نورنیوز-گروه بین الملل: ترامپ بازگشته با شعار تکراری «فشار حداکثری» اما تحلیلگران می‌گویند، ایران قبلا تحت فشار بود اما اکنون شرایط تغییر کرده است و این سیاست جواب نمی‌دهد.
دونالد ترامپ بازگشته است و کارزار «فشار حداکثری» علیه ایران برای محدود کردن شدید فروش نفت تهران نیز دوباره فعال شده است اما سال ۲۰۲۵ مانند سال ۲۰۱۸ نیست؛ اگرچه ایران در آن زمان تحت فشار شدید بود اما وضعیت اکنون متفاوت است؛ این بخشی از تحلیل پایگاه تخصصی نفت «اویل پرایس» است.
تردید کشورهای خاورمیان درباره «فشار حداکثری»
به نوشته این وب‌گاه، حمایت آمریکا از حملات اسرائیل علیه مردم فلسطین و لبنان، حمایت محلی از اقدامات واشنگتن را کاهش داده است و بسیاری از پایتخت‌های خاورمیانه نسبت به سیاست «فشار حداکثری» تردید دارند و معتقدند که این سیاست باعث افزایش تنش‌های منطقه‌ای خواهد شد.
ایران و عربستان از سال ۲۰۲۳ زمانی‌که توافق کردند روابط خود را از سر بگیرند، به یکدیگر نزدیک‌تر شده‌اند. ولیعهد عربستان اخیرا با رئیس‌جمهور جدید ایران گفت‌وگو داشته است. فرماندهان نظامی ۲ کشور ماه گذشته مذاکرات دفاعی داشته‌اند و تهران و ریاض در حال تقویت روابط اقتصادی خود هستند.
رؤسای جمهوری امارات و ایران در ماه اکتبر نخستین مذاکرات حضوری خود را برگزار کردند و مبادلات تجاری ۲ کشور در حال افزایش است. بعلاوه، قطر (که میدان گازی مشترکی با ایران دارد) و ایران در تلاشند روابط اقتصادی خود را گسترش دهند.
تغییرات بازار نفت
بازار نفت هم نسبت به سال ۲۰۱۸ تغییر کرده است.
بر اساس گزارش آرگوس مدیا، صادرات نفت ایران که به دلیل تحریم‌های دوران ترامپ در نیمه دوم سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به کمتر از ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته بود اما از سال ۲۰۲۱ شروع به افزایش کرد و از آن سال به بعد، هر سال افزایش یافته است.
ایران شبکه خود برای دور زدن تحریم‌ها را گسترش و ناوگان نفتکش‌های خود را نیز توسعه داده است، بنابراین اگر آمریکا دوباره ایران را تحریم کند، متوجه خواهد شد که خریداران باقی‌مانده «آن‌هایی هستند که لزوما از تحریم‌ها نمی‌ترسند.»
رئیس‌جمهور جدید ایران، مسعود پزشکیان، پس از پیروزی در انتخابات اعلام کرد که قصد دارد روابط با همسایگان ایران را تقویت کند. در عین حال، وی با تاکید بر لزوم داشتن یک «منطقه قوی»، ابراز امیدواری کرد که گفتگوی سازنده‌ای با اروپا داشته باشد؛ پزشکیان با انتقاد از توافق هستهای دولت اوباما با ایران، از واشنگتن خواست که «با واقعیت کنار بیاید.»
از طرفی، دونالد ترامپ در کارزار تبلیغاتی خود مدعی شده بود که تنها مشکلش این است که ایران نمی‌تواند سلاح هستهای داشته باشد واگرنه خواهان موفقیت ایران است. یکی از سرمایه‌گذاران حامی وی؛ جی دی ونس هم گفته است، منفعت ما بیشتر این است که با ایران وارد جنگ نشویم. جنگ با ایران منابع زیادی را از کشور خارج کرده و به هزینه‌های بسیار بالایی برای کشور منجر خواهد شد.
تحلیلگر اویل‌پرایس، جیمز دورسو در رابطه با این اظهارات می‌گوید، این‌ها نشانه‌های امیدوارکننده‌ای از تمایل به رسیدن به یک راه‌حل مذاکره‌ای هستند اما آمریکا عادت دارد از تعهدات خود خارج شود مانند نخستین توافق هستهای خود با ایران که از آن خارج شد.
روابط ایران با چین و روسیه
بر اساس گزارش اویل‌پرایس، روابط قوی‌تر ایران با روسیه و چین نیز بر تاب‌آوری تهران افزوده است.
ایران و چین در مارس ۲۰۲۱، برنامه همکاری جامع ۲۵ سالهای امضا کردند که روابط دوجانبه را تقویت می‌کند و شامل سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیارد دلاری در بخش‌های نفت، گاز، پتروشیمی، حمل‌ونقل و تولید ایران است. در مقابل، چین تامین مستمر و با قیمت تخفیفی نفت ایران را دریافت خواهد کرد.
مبادلات تجاری غیرنظامی ایران و روسیه نیز در حال افزایش است. بر اساس گزارش روزنامه مسکو تایمز، صادرات روسیه به ایران در سال گذشته ۲۷ درصد و واردات روسیه از ایران ۱۰ درصد افزایش یافته است.
تهران و مسکو توافق کرده‌اند تا تجارت خود را با ارزهایی غیر از دلار آمریکا گسترش دهند و در عین حال، روسیه متعهد شده است تا ۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری بی‌سابقه‌ای در بخش نفت و گاز ایران انجام دهد.
مذاکره اما نه «تحت فشار»
با وجود مشکلات اقتصادی، ایران بودجه نظامی خود را افزایش داده و آماده مذاکره با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) است، اما نه «تحت فشار».
وزیر خارجه ایران، عباس عراقچی، به صراحت گفته، «هنوز فرصتی برای دیپلماسی وجود دارد، هرچند این فرصت زیاد نیست. این یک فرصت محدود است.»
ترامپ نمی‌خواهد جنگی با ایران شروع کند چراکه نسبت به تاثیر آن بر اقتصاد آمریکا حساس است، بنابراین تحریم‌ها (و حملات گاه‌به‌گاه اسرائیل) ممکن است تنها گزینه‌های وی باشند.
به گزارش فارس؛ در این صورت، اگر اقتصاد و برنامه صادرات نفت ایران به اندازه کافی مقاوم باشد و حمایت‌های روسیه و چین ادامه یابد، ممکن است سال‌ها با درگیری‌های محدود و طولانی‌مدت روبه‌رو شویم که این وضعیت به نفع افراطی‌ها (جناح‌های افراطی) در آمریکا و اسرائیل خواهد بود. (به عبارت دیگر، درگیری‌های مداوم و محدود در سطح جهانی می‌تواند منافع کسانی را که طرفدار فشار و تحریم‌های بیشتر علیه ایران هستند، تامین کند.)