×
بین الملل
شناسه خبر : 206000
تاریخ انتشار : یکشنبه 1403/10/09 ساعت 12:03
سوریه و تصمیم بر سر سه‌راهی سرنوشت

سیداد شیرزاد*

سوریه و تصمیم بر سر سه‌راهی سرنوشت

تضعیف جبهه مقاومت به واسطه واکنش خارج از تصور اسراییل به عملیات هفت اکتبر، فرصتی بادآورده را در اختیار ترکیه و گروه‌های مخالف سوری قرار داد.

نورنیوز-گروه بین الملل: تضعیف جبهه مقاومت به واسطه واکنش خارج از تصور اسراییل به عملیات هفت اکتبر، فرصتی بادآورده را در اختیار ترکیه و گروه‌های مخالف سوری قرار داد. آنچه 13 سال برای ترکیه و مخالفان سوری تبدیل به آرزو و محال شده بود و دل‌های اردوغان و مخالفان را پر از کینه و نفرت کرده بود در11 روز به واقعیت تبدیل شد و رژیم بعث سوری اکنون به تاریخ پیوسته است.  غولی که از چراغ حماس در هفت اکتبر خارج شد، گویا هنوز قصد ندارد به چراغ برگردد.

غولی که آرزوی اردوغان در اقامه‌ نماز در مسجد اموی و تحریرِ شام، توسط تحریرالشام را به واقعیت تبدیل کرد. تقلای حماس اخوانی، تا به اینجای کار به نفع امیال اردوغانی و الجولانی عمل کرده، همان‌ها که هم‌مسلک حماسند. جالب آنکه حماس، سقوط اسد را تبریک گفته و نتانیاهو آن را نتیجه اقدامات خود توصیف کرده‌است!  اینکه سرنوشت سوریه به کدام مسیر خواهد رفت به عوامل بسیاری بستگی دارد اما در حالت کلی، سه احتمال پیش روی سوری‌ها خواهد بود.

1- اگر سوری‌ها از مذهبی‌های اخوانی و علوی و دروزی گرفته تا کردها و عرب‌ها و دیگران، بتوانند بر یک قانون اساسی دموکراتیک که به ایجاد یک ساختار انسانی و متکثر منجر شود توافق کنند، ممکن است از دل سال‌ها جنگ و کشتار، کشتی تمایل کشور و جامعه را از ساحل جنوبی مدیترانه به رویکرد سواحل شمالی آن متمایل کنند و با اُفت و خیزی نسبی، مسیری جدید را پایه‌گذاری کنند.

این فرض خوشبینانه‌ترین حالت است که نه گذشته تاریخی و نه نیروهای صاحب نفوذ و موثر فعلی، به‌غیر کردها و نه بافتار جامعه سوری بستر منتهی به این تغییر، نشان و نشانه‌ای از آن ندارد. در این راهکار، قطب‌نمای سنجشِ نگرش و منش و روش حکومت آتی، نگاهی است که حاکمان جایگزین اسد به حقوق کردها، علوی‌ها، دروزی‌ها و ‌شیعیان در ساختار جدید خواهند داشت ؛ چه دموکراسی واقعی باید به تضمین حقوق اقلیت بینجامد نه اینکه سازوکاری برای تثبیت سلطه اکثریت یا ابزاری برای تحکیم و استمرار قدرت در دایره محدود نخبگان باشد.

2- حالت دوم این است که قطب‌نمای مذکور در بند یک به جای تقسیم قدرت و اعتراف به تکثر، اقتدار و تجمیع قدرت را نشان دهد و ساختار جدید در برابر حقوق کردها و شیعیان و... از خود سرسختی نشان دهد. در این صورت، نتیجه حاصل از سقوط اسد برای مردم سوریه، یک زنگ تفریح چند ماهه یا حتی شاید یکی دو ساله بوده که بعد از جشن و پایکوبی، دوره جدید با اقتدار جولانی یا هر شخص دیگری شروع شده و صرفا یک تعویض نخبگانی در رأس حکومت صورت بگیرد. بنابراین جامعه سوریه با اکثریت سنی اگر خواهان تضمین حقوق خود و عبور از رژیمی اقتدارگرا است راهی جز اعتراف، دفاع و تضمین حقوق کردها، شیعیان و دروزی‌ها ندارد. جامعه سوری باید بداند اگر با هر توجیه و بهانه‌ای حقوق اقلیت‌ها در ساختار آتی نادیده گرفته شود آنها نیز دیر یا زود طعم سرکوب و اقتدار جدید را خواهند چشید. چرا که در حکومت‌های اقتدارگرا و دیکتاتوری‌ها، همه جامعه به بهانه مبارزه با اقلیتِ دیگری‌شده، میلیتاریزه و امنیتی شده و قربانی حمایت خود از تثبیت اقتدار حاکمان و قربانی کردن اقلیت می‌شود.  البته این احتمال، مبتنی بر این فرض است که حکومت جدید امکانِ تحمیلِ اراده خود بر همه گروه‌های سیاسی، مذهبی و ملی را داشته باشد.

3- احتمال دیگر در صورتی رخ خواهد داد که فرض مورد نظر بند دو، برای حاکمان جدید ممکن نباشد. در واقع اگر حاکمان جدید نه امکان ترسیم یک حکومت متکثر و دموکراتیک را از خود نشان دهند و نه توانایی تحمیل اقتدار خود بر همه بازیگران را داشته باشند وقوع نزاع و جنگ داخلی امری بدیهی به نظر می‌رسد. سرنوشت جنگ داخلی نیز علاوه بر توان و امکانات بازیگران داخلی، به دخالت‌ها و حمایت‌های بازیگران منطقه‌ای و جهانی بستگی دارد.

اگر حاکمان جدید استعداد و شعور تأسیس حکومتی متکثر را نداشته باشند (البته در همه احتمالات، علاوه بر نقش بازیگران داخلی، تمایلات متفاوت و غیرقابل جمع بازیگران خارجی، تأثیر غیرقابل انکاری خواهد داشت) و همچنین اگر توان و فرصت تثبیت یک حکومت اقتدارگرای متمرکز را نیابند، جنگ داخلی غیرقابل اجتناب خواهد بود و بسته به شرایط متعاقب، ممکن است سوریه به سه یا چهار قسمت تقسیم شده و هر گوشه از کشور در اختیار بازیگری قرار بگیرد.

برای ترکیه یک حکومتِ اقتدارگرای وابسته به آن مطلوب‌تر و برای ایران با شرایط فعلی، تقسیم سوریه به سه حوزه نفوذ کردها در شمال و شمال شرق، علوی‌ها در سواحل مدیترانه و مناطق مرکزی سنی‌نشین با امکان نفوذ در مناطق کردی و علوی مطلوب و برای اسراییل یک سوریه ضعیف و بی‌خطر مطلوب خواهد بود.

* فعال مدنی


اعتماد
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
آغاز دور جدید عرضه خودروهای وارداتی
پاسخ به هر خطایی بسیار متفاوت از قبل خواهد بود
تعطیلی مدارس و دورکاری ادارات در هویزه
الاعرجی وارد تهران شد
شورای نگهبان با حذف 4 صفر از پول ملی موافقت کرد
قیمت خودرو داخلی و خارجی امروز دوشنبه 28 مهر1404+ جدول
مهاجرانی: یارانه دهک‌های یک تا سه واریز شد
پشت پرده سفر ونس به اسراییل
دیدار نماینده ویژه پوتین با علی لاریجانی
نورنما | تصادف وحشتناک در مهرشهر بیرجند
افتتاح سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب دوشنبه با حضور ایران
17 همت پول خارجی در بازار تهران
ترامپ در تیررس «شکارچیان»
اسرائیل سقوط پهپاد ارتش اسرائیلی را در نوار غزه تأیید کرد
علیرضا رشیدیان رئیس سازمان حج و زیارت شد
ترامپ: آتش‌بس غزه به قوت خود باقی است
نشانه‌ای از فوران قریب‌الوقوع تفتان وجود ندارد
مرگ دلخراش 4 نفر در تصادف جنوب کرمان
مراکش قهرمان جام جهانی فوتبال جوانان شد
صابر کاظمی هنوز به هوش نیامده است!
شرط دریافت وام 5 میلیاردی اشتغال اعلام شد
غول ماریجوانای دیترویت، نماینده ویژه ترامپ در عراق شد
یک کشته در تصادف صبحگاهی محور رشت – فومن
مجلس نحوه پرداخت کالابرگ الکترونیک را بررسی می‌کند
دیپلمات های روسی در حال آماده سازی برای دیدار پوتین و ترامپ هستند
ورود رئیس جمهور به موضوع تحریم دانشگاه شریف
زمان پیش‌فروش محصولات سایپا اعلام شد+ جدول قیمت و زمان تحویل
تماس‌میان ایران و طرف‌های مقابل از طریق واسطه‌ها، به معنای آغاز مذاکرات رسمی با امریکانیست
این پروژه کار صهیونیست هاست
میانجیگری آمریکا برای پایان جنگ روسیه-اوکراین ادامه دارد
موج استعفا در شهرداری تهران برای انتخابات شورای شهر
2 کشته در سقوط هواپیمای باری در دریا
ضرورت تغییر پارادایم در برنامه‌ریزی و توسعه اقتصادی ایران
مقام نظامی عراق: حمایت ها و پشتیبانی های ایران را فراموش نخواهیم کرد
دانشگاه آزاد: فعلاً برنامه‌ای برای افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی نداریم
کار، کار انگلیسی‌هاست
رئال صدر جدول را از بارسا پس گرفت
دمکراسی آمریکایی در سراشیبی
سناتور «پاز» پیروز انتخابات ریاست جمهوری بولیوی
هند در صورت ادامه خرید نفت باید همچنان تعرفه‌های سنگینی بپردازد
سفر فرستادگان ترامپ به اراضی اشغالی در سایه نقض آتش‌بس غزه
لبنان، آزمایشگاه تسلیحات مفهوم نوین رژیم صهیونیستی
تل‌آویو در آتش فوتبال + فیلم
بازرس سابق آژانس: راه‌حل پرونده هسته‌ای ایران نظامی نیست، مذاکره است
برنامه مسابقات ورزشی امروز دوشنبه28 شهریور 1404
دوفوریتی | دانش‌آموز،کیسه بوکس یا آدمک تمرین کُشتی نیست
وضعیت آب و هوا امروز دوشنبه 28 مهر+ وضعیت استان ها
امشب آسمان ایران شهاب‌باران می‌شود
‌ 97 شهید بعد از آتش‌بس در غزه
ماجرای پیامک‌ سازمان هدفمندی یارانه‌ها به سرپرستان خانوار
X
آگهی تبلیغاتی