نورنیوز - گروه سیاسی: اگر در انتخابات دیروز به ویژه تهران شرکت کرده باشید حتماً یک دفتر بزرگ حدوداً 300 برگی، با تصاویر رنگی کاندیداها و اسم و شماره، براساس حروف الفبا و برای هر حرف الفبا هم 8 تا 10 صفحه پشت و رو به طور میانگین و درشت تر از دفتر اندیکاتور که قدیمترها در دفاتر اسناد رسمی یا دفاتر ازدواج برای امضا و یا نوشتن «ثبت با سند برابر است» جلویتان می‌گذاشتند در حوزه انتخابیه دیده‌اید؛ اما انصافاً در این دوره اوضاع بهتر بود.
یعنی تنها اسم خالی نبود که بر در و دیوار محل حوزه انتخابیه، عین کاغذ دیواری یکی دو طرف دیوار حیاط محل حوزه را بپوشاند که تنها اسم و شماره می‌دیدی و همین. این‌بار در این دفتر بزرگ، عکس رنگی کاندیداها را هم می‌شد دید. آن هم در داخل حوزه، گرچه کمتر به آن مراجعه می‌کردند و اکثراً فهرستی از پیش مشخص شده داشتند.
اوضاع انتخاباتی ما بالاخص در رابطه با انتخاب نمایندگان پارلمان همیشه با اندک تغییراتی همین بوده است. حداقل در تهران و به‌ویژه در این دوره که ظاهراً برای جبران افت کیفی احتمالاً ناشی از خالص‌سازی مثل بسیاری از موارد دیگر با رشد کمی قابل توجهی روبرو بود، به عینه می‌شد این مشکل را دید، حال اینکه وزارت کشور برای چاپ این دفاتر خوشرنگ که قاعدتاً در هر حوزه حداقل باید یک نمونه از آن می‌بود، چه هزینه‌ای متحمّل شد در این زمانه ضیق بودجه دولت و همین طور این وزارتخانه و شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت این همه کاندیدا چه مشکلاتی داشته و دارند البته محل این بحث نیست، بلکه مسأله سازوکار انتخابات در ایران است که بی‌شک اگر منحصربه‌فرد، نباشد بسیار کم سابقه و استثناست.
شمارش آرا به‌ویژه در تهران و شهرهای بزرگ کشور هم از این پس مشکلات و زحمات خاص خود را دارد که آن هم مقال دیگری است و قصد پرداختن به آن در این مجال نیست. دهه‌هاست که همه دلسوزان و کارشناسان از ضرورت تغییر در این ساز و کار که نه به مردمی بودن انتخابات کمکی می‌کند و نه قابل مقایسه با دموکراسی‌های دیگر پارلمانی است و نه به انتخاب اصلح و درست و آسان مردم می‌‌انجامد، سخن می‌گویند، اما همچنان این رویه و روال برقرار است. راه حل آن هم ایجاد بستر مناسب برای ایجاد و استقرار احزاب مستقل، فراگیر و پاسخگوست که نماینده سلایق فکری مختلف آحاد جامعه باشند و اکثریت قریب به اتفاق آنان را نمایندگی کنند.
در آن صورت با چند فهرست محدود از چند حزب عمده و شناخته شده روبرو بودیم که مسئولیت انتخاب خویش را می‌پذیرفتند و البته منظور از احزاب فراگیر ده‌ها حزبی نیست که اکنون هم مجوز دارند و به چند نام محدودند و حداکثر به چند دفتر که در هنگامه انتخابات صدایی از آنان شنیده می‌شود و اعلامیه‌هایی می‌دهند و بنرها و پوسترهایی هم بر در و دیوار می‌زنند و در بقیه اوقات چندان پیدایشان نیست. به فهرست‌های انتخاباتی همین دوره که نگاه کنید به کارکرد احزاب اسمی و اثر و نفوذ آنان بیشتر پی می‌بریم. در همین تهران اصلاح‌طلبان که اصولاً فهرست ندارند. گروه‌های نزدیک به آنان و به اصطلاح مستقلین هم چند فهرست دارند. از اصولگرایان هم تا دلتان بخواهد فهرست‌هایی با سرلیست‌های مختلف منتشر شد.
خلاصه اوضاعی بود. خدا کند که نتیجه کار پارلمانی باشد که تا حدی جایگاه مجلس را به آنچه که باید باشد نزدیکتر کند و مجلسی که بتواند ابر بحران‌هایی که کشورمان به ویژه در حوزه آب و محیط زیست، انرژی، تورم مزمن، عدم تعادل‌های اقتصادی، عقب ماندگی در مسیر توسعه، گسست بین نسلی و شکاف دولت، ملت و کاهش سرمایه اجتماعی با آن رو‌بروست را به درستی ادراک و برای آن برنامه‌های قابل دسترس و اجرا، تمهید کند و البته توجه به مطالبات اصلی و بحق آنان و درک ضرورت‌های کشور را پس از نشستن بر کرسی‌های نمایندگی از یاد نبرند. به هرحال انتخابات مجلس با همه فراز و نشیب‌ها و بحث و جدل‌ها و شکوه‌ها و گلایه‌ها برگزار شد و تکلیف اکثر کرسی‌های پارلمان هم. تکلیف و درصدی از کرسی‌ها هم در مرحله دوم انتخابات که بهار آینده برگزار می‌شود، روشن خواهد شد.
برای قدرشناسی از مردمی که در انتخابات شرکت کرده و به نمایندگانشان رأی دادند از این پس نمایندگان منتخب مسئولیت ویژه‌ای هم در مورد آنها و خدمت بایسته و بی‌منت به آنان دارند و هم در مورد نمایش کارآمدی نظام و هم البته در قبال جامعه و همه مردم؛ حتی آنها که رأی ندادند و مهمتر از همه در مورد کشور و این ملک و این آب و خاک و این سرزمین خدایی. هر چند سخت و دشوار، اما امیدواریم کارنامه مجلس بعدی برای ترسیم نقشه راهی اصولی و درست برای عبور از گردنه‌ها و بحران‌های سختی که ملک و ملت گرفتار آنند، بهتر و روشن‌تر از مجلس فعلی باشد. امید که نمایندگان برگزیده وظیفه خویش را که خدمت بی‌منت به مردم است، فراموش نکنند.
* روزنامه نگار
روزنامه اطلاعات