×
اقتصادی
شناسه خبر : 204260
تاریخ انتشار : سه‌شنبه 1403/09/27 ساعت 10:06
درمان تک‌نسخه‌ای با اما و اگرها

هادی حق‌شناس*

درمان تک‌نسخه‌ای با اما و اگرها

بسیاری از واردکنندگان از نرخ ارز ترجیحی برای واردات بهره برده‌اند اما کالایی که وارد کرده‌اند، براساس نرخ ارز آزاد به مردم فروخته‌اند لذا اینجا سود کلانی نصیب برخی از واردکنندگان شده است.

نورنیوز-گروه اقتصادی: آنچه تاکنون در بازار ارز دیده شده، بیانگر یک بی‌نظمی در تعیین نرخ ارز است. شاید کمتر کشوری در جهان باشد که قیمت پول متنوع باشد.

چون ارز طبعتا می‌تواند دو نرخ داشته باشد. یک نرخ، نرخی است که عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌کند و نرخ دیگر می‌تواند نرخی باشد که دولت یا مقامات بازرگانی برای مصارف خاص تعیین می‌کنند.

 به عنوان مثال در همه سنوات گذشته برای کالاهای اساسی معمولا نرخ ارز متفاوت با نرخ ارز بازار آزاد بود. اما در اقتصاد ایران علاوه بر نرخ ارزی که برای کالای اساسی تعیین می‌شود چند نرخ دیگر هم همواره وجود داشته است که معروف‌ترین آن نرخ، نرخ نیمایی بود و این نرخ نیمایی معمولا مشمول کالاهایی می‌شد که به شکل غیرکالای اساسی وارد کشور می‌شده است.

نکته اساسی اینکه هر ارزی که به قیمت غیرواقعی یا غیرتوافقی یا غیربازار آزاد به واردکننده تخصیص پیدا می‌کند، لزوما به معنی این نیست که کالای وارداتی براساس ارز تخصیصی و نرخ ارز مربوطه در بازار توزیع بشود یا به دست مصرف کننده برسد. حالا آن کالا خودرو باشد، یا موبایل باشد که طی سنوات گذشته میلیاردها دلار برای واردات آن تخصیص داده شده یا هر کالای صنعتی یا غیرصنعتی دیگر.

به عبارت ساده‌تر، بسیاری از واردکنندگان از نرخ ارز ترجیحی برای واردات بهره برده‌اند اما کالایی که وارد کرده‌اند، براساس نرخ ارز آزاد به مردم فروخته‌اند لذا اینجا سود کلانی نصیب برخی از واردکنندگان شده است.

 از طرف دیگر که بسیار هم موضوع مهم است، موضوع صادرات است. صادرکننده در ایران، وقتی کالایی صادر می‌کند براساس قیمت تمام شده و نرخ تورم داخل کشور کالا را صادر می‌کند اما ارز وارداتی را چون مجبور است به نظام بانکی براساس نرخ ترجیحی بفروشد، درنتیجه صادرکننده در این معامله همواره با زیان مواجه بوده و واردکننده با سود.

آنچه به نظر می‌رسد که می‌تواند اقتصاد را به مسیر درست هدایت کند، حداقل برای کالاهای غیراساسی که واردکننده وارد می‌کند یا صادرکننده، صادر می‌کند هرچقدر به قیمت واقعی نزدیک‌تر بشود، در بلندمدت به نفع اقتصاد خواهد بود. چون دولت براساس تجارب گذشته نتوانسته است تفاوت قیمتی که بین ارز تخصیص یافته به واردکننده و ارز آزاد وجود دارد را به مصرف کننده منتقل کند یا اصطلاحا کالای ارزان‌تری به دست مصرف کننده برساند.

 چون چنین مکانیزمی وجود نداشته است. شاید بهترین راهکار این باشد که ما یک قیمت ارز برای کالاهای اساسی داشته باشیم که اصطلاحا قوت مردم دچار مشکل نشود، قوت مردم دچار جهش قیمت نشود، مردم برای تامین حداقل‌ها با تورم کالاهای اساسی مواجه نشوند اما بقیه کالاها که عملا محصول آنها به قیمت واقعی در بازار عرضه می‌شود، طبیعتا قیمت ارز آنها هرچقدر واقعی بشود، مانع ایجاد رانت می‌شود، مانع ایجاد فساد می‌شود، مانع زد و بندهای اخذ ارز یا صف دریافت ارز می‌شود.

در بلندمدت هرچقدر ارز یک نرخی بشود، راهکاری واقعی است که شرط تحقق آن، دستیابی به تورم یک رقمی، سیاست پولی مالی منضبط و کنترل رشد نقدینگی و افزایش بهره‌وری در اقتصاد است. طبیعتا با تک‌نسخه نمی‌توان سراغ درمان اقتصاد رفت. اینکه ارز نیمایی حذف بشود و فکر کنیم که مشکل اقتصاد ایران حل شده است، یک سراب است. باید اقتصاد ایران را از وجوه مختلف سیاست پولی، مالی، مالیاتی دید و همچنین گرفتاری‌ها و مشکلاتی که به خاطر عدم الحاق ایران به FATF و همچنین تحریم‌هایی که بر اقتصاد ایران تحمیل شده، این موانع را هم در سیاست‌های درست اقتصادی لحاظ کرد.

*اقتصاددان


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
ساپینتو: بازی فردا برای ما حکم فینال را دارد
تعارض در رفتار خودروسازان باید شفاف‌سازی شود
خبر مهم اژه ای در مورد وضعیت بانک آینده
جزئیات جدید سرقت بزرگ از موزه لوور+مالک تلگرام مشتری جدید طلاهای سرقتی
قیمت دلار و سایر ارزها امروز سه شنبه 29 مهر 1404
امیر قطر: نوار غزه بخش جدایی‌ناپذیر فلسطین است
سایپا باز هم قیمت محصولاتش را افزایش می‌دهد
آغاز فعالیت دادگاه‌های خانواده با تعیین قضات مشاور زن
مهلت ثبت معافیت تحصیلی برای مشمولان کنکور 1403 تا پایان مهرماه
رژیم صهیونیستی مانع ورود کمک‌های انسانی به غزه می شود
سارکوزی برای اجرای حکم 5 سال زندان وارد پاریس شد
مهدیه اسفندیاری در کانال تبادل قرار گرفت
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران(106) « بندرسیراف»
سازمان ملل خواستار احیای مذاکرات هسته‌ای ایران شد
کاهش تنش با تبادل پیام
دیدار پوتین و ترامپ در بوداپست به تعویق افتاد
بازندگان خاموش و برندگان طلایی اقتصاد ایران
جزئیات تازه از پرونده تجاوز و آدم‌ربایی بازیگر و فوتبالیست مشهور + اطلاعیه پلیس
کولیوند برای چهار سال دیگر در ریاست جمعیت هلال‌احمر ابقا شد
لاریجانی:پس از فعال شدن مکانیسم ماشه، ما توافق قاهره را نامعتبر می‌دانیم
تماشاخانه شرم‌الشیخ؟!
درخواست مصر برای پایبندی اسرائیل و حماس به آتش‌بس
سرنوشت جنگ روسیه علیه اوکراین و تصمیمات خلق‌الساعه ترامپ
قیمت خودرو داخلی و خارجی امروز سه‌شنبه 29 مهر1404+ جدول
شایعه سکته مغزی تتلو تکذیب شد
وزیر صهیونیست: جسد یحیی السنوار را بسوزانید
صف تخصیص ارز برای فعالان اقتصادی به یک دغدغه جدی تبدیل شده است+فیلم
چمران: تاکسی‌های پلاک شهرستان نمی‌توانند در تهران فعالیت کنند
تیم ملی فوتبال بانوان ایران امروز به مصاف هند می‌رود
اخراج 16 هزار کارمند نستله در پی تحریم‌ها علیه رژیم صهیونیستی
سفر معاون ترامپ به نوار غزه به دلایل امنیتی لغو شد
«سانائه تاکایچی» اولین زن نخست‌وزیر در تاریخ ژاپن شد
نه به پادشاهی!
سرماخوردگی تا 8 بار در سال برای کودکان طبیعی است
دزدی از موزه لوور و اعتبار فرانسه را زیر سوال برد
نقص فنی برق، خط 5 مترو تهران را دچار اختلال کرد
افشای پیام تند فرستادگان ترامپ به نتانیاهو درباره آتش‌بس غزه
سیاست‌نامه | چه کسی در تنور اختلافات سیاسی هیزم می‌گذارد؟
ناکامی دوباره سنای آمریکا در تصویب بودجه؛ دولت همچنان تعطیل
علت سرگیجه هنگام تغییر وضعیت خواب چیست؟
آفتاب آنتالیا زیر سایه دلار یارانه‌ای!
جزایر سه‌گانه ایرانی در انتظار ورود به تقویم
وضعیت آب و هوا امروز سه‌شنبه 29 مهر+ وضعیت استان ها
برنامه مسابقات ورزشی امروز سه‌شنبه 29 شهریور 1404 + ساعت بازی سپاهان
چرا نباید از رسیدن به 60 سالگی ترسید؟
بهره هوشی دوقلوهای همسان یکسان نیستند!
گل‌های دی ان ای به بدن دارو می‌رسانند!
خشونت علیه مسلمانان در هند به سرگرمی تبدیل شده است
هشدار درباره رژیم کتوژنیک
برای سلامتی ریه ها آه بکشید
X
آگهی تبلیغاتی