نورنیوز-رسانه‌های خارجی: سه سال پیش از 7 اکتبر، چهار عضو اتحادیه عرب یعنی بحرین، مراکش، سودان و امارات متحده عربی فرآیندهایی را برای عادی‌سازی روابط دیپلماتیک خود با تل‌آویو آغاز کرده بودند و با نزدیک‌شدن به پایان تابستان 2023 عربستان سعودی، مهمترین کشور عربی که هنوز[رژیم] اسرائیل را به رسمیت نمی شناخت، آماده این کار بود، اما همه‌چیز ویران شد.
حمله حماس و جنگ ویرانگر نظامی [رژیم] اسرائیل در غزه، راه‌ها به سمت عادی‌سازی را محدود کرده است. عربستان سعودی اعلام کرده تا زمانی که [رژیم] اسرائیل گام‌های روشنی برای تسهیل تشکیل کشور فلسطین برندارد، عادی‌سازی در کار نیست. اردن نوامبر 2023 سفیر خود را از اسرائیل [اراضی اشغالی] فراخواند و سفر «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزر [رژیم] اسرائیل به مراکش که برای اواخر سال 2023 برنامه‌ریزی شده بود، هرگز محقق نشد. رهبران عرب با احتیاط نظاره‌گر مخالفت شهروندان‌شان با جنگ غزه هستند و در بسیاری از کشورهای عربی، هزاران نفر به جنگ غزه و بحران انسانی ناشی از آن اعتراض کردند. معترضان در اردن و مراکش همچنین خواستار پایان‌دادن به معاهدات صلح کشورهای‌شان با [رژیم] اسرائیل شدند و از اینکه دولت‌های‌شان به حرف مردم گوش نمی‌دهند، ابراز ناامیدی کردند.
چرا 7 اکتبر برای امریکا نقطه‌عطف بود؟
7 اکتبر ممکن است برای ایالات متحده نیز نقطه‌عطف باشد. به دلیل جنگ در غزه، افکار عمومی اعراب به شدت علیه ایالات متحده، متحد سرسخت اسرائیل برانگیخته شده است؛ تحولی که می‌تواند تلاش‌های ایالات متحده را نه تنها برای کمک به حل بحران غزه، بلکه برای [ادعای] مهار ایران و عقب‌راندن نفوذ فزاینده چین مختل کند.
سازمان تحقیقاتی غیرحزبی ما هر دو سال یکبار یک نظرسنجی ملی در 16 کشور عربی انجام داده است. پس از حمله ایالات متحده به عراق در سال 2003، نظرسنجی‌ها به طور مداوم نشان می‌دهد که تعداد کمی از شهروندان عادی عرب دیدگاه مثبتی نسبت به ایالات متحده دارند. با این حال، تا سال 2022، نگرش آنها تا حدودی بهبود یافته بود؛ به طوری که حداقل یک‌سوم از پاسخ دهندگان در همه کشورهای محل پرسش و نظرسنجی، تأیید کردند که نظر «بسیار مساعد» یا «تا حدودی مساعد» نسبت به ایالات متحده دارند. اما نظرسنجی‌هایی که اواخر سال 2023 و اوایل سال 2024 در پنج کشور انجام دادیم نشان می‌دهد که جایگاه ایالات متحده در میان شهروندان عرب به‌طرز چشمگیری کاهش یافته است.
شگفت‌آورتر این بود که نظرسنجی‌ها نشان داد که کاهش محبوبیت ایالات متحده به نفع چین تمام شده است. دیدگاه شهروندان عرب نسبت به چین در نظرسنجی‌های اخیر ما مثبت شده و روند نیم‌دهه تضعیف حمایت از چین در جهان عرب را معکوس کرده است.
رهبران ایالات متحده در ماه‌ها و سال‌های آینده به دنبال پایان‌دادن به درگیری در غزه و آغاز مذاکرات برای حل‌و‌فصل دائمی مناقشه اسرائیل و فلسطین خواهند بود. ایالات متحده همچنین امیدوار است، نفوذ ایران و قدرت‌گرفتن چین در غرب آسیا را محدود کند و برای دستیابی به هر یک از این اهداف، واشنگتن به مشارکت کشورهای عربی نیاز دارد، چیزی که اگر جمعیت‌های عرب تا این حد نسبت به اهداف ایالات متحده در خاورمیانه بدبین باشند، دستیابی به آن دشوار خواهد بود.
افسانه قدیمی درباره حاکمان کشورهای عرب
تحلیلگران و سیاستمداران آمریکایی اغلب به این نکته اشاره می‌کنند که که اکثر رهبران عرب اقتدارگرا هستند، آنها به افکار عمومی اهمیت چندانی نمی دهند، بنابراین سیاستگذاران ایالات متحده باید معامله با حاکمان را بر جلب قلب و ذهن شهروندان عرب و به اصطلاح «خیابان عرب» در اولویت قرار دهند. اما این تصور که رهبران عرب توسط افکار عمومی محدود نمی‌شوند، یک افسانه است. قیام‌های بهار عربی باعث سرنگونی دولت‌ها در چهار کشور و منجر به تغییر در رهبری در چهار کشور عربی دیگر شد، خلاف این تصور موهوم را نشان می‌دهد.
با توجه به افزایش شدید احساسات ضدآمریکایی بین شهروندان عرب، اکنون تعداد کمی از رهبران عرب می‌خواهند آشکارا با واشنگتن همکاری کنند.
نظرسنجی‌های مؤسسه «عرب بارومتر» نشان‌دهنده کاهش چشمگیر جایگاه آمریکا در میان شهروندان عرب است که به درگیری غزه نسبت داده می‌شود. در تونس، دیدگاه‌های مثبت نسبت به ایالات متحده از ۴۰ درصد قبل از روز ۷ اکتبر به ۱۰ درصد کاهش یافت. کاهش مشابهی در اردن (از ۵۱ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۲۸ درصد در اوایل ۲۰۲۴) و لبنان (از ۴۲ درصد به ۲۷ درصد) مشاهده شد.
افزایش محبوبیت چین در غرب آسیا
چین، ذینفع اصلی کاهش شهرت ایالات متحده در میان مردم عرب بوده است. نظر شهروندان عرب در بررسی‌های 2021-2022 نشان داد که حمایت اعراب از چین رو به کاهش است، اما در ماه‌های اخیر این روند معکوس شده است. در تمام کشورهایی که پس از 7 اکتبر مورد بررسی قرار گرفتند، حداقل نیمی از پاسخ‌دهندگان گفتند که دیدگاه های مثبتی نسبت به چین دارند. هم در اردن و هم در مراکش، متحدان کلیدی ایالات متحده، چین از افزایش حداقل 15 امتیازی در رتبه‌بندی مطلوب خود بهره برده است.
مجموع تحولات نشان می‌دهد نه تنها امریکا بعد از جنگ غزه در حال از دست‌دادن حمایت شهروندان عرب است، بلکه ثبات داخلی متحدان اصلی عرب ایالات متحده نیز به خطر افتاده و خشم در مورد رنج فلسطینیان به خیابان‌ها سرازیر شده است.
وضعیت کنونی خطرات و فرصت‌هایی را برای ایالات متحده فراهم می‌کند. بدون تغییر قابل‌توجهی در حمایت ایالات متحده از جنگ غزه و بدون تغییرات هوشمندانه برای کاهش احساسات ضدآمریکایی فزاینده اعراب در بلندمدت، سایر بازیگران - از جمله چین - به تلاش خود ادامه خواهند داد تا ایالات متحده را از جایگاه محوری در غرب آسیا خارج کنند.
نورنیوز