نورنیوز – گروه اجتماعی: درست در روزی که رئیس پلیس راهور فراجا از وضعیت ایمنی خودروهای ساخت داخل، عمیقا ابراز نگرانی کرد، 3 معلم در حادثه واژگونی خورو پراید در مسیر خوی - قطور کشته شدند تا یکی از تلخ‌ترین اتفاقات رانندگی ماه‌های اخیر رقم بخورد. رسانه‌ها به نقل از مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قطور در استان آذربایجان غربی گزارش داده‌اند که صبح سه‌شنبه، یک خودرو پراید حامل سه معلم که از شهرستان خوی به سمت قطور در حرکت بود،
طی حادثه‌ای از پل و جاده خارج و نهایتا واژگون، و متاسفانه هر سه سرنشین در اثر واژگونی کامل و تو رفتگی سقف خودرو، جان خود را از دست می‌دهند. به این ترتیب، حلقه‌ای دیگر از زنجیره‌ی حوادث رانندگی منجر به مرگ معلمان شکل می‌گیرد تا شاید مسئولان برای جابجایی و تردد امن آموزگاران، راه حل عاجلی پیدا کنند.
آرزوی تردّد امن برای معلمان
رفت و آمد به محل کار مسأله‌ای است که گاهی برای معلمان تبدیل به چالشی بزرگ می‌شود بویژه اگر این معلمان مجبور باشند مسیرهای دور یا صعب‌العبور را برای رسیدن به محل تدریس طی کنند. برای ساکنان شهرهای بزرگ شاید عجیب به نظر برسد که به جز ترافیک، چالش‌های دیگری هم ممکن است سر راه کسانی باشد که تعهد خدمت در حرفه‌ای را دارند که از مهم‌ترین مشاغل به شمار می‌آید.
آموزش کودکان و نوجوانان، چنان اهمیتی دارد که معلمی را در رده مشاغل حساس در هر جامعه ای قرار می‌دهد. به همین دلیل لازم است معلمان دارای حد مناسبی از امنیت شغلی باشند تا بتوانند با آسایش خاطر در حرفه خود انجام وظیفه کنند. اما گاهی حداقل نیازهای معلمان برای داشتن آسودگی روانی تأمین نمی‌شود. از جمله همین نیازها، تردد امن به مسیر کار است که برای تمامی معلمان میسر نیست و حتی برخی از آنها را به کام مرگ کشانده است.
دی ماه 1402 بود که خبری تلخ منتشر شد که از جان باختن 3 معلم جوان در شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری حکایت داشت. این معلمان در مسیر بازگشت از مدرسه در اثر حادثه تصادف جان باختند.
یک ماه پیش از آن نیز 3 معلم دیگر در شهرستان اردل همین استان،حین بازگشت از مدرسه در محور سه راهی اردل به سمت جونقان بر اثر سانحه رانندگی جان خود را از دست داده بودند.
کشته شدن 6 معلم در عرض ۴۰ روز در مسیر بازگشت از مدرسه، واقعه‌ای بود که نمی‌شد به آسانی آن را نادیده گرفت. البته این معلمان تنها کسانی نبودند که در سال‌های اخیر جان باختند. طبق اعلام رسانه‌ها تنها در سال 1401، ۱۲ معلم جان خود را در حوادث جاده‌ای در مسیر رفت و آمد به مدارس از دست دادند و تعدادی از آنها نیز مصدوم شدند.
سال‌های قبل نیز البته سال های کم حادثه‌ای برای معلمان نبود. تیر ماه 1400 بود که یک دستگاه اتوبوس حامل ۳۹ سرنشین از جمله ده‌ها سرباز معلم که از سیستان و بلوچستان راهی شیراز بود دچار سانحه شد که در اثر آن 5 نفر جان خود را از دست دادند.
معلمانی که سوار سوخت‌بر می‌شوند
معلمان مناطق کم برخوردار و صعب العبور گاهی برای رسیدن به مدرسه مجبورند راه‌های دشواری را انتخاب کنند که اگر عشق به تدریس و شوق آموزش به کودکان نبود شاید از ادامه فعالیت در این حرفه به کل منصرف می‌شدند.
عبید ملک رئیسی، معلم در استان سیستان بلوچستان درباره این مشکلات به نورنیوز می‌گوید:«معلمان در منطقه ما برای رفت و آمد مشکلات زیادی دارند به دلیل این که فاصله‌ها زیاد است و وسیله رفت و آمد هم مناسب نیست. شرایط رفت و آمد برای معلمان گاهی آنچنان سخت است که خیلی از همکاران خصوصا در مناطق مرزی برای رفت و آمد به مدرسه سوار سوخت‌برها می‌شوند. در حال حاضر شرایط جابجایی برای معلمان با توجه به سیل‌های پی در پی بدتر هم شده است. مناطق در استان ما در شرایط عادی هم صعب‌العبور هستند و خیلی جاده‌ها از بستر رودخانه می‌گذرند، حالا در نظر بگیرید که سیل هم آمده باشد. جاده‌هایی که در حالت عادی به سختی قابل تردد هستند، با وقوع سیل دیگر کاملا غیر قابل استفاده شده‌اند.
خیلی از همکاران ما در مناطق کوهستانی حتی نمی‌توانند با احشام، خودشان را به مدرسه برسانند. نکته دیگر این است که حدود 70 درصد معلمان استان ما از شهرهای قطب مثل ایرانشهر و چابهار تردد می‌کنند و به روستاهای محل خدمت می‌روند و چون در استان ما امکان چندانی برای استفاده از وسایل نقلیه عمومی وجود ندارد، خیلی از معلمان با وسیله نقلیه شخصی تردد می‌کنند و برخی هم با ماشین‌های سواری بین شهری به مدرسه می‌روند و برمی‌گردند که هزینه زیادی را در ماه به آنها تحمیل می‌کند. شما حساب کنید در این مسیرهای طولانی چقدر باید هزینه بنزین بدهند و یا کرایه پرداخت کنند.»
او ادامه می‌دهد:«همانطور که گفتم برخی معلمان در مناطق مرزی با سوخت‌بر جابجا می‌شوند که همان سوخت‌بر هم گاهی برای رفت و آمد نیست و معلم‌ها ناچار می‌شوند شب در روستا بمانند. چند سال پیش یکی از همکاران ما در راه رسیدن به مدرسه به همین شکل، در تصادف جان باخت.»
رحیمه صبوری، معلم در جنوب استان کرمان نیز از مشکلات تردد خود و همکارانش به نورنیوز چنین می‌گوید:«خود من و بسیاری از همکارانم ناچاریم در روز مسیر 90 کیلومتری را طی کنیم تا به مدرسه برسیم و این مسیر هم به گونه‌ای نیست که با یک سواری طی شود. گاهی 3 تا 4 بار ماشین عوض می‌کنیم تا به مدرسه برسیم و برای این که بتوانیم خودمان را به موقع سر کلاس برسانیم ناچاریم 4 صبح بیدار شویم و حتی بخش زیادی از مسیر را پیاده طی کنیم چون سر صبح ماشین هم معمولا راحت پیدا نمی‌شود و هر ماشین گذری را هم نمی‌شود سوار شد بخصوص این مسأله برای خانم‌ها دارای حساسیت بیشتری است.
ما برای تدریس به روستا می‌رویم و در روستای محل خدمت‌مان جایی برای اسکان معلمان وجود ندارد که اگر مجبور شدیم شب بمانیم بتوانیم در آن سکونت داشته باشیم. گاهی که به ناچار شب در روستا مانده‌ام میهمان خانه شاگردان بوده‌ام که خیلی برایم دشوار است.»
محمد موگویی، معلم در استان چهارمحال و بختیاری نیز درباره مشکلات تردد معلمان در مناطق روستایی این استان به نورنیوز می‌گوید:«در جاده‌های روستایی استان ما وسیله ایاب و ذهاب خاصی برای رفت و آمد معلمان وجود ندارد و خیلی وقت‌ها معلم‌ها چند نفری با هم جمع می‌شوند و ماشین کرایه می کنند که به دلیل ناامن بودن جاده‌ها گاهی دچار سانحه می شوند، مثل دو سانحه‌ای که چند ماه پیش با فاصله کمی از هم در استان رخ داد و چند معلم جوان در آن کشته شدند.
در بهترین حالت وسیله قابل دسترس تردد در جاده‌های روستایی برای معلمان موتورسیکلت است که آن هم خطرات خودش را دارد و برای تردد در این مسیرها مناسب نیست اما خیلی معلمان ناچارند یک موتور سیکلت ارزان بخرند و یا از بستگان خود قرض بگیرند تا بتوانند خودشان را سر کلاس برسانند. پارسال یکی از معلمان استان که با موتور سیکلت رفت و آمد می‌کرد در راه مدرسه تصادف کرد و جانش را از دست داد.»
بومی گزینی، شاید وقتی دیگر
شاید برای خیلی ها سوال ایجاد شود که اصلا چه دلیل دارد معلمان این راه های طولانی را طی کنند تا به مدرسه برسند؟ برخی نیز می‌گویند اگر در هر منطقه معلمان بومی همان منطقه به کار گرفته شوند شاید دیگر مشکل تردد معلمان هم وجود نداشته باشد. البته که چنین تناسبی را لزوما نمی توان رعایت کرد و تعداد معلمان مورد نیاز برای هر منطقه را از میان اهالی همان منطقه انتخاب کرد و به کار گرفت. مشکلات جاده‌ای کشور هم اینجا مزید بر علت می‌شود و علاوه بر سایر مسافران جاده ای، معلمانی را که هر روز ناچارند در جاده ها تردد کنند تهدید می‌کند.
دراین میان اما همواره زمزمه کمبود معلم به گوش می‌رسد و عنوان می شود که اگر مشکلی به عنوان کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش وجود نداشته باشد، معلمان ناچار نیستند مسیرهای طولانی را برای رسیدن به محل خدمت طی کنند.
بومی گزینی، مسأله ای است که بارها و بارها بر آن تأکید شده و عده ای معتقدند راه حل تردد طاقت فرسای معلمان در مسیرهای طولانی بومی گزینی است. مسئولان آموزش و پرورش از سال ها پیش اعلام کرده اند که در جذب نیروی انسانی آموزش و پرورش بومی گزینی بسیار مهم است و باید مورد توجه قرار گیرد؛ اما اگر نیروی غیر بومی به منطقه‌ای منتقل شده به دلیل فقدان یا کمبود نیروی بومی بوده است.
رفت و آمد روزانه به محل کار شاید ابتدایی‌ترین چالشی باشد که هر معلمی با آن روبروست. برای آن که جان‌های عزیز دیگری در این راه فدا نشوند و معلمان با امنیت و آسایش خاطر به انجام وظیفه در شغل خود بپردازند لازم است تا چاره‌ای اساسی برای تردد معلمان در مسیرهای دور و نزدیک، خصوصا مناطق صعب‌العبور اندیشیده شود تا هیچ معلمی از رفت و آمد در مسیرهای دشوار خسته و دلزده یا متضرر و خسارت‌دیده نشود.
نورنیوز