نورنیوز-گروه اجتماعی: در دهه‌های اخیر، زباله‌های پلاستیکی به یکی از بزرگترین چالش‌های زیست‌محیطی تبدیل شده‌اند. اما آنچه این بحران را پیچیده‌تر کرده، نه فقط حجم عظیم پلاستیک‌های تجزیه‌ناپذیر، بلکه روایت ساختگی و تبلیغات گسترده‌ای است که از بازیافت پلاستیک به‌عنوان راه‌حلی نجات‌بخش یاد می‌کند. لقبی چون "طلای کثیف"، هوشمندانه به این مواد داده شده تا ارزش‌افزوده و قابلیت استفاده مجدد آن‌ها را برجسته کند. اما پشت پرده این روایت، چیزی جز فریبی برای تداوم مصرف پلاستیک وجود ندارد.
بازیافت پلاستیک: از افسانه تا واقعیت
صنعت پلاستیک درجهان، با تبلیغات گسترده، شهروندان را به مشارکت در پویش‌هایی همچون تفکیک و جمع‌آوری پلاستیک ترغیب می کند. تصاویری از تبدیل بطری‌های پلاستیکی به وسایل جدید یا نیمکت‌های پارکی، این اطمینان را القا می کند که زباله‌های پلاستیکی نه‌تنها تهدیدی برای طبیعت نیستند، بلکه با بازیافت به چرخه مصرف بازمی‌گردند. اما این خوش‌بینی، زمانی به چالش کشیده می شود که واقعیتهای بازیافت مواد پلاستیکی خارج از تبلیغات رایج مورد توجه قرار گیرد.
تحقیقات علمی نشان می دهد که بخش عمده‌ای از پلاستیک‌های مصرف‌شده نه قابل بازیافت‌اند و نه به‌صورت واقعی وارد چرخه استفاده مجدد می‌شوند.
پلاستیک؛ کابوسی که هرگز پایان نمی‌یابد
افشای حقایق تلخ درباره بازیافت پلاستیک، پرده از جنبه‌های هولناکی بر می‌دارد که کمتر مورد توجه افکار عمومی قرار گرفته است. بیشتر مردم اطلاعی از این واقعیت ندارند که حتی تلاش‌هایی نظیر تبدیل پلاستیک به مواد قابل استفاده در آسفالت جاده‌ها یا تولید انرژی از طریق سوزاندن زباله‌های پلاستیکی نیز نه‌تنها کمکی به کاهش این بحران نکرده، بلکه اثرات زیست‌محیطی مخربی بر جای گذاشته است. پلاستیک‌ها به شکل میکروذرات از طریق آب باران، هوا و حتی زنجیره غذایی به بدن انسان و سایر موجودات زنده راه پیدا کرده‌اند و مواد سمی خود را به‌طور مداوم در طبیعت و موجودات پخش می‌کنند.
سیاست‌های شکست‌خورده و ضرورت تغییر دیدگاه
اقداماتی مانند مالیات بستن بر کیسه‌های پلاستیکی یا پاک‌سازی محدود لکه‌های پلاستیکی اقیانوس‌ها، هرچند در ظاهر مثبت به نظر می‌رسند، اما در عمل، توجه‌ها را از مسئله اصلی منحرف کرده‌اند. مشکل نه در نحوه مدیریت زباله‌های پلاستیکی، بلکه در خود پلاستیک است؛ ماده‌ای که از آغاز به‌عنوان یک آلاینده تجزیه‌ناپذیر وارد زندگی بشر شده و تأثیرات مخربش تا هزاران سال باقی می‌ماند.
پایانی بر افسانه "طلای کثیف"
طلای کثیف، برخلاف تصویری که صنعت پلاستیک از آن ساخته، نه ارزش اقتصادی دارد و نه راه‌حلی پایدار برای مدیریت بحران زباله‌های پلاستیکی ارائه می‌کند. این ماده به قاتلی بی‌رحم برای محیط زیست تبدیل شده که اکوسیستم زمین و حیات موجودات زنده را به نابودی می‌کشاند.
راه‌حل، نه در بازیافت، بلکه در بازنگری کامل در شیوه مصرف و تولید پلاستیک نهفته است. سیاست‌های جهانی باید از تمرکز بر مدیریت زباله‌های پلاستیکی به سمت کاهش مصرف و جایگزینی آن با مواد پایدارتر تغییر یابد. تنها در این صورت است که می‌توان از فاجعه‌ای که پلاستیک برای محیط زیست و نسل‌های آینده رقم زده، جلوگیری کرد.