نورنیوز ـ گروه بین‌الملل: «وال‌استریت ژورنال»، روزنامه امریکایی وابسته به جمهوری‌خواهان در یک گزارش افشا کرد نهادهای اطلاعاتی امریکا در تحقیقات خود درباره مرگ «الکسی ناوالنی»، منتقد کرملین به این نتیجه رسیده‌اند که احتمالا ولادیمیر پوتین دستوری مبنی بر قتل او صادر نکرده است.
وال‌استریت ژورنال افزود که این نتیجه‌گیری که به طور گسترده در جامعه اطلاعاتی امریکا پذیرفته شده، توسط آژانس اطلاعات مرکزی (سیا)، مدیر اطلاعات ملی و بخش اطلاعات وزارت امور خارجه به اشتراک گذاشته شده است. این روزنامه گزارش داد نتیجه‌گیری امریکایی‌ها بر اساس طیفی از اطلاعات، از جمله برخی اطلاعات طبقه‌بندی شده و بر اساس تحلیل واقعیت‌های عمومی است؛ از جمله این واقعیت‌ها، زمان مرگ ناوالنی و تأثیر این اتفاق بر انتخاب مجدد پوتین در انتخابات ریاست جمهوری روسیه. اگرچه وال‌استریت ژورنال افزود این گزارش‌ها به معنای تبرئه پوتین از «مسئولیت» جان ناوالنی نیست، اما انتشار گسترده این گزارش از سوی خبرگزاری‌های مختلف بین‌المللی به معنای اعتراف دیرهنگام به واقعیتی است که بارها و بارها از سوی روسیه مطرح شده بود.
ناوالنی که بود؟
نام ناوالنی، به‌عنوان معروف‌ترین منتقد پوتین زمانی مطرح شد که او سال 1399 در پروازی از سیبری به مسکو از حال رفت و بعدها اعلام شد وی با گاز اعصابِ «نوویچوک» مسموم شده است. او روسیه را متهم کرده بود که با این سم به جان او سوءقصد کرده است؛ اتهامی که از سوی کرملین تکذیب شد. ناوالنی که بر اساس گزارش‌ها برای درمان به آلمان منتقل شد، پس از بازگشت به روسیه به اتهام «نقض مقررات آزادی مشروط» در فرودگاه بازداشت شد. واپسین هفته بهمن‌ماه سال گذشته بود که خبر رسید او در زندانی در شمال روسیه درگذشته است. مسئولان زندان گفتند که ناوالنی پس از پیاده‌روی احساس ناراحتی کرد و تقریباً بلافاصله هوشیاری خود را از دست داد. اعلام کردند که کادر درمان بلافاصله در محل حاضر شد، اما عملیات احیا نتیجه مثبتی نداشت و پزشکان آمبولانس مرگ او را تأیید کردند.
مرگ ناوالنی در شرایطی رخ داد که مذاکرات تأییدشده‌ای تبادل او با شماری از زندانیان روس در زندان‌های امریکا یا اروپا را محتمل می‌دانست. برهمین اساس بود که ولادیمیر پوتین درگذشت ناوالنی را «غم‌انگیز» خواند و گفت که او آماده بود او را در یک تبادل زندانی به غرب تحویل دهد؛ مشروط بر اینکه ناوالنی هرگز به روسیه بازنگردد. متحدان الکسی ناوالنی همان‌موقع تأیید می‌کنند که چنین مذاکراتی در جریان بوده است.
مرگ ناوالنی، بهانه تحریم روسیه
با این حال ساعتی بعد از انتشار خبر درگذشت منتقد 47ساله پوتین، امریکا با صحنه‌گردانی «یولیا ناوالنیا» همسر وی، انگشت اتهام را به سوی رئیس‌جمهور روسیه گرفت. تنها چند روز پس از مرگ ناوالنی، «جو بایدن»، رئیس‌جمهوری آمریکا با همسر و دختر او در کالیفرنیا دیدار کرد. بایدن با بیان اینکه«این امر پیامد مستقیم اقدام‌های رئیس‌جمهوری روسیه» است، اعلام کرد که «تحریم‌های مهم جدیدی» علیه دولت روسیه وضع خواهد کرد. ادعایی که از سوی «کامالا هریس»، معاون بایدن، «آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه آمریکا و «جان کربی»، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید مطرح و پایه تحریم‌های تازه مسکو شد.
«ورسولا فون در لاین»، رئیس کمیسیون اروپا و «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز اعلام کردند که از هیچ تلاشی برای پاسخگو کردن مسکو دریغ نمی‌کنند. انگلیس نیز به بهانه مرگ الکسی ناوالنی تحریم‌های جدیدی علیه روسیه وضع کرد و سایر رهبران اروپایی نیز به این کمپین تبلیغی علیه پوتین پیوستند. بر همین اساس بود که بعد از گزارش افشاگرانه «وال‌استریت ژورنال»، این سوال مطرح شد که چرا امریکا و اروپا پیش از انجام تحقیقات، رسما مسکو را متهم کردند و حال از طریق کانال‌های غیررسمی، اعلام می‌کنند ادعاهای‌شان بی‌پایه‌واساس بوده است؟ آیا امریکا و اروپا حال تحریم‌هایی که بر پایه ادعای مردود اعمال شده بود را برطرف می‌کنند؟
برخی ناظران معتقدند برای پاسخ به این سوال، باید به حساسیت زمان درگذشت ناوالنی توجه کرد؛ یعنی چند ماه مانده به انتخابات رئیس‌جمهور روسیه. اگرچه تبلیغات بر سر مرگ ناوالنی نتوانست مانع پیروزی پوتین در انتخابات شود، اما به اذعان ناظران، نمایش پر سروصدای امریکا و اروپا توانست موانع بر سر انتقال کمک‌های مالی به اوکراین را برطرف کند. کمک‌های مالی و تسلیحاتی که از بنیه اقتصادی امریکا و اروپا و به عبارت درست‌تر از مالیات شهروندان امریکایی و اروپایی تغذیه می‌کند و شرایط دشواری را به مردم این کشورها تحمیل کرده است. «پوتین‌هراسی» و سوء‌استفاده از جنازه ناوالنی، میلیاردها دلار عاید «ولودیمر زلنسکی»، رئیس‌جمهور اوکراین کرد تا چرخ‌دنده‌های جنگ با روسیه را روغن‌کاری کند که واپسین آن، کمک 60 میلیارد دلاری امریکا به کی‌یف است که هفته گذشته به تصویب کنگره و سنا رسید.
نورنیوز