نورنیوز ـ گروه بینالملل: اخیرا آژانس بینالمللی انرژی اتمی از نشت آب حاوی رادیواکتیو در نیروگاه هستهای فوکوشیما خبر داد. در بیانیه آژانس بینالمللی انرژی اتمی آمده است که در ۹ آگوست ۲۰۲۴، (۱۹ مرداد) توکیو الکتریک یک نشت آب در نیروگاه هستهای فوکوشیما دایچی ۲ پیدا کرده که شامل ۲۵ تن آب از اتاق پمپ سیستم خنککننده سوخت و اتاق مبادله گرما بوده است.
این فاجعه هستهای که میتواند پیامدهای انسانی و زیست محیطی بسیاری به همراه داشته است در حالی روی داده که تاسیسات هستهای ژاپن طی سالهای اخیر همواره با چالشهای امنیتی و زیست محیطی همراه بودهاند چنانکه ژاپن در سال ۲۰۱۱ با زلزله و سونامی شدیدی مواجه شد که تخریب سه رآکتور فوکوشیما و نشت مواد سمی از این مراکز را به همراه داشت. فاجعهای که باعث ذوب سهگانه شد و بدترین بحران هستهای جهان پس از حادثه چرنوبیل در ۲۵ سال قبل، را رقم زد.در فاجعه هستهای دیگر ژاپن اعلام کرده که قصد دارد به تدریج ۱.۳ میلیون متر مکعب از این آبهای سمی را طی سه تا چهار دهه آینده در اقیانوس آرام رها کند و با این اقدام میتواند به روند انحلال سایت فوکوشیما ادامه دهد.
پس از اینکه ژاپن در آوریل ۲۰۲۱ تصمیم خود برای تخلیه آب ذخیره شده در نیروگاه هستهای فوکوشیما دایچی (FDNPS) به دریا را اعلام کرد فعالان محیط زیست در ژاپن و نیز دولتها و مردم کشورهای منطقه از جمله کره جنوبی و چین نسبت به این رفتار اعتراضهای شدیدی داشته و تاکید کردهاند که پیامدهای زیست محیطی آن غیر قابل جبران خواهد بود. این کشورها همچنین ابراز نگرانی کرده اند که انتشار فاضلاب احتمالاً زنجیره غذایی اقیانوس آرام و دریاهای وابسته به آن را آلوده کند. سخنگوی وزارت خارجه چین نیز گفت که پکن از ژاپن خواسته است که نگرانیهای بینالمللی و داخلی را جدی بگیرد و از ادامه اجباری طرح تخلیه اقیانوسها خودداری کند و برنامه خود را تحت نظارت کامل بینالمللی قرار دهد.انجمنهای محلی ماهیگیری ژاپنی نیز با این طرح مخالفت کردهاند و میگویند که این طرح بیش از یک دهه کار بازسازی صنعت آنها را از بین میبرد و خریداران احتمالاً از صید خود دوری میکنند و در نتیجه قیمتها به شدت کاهش مییابد.
برخی محققان و دانشمندان زیستمحیطی دیدگاه و نظر دیگری را مطرح کرده اند.«یان فرنان» استاد دانشگاه کمبریج در این زمینه میگوید: از آنجا که تریتیوم به خود مولکول آب متصل است، حذف آن دشوار است. بنابراین در واقع، جدا کردن تریتیوم از آب، امکان پذیر نیست.هنری پونا» یکی از حقوقدانان فعال حوزه محیط زیست در شرق دور و از اعضای «انجمن جزایر اقیانوس آرام» در این زمینه به رسانهها گفته است: نگرانیهای جدی در مورد انتشار آبهای آلوده راکتور فوکوشیما در اقیانوس آرام وجود دارد.علاوه براین، برخی از نهادهای زیست محیطی نیز به رغم گزارش آژانس بین المللی اتمی، معتقدند رهاسازی آبهای آلوده فوکوشیما نه تنها برای زیست بوم آبهای شرق آسیا بلکه به دلیل ارتباط اقیانوسها، میتواند برای سایر منابع آبی کره زمین نیز تهدیدزا و با پیامدهای منفی همراه باشد.نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ نشان داد که چنانچه فاضلاب سمی و آلوده راکتور فوکوشیما به تدریج آزاد شود، افزایش غلظت تریتیوم بیشتر در سواحل شرقی ژاپن در اقیانوس آرام محدود میشود اما بخشی از این غلظت نیز به سایر نقاط اقیانوس انتشار خواهد یافت.باسلر، یکی از کارشناسان مؤسسه اقیانوس شناسی Woods Hole در ماساچوست آمریکا نیز در گزارشی ابراز نگرانی کرده است که این ایزوتوپها ممکن است تهدیدی برای زندگی موجودات دریایی باشد.
مجموع این نگرانیها در داخل و خارج از ژاپن در باب وضعیت فعالیت هستهای ژاپن در فوکوشیما در حالی مطرح میشود که اولا آژانس بینالمللی انرژی اتمی بدون آنکه پروندهای ویژه برای این آلایندهها و نگرانیهای مطرح شده تشکیل دهد در یک بازرسی ساده به خواست ژاپن مهر تایید زده است و رسما هیچ توجهی به نگرانیهای جهانی نکرده است. ثانیا، کشورهای غربی نیز که مدعی تلاش برای امنیت هستهای و زیست محیطی هستند نیز تا به امروز هیچ موضع منفی درباب رفتارهای هستهای توکیو نداشته و عملا نسبت به نگرانیهای جهانی بیتفاوت بودهاند. بیتفاوتیها از سوی آژانس در حالی در قبال فوکوشیما صورت میگیرد که شواهد امر نشان میدهد که دولتمردان ژاپن در کنار توسعه روز افزون توان نظامی به دنبال دست یابی به سلاحهستهای نیز میباشند.اخیرا خبرگزاری مرکزی کره شمالی (KCNA) درهمین راستا نوشت: «واقعیت این است که در شرایط کنونی، دولت ژاپن توانایی کامل برای تولید سلاحهای هستهای در هر لحظه را دارد، اما اکنون به دنبال توجیه و فضایی برای مشروعیت بخشیدن به این قابلیت است.» مقامهای کرهشمالی همچنین به تمایلات ژاپن برای دستیابی به تسلیحات هستهای اشاره و به تلاشهای توکیو برای تقویت همکاریهای دفاعی در چارچوب شراکت امنیتی «اوکوس» (AUKUS) تاکید کردند.
مجموع مباحث مطرح شده در باب فعالیت هستهای ژاپن، این سوال اساسی را در اذهان ایجاد میکند که چگونه است که کشورهای غربی و آژانس به رغم آنکه تمام گزارشها از صلح آمیز بودن فعالیتهای جمهوری اسلامی ایران حکایت دارد، همچنان حاضر به پذیرش این حقیقت نبوده و هر روز با ادعایی جدید به پروندهسازی علیه ایران میپردازند حال آنکه در برابر نگرانیها در قبال فعالیت هستهای ژاپن سکوت کردهاند. این دوگانگی رفتاری بیانگر این حقیقت است که از یک سو ادعاها و دغدغههای امنیت هستهای غرب صرفا یک دروغ و بازی برای اهداف سلطه گرایانه غرب است چنانکه آنجا که منافعشان حکم کند در برابر تهدیدات هستهای اشکار و پیدا همچون فوکوشیمای ژاپن سکوت کرده و عملا در یک فاجعه هستهای مشارکت می کنند. از سوی دیگر نیز رفتار سوال برانگیز آژانس در قبال نگرانیهای گسترده در باب وضعیت هستهای فوکوشیمای ژاپن، سیاسی کاری و غیر حرفهای و غیر فنی بودن آژانس در قبال فعالیت هستهای کشورها را اشکار میسازد و نشان میدهد که آژانس شخص گروسی مدیر کل، به جای آنکه رویکردی حرفهای و تکلیفی در قبال فعالیتهای هستهای در جهان داشته باشند بازیچه و دستمایه سلطه گران هستهای و منفعت طلبی غرب شده اند چنانکه از یک سو پروندهسازی علیه کشورهایی همچون ایران میپردازد و از سوی دیگر در برابر دغدغهها در قبال ژاپن و نیز اقدامات دارندگان سلاحهای هستهای برای ساخت نسلهای جدید این تسلیحات سکوت کرده و رسما به فعالیت غیر صلح آمیز آنها مهر تایید میزند.
نورنیوز