نورنیوز-گروه سیاسی: پس از حمله رژیم اسراییل به برخی سایت‌های پدافندی ایران تنش‌ها میان ایران و رژیم صهیونیستی به اوج رسید. این بحران پس از حمله این رژیم به کنسولگری ایران در دمشق و پاسخ ایران با عملیات وعده صادق ۱ در سیر فزاینده قرار گرفت.
عملیات وعده صادق ۲ نیز در پاسخ به ترور اسماعیل هنیه رییس دفتر سیاسی حماس و برخی شرارت‌ها دیگر رژیم صهیونیستی در هدف قرار دادن شخصیت‌های برجسته جبهه مقاومت انجام شد که با حمله موشکی به اسرائیل همراه بود. این وقایع سوالات بسیاری را درباره راهبرد ایران در مواجهه با تهدیدات رژیم اسرائیل بدنبال داشت.
بسیاری از کارشناسان و رسانه ها این سئوال را مطرح کرده اند که آیا ایران تصمیم دارد عملیات وعده صادق ۳ را در پاسخ به اقدامات اخیر رژیم اسرائیل اجرا کند یا خیر.
تاکنون توضیحات مختلفی در مقام پاسخ به این سئوال از سوی مسئولین سیاسی، دفاعی و امنیتی کشور عنوان شده اما کمتر به ابعاد راهبردی و آثار پاسخ یا عدم پاسخ ایران پرداخته شده است.
برخی معتقدند که ایران باید برای حفظ بازدارندگی و ارسال پیام قاطع به دشمن، پاسخ شدیدی بدهد. از سوی دیگر، تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که ایران همواره رویکردی متوازن و سنجیده در پیش گرفته تا از گسترش تنش‌ها جلوگیری کند.
ایران و بازدارندگی در برابر تهدیدات
ایران طی دهه‌های گذشته نشان داده که سیاست خارجی‌اش بر مبنای کنش های هوشمندانه مبتنی بر حفظ بازدارندگی بوده و همواره تلاش کرده ضمن بهره گیری موثر از ظرفیتهای سیاسی، دفاعی و امنیتی خود در مدیریت تهدیدات خارجی از ورود به جنگی گسترده و ناخواسته اجتناب کند.
استراتژی ایران مبتنی بر این اصل است که بازدارندگی لزوماً به معنای پاسخ تند و فوری نیست، بلکه در برخی موارد می‌تواند با اتخاذ رویکردی متوازن و سنجیده محقق شود. این رویکرد با هدف پرهیز از وارد شدن به چرخه‌ای از اقدامات تلافی‌جویانه که می‌تواند به جنگی فراگیر منجر شود، طراحی شده است.
رویکرد متوازن ایران برای کاهش تنش
بر خلاف آنچه برخی تصور می‌کنند، ایران نه به دنبال افزایش تنش است و نه مایل به ورود به جنگی پرهزینه. در عوض، تلاش کرده تا به‌گونه‌ای عمل کند که هم قدرت و اراده خود را نشان دهد و هم از گسترش درگیری‌ها جلوگیری کند. عملیات وعده صادق ۱ و ۲ را می‌توان در این چارچوب تحلیل کرد:پاسخ‌هایی هدفمند و کنترل‌شده برای ارسال پیام به دشمن، بدون دامن زدن به جنگی گسترده.
چالش‌های پیش‌روی ایران
با این حال، اتخاذ چنین رویکردی چالش‌های خاص خود را نیزدارد. یکی از این چالشها، نحوه مدیریت محاسبات دشمن است. پاسخ‌های محدود و هدفمند ایران ممکن است از سوی برخی بازیگران مانند رژیم اسرائیل به‌عنوان فرصتی برای ادامه حملات تفسیر شود. در این شرایط، هدف ایران باید نه تنها بازدارندگی در برابر حملات جدید، بلکه ایجاد درکی صحیح در ذهن دشمن درباره هزینه‌های اقداماتش باشد.
سناریوهای قابل توجه
اگرچه تحلیل شرایط پیچیده کنونی نشان می‌دهد که ایران تمایلی به افزایش تنش ندارد، اما نمی‌توان از احتمال انجام عملیات وعده صادق ۳ غافل شد. ایران تلاش خواهد کرد تا با انجام این عملیات به دشمن پیام دهد که هرگونه تجاوز به خطوط قرمز، پاسخی درخور خواهد داشت. با این حال، چنین پاسخی باید به‌گونه‌ای طراحی شود که از تشدید درگیری‌ها جلوگیری کند.
ایران همواره تأکید کرده که امنیت و ثبات منطقه اولویت اصلی است. بنابراین، هرگونه اقدامی از سوی ایران باید در راستای تحقق این هدف باشد. اتخاذ رویکردی متوازن که هم بازدارندگی ایجاد کند و هم از گسترش تنش‌ها جلوگیری نماید، کلید مدیریت این بحران است. ایران نشان داده که توانایی ترکیب عقلانیت استراتژیک با قدرت دفاعی را دارد و همین امر می‌تواند به حفظ ثبات منطقه کمک کند.
آینده نشان خواهد داد که عملیات وعده صادق ۳ چگونه به تحقق این هدف جامه عمل خواهد پوشاند. آنچه مسلم است، اولویت ایران بر صلح و ثبات منطقه‌ای است، نه تشدید درگیری‌ها.
نورنیوز