نورنیوز-گروه سیاسی: با توجه به اینکه کشورهای اروپایی و آمریکا مجدداً از فعالسازی مکانیسم ماشه علیه ایران سخن گفته‌اند و از سوی دیگر، اذعان به آمادگی برای مذاکره با ایران دارند رفتار تهران، اروپا و آمریکا در این شرایط را می‌توان این‌طور تحلیل کرد. پیام اروپایی‌ها روشن است.
آنها علاقه دارند با طرح مکانیسم ماشه تا پایان زمان قانونی برجام، تکلیف‌شان را روشن کنند و مطمئن شوند که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی می‌ماند. اروپایی‌ها، آمریکایی‌ها و ایران خوب می‌دانند که راهی جز اینکه از این سند مهم (برجام) کمک گرفته شود، نیست زیرا در غیر این صورت پیشرفتی حاصل نمی‌شود.
آمریکا رنجش‌هایی دارد که بخشی از آن به جنگ اوکراین برمی‌گردد. آن هم براساس تصور غلطی که گمان می‌کنند، ایران به روسیه کمک کرده است. درحالی که این حرف تحلیل و برداشت درستی نیست بنابراین امروز منافع اروپا و ایران، هر دو در یک نقطه با یکدیگر تلاقی پیدا کرده و آن هم از یک طرف کمک به حل مشکلات بین آژانس و آمریکایی‌ها و از طرفی دیگر ایران است.
اروپایی‌ها باید بدانند که با تهدید نمی‌توانند مسائل را حل کنند بلکه باید نقشی سازنده‌تر پیدا کنند. ایران هم متوجه ضرورت حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده با آژانس هست و همکاری‌هایش را افزایش داده. تصور این است که دو طرف باید با حسن نیت بیشتر و کاملاً واقع‌بینانه گفت‌وگوهایشان را شروع کنند و زمان کافی بگذارند تا باقی‌مانده مسائل حل‌وفصل شود. لذا فکر نمی‌کنم که استفاده از مکانیسم ماشه برای جهان دستاوردی داشته باشد زیرا بالاخره اگر مجدداً بخواهد گفت‌وگوهایی شروع شود ایرانی که شاهد استفاده از مکانیسم ماشه در مذاکرات باشد بسیار سخت‌تر از ایران دوران مذاکرات برجام ظاهر خواهد شد.
با توجه به پیچیدگی‌های مسائل خاورمیانه، منطقه به سمت یک‌سری رقابت‌های پرهزینه و تنش‌زا می‌رود. هم آمریکایی‌ها و هم اروپایی‌ها به خوبی بر این موضوع واقف هستند که امنیت خاورمیانه در گروی حضور ایران پرقدرت در کنار عربستان پرقدرت است و این مقدار تضعیف ایران توسط اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها، نتیجه مطلوبی را برای منطقه خاورمیانه نخواهد داشت. درحالی که ترامپ هم قرار است به زودی کارش را به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا شروع کند و هنوز حرف مشخص و روشنی در این باره نگفته است. تنها یک جمله کلی بیان کرد و آن اینکه با مجهز شدن ایران به سلاح هسته‌ای مخالف است که خب این موضوع اصلاً جزو برنامه ایران نیست و جمهوری اسلامی هم براساس فتوایی که رهبری صادر کرده‌اند، مخالف هسته‌ای شدن به این مفهوم است.
اروپا اکنون در موقعیت سخت‌تری قرار گرفته است. ترامپ اصرار دارد که جنگ اوکراین را به نفع روسیه تمام کند. پایان جنگ اوکراین به نفع روسیه، اروپا را دچار مشکلات حاد می‌کند به طوری که مرزهای شرقی اروپا برای همیشه ناامن خواهند بود. اروپایی‌ها علاوه بر اینکه دچار مشکلات عدیده‌ای هستند، از طرفی هم حل نشدن مسائل بین ایران، اروپا و آمریکا و احیا نشدن برجام یا شروع نشدن مذاکرات جدید نیز به آن اضافه شده است. زیرا معلوم نیست که مذاکرات بین آمریکا، اروپا و ایران بر سر یک توافق جدید هم به سرعت بتواند شروع شود بنابراین اروپایی‌ها از طرف آمریکا در قضیه اوکراین و فشارهای بی‌جایی که آژانس به ایران وارد می‌کند و ایران را به سمت این سوق می‌دهد که خیلی مذاکره را جدی نگیرد نیز در فشار هستند.
در نتیجه منافع ملی ما در این خواهد بود که در وهله اول هرچه سریع‌تر مذاکراتمان را با آژانس و اروپا و بعد هم با وارد کردن آمریکایی‌ها به مذاکرات به سرانجام برسانیم تا حقوق خودمان را تثبیت کنیم و پس از تثبیت حقوق‌مان، اگر طرف مقابل ابهاماتی داشته باشد، آن ابهامات را رفع کنیم.
* دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی
سازندگی