نورنیوز ـ گروه سیاست: «علی باقری» سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه و در نشست عالی‌رتبه شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص «همکاری چندجانبه در راستای نظم جهانی پایدارتر، دموکراتیک‌تر و عادلانه‌تر سخنرانی کرد.
باقری در ابتدای سخنرانی خود ریاست روسیه بر شورای امنیت را تبریک گفت و برای برگزاری و سازماندهی به موقع این ابتکار تشکر کرد.
دیپلمات ارشد ایران با بیان اینکه «چندجانبه‌گرایی مؤثر برای تضمین صلح و امنیت بین‌المللی ضروری است»، گفت: ما بر اهمیت چنین ابتکارهایی برای برجسته کردن نیاز به چندجانبه‌گرایی و تأکید بر پیامدهای زیان‌بار یکجانبهگرایی خودخواهانه تأکید می‌کنیم.
او گفت که «جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از اعضای مؤسس سازمان ملل متحد، تعهد پایدار خود را به چندجانبه‌گرایی مؤثر که بر اساس حقوق بین‌الملل و اصول منشور سازمان ملل متحد استوار است، مورد تاکید قرار می‌دهد».
باقری در ادامه سخنرانی خود پنج نکته از سوی جمهوری اسلامی ایران را بیان کرد.
مقاومت پاسخی به یکجانبهگرایی است
او درباره مورد اول گفت: سازمان ملل متحد فقط برای «نجات نسل‌های آتی از بلای جنگ» تأسیس نشد، بلکه خواستار «توسعه روابط دوستانه میان ملت‌ها بر اساس احترام به اصل حقوق برابر و حق تعیین سرنوشت مردم» نیز بود. این اصول و دیگر اصول و اهداف والای مندرج در منشور فقط از طریق همکاری چندجانبه قابل حصول است. یکجانبهگرایی مغایر با صلح و عدالت است.
دوم اینکه تساوی حاکمیت دولت‌ها پایه بنیادین نظام ملل متحد است. این اصل بر پایه حق تعیین سرنوشت هر ملت است که به واسطه آن می‌تواند سرنوشت خود را رقم بزند. «ممنوعیت تهدید یا توسل به زور»، «حل و فصل صلح آمیز اختلافات»، و همچنین «عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها» همگی با هدف محافظت از حق حاکمیت مللدر قبال تجاوز خارجی و تأمین روابط دوستانه بین آن‌ها برقرار شده است. یکجانبهگرایی، پایه‌های بنیادین ملل متحد و اصول اساسی آن را خدشه‌دار می‌کند. یکجانبهگرایی،دعوت به بی‌عدالتی، تقابل و جنگ است.
درباره مورد سوم، باقری گفت: سازمان ملل متحد، به عنوان بزرگترین سمبل چندجانبه‌گرایی، در معرض مصیبت یکجانبهگرایی است. متاسفانه شورای امنیت همواره موردسوءاستفاده برخی اعضای دائم برای دستورکارهای راهبردی یا سیاسی خود محور قرار گرفته است. از یک سو، آن‌ها از اهرم شورا برای ورود فشار بر کشورهای دارای حاکمیت مستقل استفاده کرده‌اند و از سوی دیگر مانع اقدام شورا برای توقف تجاوز و نقض صلح توسط کشورهای همسو و متحدین خود شده‌اند.
او تصریح کرد: مثال بسیار واضح مربوط به چندین دهه وتوی هر گونه تصمیم معنادار توسط آمریکا در مورد نسل‌کشی مستمر رژیم اسرائیل علیه فلسطینی‌ها و تجاوزات مکرر آن علیه ملت‌های منطقه است. در اینجا می خواهم تاکید کنم که حمایت و همبستگی جمهوری اسلامی ایران با گروه های مقاومت در چارچوب حقوق بین الملل اقدامی مشروع و با هدف پایان دادن به اشغال گری و تجاوز در منطقه است.
باقری همچنین «مقاومت» را «پاسخی به یکجانبهگرایی و حمایت متعصبانه از یک رژیم جنایتکار که در حال ارتکاب به جنایت نسل کشی در غزه و سرزمین فلسطین است» دانست.
شورای امنیت نمی‌تواند از مسؤولیت خود در قبال نقض حقوق مردم ایران شانه خالی کند
سرپرست وزارت خارجه ایران درباره مورد چهارم گفت: چندجانبه‌گرایی، مستلزم احترام به تقسیم کار میان ارکان ملل متحد است. دست‌اندازی خزنده شورا به مسائل ورای دستور کار خود که به وضوح در منشور تشریح شده، تمامیت منشور به عنوان یک معاهده بین دولتی را به مخاطره می‌اندازد و شورا را از کارکرد مناسبش منحرف می‌کند. علاوه بر این، «اعضای ملل متحد توافق کردند که تصمیمات شورای امنیت وفق منشور را پذیرفته و اجرا کنند».
او تصریح کرد: در اینجا، می‌خواهم به قطعنامه‌های ناعادلانه تحمیلی علیه جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ اشاره کنم که نتیجه ادعاهای بی‌اساس آمریکا در مورد برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران، در تعارض با حقوق ایران تحت معاهده عدم اشاعه و ناقض حقوق بشر بنیادین مردم کشور من بود. تأکید می‌کنم شورای امنیت سازمان ملل متحد و آن گروه از اعضایی که نقش اساسی در تحمیل آن تحریم‌های غیرقانونی و نامشروع علیه جمهوری اسلامی ایران داشتند، نمی‌توانند از مسؤولیت خود در قبال نقض حقوق مردم ما شانه خالی کنند.
باقری درباره مورد پنجم اشاره کرد: اقدامات قهری یکجانبه به شکل تحریم‌های فراسرزمینی کماکان مظهر یکجانبهگرایی افراطی و غیرانسانی است. آمریکا و متحدان غربی‌اش که آن تحریم‌ها را اجرا می‌کنند، بایدبرای ویرانی، مرگ و رنج بی‌پایان ملت‌های تحت تحریم از جمله مردم کشور من پاسخگو شوند.
برجام با رویکرد غرب و یکجانبه آمریکا با چالش جدی مواجه شد
سرپرست وزارت خارجه ایران در ادامه سخنرانی خود و با تاکید بر این موضوع که «جمهوری اسلامی ایران همواره پایبندی خود به چندجانبه گرایی را نشان داده است که نمونه بارز آن مشارکت سازنده در انعقاد برجام است»، گفت: برجام به عنوان یک ابتکار موفق چندجانبه توانست یکی از موضوعات غیرضروری و یک نگرانی ساختگی از سوی کشورهای غربی در خصوص برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران مورد توجه قرار دهد و قرار بود تحریم‌های ظالمانه را از دوش ملت ایران بردارد. متاسفانه این روند چندجانبه با رویکرد غرب و یکجانبه آمریکا با چالش جدی مواجه شد. خروج یکجانبه آمریکا از توافق یکی از مظاهر یکجانبهگرایی در عرصه بین‌المللی است که موجب آسیب دیدن به همه طرف‌های توافق گردید.
او با تاکید بر این موضوع که «سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران یکی از نتایج توجه به چندجانبه‌گرایی برای حل موضوعات و نگرانی‌های مشترک است»، گفت: در این زمینه، ایران گفت‌وگو و همکاری منطقه‌ای را دنبال می‌کند تا فضایی را ایجاد کند که بتوان منابع را برای پیشرفت و توسعه منطقه به نفع همگان اختصاص یابد. در واقع، تقویت مشارکت و همکاری برای امنیت جمعی و توسعه پایدار در منطقه راهنمای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
رهیافت اصلی سیاست خارجی دولت جدید ایران گشایش افق‌های جدید است
باقری در بخش پایان سخنرانی خود به رویکرد و سیاست خارجی دولت جدید جمهوری اسلامی ایران که مبتنی بر تقویت چندجانبه گرایی بر اساس اصول منشور ملل متحد و حقوق بین الملل است، اشاره کرد.
او گفت: جناب آقای دکتر پزشکیان، رئیس جمهور منتخب ایران اعلام کرده‌اند که رهیافت اصلی سیاست خارجی دولت وی گشایش افق‌های جدید و گسترش همه‌جانبه روابط دوستانه با سایر دولت‌ها بر اساس گفت‌وگو، همکاری، برابری و احترام متقابل خواهد بود و در چارچوب این رویکرد، دولت جمهوری اسلامی ایران جایگاه ویژه و رفیعی برای تعمیق هر چه بیشتر مناسبات همه‌جانبه با کشورهای همسایه، منطقه و دیگر دولت‌ها قائل است.
سرپرست وزارت خارجه ایران در پایان گفت: همان‌طور که دبیرکل خاطر نشان ساخته، چالش‌های جهانی می‌تواند «فقط از طریق احترام به حقوق بین‌الملل، پایبندی به تعهدات جهانی و اتخاذ چارچوب‌های مناسب برای حاکمیت چندجانبه حل و فصل شود». جمهوری اسلامی ایران ضمن تأکید بر این مطلب، از هرگونه ابتکاری برای تقویت چندجانبه گرایی و افزایش احترام به حقوق بین‌الملل و تحقق اهداف و اصول منشور ملل متحد استقبال می‌کند. چندجانبه‌گرایی کلید اصلی مقابله با تهدیدات و چالش های جهانی است. معتقدیم که تنها راه ایجاد محیط ایمن، عادلانه و فراگیر همین است تا همه ملت‌ها از رشد و صلح پایدار بهره‌مند شوند.
نورنیوز