری خنثی به شمار می‌آورد.

هوشمندی در تعاملات جهانی یا "مراقبت در معامله با کشورها" آنگونه که در خطابه‌ی مقام معظم رهبری در عید مبعث تشریح شد، موضعی دقیقا در میانه‌ی این دو سر طیف قرار می‌گیرد. پیشینه و سوابق تاریخی نشان ‌می‌دهند که مذاکره، به خودی‌خود نه چیزی قطعا ضروری و مسلّم است و نه چیزی لزوما مخاطره‌آمیز و خسارت‌بار. چیزی که هویت این ابزار دیپلماتیک را تعیین می‌کند بینش صحیح و مراقبت هوشمندانه در قبال آن است. مقام معظم رهبری، در سخنان خود، این مفهوم را با استناد به آیات کریمه تشریح کردند که مذاکره و معامله با دیگران، نباید به معنای غفلت از خباثت و کینه‌ورزی دشمنان یا دوستی با آنان مراد شود. خصومت آنها بسیار بیشتر از آن چیزی است که بر زبان می‌آورند. با این حال چنین توصیه‌ی دقیقی در حکم یادآوری یک ضرورت انکارناپذیر برای "مراقبت" در جریان مذاکره و معامله است. بی‌وجه نبود که این عبارت از سخنان رهبر انقلاب، بسیار مورد توجه مخاطبان عام و خاص قرار گرفت:« باید مراقب باشیم که با چه کسی مواجهیم و با چه کسی معامله می‌کنیم و حرف می‌زنیم.»

به این ترتیب، با استناد به تقریر مقام معظم رهبری از موضوع، می‌توان استنباط کرد که دوگانه‌ی مذاکره/عدم مذاکره، یا معامله/عدم معامله، موضوعیت خود را از دست داده و مفهوم  ‌جدید و واقع‌بینانه‌ای با عنوان مذاکره یا معامله‌ی هوشمندانه و مراقبت‌آمیز جای آن را گرفته است. البته ذکر این نکته ضروری است که چنین مفهومی، پیش از این هم، از زبان رهبری گفته شده بود اما همواره با نقض عهدهای مکرر طرف‌های غربی پاسخ داده شد. به این ترتیب، روشن می‌شود که به خلاف نظر تندروها، موضع رسمی نظام، مسدودبودن باب دیپلماسی و ابزارهایش نیست. جمهوری اسلامی ایران، در عالی‌ترین سطوح خود به تمامی ابزارهای ارتباطی، از جمله دیپلماسی و فنون مذاکره و معامله متقابل پایبند و ملتزم است و بر اساس منافع ملی خود، و با ملاحظه‌ی معیار هزینه/فایده و برحسب شناخت عقلی و تجربیات پیشینی‌اش، از چنین ظرفیت‌هایی نهایت استفاده را خواهد برد. گفتن ندارد که در این مسیر، آنچه اهمیت فراوان دارد پرهیز از ساده‌سازی‌ها و بلکه ساده‌انگاری‌هایی است که باعث شده روندهای پیشین مذاکره، در برخی ادوار با نتایج مطلوب و ثمربخش همراه نباشد.

از سوی دیگر، آنچه در کلام مقام معظم رهبری مفهوم‌پردازی شد، جزو خطوط فکری و برنامه‌های اقدام دولت چهاردهم نیز بوده است. اکنون دولت می‌تواند در پرتو دیدگاه‌های روشنگر رهبری، مسیر دیپلماسی را با رعایت دقیق توصیه‌های رهبر انقلاب پیش بگیرد. قرابت و بلکه انطباق چارچوب سیاست خارجی دولت چهاردهم با تفسیر واقع‌بینانه و راهگشای رهبری از مفهوم مذاکره و معامله، یک "امکان" و یک "ظرفیت" کارآمد برای بهره‌گیری از اصول و ابزار دیپلماسی است. در عین حال، چنین هماهنگی آشکاری را می‌توان مصداق روشنی از سیاست وفاق در عالی‌ترین شکل ممکن به شمار آورد. چنین وفاقی درعین‌اینکه می‌تواند افراط‌گرایان و تندروهای دو سر طیف سیاست در ایران را محدود کند، این توان را هم دارد که سرمایه‌ای ارزشمند برای دولت در پایه‌گذاری دوران تازه‌ای از سیاست خارجی ایران باشد. به خلاف انتظار و تفسیر تندروها، خطابه‌ی رهبر معظم انقلاب در روز مبعث، نه فقط نفی مذاکره نبود بلکه چه بسا گامی فراتر بود و مرحله‌ای اجرایی‌تر و عملیاتی‌تر تحت عنوان "معامله" را نیز دربرمی‌گرفت. آنچه در این میان اهمیتی بسیار زیاد دارد تأکید و تمرکز و تذکار مکرر ایشان بر استفاده از شناخت عقلی و تجربیات تاریخی و محاسبه‌ی هزینه/فایده و بالاخره عدم اعتماد به لبخندهای ظاهری طرف‌های غربی است. اکنون باید اعلام کرد که ایران همچنان به دیپلماسی پایبند است و در تعاملات جهانی خود، از همه‌ی ظرفیت‌هایش خصوصا ابزارهای مذاکره و معامله، هوشمندانه و واقع‌بینانه بهره می‌برد.       

 

 

 

 

 

 

 

  


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
بادبان‌های انسانیت روی عرشه قایق‌های امید
دولت فرانسه، ادعای واشنگتن درخصوص به رسمیت شناختن کشور فلسطین را رد کرد
پرتکرارترین نام‌های زن در ایران چه نامهایی هستند؟
روند عادی‌سازی با کشورهای عربی را خدشه دار می کند
نیم کیلو طلا در انتظار کاربران؛ کمپین مشترک روبیکا و ملی‌گلد آغاز شد
تمدید فرصت ثبت‌نام کتب درسی تا 30 شهریور
ابلاغ دستورالعمل جدید تنظیم بازار خودرو + جزئیات
محرومیت سنگین جام اتحادیه برای لوئیس سوارز
انتقاد از طرح مسکن 15 متری/رکود بی سابقه بازار مسکن در 50 سال اخیر
سقف وام خرید خودرو جانبازان تعیین شد
ثبت‌نام نکردن در سامانه املاک مساوی است با قبض برق نجومی
نظام نوین جهانی در حال ظهور است
باشگاه استقلال همچنان درگیر مطالبات سنگین بازیکنان و مربیان پیشین
طرح صلح احتمالی واشنگتن برای پایان جنگ روسیه و اوکراین
حملات اسرائیل به غزه/ شهادت 21 نفر دیگر/تخریب کامل برج مسکونی «السوسی»
کنسرت قربانی باز هم تمدید شد
شمار قربانیان زلزله افغانستان به 3 هزار نفر افزایش یافت
سن سکته قلبی در ایران 10 سال پایین‌تر از اروپا
کاراته‌کاها 6 مدال در چین درو کردند
پزشکیان: با منابع موجود، چه، کجا و چگونه بکاریم، اولویت اول جهاد کشاورزی است
حکم قطعی قصاص برای قاتل خبرنگار ایرنا صادر شد
قیمت مرغ در بازار به زودی کاهش می‌یابد
رشد 19 هزار واحدی شاخص کل بورس تهران در آغاز هفته
مراکش اولین تیم آفریقایی صعودکننده به جام جهانی 2026 شد
آغاز مانور چندملیتی بریکس با مشارکت ایران و اندونزی
اژه‌ای در دیدار با عمار حکیم: ملت ایران بیش از هر زمان دیگری متحد است
دیدار لاریجانی و عمار حکیم با محوریت همکاری‌های ایران و عراق
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 15 شهریور 1404 + جدول
سخنگوی آموزش و پرورش: در سال تحصیلی جدید کمبود معلم نداریم/آموزش مجازی فقط در شرایط اضطرار
کاهش خاموشی‌ها تا آخر شهریور ماه
قیمت دلار امروز شنبه 15 شهریور 1404
هشدار رئیس سابق موساد علیه نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی
دومین خرید لالیگایی تراکتور کیست؟
سقف وام‌های بانکی افزایش یافت
2700 نفر در تصادفات شهریور ماه جان باختند/ثبت 166 میلیون سفر تابستانی در کشور
عبور مصرف روزانه بنزین از مرز 140 میلیون لیتر
تخت‌جمشید امروز میزبان ارکستر ارمنستان است
وحدت کلید پیروزی جهان اسلام
عارف به دیدار معاون اول‌های دولت‌های قبل رفت
استقلال در آستانه جذب یک مهاجم خارجی از بین دو گزینه
نورنما | اجرای زیبای آهنگ باران می‌بارد امشب، با فلوت توسط جنگلبان
رونمایی از ربات‌های هوشمند دو طبقه پست در کشور
پوتین: روسیه پیشتاز تولید موتورهای هوایی و موشکی است
شناسایی و دستگیری قاتل مشهدی پس از 14 سال فرار
صندوق بازنشستگی فولاد و صندوق بازنشستگی کشوری تجمیع می شوند
ام‌باپه دومین گلزن تاریخ فرانسه شد
قیمت خودرو امروز شنبه 15 شهریورماه 1404 + جدول
سازمان بازرسی به ناترازی انرژی ورود کرد
پوستر نوستالژیک مس رفسنجان برای دیدار دوستانه با پرسپولیس
زلنسکی: پوتین خودش به کی‌یف بیاید
X
آگهی تبلیغاتی