نورنیوز-گروه سیاسی: ایران طی چند دهه گذشته با در پیش گرفتن یک خط مشی راهبردی دفاعی از رویارویی باز اجتناب ورزیده است. این خط مشی بر انباشت قدرت و تلاش فشرده جهت امتداد یافتن تدریجی دامنه قلمرو نفوذ و حضور در محیط ژئوسیاسی ایران به ویژه در غرب آسیا مبتنی است و از آن تحت عنوان " صبر راهبردی " نام برده میشود. پس از گذشت یک سال از رویارویی میان رژیم اسرائیل و گروههای مقاومت فلسطین و جبهههای پشتیبان که در راستای جنگ علیه غزه وارد میدان نبرد شدهاند، ایران برای حفظ خط مشی یاد شده خود را با یک چالش بزرگ روبرو میبیند و آن جنگ است بنابراین نمیتواند خود را از این نبرد و ترکشهایش دور نگه دارد و همچنان تنها بر صبر راهبردی تکیه کند و در نتیجه سران ایران مجبور شدند تا در سیاستهای خود تجدیدنظر کنند.
طوفان الأقصى: پایان صبر راهبردی
ایران همچنان بر راهبرد دفاعی خود پایبند باقی ماند و از پیوستن به درگیریها اجتناب ورزید و برای گروههای درگیر این خط مشی را به عنوان یک خط راهبردی ترسیم کرد اما آنچه که در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ روی داد به مثابه پایان این راهبرد به شمار میرود و بدین ترتیب امکان ادامه یافتن راهبرد یاد شده کاملا از بین رفت زیرا بر اساس خط مشی صبر راهبردی به عنوان یک منطق دفاعی مراکز ثقل طرف متخاصم و نقاط قوت اساسیاش نباید در معرض تهدید قرار گیرند. واقعیت جدید اعمال شده از سوی طوفان الاقصی به ویژه با پیوستن سایر جبههها به جنگ باعث شد تا رهبران اسرائیل بیش از پیش نسبت به محور مقاومت احساس خطر نمایند و اینکه این محور ممکن است موجودیت اسرائیل را از میان بردارد.
این نقطه تحول اسرائیل را بر آن داشت تا از دکترین جنگی خودکه پس از توافق اسلو در سال ۱۹۹۳ شکل گرفته دست بردارد و بسیاری از ملاحظات خود را کنار بگذارد و دیگر به طولانی شدن مدت زمان جنگ و تعدد جبهه ها اهمیت ندهد و از حساسیت خود نسبت به تلفات انسانی بکاهد. به نظر میرسد در داخل اسرائیل در خصوص تسویه حساب با تمامی تهدیدهای شکل گرفته از سوی محور مقاومت اتفاق نظر وجود دارد.
اختلاف نمایان شده در میان سران اسرائیل در خصوص پذیرش آتش بس در غزه از جمله معامله بر سر مبادله اسرا را نباید به عنوان اختلاف بر سر رویکرد راهبردی تلقی کرد بلکه این اختلاف بر سر اولویتها است. برخی از سران اسرائیل معتقدند آتشبس در غزه به بهای آزادسازی گروگانهای اسرائیلی مانع از آن نمیشود که اسرائیل در آینده به بهانه دیگری جنگ را از سر نگیرد تا بتواند به اهداف موردنظر خود دست یابد اما شمار دیگری از رهبران اسرائیل معتقدند آرام شدن جبهه نبرد در غزه هر چند به طور موقت به نفع مقاومت است زیرا در آن صورت می تواند صفوف خود را تجدید آرایش نماید و تاسیسات زیربنایی خود را ترمیم کند اما هر دو بخش سران اسرائیل بر سر ادامه جنگ، با یکدیگر کاملا اتفاق نظر دارند به ویژه با توجه به اینکه مردم اسرائیل به شدت دچار ترس و وحشت شده اند و احساس می کنند در معرض تهدید قرار دارند هر چند بر سر موضوع آتش بس در میان آنها شکاف افتاده است.
ایران طی بیش از یک سال گذشته خط مشی دوگانه ای در پیش گرفت و خویشتنداری خود را حفظ کرد تا بدین ترتیب هم بتواند تا آنجا که می تواند بر سیاست خود پایدار بماند مبنی بر اینکه به حمایتهای خود از جبهههای پشتیبان غزه ادامه دهد و همچنین فرآیند تنش فزاینده این جبههها را کنترل نماید به گونه ای که منجر به یک جنگ گسترده و فراگیر در منطقه نشود.