نورنیوز-گروه بین‌الملل: باربارا اسلاوین در گزارشی پیشنهاداتی را به دولت جدید آمریکا درباره پرونده هسته‌ای ایران داده است. در این گزارش می‌خوانیم: بر اساس گزارش ماه نوامبر سال ۲۰۲۴ آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران بیش از ۶۰۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده، از جمله بیش از ۱۸۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا ۶۰ درصد، انباشته کرده است که به طرز خطرناکی نزدیک به درجه تولید تسلیحات هسته ای است. با این اوصاف اگر جمهوری اسلامی ایران تصمیم سیاسی برای ساخت سلاح بگیرد، این عرضه برای تولید سوخت برای چندین سلاح هسته ای در کوتاه مدت کافی است. رشد ذخایر ایران پس از خروج اولین دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته ای یا همان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اتفاق افتاد، توافقی که شورای امنیت سازمان ملل متحد تایید کرده و ذخایر ایران را به کمتر از ۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای پایین تا سال ۲۰۳۱ محدود می‌کرد.
شرایط و مفاد ضروری
ایران یکی از قدیمی ترین برنامههای هسته ای در خاورمیانه را دارد که مربوط به سال ۱۹۵۷ است، زمانی که دولت آیزنهاور توافقنامه همکاری هسته ای غیرنظامی را با دولت محمدرضا شاه پهلوی، متحد ایالات متحده، تحت برنامه «اتم‌‌ها برای صلح» [اتم برای صلح عنوان یکی از سخنرانی‌‌های دوایت آیزنهاور رئیس جمهور پیشین ایالات متحده آمریکا است. این سخنرانی در ۸ دسامبر ۱۹۵۳ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد صورت گرفت. دولت آمریکا تحت این نام نمایشگاه‌‌هایی در کشورهای گوناگون برگزار کرد که هدف آن تبلیغ سودمند بودن انرژی اتمی و رفع نگرانی مردم از جنبه‌‌های نظامی و مرگبار انرژی اتمی بود. در سال ۱۳۳۵ با همکاری آمریکا نمایشگاهی با همین نام در دانشگاه تهران برپا شد که محمدرضا شاه آن را افتتاح کرد.
همچنین با کمک آمریکا نیروگاه‌های اتمی در ایران، اسرائیل و پاکستان دایر گردید. ] امضا کرد. همکاری غرب با صنعت هسته ای ایران پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ پایان یافت. آیت الله روح الله [ امام] خمینی [(ره)]، رهبر معظم ایران در آن زمان، تلاش‌‌های هسته ای کشور را متوقف کرد اما در اواسط دهه 1980 در طول جنگ ایران و عراق به دلیل نگرانی از اینکه عراق در حال تولید سلاحهای هسته ای است، آنها را احیا کرد. جمهوری اسلامی ایران با کمک چین، پاکستان و روسیه به آرامی کار خود را گسترش داد. تأسیسات مرتبط با غنی سازی که به آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام نشده بود، در سال ۲۰۰۲ فاش شد. سال بعد، طبق گزارش سیا، ایران برنامه تحقیقاتی ساختار یافته تسلیحات را رها کرد اما به توسعه غیرنظامی ادامه داد.
در سال ۲۰۱۵، بر اساس برجام، ایران با محدودیتهای شدید بر برنامه هسته ای خود و نظارت دقیق آژانس بین المللی انرژی اتمی موافقت کرد. با این حال، پس از کنار کشیدن دونالد ترامپ در سال 2018 از توافق هسته ای و ترور یک دانشمند برجسته هسته ای ایرانی توسط اسرائیل [ رژیم صهیونیستی] در سال ۲۰۲۰، ایران شروع به غنی سازی اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد و محدود کردن نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی کرد. جمهوری اسلامی ایران در سال 2021 با تصمیم برای آغاز غنی سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد، عملیات خرابکارانه اسرائیل [ رژیم صهیونیستی] علیه تأسیسات اصلی غنی سازی ایران در نطنز را تلافی کرد.
تلاش‌‌های دولت بایدن برای احیای برجام به دلایل مختلفی از جمله تقاضای غیرواقعی برای یک توافق طولانی تر و قوی تر، تغییر رییس جمهور ایران در تابستان ۲۰۲۱، درخواست‌‌های ایران برای تضمین پایداری لغو تحریمها و کاهش همکاری با روسیه پس از تهاجم تمام عیار آن به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ شکست خورد.
تفاهم کاهش تنش جزئی با ایالات متحده در سپتامبر 2023 حاصل شد که بر اساس آن ایران موافقت کرد تا انباشت ۶۰ درصد اورانیوم خود را کند کند و هیچ سانتریفیوژ پیشرفته اضافی نصب نکند. علاوه بر این، ایران در ازای آزادسازی ۶ میلیارد دلار درآمد نفتی ایران در بانکهای کره جنوبی، پنج شهروند دوتابعیتی آمریکایی را آزاد کرد تا فقط برای خرید کالاهای بشردوستانه غیرتحریمی استفاده شود. اما آغاز جنگ غزه در ماه بعد و تشدید تنش منطقه ای از جمله حملات مستقیم اسرائیل [ رژیم صهیونیستی] به ایران و بالعکس، جامعه بین المللی را در تلاش برای یافتن رویکرد جدیدی برای رسیدگی به مشکل هسته ای قرار داده است.
توصیه‌های مربوط به خط مشی
تشدید اجرای قوانین برای بازگرداندن ایران به مذاکرات. دولت آینده ترامپ قبلاً به صراحت گفته است که قصد دارد با کاهش توانایی صادرات نفت ایران، فشار اقتصادی بر ایران را افزایش دهد. در کوتاه مدت، این موضع «فشار حداکثری در دوره دوم ترامپ» ممکن است به نتایجی دست پیدا کند، اما ایران مهارت‌‌های دور زدن جدیدی را به دست آورده است و بسیاری از پالایشگاه‌‌های کوچک و مستقل چینی که نفت ایران را خریداری می‌کنند در برابر تحریمهای ایالات متحده غیرقابل نفوذ هستند. یک رویکرد بهتر، استفاده از تهدید اجرای سخت گیرانه تر به عنوان اهرمی برای بازگرداندن ایران به مذاکرات در مورد بازگرداندن تولید اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده اش به شیوه ای قابل راستی آزمایی است.
تشویق شفافیت سازی و همکاری با آژانس. برای بهبود شفافیت سازی در مورد برنامه هسته ای ایران با آژانس همکاری کنید. رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در ماه نوامبر برای اولین بار پس از چند ماه از ایران بازدید کرد تا به موضوع نظارت و همچنین سایر مسائل باقی مانده در مورد کار هسته‌ای گذشته ایران رسیدگی کند. دولت دونالد ترامپ باید روشن کند که همکاری بهتر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تصمیم ایران برای بهبود دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تأسیسات و آگاهی درباره فعالیت‌های هسته‌ای گذشته تأثیر مثبتی بر تمایل آمریکا برای مذاکره با ایران و کاهش تحریمها خواهد داشت.
میزبان مذاکرات رسمی - و مستقیم - برای بررسی توافق هسته ای جدید. برای گفت و گوهای اکتشافی درباره توافق هسته ای جدید با مقامات ایرانی تماس بگیرید. قبل از انتخابات آمریکا، ایران قبلاً با افرادی که در دولت قبلی ترامپ در مورد مسائل خاورمیانه کار می‌کردند تماس گرفته بود تا شروع کند به ارزیابی سیاست آمریکا در قبال ایران در دوره دوم ترامپ. این تماس‌ها باید ادامه پیدا کند. گفت‌وگوها می‌تواند در عمان، یک میانجی سنتی، قطر، که آخرین توافق کوچک بین آمریکا و ایران را در سال ۲۰۲۳ تسهیل کرد، وین، ژنو یا نیویورک انجام شود. در حالت ایده آل، بحث‌ها باید مستقیم باشد و نه از طریق اشخاص ثالث تا سوء تفاهم‌ها به حداقل برسد.
یک «برنامه اقدام ترامپ» بسازید. برنامه ای واقع بینانه از افزایش نظارت، عقب نشینی‌های هسته ای و رفع تحریمها، از جمله رفع محدودیت درآمدهای نفتی ایران که هنوز در بانکهای خارجی برای تجارت غذا و دارو در بانکهای خارجی مسدود مانده است، پیشنهاد کنید. با توجه به اینکه چند مهلت مشخص شده در توافق قبلاً منقضی شده است، بازگرداندن برجام اولیه غیرواقعی است. بعید است که ایران محدودیتهای قدیمی در مورد ذخایر و سانتریفیوژها را بپذیرد، اما می‌تواند اقداماتی را انجام دهد که زمان لازم برای تولید سوخت یک بمب را از دوره کنونی چند روزه تا چند ماه افزایش دهد. هر توافق جدیدی را می‌توان « طرح اقدام ترامپ » نامید تا برجام ۲.۰ و معماران آن می‌توانند پیشنهاد کنند که ترامپ می‌تواند جایزه نوبل را برای دستیابی به آن دریافت کند – در واقع، این امر می‌تواند همانند لحظه سفر « نیکسون به چین » رئیس‌جمهور منتخب باشد.
مسائل امنیتی منطقه را در دستور کار قرار دهید. گسترش دستور کار به مسائل منطقه ای، تشویق ایران برای پاسخ ندادن به آخرین حملات موشکی رژیم صهیونیستی به ایران. همچنین باید از ایران خواسته شود که حمایت از متحدان خود در « محور مقاومت » را کاهش دهد و رویکردی سازنده‌تر و صلح‌آمیزتر برای کمک به فلسطینی‌ها، از جمله پذیرش رسمی راه‌حل دو کشوری اتخاذ کند. اگر دولت ترامپ فوراً به اقدامات احتمالی رژیم صهیونیستی برای الحاق رسمی کرانه باختری و اسکان مجدد غزه کمک نکند، تاثیرگذار خواهد بود.
درگیر کردن متحدان عرب در سیاست جدید ایران. وقتی صحبت از سیاست ایران به میان می‌آید به حرف متحدان عرب ایالات متحده به اندازه رژیم صهیونیستی یا بیشتر گوش دهید. زمانی که دونالد ترامپ آخرین بار در قدرت بود، کشورهای قدرتمند عربی مانند عربستان سعودی و امارات از تصمیم او برای خروج از برجام و از سرگیری تحریمها علیه ایران استقبال کردند. شور و شوق آنها زمانی سردتر شد که ایران با حمله به اهداف عربی مانند یک مجتمع بزرگ پالایش نفت عربستان پاسخ داد و ترامپ به دفاع از متحدان عرب نیامد. در نتیجه، اماراتی‌ها و سعودی‌ها تا حدودی روابط خود را با ایران پیوند زدند و بهبود بخشیدند و به دنبال رویارویی جدید آمریکا-ایران یا رژیم صهیونیستی -ایران نیستند که باعث بی‌ثباتی بیشتر منطقه شود و بر برنامههای توسعه اقتصادی بلندپروازانه آنها تأثیر منفی بگذارد.
دستیابی به آتش بس پایدار در غزه و لبنان. دستیابی به یک آتش بس معتبر در این مناطق فشار بر ایران را برای ادامه حمایت از حماس و حزب الله کاهش می‌دهد و به حوثی‌ها اجازه می‌دهد تا حملات به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ را متوقف کنند. در کنفرانس‌های بین‌المللی درباره امداد و بازسازی غزه و لبنان، ایران را بر سر میز قرار دهید.
به دنبال پایان دادن به حملات سایبری و توطئه‌های ترور باشید. بنا بر گزارش‌ها، ایران از طریق هک حساب‌های مربوط به دونالد ترامپ به دنبال مداخله در انتخابات آمریکا بوده است و وزارت دادگستری آمریکا اخیراً سه نفر را متهم کرده است که گفته می‌شود در توطئه کشتن ترامپ در انتقام ترور سردار سرشناس ایرانی [سردار شهید] قاسم سلیمانی در سال 2020 توسط آمریکا در بغداد دست داشته اند. مذاکره با کشوری که دست به چنین اقداماتی می‌زند دشوار است، اما به خاطر صلح منطقه ای، ضروری است که واشنگتن و تهران تلاشی هماهنگ برای انجام این کار انجام دهند.
"گزینه نظامی" را کم اهمیت جلوه دهید. به توصیه و متقاعد کردن رژیم صهیونیستی برای عدم بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران ادامه دهید و دستورات لازم برای ضربه زدن به مکان‌های عمیقاً مدفون را به رژیم صهیونیستی ارائه ندهید. برای از بین بردن برنامه هسته ای ایران از طریق اقدام نظامی‌خیلی دیر است و در واقع، حملات نظامی احتمالاً تنها انگیزه بیشتری برای خروج ایران از معاهده منع گسترش سلاحهای هسته ای و ساخت سلاح خواهد داشت. تنها دیپلماسی در گذشته موفق به عقب انداختن این برنامه شده است و دیپلماسی قوی و کارامد بهترین گزینه برای متقاعد کردن ایران برای عبور نکردن از آستانه تسلیحات هسته‌ای است.