×
سیاسی
شناسه خبر : 175506
تاریخ انتشار : جمعه 1403/03/11 ساعت 17:43

«نورنیوز» بررسی می‌کند

آیا احزاب و ائتلاف‌ها باز هم به تشکل‌های «زیرپوستی» می‌بازند؟

بیش از 100 حزب و تشکل شناسنامه‌دار و ثبت‌شده در کشور وجود دارد؛ اما در انتخابات امسال هم مانند ادوار گذشته، اشخاص و تشکل‌های لویی‌جرگه‌ای میدان و نبض رقابت‌ها را به دست گرفتند. اما واقعیت این است غیرمترقبه‌بودن رقابت‌های چهاردمین انتخابات ریاست‌جمهوری، نقش زینتی حزب‌ها و تشکل‌های سیاسی را بیشتر از گذشته برملا کرد؛ اما این انفعال حاصل چیست و چه تبعاتی دارد؟

نورنیوز- گروه سیاست؛ احزاب سیاسی، یکی از اصلی‌ترین ارکان نظام‌های دموکراتیک به‌شمار می‌ روند؛ تا جایی که شمار زیادی از صاحب‌نظران معتقدند بدون حزب قوی و کارآمد، بهره‌گیری از ظرفیتهای دموکراسی با چالش جدی مواجه خواهد شد.

دبیران و نمایندگان احزاب کشور ما سالهاست در جواب اینکه چرا تشکل‌های رسمی سیاسی از نقش و کارکرد واقعی خود در رقابتهای انتخاباتی فاصله دارند،  ریشه انفعال‌شان به نظام انتخاباتی  کشور مرتبط کرده و می‌گویند مادام که در کشور ما افراد به جای احزاب، رای می‌دهند و انتخاب می‌کنند، در روی همین پاشنه می‌چرخد.

متهم ردیف اول؛ نظام انتخاباتی

منظور از نظام انتخاباتی، مجموع قواعد و قوانینی است که به رقابت‌ها شکل و جهت می‌دهد . تا کنون دو نوع نظام انتخاباتی اصلی در کشورها کارکرد داشته است؛ نظام انتخاباتی حزبی و نظام انتخاباتی کاندیدامحور. در نظام انتخاباتی حزب‌محور، شهروندان یا عضو یک حزب هستند یا به یک حزب، گرایش بیشتری دارند؛ لذا به انتخاب و معرفی یک کاندیدا از سوی حزب اعتماد کرده و قانون نیز رای احزاب را به رسمیت می‌شناسد.

احزاب در کشور ما عنوان می‌کنند مادام که نظام انتخاباتی کشور، حزبی نشود، نمی‌توان از تشکل‌های سیاسی انتظار تأثیرگذاری جدی در انتخاب رئیس دولت و نظارت مستمر بر عملکرد او تا پایان مسئولیتش را داشت.

متهم ردیف دوم؛ احزاب

با این حال طیفی از ناظران معتقدند خود احزاب در چهار دهه گذشته آنچنان که باید و شاید نقش‌آفرینی نداشتند تا نهادهای تقنینی، اجرایی و نظارتی را به سوی تغییری ولو اندک هدایت کنند. 

نکته قابل تأمل این است که حتی وقتی اعضای احزاب وارد دستگاه قانون‌گذاری و اجرایی هم شده‌اند فعالیت جدی و اثرگذاری در این مسیر نداشتند.

محصول رشد کمی احزاب در برخی ادوار که شعار توسعه سیاسی در دولت محوریت داشته نیزصرفا شکل گیری لیست بلندبالا از احزاب و تشکل‌هایی بود که بخش قابل توجهی از آن برای برخورداری از مواهبی چون یارانه احزاب، اعلام موجودیت کردند

برگزاری ده‎ها انتخابات ریاست جمهوری و مجلس و شوراها و ثبت بیش از 100 تشکل رسمی و مجوز دار هم سبب نشد احزاب کوچک‌تر، به منظومه‌های بزرگ‌تری بپیوندند و حاصل‌ جمع‌شان دو یا سه حزب قدرتمند و تاثیرگذار شود.

نکته قابل تأمل این است که وقتی در آستانه انتخابات‌ها شماری از این احزاب برای کنش جدی‌تر ائتلاف می‌کنند، باز هم ائتلاف‌ها، بازیگران جدی‌تری دارد که عمدتا چهره‌های سیاسی یک جریان فکری و سیاسی هستند؛ مانند «شعسا»، شورای سیاست‌گذاری اصلاح طلبان یا «جمنا» ، جبهه مردمی نیروهای انقلاب که در انتخابات‌های سال 92 و 96 از حسن روحانی و ابراهیم رئیسی حمایت کردند.

ائتلاف‌های انتخاباتی یا بازگشت به دوران لویی‌جرگه‌ها؟

با اینکه بسیاری نیز معتقدند، این ائتلاف‌ها بیش از آنکه حزبی باشد، «لویی‌ جرگه‌ای» و بازگشت به گذشته و عقبگرد است، اما دو گرایش اصلی یعنی احزاب اصلاح‌طلب و اعتدالی و همچنین اصولگراها می توانستند هسته مرکزی دو حزب اصلی باشند یا حتی با همان شکل‌وشمایل ائتلافی حفظ شوند؛ به‌ویژه اینکه هر کدام از این ائتلاف‌ها در انتخابات‌های مجلس شورای اسلامی دهم و یازدهم اثرگذار بودند.

هرچند این ائتلافها با منع قانونی مواجه نبوده و توانستند با جامعه رای خود ارتباط مناسبی برقرار کنند، اما حضور و تاثیرگذاری افراد حقیقی در کنار کسب کرسی‌های قابل‌توجه در دولت و مجلس و شوراها سبب شد در زمانی کوتاه منفعل شده و از هم بپاشند.

به اعتقاد ناظران، این ضعف بزرگ سبب شد در جریان انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی «پاجوش»‌ها که استعاره‌ای از افراد ناشناس، کم‌تجربه و منتسب به تشکیلات غیرشفاف هستند و احزاب کلاسیک اصولگرا را «پدرخوانده» می‌نامند، در سپهر رقابت‌ها متولد شوند.

اگر در ادوار قبلی، افراد حقیقی‎ که عموما از چهره‌های شناخته ‎شده جریان‌های سیاسی بودند، در ائتلاف‌های انتخاباتی رأی و نظری هم‌وزن یا بالاتر از احزاب داشتند، این‌بار چهره‌های ناشناخته و تشکل‌‌های زیرپوستی، قافیه را از استخوان‌خردکرده‌های اصولگرا ربودند و سبب شدند امروز اردوگاه اصولگرایان آشفته‌تر از خیمه اصلاح‌طلبان و اعتدالی‌ها باشد.  


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
نورنما | دعوایی که موجب بستن اتوبان شد
نشان نقره هیکاری ژاپن به نوجوان ایرانی رسید
تغییرات مهم در صدور دسته‌چک؛ محدودیت‌های جدید از امروز اجرایی شد
تیراندازی در قدس اشغالی/16 نفر زخمی و 4 نفر کشته شدند
قیمت خودرو امروز دوشنبه 17 شهریورماه 1404 + جدول
به صدا درآمدن زنگ‌های خطر در بازار کار ایران
اعتراض دادگاه اسرائیل به سیاست گرسنه نگه داشتن زندانیان فلسطینی
علت و پیامدهای غافلگیری در جنگ 12 روزه چه بود؟
قیمت جهانی نفت امروز 17 شهریور / رشد دوباره نفت در بازار جهانی
ایستادگی در برابر فشارها و ضرورت تداوم پیشرفت ملی
ارسال قیمت جدید محصولات ایران‌خودرو به سازمان حمایت
پرسپولیس بدون چند مهره کلیدی به مصاف فولاد می رود
ترامپ اعلام کرد؛ واشنگتن آماده اعمال مرحله دوم تحریم ‌ها علیه روسیه
250 هزار نفر از مجازین کنکور 1404 انتخاب رشته کردند
چک 500 هزار ریالی جدید ایران رسماً وارد بازار شد
مسکو در قلب کی‌یف وحشت آفرید
تقویت خط حمله تیم فوتبال المپیاکوس با ورود طارمی
صعود ایران در میراث ناملموس جهانی با ثبت 26 اثر/ ایران در رده چهارم ایستاد
دستگیری جوان 26 ساله/ مردی که برای کشتن انسان‌ها قیمت گذاشته بود
سند راهبردی 25 ساله با چین، نیازمند مراقبت دائمی در حین اجرا است+فیلم
توافق بر سر نصب 5000 دوربین ثبت تخلف در سراسر کشور
یارانه نقدی در آستانه اصلاح؛ وزیر رفاه جزئیات اعتراض‌ها را اعلام کرد
ITC مهاجم سرشناس صادر شد؛ رونمایی بزرگ استقلال تا آخر هفته
آلودگی هوا در تهران؛ تنفس برای گروه‌های حساس خطرناک شد
اعتصاب کارکنان، مترو لندن فلج شد
بالاترین نرخ سوددهی طلای جهانی رقم خورد
5 سد خشک شد/وضعیت نامطلوب سدها ادامه دارد
پزشکیان: ما با هیچ کشور اسلامی دشمنی نداریم/به وحدت امت اسلامی پای‌بندیم
تصمیم تازه اوپک‌پلاس؛ افزایش تولید نفت از اکتبر آغاز می‌شود
پزشکیان: مرزهای جغرافیایی هرگز توان جدایی دو ملت برادر ایران و عراق را ندارد
قالیباف: اجرای قانون شفافیت را پیگیری می‌کنیم
مادورو دستور استقرار 25 هزار نیرو را صادر کرد
تقابل دوباره ایران و ازبکستان در فینال کافا
حماس: آماده مذاکره فوری هستیم، به شرط تأمین منافع ملت فلسطین
هشدار ملی در بریتانیا؛ آژیر خطر تلفن‌های همراه همزمان به صدا درآمد
دوفوریتی | یک اقرار رسمی برای مصرف بالای الکل در ایران
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خبر داد؛ سربازان محیطبان می‌شوند
قدرت‌نمایی اسپانیا و بلژیک با برتری پرگل مقابل رقبای خود
امروز پیش فروش سکه در مرکز مبادله برگزار می‌شود
فردا؛ آخرین مهلت انتخاب رشته کنکوری‌ها/اعلام نتایج نهایی در نیمه مهر
صهیونیست‌ها اعتراف کردند؛ ضربه سخت یمنی‌ها به اسرائیل با حمله به فرودگاه رامون
برنامه مسابقات ورزشی امروز دوشنبه 17 شهریور
شب ناآرام استانبول در میان تظاهرات ضد دولتی
وضعیت آب و هوا امروز دوشنبه 17 شهریور1404 + وضعیت استان‌ها
مصرف بی رویه داروهای «کورتون» در ایران
رسوایی یک مقام سابق تل‌آویو در آلمان
80 درصد کاربران از VPN استفاده می‌کنند
کشور در خطر سالخوردگی جمعیت قرار دارد
آیا اوتیسم با مصرف استامینوفن مرتبط است؟
کدام اشغال؟ کدام صلح؟
X
آگهی تبلیغاتی