نورنیوز-گروه سیاسی: شامگاه دهم شهریورماه، مسعود پزشکیان برای نخستین‌بار در قامت رئیس‌جمهور دولت چهاردهم مقابل دوربین‌ها و خبرنگاران رسانه ملی نشست و به تشریح برنامه‌های دولتش پرداخت. گفت‌وگوی تفصیلی رئیس‌جمهور گستره گسترده‌ای از پرسش‌ها و پاسخها را دربر گرفت که بیشینه آن‌ها نیازمند بررسی‌های تخصصی است با این همه و به اذعان اهالی سیاست و رسانه و نیز کاربران عادی شبکه‌های اجتماعی، این گفت‌وگوی اول پزشکیان تفاوت‌هایی با اسلاف خود داشته که آن را به کانون توجه و اظهارنظر تبدیل کرده است.
التزام به واقع‌بینی
رئیس‌جمهور در ۵۰ دقیقه پرسش و پاسخ با رسانه ملی تلاش کرد از خط واقع‌گرایی خارج نشود و این مهم را می‌توان در بنیان تمام سخنان او دید. زمانی که از وفاق ملی به عنوان دال مرکزی پارادایم فکری خود سخن می‌گفت؛ تصریح کرد که بدون رسیدن به این وفاق و با دست‌فرمان حذف، نمی‌توان دیگر چالش‌های کشور را حل کرد، برای شفاف‌تر شدن موضع هم مثال ملموسی از ردصلاحیت خود در انتخابات مجلس زد و بار دیگر تاکید کرد که نگاه باز رهبر معظم انقلاب به حضور چهره‌ها و سلایق مختلف در سیاست، موجب تایید صلاحیت و در نهایت ریاست جمهوری وی شده است.
مفهوم وفاق از دیدگاه پزشکیان، حضور همه افراد شایسته در منصب مسئولیت است و اشاره چندباره وی به نقش رهبر انقلاب در پروسه تایید صلاحیت، انتخابات و رای اعتماد تاکید دوباره بر دیدگاه کلان رهبری به حوزه شایسته‌سالاری و حضور همه جریان‌های سیاسی در عرصه سیاست است. وفاقی که پزشکیان با پرچم آن وارد گود انتخابات شد، در کابینه و نوع سلوک او قابل مشاهده است و به نظر می‌رسد با توجه به خستگی روانی جامعه از انواع درگیری‌های سیاسی و جناحی از یک سو و نیاز کشور به گام برداشتن در مسیرهای حساس و بزرگ، وفاق کیمیایی است که می‌تواند مس مناقشات را به طلای همدلی در کشور تبدیل و مسیر توسعه را هموار کند.
این فرایند اما به آسانی گفتن و نوشتن نیست، توسعه در ایران براساس برنامه نوشته شده باید با رشد اقتصادی هشت درصد پیگیری شود و رئیس‌جمهور در این زمینه هم از چارچوب واقع‌بینی خارج نشده است. پزشکیان رشد ۸ درصدی در کشور را نه غیرممکن که ممکن با شرط و شروط می‌داند. آمار و ارقام اعلامی از رشد اقتصادی ایران با وجود تمام ظرفیت‌ها؛ رسیدن به رقم هشت درصد را نیازمند چیزی شبیه معجزه نشان می‌دهد و پزشکیان هم تصریح می‌کند این رشد نیازمند جذب ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد دلار سرمایه است که در خوشبینانه ترین تفسیر نیمی از آن قابلیت تامین از داخل را دارد و نیم دیگر مستلزم سرمایه‌گذاری خارجی است.
واقع‌گرایی رئیس‌جمهور در سخن گفتن از تحریم‌ها، در کنار نیاز به سرمایه‌گذاری خارجی، ضرورت رفع و یا خنثی‌سازی آن را بیش از همیشه نشان می‌دهد، پزشکیان با تاکید بر اینکه ما به شدت تحت تحریم هستیم، تصریح می‌کند: آمریکا، اروپا و کشورهایی که از سیاست‌های آمریکا تبعیت می‌کنند، ایران را تحریم کرده‌اند و با ما معامله نمی‌کنند و ما به مشکل برخوردیم.
تورم و شرایط دشوار معیشت مردم هم محور مهم پرسش و پاسخ با رئیس‌جمهور بود و در این محور هم پزشکیان با تمام قوا کوشید در صراط واقع‌گرایی سخن بگوید. پزشکیان کاهش نرخ تورم به ۳۰ درصد تا پایان سال را منوط به تحولات جهان و مسائل داخلی دانست و گفت: برای تحقق این هدف تمام تلاش خود را می‌کنیم، اما نتیجه آن به تحولات جهان و مسایل داخلی هم بستگی دارد.
ایجاد بستر لازم برای راحتی مردم در عرصه فضای مجازی، نشان می‌دهد که رئیس‌جمهور بر واقعیت «ناراحتی» مردم در این زمینه آگاه است و صورت مسئله نارضایتی جامعه در حوزه اینترنت و فضای مجازی را پذیرفته است.
واقع‌گرایی در موضوع عدالت، سفرهای استانی و آموزش و پرورش هم وجه غالب پاسخ‌های رئیس‌جمهور بود. وی اجرای عدالت جنسیتی، عدالت قومیتی، عدالت منطقه‌ای، درمانی و آموزشی را از دستور کارهای اصلی دولت چهاردهم برشمرد و بر کاستی‌های موجود در هریک از این عرصه‌ها چشم نبست. وی بر وجود اَبَرچالش‌ها در حوزه گرانی و کمبود کالا، دیرکرد در پرداخت مطالبات گندم‌کاران، پرستاران، معلمان و بازنشستگان، ناترازی در برق و انرژی و محیط زیست، تصریح کرد.
راهکارهای واقع‌گرایانه رئیس‌جمهور
واقع‌گرایی رئیس‌جمهور و تاکید او بر وجود مشکلات در کشور، در طرح صورت مسئله مفید است اما آیا مسعود پزشکیان واقع‌گرایانه طرح مسئله می‌کند و در پی حل و راه‌حل نیست؟ مرور و تحلیل سخنان وی در گفت‌وگوی ویژه خبری، نشان می‌دهد که وی گرچه به سیاق ایام تبلیغات انتخاباتی، در پی وعده نیست اما در مسیر حل مشکلات بدون برنامه هم به میدان نیامده است.
رئیس‌جمهور کشور را نیازمند سرمایه‌گذاری خارجی می‌داند و راهکار گفتوگو و متقاعدسازی ایرانیان صاحب سرمایه و تخصص در سراسر جهان، مذاکره و انعقاد پیمان با 40 کشور و اطمینان‌بخشی به تولیدکنندگان داخل را ارائه می‌دهد.
رئیس‌جمهور از وجود نارضایتی در حوزه اینترنت و فیلترینگ میان مردم مطلع است و از سوی دیگر می‌داند که فضای مجازی بدون نظارت نمی‌تواند در راستای منافع ملی باشد، راهکار پزشکیان تدوین قانون است و وی تاکید می‌کند: « بناست وزیر ارتباطات با شورای عالی فضای مجازی و شورای‌عالی امنیت ملی بنشینیم و بحث کنیم و بر اساس داده‌ها بستر را برای راحتی مردم در مسائل فرهنگی و تجارت و علمی فراهم و قانونی در این زمینه تدوین کنیم».
در کنار این راهکارها، برداشت از صندوق توسعه ملی با وجود تمام تبعات آن، راه‌حل مقطعی دولت برای پاسخ‌دادن به چیزی است که پزشکیان آن را تعبیر به بی‌پولی کرده است اما این راهکار تنها مُسکن شرایط موجود است و برای درمان آن باید تصمیمات سخت گرفته شده و راه‌های نرفته‌ای طی شود تا کسری‌های متکثر در بودجه تا حدی جبران شود. با این حال دولت‌ها برای رسیدن به درصدی از آرامش در تنظیم بودجه از کوچک‌سازی بدنه خود و کاستن از بودجه‌های نه‌چندان ضروری و پنهان، راه گریز دیگری ندارند.
صداقتی برخاسته از سلامت
«شاخص ما رضایت مردم است»، این عبارت چکیده گفتوگو یک ساعته رئیس‌جمهور با رسانه ملی بود و به نظر می‌رسد دستکم در زمینه سخن گفتن با مردم، توانسته تا حد زیادی این رضایت را کسب کند. مجموع واکنش‌های مردم، چهره‌های سیاسی و اجتماعی پس از پایان گفتگو نشان می‌دهد که صداقت برخاسته از نوعی سلامت نفس که در کلمات، جملات، دیدگاه و حتی زبان بدن رئیس‌جمهور و بود، مورد توجه و حتی ستایش افکار عمومی قرار گرفته و روح حاکم بر این گفتوگو را متفاوت کرده است. نقش بستن آیه «لِیَسْأَلَ الصَّادِقِینَ عَنْ صِدْقِهِمْ ۚ» (آیه هشت سوره احزاب) بر ورودی محل گفتوگو، دلتنگی برای زیارت عتبات به ویژه نجف اشرف، گلایه از پروتکل‌ها و زندگی پروتکلی در مقام رئیس‌جمهور، اشاره به میراثی که به دولتش رسیده و برخی سخنان دیگر مورد توجه قرار گرفت. فضای به وجود آمده پیرامون نخستین گفت‌وگوی تلویزیونی پزشکیان و تحلیل‌های پیرامون این مصاحبه، نشان از نوعی آرامش روانی در جامعه دارد اما دولت چهاردهم در مسیر احقاق وعده‌ها و راه طولانی و پرچالشی در پیش دارد و برای تداوم این آرامش و تبدیل نشدن آن به طوفان، باید با شتاب و مدبرانه جامعه را همراه ساخته و برنامه‌های خود را پیش برد.
نورنیوز