×
اجتماعی
شناسه خبر : 200307
تاریخ انتشار : پنج‌شنبه 1403/09/01 ساعت 09:00
مصرف آنتی بیوتیک در ایران، 16 برابر استاندارد جهانی

نورنیوز از عادت پرخطر مصرف بیش از اندازه آنتی بیوتیک‌ها در میان ایرانیان گزارش می‌دهد

مصرف آنتی بیوتیک در ایران، 16 برابر استاندارد جهانی

میانگین نسخ حاوی آنتی بیوتیک در ایران از 55 درصد در سال 1375 به 36درصد در سال 1401 کاهش یافته اما مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در ایران، هنوز هم 16 برابر استاندارد جهانی است. میزان آنتی بیوتیک تجویزی در 4 ماهه نخست امسال نسبت به سال گذشته افزایش داشته و مصرف کو آموکسی کلاو، در همین بازه زمانی، 40 درصد نسبت به پارسال بیشتر شده است.

نورنیوز- گروه اجتماعی: مدیران ارشد حوزه بهداشت و درمان، همصدا با متخصصان و پژوهشگران شاخص عرصه سلامت، هشدار می‌دهند که دسترسی آسان و مصرف بی‌مهابای داروهای آنتی بیوتیک در ایران، به دلیل مقاومتی که در میکروب‌ها ایجاد می کند، از مخاطرات جدی است و پیامدهای بسیار ناخوشایندی در وضعیت سلامت عمومی دارد.

مینو محرز، از چهره‌های شاخص پژوهش پزشکی به تازگی گفته است که چنین رفتاری در حکم "نابودی نسل آینده" است چراکه با مقاوم شدن بدن بیماران در برابر اثر آنتی بیوتیک‌ها، توان بشر برای درمان بیماری‌های رایج کاهش می‌یابد و در نتیجه تلفات پزشکی بیشتر می شود.

به موازات هشدارهای این چهره‌ی علمی، رئیس جدید سازمان غذا و دارو نیز در تحلیلی گفت سازمان جهانی بهداشت، مقاومت میکروبی را یکی از ۱۰ چالش اصلی بهداشت عمومی معرفی کرده است که نه تنها سلامت انسان‌ها، بلکه اقتصاد جهانی را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. طولانی‌تر شدن دوره بیماری، افزایش هزینه‌های درمان و نیاز به داروهای گران‌تر از جمله پیامدهای این پدیده است. مهدی پیرصالحی اضافه کرده که بدون داروهای مؤثر ضد میکروبی، موفقیت درمان‌ها در اعمال جراحی و شیمی‌درمانی سرطان‌ها با چالش روبه‌رو خواهد شد.

در سال‌های اخیر مصرف بی رویه آنتی بیوتیک و مقاومت در برابر داروهای ضدمیکروبی به یک معضل جهانی تبدیل شده و همین امر کارشناسان سازمان جهانی بهداشت را بسیار نگران کرده است؛ تا جایی که سازمان جهانی بهداشت از ۱۸ تا ۲۴ نوامبر (28 آبان تا 4 آذر) را هفته جهانی «آگاه‌سازی نسبت به داروهای ضدمیکروبی و پیشگیری از مقاومت میکروبی» نامگذاری کرده است.

آنتی بیوتیک در حکم تنقلات

آمارهای سامانه نسخه الکترونیک در ایران، حکایت از این دارد که نزدیک به نیمی از داروهای تجویزی در کشور، آنتی بیوتیک ها هستند؛‌ آماری بسیار نگران کننده و قابل تأمل. یکی از مسئولان سازمان غذا و دارو چندی پیش با اعلام این خبر عجیب افزود که میزان آنتی بیوتیک تجویزی در ۴ ماهه نخست امسال نسبت به سال گذشته افزایش داشته است. جالب آنکه مصرف کو آموکسی کلاو که یکی از اقلام دارویی آنتی بیوتیک است، در همین بازه زمانی، 40 درصد نسبت به پارسال بیشتر شده است.

آمار مصرف آنتی بیوتیک در ایران واقعیت تلخی را نشان می‌دهد. ایران جایگاه دوم جهان در مصرف آنتی بیوتیک‌ها را دارد و ۱۶ برابر استاندارد جهانی، مصرف آنتی بیوتیک در کشور وجود دارد. این را دبیر انجمن بیماری‌‌های عفونی می‌گوید و تاکید می‌کند :« مردم از اصرار به پزشک برای تجویز آنتی‌بیوتیک خودداری کنند، زیرا مصرف بی مورد آنتی بیوتیک‌ها در هنگام سرماخوردگی و آنفلوآنزا حساسیت باکتری‌ها به دارو را از بین می‌رود و باکتری‌های مقاوم به دارو ایجاد می‌شود.»

 دکترآمیتیس رمضانی یادآور می‌شود :« اگر با مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها، باکتری‌ها را به دارو مقاوم کنیم، در آینده هیچ ابزاری برای درمان عفونت‌ها نخواهیم داشت. به همین دلیل دنیا به این سمت پیش رفته است که مصرف آنتی بیوتیک‌ها را محدود کند، زیرا در آینده هیچ دارویی برای درمان عفونت‌های جدید و کشنده نخواهیم داشت.  افراد با ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا مشکل پیدا نمی‌کنند، این بیماری‌ها خود به خود خوب می‌شوند، ما آنتی بیوتیک‌ها را  برای عفونت‌های جدی نگه داشته‌ایم؛ مانند عفونت مغز، آبسه مغز، عفونت قلب، ذات الریه و... .»  

 با شیوع بیماری‌‌های ویروسی در تمام فصول سال، بازار داروخانه‌ها داغ‌تر از همیشه می شود. کافی است به نزدیک ترین داروخانه محل سر بزنید. آن قدر سفارش آنتی بیوتیک زیاد است که بسیاری از داروخانه‌ها آنتی بیوتیک‌ها را در نزدیک ترین قفسه می‌گذارند تا در سریع ترین زمان آن را به مشتری بدهند. سازمان غذا و دارو در وزارت بهداشت و درمان،‌ چندی پیش خبر داد که میانگین جهانی تعداد اقلام داروی تجویزی توسط پزشکان در هر نسخه،‌ یک و نیم قلم است در حالی که در ایران، ‌این رقم 4 قلم است.

مصرف بالای آنتی بیوتیک در ایران باعث شده تا مقاومت بدن شهروندان ایرانی نسبت به آنتی بیوتیک افزایش پیدا کند. در خیلی از مواقع مصرف آنتی بیوتیک با دوز پایین جوابگو نیست و برای درمان عفونت، پزشک بالاترین دوز دارو را تجویز می‌کند. به گفته محققان، مقاومت بدن نسبت به آنتی بیوتیک زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم دفاعی بدن به دلیل مصرف زیاد آنتی بیوتیک نمی تواند نسبت به آن ویروس واکنش مناسبی نشان بدهد و به همین دلیل بیمار برای درمان باید دوزهای قوی‌‌‌تر آنتی بیوتیک را مصرف کند.

براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت سالیانه ۷۰۰ هزار نفر به دلیل ابتلا به عفونت‌ها و میکروب‌‌های مقاوم در مقابل آنتی بیوتیک جان خود را از دست می‌دهند و اگر چاره‌‌‌‌ای در این زمینه اندیشیده نشود  تا سال ۲۰۵۰ این مرگ و میر به بیش از ۱۰ میلیون نفر می‌رسد که از مرگ و میر ناشی از سرطان‌ها بیشتر خواهد بود.

 دومین مصرف کننده دارو در آسیا

براساس آمار رسمی، ایران در آسیا پس از چین دومین کشوری است که بیشترین مصرف دارو را به خود اختصاص داده و در بین کشورهای جهان در ردیف بیستم مصرف دارو قرار دارد. میانگین مصرف داروهای تزریقی در ایران حدود 46 درصد است در حالی که این میزان مصرف در سطح جهانی 11 درصد است.

جدیدترین آماری که سازمان غذا و دارو از مصرف آنتی بیوتیک در ایران داده حاکی از این است که مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور سه برابر بیشتر از میانگین مصرف سالیانه آن در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی است. مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها به حدی رسیده که به یک تهدید برای سلامت انسان‌ها تبدیل شده است. از طرفی این مسأله، تاثیرات بسیار بزرگی بر سلامتی جامعه دارد زیرا برخی بیماری‌های قابل درمان، اکنون چالشی بزرگ برای پزشکان، داروسازان و سیاست‌گذاران به شمار می‌رود.

آنتی بیوتیک‌ها دسته‌‌‌‌ای از داروها هستند که برای از بین بردن عوامل ایجاد کننده‌ی بسیاری از بیماری‌‌های عفونی به صورت گسترده در سراسر دنیا مصرف می‌شوند. آنها فقط علیه عفونت هایی به کار می‌روند که توسط باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌‌های بیماری زا بوجود آمده باشند وعلیه بیماری‌‌های ویروسی تاثیری ندارند. امامردم بدون توجه به اینکه آنتی بیوتیک اثری روی ویروس‌ها ندارد خودسرانه انواع آنتی بیوتیک‌ها را مصرف می‌کنند. 

مهدی نسخه پیچ یک داروخانه در خیابان شریعتی تهران است. می‌گوید بیشترین دارویی که بیماران بدون نسخه تهیه می‌کنند آنتی بیوتیک است:« در این 10 سال که در این داروخانه مشغول کار هستم بیشترین دارویی که مردم از ما می‌خرند آنتی بیوتیک است. مثل نقل و نبات برای هر بیماری آنتی بیوتیک می‌خرند درحالی که آنتی بیوتیک فقط برای بیماری‌هایی است که عامل آن باکتری باشد و اثری روی ویروس ندارد.»

دکتر نادر نظری جراح عمومی هم تجویز آنتی بیوتیک را اشتباه بزرگی می‌داند که می‌تواند در آینده دردسر ساز شود. او به نورنیوز می‌گوید:« آنتی بیوتیک باید آخرین راه حل درمانی برای بیماری‌هایی باشد که عامل آن باکتری است و یا منجر به عفونت شده باشد. معمولا در جراحی‌ها برای پیشگیری از عفونت آنتی بیوتیک تجویز می‌کنیم تا جان بیمار به خطر نیفتد ولی گاهی اوقات بیمار آن قدر آنتی بیوتیک مصرف کرده که بدن در برابر آنتی بیوتیک مقاومت می‌کند و باعث تشدید عفونت بیمار می‌شود.»

 آنتی بیوتیک آن سوی مرزها

براساس شاخص اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت، میانگین نسخ حاوی آنتی بیوتیک در ایران از ۵۵ درصد در سال ۱۳۷۵ به ۳۶درصد در سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است. این کاهش نشان دهنده ثمر بخش بودن آموزش‌ها و نظارت‌‌های به عمل آمده توسط وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و دانشگاه‌‌های علوم پزشکی سراسرکشور است.

با وجود این، هنوز هم برخی از پزشکان بدون توجه به عوارض آنتی بیوتیک این دارو را تجویز می‌کنند و یا بسیاری از داروخانه‌ها بدون نسخه آنتی بیوتیک در اختیار بیمار قرار می‌دهند. اما در بسیاری از کشورهای پیشرفته تجویز آنتی بیوتیک توسط پزشکان به سختی انجام می‌شود و معمولا اگر پزشک بعد از چند مرحله درمان نتیجه‌‌‌‌ای نگیرد آنتی بوتیک آن هم به شکل محدود و با دوز پایین تجویز می‌کند. از طرف دیگر هیچ داروخانه‌‌‌‌ای حق فروش آنتی بیوتیک بدون نسخه ندارد.

در آمریکا و کانادا پوسترهایی مقابل ورودی کلینک‌ها و یا مطب پزشکان قرار دارد که در آن ضمن هشدار در مورد مصرف بی‌رویه آنتی بیوتیک از بیماران می‌خواهد پزشک معالج را مجبور به تجویز آنتی بیوتیک نکنند. بر اساس تحقیقاتی که دانشگاه آکسفورد منتشر کرده تا سال 2018 بالاترین مصرف آنتی بیوتیک مربوط به شمال آفریقا و منطقه خاورمیانه بوده است و شاهد  افزایش نرخ مصرف جهانی آنتی بیوتیک از 8/9 به 3/14 دوز در هر هزار نفر هستیم.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
مسدود شدن 4 میلیارد دلار کمک‌‌های خارجی آمریکا
سود سهام عدالت تا آخر هفته واریز می شود
عراقچی: تهدید علیه حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی ونزوئلا را محکوم می‌کنیم
سقف خرید و نگهداری تتر محدود شد
شیخ نعیم قاسم: راه و روش سید حسن نصرالله جاودان است
بهره‌برداری فاز نهایی‌ انتقال آب سد طالقان به کرج و تهران‌ تا نیمه مهرماه
لاریجانی با نخست وزیر لبنان دیدار کرد
ایران نه منزوی است و نه طالب جنگ
انزوای اسرائیل و ضرورت شکل‌گیری نظم نوین جهانی
چه خبر از آخرین آمار از بازسازی ساختمان‌ها و واحدهای آسیب دیده از جنگ 12 روزه؟
زمین‌لرزه 4.6 ریشتری گلستان را لرزاند
جدیدترین نقشه‌های پیش‌بینی فصلی بارش چه می گوید؟
درخواست نمایندگان مجلس انگلیس برای حمایت لندن از کاروان صمود
تداوم کاهش تورم اجاره مسکن در شهریور
رئال (1) - اتلتیکو مادرید (1)| رئال به دنبال تثبیت صدرنشینی در شهرآورد مادرید
سازمان پزشکان بدون مرز فعالیت‌ خود در غزه را متوقف کرد
صعود مقتدرانه ایتالیا به فینال والیبال قهرمانی جهان
سیاست‌ های خرید تضمینی گندم در حال تغییر است
مادری که نجات بخش شد
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت مادر حدّاد عادل
ثبت سرعت 2.9 گیگا‌بیتی 5G همراه اول در بیرجند
دستور دادستانی برای تعیین تکلیف پارکینگ‌های متخلف تا پایان مهر
نگرانی صنعت پتروشیمی از کاهش تخصیص گاز در زمستان جاری
خیابانی در تهران به نام «فریدون شهبازیان» شد
دادن مجوز واردات برنج و نهاده‌ها به افراد خاص منجر به انحصار می‌شود
سالگرد شکست حصر آبادان؛ آغاز تغییر موازنه و بلوغ مقاومت
استقلال و پرسپولیس در لیگ برتر کشتی حضور خواهند داشت
جهش چشمگیر بورس
مرکز آمار: تورم نقطه‌ای در شهریور 45.3 درصد شد
لیگ بی رمق | 6 گل در 7 بازی هفته پنجم لیگ برتر
کرونا در راس ویروس‌های تنفسی در شهریور ماه
سامانه ارز خدماتی آبان‌ماه فعال می‌شود
دورکاری پنجشنبه‌ها در یزد تا پایان سال
اورژانس اجتماعی کمتر از 300 خودرو دارد
وزیر ارتباطات: اتصال منازل و کسب و کارها به فیبر نوری از 100 درصد عبور کرد
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 5 مهر + جدول
سایپا پیش‌فروش جدید خود را از امروز کلید زد
قیمت دلار و سایر ارزها امروز شنبه 5 مهر 1404
بازگشت قیمت نفت به 70 دلار
واکنش مقاومت عراق به تهدیدات نتانیاهو
پزشکیان: درخواست آمریکا غیرقابل قبول است
صعود والیبال بلغارستان به فینال قهرمانی جهان
مخالفت AFC با درخواست هند برای تغییر محل دیدار با سپاهان
وزیر راه و شهرسازی: مکانیسم ماشه چیز جدیدی نداشت
جنیفر لارنس: آنچه در غزه می‌گذرد «نسل‌کشی» است
وزیر خارجه بحرین: ساختار سازمان ملل باید تغییر کند
قیمت خودرو داخلی و خارجی امروز 5 مهر1404+ جدول
ماینر غیرمجاز گزارش دهید ، 300 میلیون پاداش بگیرید
نورنما | 5مهر سالروز شکست حصر آبادان گرامی باد
اعتراف زن جوان به قتل خواستگار مجازی
X
آگهی تبلیغاتی