×
سیاسی
شناسه خبر : 175506
تاریخ انتشار : جمعه 1403/03/11 ساعت 17:43
آیا احزاب و ائتلاف‌ها باز هم به تشکل‌های «زیرپوستی» می‌بازند؟

«نورنیوز» بررسی می‌کند

آیا احزاب و ائتلاف‌ها باز هم به تشکل‌های «زیرپوستی» می‌بازند؟

بیش از 100 حزب و تشکل شناسنامه‌دار و ثبت‌شده در کشور وجود دارد؛ اما در انتخابات امسال هم مانند ادوار گذشته، اشخاص و تشکل‌های لویی‌جرگه‌ای میدان و نبض رقابت‌ها را به دست گرفتند. اما واقعیت این است غیرمترقبه‌بودن رقابت‌های چهاردمین انتخابات ریاست‌جمهوری، نقش زینتی حزب‌ها و تشکل‌های سیاسی را بیشتر از گذشته برملا کرد؛ اما این انفعال حاصل چیست و چه تبعاتی دارد؟

نورنیوز- گروه سیاست؛ احزاب سیاسی، یکی از اصلی‌ترین ارکان نظام‌های دموکراتیک به‌شمار می‌ روند؛ تا جایی که شمار زیادی از صاحب‌نظران معتقدند بدون حزب قوی و کارآمد، بهره‌گیری از ظرفیتهای دموکراسی با چالش جدی مواجه خواهد شد.

دبیران و نمایندگان احزاب کشور ما سالهاست در جواب اینکه چرا تشکل‌های رسمی سیاسی از نقش و کارکرد واقعی خود در رقابتهای انتخاباتی فاصله دارند،  ریشه انفعال‌شان به نظام انتخاباتی  کشور مرتبط کرده و می‌گویند مادام که در کشور ما افراد به جای احزاب، رای می‌دهند و انتخاب می‌کنند، در روی همین پاشنه می‌چرخد.

متهم ردیف اول؛ نظام انتخاباتی

منظور از نظام انتخاباتی، مجموع قواعد و قوانینی است که به رقابت‌ها شکل و جهت می‌دهد . تا کنون دو نوع نظام انتخاباتی اصلی در کشورها کارکرد داشته است؛ نظام انتخاباتی حزبی و نظام انتخاباتی کاندیدامحور. در نظام انتخاباتی حزب‌محور، شهروندان یا عضو یک حزب هستند یا به یک حزب، گرایش بیشتری دارند؛ لذا به انتخاب و معرفی یک کاندیدا از سوی حزب اعتماد کرده و قانون نیز رای احزاب را به رسمیت می‌شناسد.

احزاب در کشور ما عنوان می‌کنند مادام که نظام انتخاباتی کشور، حزبی نشود، نمی‌توان از تشکل‌های سیاسی انتظار تأثیرگذاری جدی در انتخاب رئیس دولت و نظارت مستمر بر عملکرد او تا پایان مسئولیتش را داشت.

متهم ردیف دوم؛ احزاب

با این حال طیفی از ناظران معتقدند خود احزاب در چهار دهه گذشته آنچنان که باید و شاید نقش‌آفرینی نداشتند تا نهادهای تقنینی، اجرایی و نظارتی را به سوی تغییری ولو اندک هدایت کنند. 

نکته قابل تأمل این است که حتی وقتی اعضای احزاب وارد دستگاه قانون‌گذاری و اجرایی هم شده‌اند فعالیت جدی و اثرگذاری در این مسیر نداشتند.

محصول رشد کمی احزاب در برخی ادوار که شعار توسعه سیاسی در دولت محوریت داشته نیزصرفا شکل گیری لیست بلندبالا از احزاب و تشکل‌هایی بود که بخش قابل توجهی از آن برای برخورداری از مواهبی چون یارانه احزاب، اعلام موجودیت کردند

برگزاری ده‎ها انتخابات ریاست جمهوری و مجلس و شوراها و ثبت بیش از 100 تشکل رسمی و مجوز دار هم سبب نشد احزاب کوچک‌تر، به منظومه‌های بزرگ‌تری بپیوندند و حاصل‌ جمع‌شان دو یا سه حزب قدرتمند و تاثیرگذار شود.

نکته قابل تأمل این است که وقتی در آستانه انتخابات‌ها شماری از این احزاب برای کنش جدی‌تر ائتلاف می‌کنند، باز هم ائتلاف‌ها، بازیگران جدی‌تری دارد که عمدتا چهره‌های سیاسی یک جریان فکری و سیاسی هستند؛ مانند «شعسا»، شورای سیاست‌گذاری اصلاح طلبان یا «جمنا» ، جبهه مردمی نیروهای انقلاب که در انتخابات‌های سال 92 و 96 از حسن روحانی و ابراهیم رئیسی حمایت کردند.

ائتلاف‌های انتخاباتی یا بازگشت به دوران لویی‌جرگه‌ها؟

با اینکه بسیاری نیز معتقدند، این ائتلاف‌ها بیش از آنکه حزبی باشد، «لویی‌ جرگه‌ای» و بازگشت به گذشته و عقبگرد است، اما دو گرایش اصلی یعنی احزاب اصلاح‌طلب و اعتدالی و همچنین اصولگراها می توانستند هسته مرکزی دو حزب اصلی باشند یا حتی با همان شکل‌وشمایل ائتلافی حفظ شوند؛ به‌ویژه اینکه هر کدام از این ائتلاف‌ها در انتخابات‌های مجلس شورای اسلامی دهم و یازدهم اثرگذار بودند.

هرچند این ائتلافها با منع قانونی مواجه نبوده و توانستند با جامعه رای خود ارتباط مناسبی برقرار کنند، اما حضور و تاثیرگذاری افراد حقیقی در کنار کسب کرسی‌های قابل‌توجه در دولت و مجلس و شوراها سبب شد در زمانی کوتاه منفعل شده و از هم بپاشند.

به اعتقاد ناظران، این ضعف بزرگ سبب شد در جریان انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی «پاجوش»‌ها که استعاره‌ای از افراد ناشناس، کم‌تجربه و منتسب به تشکیلات غیرشفاف هستند و احزاب کلاسیک اصولگرا را «پدرخوانده» می‌نامند، در سپهر رقابت‌ها متولد شوند.

اگر در ادوار قبلی، افراد حقیقی‎ که عموما از چهره‌های شناخته ‎شده جریان‌های سیاسی بودند، در ائتلاف‌های انتخاباتی رأی و نظری هم‌وزن یا بالاتر از احزاب داشتند، این‌بار چهره‌های ناشناخته و تشکل‌‌های زیرپوستی، قافیه را از استخوان‌خردکرده‌های اصولگرا ربودند و سبب شدند امروز اردوگاه اصولگرایان آشفته‌تر از خیمه اصلاح‌طلبان و اعتدالی‌ها باشد.  


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
موج جدید تنش میان ترامپ و کلمبیا
ناطق نوری: قدرت موشکی ایران معادلات دشمن را بر هم زد
استقبال روسیه از آتش‌بس میان افغانستان و پاکستان
نامه جنجالی جوانان به پزشکیان + متن نامه
مومنی: امنیت مرزهای ایران در بالاترین سطح قرار دارد
ترکیب تراکتور مقابل شارجه امارات اعلام شد
بازگشت دوباره آتنه فقیه‌نصیری با «وحشی»
ایران دو ایرباس جدید می‌خرد
در دیدار عراقچی با نماینده ویژه پوتین در امور سوریه چه گذشت؟
افزایش موج مهاجرت معکوس از فلسطین اشغالی به کشورهای خارجی
مشهد میزبان دومین همایش دیپلماسی استانی شد
شکایت فلسطینی‌ها از آلمان به دیوان عالی
شهادت ده‌ها تن دیگر فلسطینی با نقض آتش بس در غزه
پاکستان تغییر رژیم در افغانستان را رد کرد
کلاهبرداری بزرگ در کرمان با 200 شاکی
واکنش توییتری شمخانی به حواشی اخیر
السودانی: واشنگتن به مذاکره با تهران برگردد
پیش بینی وزش باد شدید در تهران تا جمعه
پیشنهاد یک میلیون دلاری پرسپولیس به اوسمار/ آیا او به پرسپولیس می آید؟
مخبر: تحول بدون آموزش و پرورش محکوم به شکست است
بازتاب سخنان رهبر معظم انقلاب در رسانه‌های خارجی
دکتر پزشکیان: با بروزرسانی مدارس و اصلاح کیفیت آموزشی بسیاری از مشکلات کشور حل می شود
نام فیلم: گروگان‌گیری از خانواده عروس
علی لاریجانی: اگر آژانس برای همکاری پیشنهادی دارد درخواست دهد
توضیح سازمان مالیاتی درباره برداشت 6 همت از حساب شرکت نفت
درخشش گروه‌های موسیقی‌ شیراز در فستیوال اسپانیا 2025
علت انفجار هتل اسپیناس آستارا چه بود؟ +فیلم
کشف لاشه 2 قلاده دیگر فوک خزری در سواحل خزر
پسکوف: ایران شریک روسیه است
راهکار جدید برای بی‌اثرکردن تحریم‌های مالی
اختلال گسترده در خدمات ابری آمازون (AWS)
بریکس و شانگهای ظرفیت‌های راهبردی مکمل برای ایران هستند
آلمانی‌ها خواستار بازگشت پناهندگان اوکراینی شدند
جزئیات تازه از مرگ دانش‌آموز شیرازی
ایران در آستانه بحران آبی بی‌سابقه
قیمت نهایی محصولات ایران خودرو اعلام شد+ جدول قیمت ها
گزارش تصویری | دیدار قهرمانان و مدال‌آوران ورزشی و المپیادهای علمی جهانی با رهبر انقلاب
رتبه‌بندی بیش از 100 هزار معلم جدیدالاستخدام
حمله هوایی شدید اسرائیل به جنوب لبنان
اردوغان فردا عازم کشورهای حوزه خلیج فارس می‌شود
کاهش قیمت طلا و سکه امروز یکشنبه27 مهر + جدول
اژه ای: اقدام پدر امیرمحمدخالقی درس آموز بود
تراکتور(4) - شارجه (0) | تبریزی ها به دنبال اولین پیروزی آسیایی + گل دوم
ریزش 31 هزار واحدی شاخص بورس
رئیس دانشگاه شریف معرفی شد
رهبر انقلاب: مدال‌آوری شما در جنگ نرم، ارزش مضاعف دارد
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران(105) « بَنَک»
قیمت دلار و سایرارزها امروز دوشنبه 28 مهر 1404
جزئیات جدید سرقت بزرگ از موزه لوور
آغاز دور جدید عرضه خودروهای وارداتی
X
آگهی تبلیغاتی