نورنیوز-گروه اجتماعی: حرکت غیرمنتظره و غیرعادی دانشجوی علوم و تحقیقات، علامت سوال‌هایی را در اذهان ایجاد کرده که هنوز پاسخی به آنها داده نشده با این حال بهانه ای شد تا رسانه های خارجی دست به جریان‌سازی جدید درباره شرایط زنان ایرانی بزنند.
خبرنگار نورنیوز در گفت‌وگو با کارشناسان و فعالان حقوقی و اجتماعی تلاش کرده تا حد امکان این رویداد را واکاوی کند. اینکه، ریشه های این اقدام دختر علوم تحقیقات چه بود؟ مواجهه با این رفتار از چه طریق ممکن است و کارشناسان کدام روش‌ها را توصیه می‌کنند؟
نخستین واکنش
اولین واکنش به این موضوع از سوی روابط عمومی دانشگاه آزاد بود.
سید امیر محجوب، مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم و تحقیقات گفت: پس از اقدام منافی عفت یکی از دانشجویان دانشگاه علوم تحقیقات، حراست دانشگاه وارد عمل شده و ایشان را به کلانتری تحویل داده است. انگیزه عمل و دلایل اقدام این دانشجو در دست بررسی است.
وی افزود: در کلانتری و با بررسی تیم‌های پزشکی مشخص شد که وی تحت فشار روحی شدید و دارای اختلالات روانی بوده است. ایشان علاوه‌بر جدایی از همسر سابق خود، مادر دو فرزند نیز بود است. امید که با جلوگیری از شایعه‌پراکنی‌های مجازی با آبروی خانواده و آینده فرزندان او بازی نشود.
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم و تحقیقات ادامه داد: بررسی‌ها نشان می‌دهد ایشان بخاطر اختلال روانی، اقدام به فیلمبرداری از هم‌کلاسی‌ها و استادش می‌کند که با اعتراض آنها روبرو می‌شود. موضوعی که مسبوق به سابقه بوده است. وی پس از اینکه با تذکر دانشجویان و حراست روبرو می‌شود به سرعت خود را به حیاط می‌رساند و اقدام به هتک حرمت می‌کند
محجوب عنوان کرد: آنچه در این مورد خاص به واقع رخ داده است، نشان می‌دهد که اقدام منافی عفت دانشجوی خاطی، نه به دلیل تذکر بی‌حجابی، بلکه به‌خاطر اعتراض دانشجویان و حراست به فیلمبرداری و عکاسی بدون اجازه این دانشجو و نقض حریم خصوصی دانشجویان و اساتید بوده است.
همسر سابق فردی که دست به این اقدام هنجار شکنانه زده بود نیز با انتشار ویدیویی از عموم مردم درخواست کرد که برای حفظ حرمت وی و آینده فرزندانش از باز نشر ویدیویی که وی را در وضعیت برهنه نشان می دهد، اجتناب کنند.
نور نیوز در گفتگو با تعدادی از کارشناسان فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و روانشناسی به کالبد شکافی این رویداد پرداخته است
اینگونه رفتار از یک انسان آرمانی بعید است
اشرف بروجردی فعال سیاسی و عضو هیات علمی دانشگاه در این خصوص گفت: اساس اینکه چرا این رفتار از سوی یک دانشجو صورت گرفته شاید به معنی دیده شدن ویا نمادی از یک اعتراض باشد ، اما اینکه چرا این دانشجو مرتکب این رفتار شده می تواند دلایل متعددی داشته باشد و نمی توان این رفتار را از یک انسان آرمانی پذیرفت. به نظر می رسد این فرد از نظر روحی در وضعیت خاصی بوده است.
وی با اشاره به عدم واکنش جدی جامعه به این رخداد افزود: با توجه به آنچه که اتفاق افتاد مردم و حتی خانم های حاضر در صحنه هم نسبت به مساله با خونسردی رفتار کردند و واکنش خاصی نشان ندادند و حتی برخی رفتار را به سخره گرفتند.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه ، فردی که اینگونه رفتارها از او سر می‌زند نمی‌تواند وضعیت طبیعی داشته باشد.
وی خاطر نشان کرد: انتقاد از شرایط حاکم بر جامعه، فشارهای روانی و خانوادگی می‌تواند به عنوان دلایل دست زدن یک دانشجو به این اقدام مد نظر قرار بگیرد.
بروجردی یادآور شد: البته مسوولانی که در خصوص پوشش این دانشجو معترض بودند هم باید نسبت به این موضوع پاسخگو باشند.
به اعتقاد وی ، باید اینگونه رفتارها نادیده گرفته شود و حتی از کنار آن به راحتی رد شد.
وی خاطر نشان کرد: حتما باید این رفتارها ریشه‌یابی شود. نباید همه دلایل متوجه خود فرد شود و بررسی مجموعه ابعاد این رخداد و آسیب شناسی زمینه های شکل گیری آن بسیار مهم است.
ریشه اینگونه موضوعات حجاب نیست
مینو اصلانی رییس اندیشکده زن و خانواده دانشگاه جامع امام حسین( ع) نیز در گفتگو با نور نیوز ضمن اشاره به اینکه موضوع حجاب یک مسئله اجتماعی و همواره مورد نظر خانواده ها و مردم بوده است، گفت: ما در حوزه حجاب به یک توافق ملی رسیده ایم بنابراین اگر گاهی اتفاقی رخ می‌دهد ریشه‌های مختلفی دارد . گفته شده این فرد مشکلات روحی و روانی و خانوادگی داشته است، چون حرکات به این شکل خارج از نوع جنسیت از عقلانیت به دور است و مورد قبول مردم ایران نیست .
وی با بیان اینکه زنان ما همواره در تحکیم بنیان خانواده نقش اصلی و اساسی داشته‌اند ، افزود: به طور قطع اینگونه اتفاقات به باورهای فرهنگی در جامعه ایران تعمیم داده نخواهد شد . اگرچه دشمنان با تبلیغات سوء و جریان سازی‌های مغرضانه درصدد بزرگ‌نمایی این موضوع هستند ولی ریشه اینگونه موضوعات حجاب نیست بلکه مربوط به عقده‌های فروخفته است.
در مواجهه با اینگونه رفتارها نباید ساده انگاری شود
یاسر مدنی عضو هیات علمی و استادیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران درخصوص گفتگو با نورنیوز درخصوص رفتار یکی از دانشجویان دانشگاه آزاد گفت : بعد از اتفاق اخیر، بلافاصله این موضوع تیتر رسانه‌های خارجی شد و آنها چون همیشه تلاش کردند این رفتار را که بر اساس قرائن موجود بیشتر جنبه روانی داشته، اقدامی سیاسی جلوه دهند.
وی افزود: با توجه به راه رفتن نمایشی این دانشجو در وضعیت برهنه در دانشگاه احتمالا وی به تبعات سیاسی این رفتار برای خود نیز فکر کرده ولی در کل باید تاریخچه تحصیلی و نمرات این دانشجو و وضعیت روحی و روانی او در گذشته مورد بررسی قرار گیرد تا مشخص شود که در رفتار او نشانه های افسردگی وجود داشته یانه .
مدنی در ادامه با تاکید براینکه در مواجهه با اینگونه رفتارها نباید ساده انگاری شود بیان داشت: نمی توان گفت که این رفتار صرفا یک فشار و اعتراض بوده بلکه باید موضوع با یک دید کاملا مثبت آسیب شناسی شود .
این روانشناس سیاسی بودن این اقدام را با توجه به قرینه های اولیه بعید عنوان کرد و گفت: به نظر می رسد این موضوع جنبه روانشناختی داشته و باید از جنبه های مختلف بررسی شود.
مدنی با اشاره به اینکه روانشناسان و مشاورین در این گونه رفتارها به عوامل متعدد بویژه استرس ها توجه می کنند، گفت: گاهی اینگونه رفتارها می تواند ناشی از استرس های ارتباطی و خانوادگی هم باشد.
سیاسی کردن موضوع خطاست
سید حسن موسوی چلک رییس انجمن مددکاران اجتماعی نیز حذف ویدیوی منتشر شده از رفتار خلاف شئونات اخلاقی دانشجویی که اقدام به برهنه شدن کرده است را یک مطالبه جدی و درراستای رعایت حقوق شهروندی دانست و گفت : هنوز اطلاعات دقیق وشفافی از دلایل وقوع این رفتار اعلام نشده و صرفا مسولان دانشگاه آزاد اظهارنظری یک طرفه در این خصوص داشته‌اند که راستی‌آزمایی نشده است.
وی افزود: بعید می دانم فردی که هر روز در دانشگاه رفت وآمد داشته و مشغول تحصیل بوده دچار اختلالات روانی حاد باشد و به یکباره چنین رفتاری ازخود بروز دهد.
موسوی چلک خاطر نشان کرد؛ بر اساس خبرهای منتشر شده اختلال این فرد که دست به چنین اقدامی زده تا اندازه ای مزمن شده که نیاز به بستری داشته است.
وی با تاکید بر اینکه سیاسی کردن این موضوع خطاست ، بیان داشت: اگر این دانشجو به دنبال یک بازی سیاسی بود چرا در محیط دانشگاه که یک محیط بسته است این رفتار را نشان داد؟می توانست در یک محیط عمومی‌تر مبادرت به این اقدام کند، بنابراین سیاسی بودن این رفتار اساسا موضوعیتی ندارد.
به اعتقاد موسوی چلک؛ متلهب کردن جامعه و تحریک احساسات عمومی در این موضوع تا قبل از روشن شدن دقیق ابعاد رخداد به هیچ وجه به صلاح نیست.
این مددکار اجتماعی با اشاره به باورها و اعتقادات فرهنگی در جامعه ایران خاطر نشان کرد: در ایران هیچ فردی در شرایط روحی و روانی متعادل حتی اگر با موضوع حجاب موافق نباشد دست به چنین اقدامی نمی زند.
گفتنی است ،بدلیل روشن نبودن ابعاد این اتفاق بسیاری از صاحب نظران سیاسی و اجتماعی که مورد سئوال نور نیوز قرار گرفتند حاضر نشدند بدلیل کمبود اطلاعات قابل استناد در این خصوص اظهار نظر کنند.
رخداد تلخ و نگران کننده برهنه شدن یک بانوی دانشجو در دانشگاه علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد به هر دلیلی که انجام شده باشد، بدلیل غیر منتظره بودن و مغایرت آن با اعتقادات و ارزش‌های فرهنگی جامعه عفیف ایران، حساسیت‌های کم سابقه ای را در گروه‌های مختلف بدنبال داشته و لازم است هرچه سریعتر زمینه ها، دلایل و شرایط وقوع آن از سوی مراجع مسئول در روایتی دقیق و بی طرفانه تشریح شود تا افکار عمومی در مورد توجه و حساسیت همه جانبه نهادهای مسئول به موضوعاتی از این دست که بر وجدان جامعه تأثیرات عمیق بر جای می گذارد به اطمینان برسد.
نورنیوز - مریم جهان پناه