نورنیوز - گروه سیاست: شصتمین کنفرانس امنیتی مونیخ روز جمعه ۱۶فوریه آغاز به کار کرد و تا بعد از ظهر یکشنبه ۱٨ فوریه ادامه داشت. نشستهای بینالمللی مشترک بین صاحبان قدرت و صاحبنظران، بدون برنامهریزی یا میزبانی دولتها، از جمله ابتکار عملهایی است که در دوران جنگ سرد به روشی محبوب برای اثرگذاری جامعه مدنی دنیای غرب بر روی سیاستگذاریهای دولتهایشان تبدیل شد.
کنفرانس امنیتی مونیخ ایده یک نویسنده و ناشر آلمانی به نام اوالت-هاینریش فن کلایست-اشمنزین بود که در دهه ۶۰میلادی همانند گروهی از همفکرانش در آلمان غربی، نگران وقوع یک درگیری نظامی فراگیر میان بلوک شرق و غرب بود. کنفرانس امنیتی مونیخ امسال در شرایطی برگزار شد که جامعه جهانی با بیشترین و شدید ترین چالشهای امنیتی روبروست. خاورمیانه با درگیری بین حماس و اسرائیل روبروست که تبعات آن لبنان، سوریه، عراق و یمن را درگیر کرده است و هرکدام از طرفین دلایل خاص خود را برای ادامه درگیری ها دارند.
در این میان سازمان ملل و شورای امنیت ناتوان از برقراری صلح است. بازیگر جدید صحنه خاورمیانه انصارالله یمن است که با پشتیبانی از حماس ، ایجاد موانع جدی بر سر راه کشتی ها به مقصد یا مبدا اسرائیل در دریای سرخ منافع رژیم صهیونیستی را به چالش کشیده است.بازیگران دیگری خارج از دولت ها،مثل جنبشهای مقاومت در لبنان، سوریه و عراق منافع اسرائیل و متحدآن، ایالات متحده را در منطقه با بحران روبرو کرده اند.کشتار وحشیانه اسرائیل در نوار غزه حتی متحدان غربی اسرائیل را نیز با اعتراض روبرو کرده است.
حمایت ایالات متحده از اسرائیل خشم ملتهای آزاده جهان را بر انگیخته است، اگر چه حماس آغاز گر این حمله بود، ولی انتظار نمی رفت که پاسخ اسرائیل این چنین وحشیانه و غیر انسانی باشد. کشته و زخمی شدن دهها هزار نفر، با فشار جامعه جهانی و نهاد های بین المللی هنوز متوقف نشده است و چشم اندازی برای آتش بس دیده نمی شود.تجاوز نظامی روسیه به اوکراین، از دیگر بحرانهای بین المللی است که مورد توجه اروپا و ناتوست و به درگیری و چالش بین ناتو و روسیه تبدیل شده است.
آغاز بکار این کنفرانس با مرگ آلکسی ناوالنی مخالف سرسخت پوتین روبرو شد که شخص ولادیمیر پوتین را در مظان اتهام قرارداده و حتی رئیس جمهور ایالات متحده و برخی دیگر از رهبران جهان وی را متهم اصلی می دانند و خواستار پیگیری موضوع هستند.در همین زمینه ولودیمیر زلنسکی با سخنرانی در این کنفراس از غربی ها خواسته است که نسبت به تامین نیازهای تسلیحاتی اوکراین جدی تر عمل کنند زیرا این مساله با امنیت اروپا گره خورده است. وی محاکمه پوتین در دادگاه بین المللی یا ترور او توسط نزدیکانش را تنها راه پایان جنگ دانست.
جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه دو کشوری بودند که برای دومین بار به این کنفرانس دعوت نشدند. با توجه به بحران های عمیق جهانی و تهدیدهای امنیتی موجود، امسال تدابیر بسیار شدیدتری برای حفظ امنیت ۵٠ رئیس کشور و ۱٠٠ وزیر و صدها نماینده نهادهای غیردولتی اتخاذ شد و 5000 پلیس آلمانی مسئولیت این کار را به عهده گرفتند.
برگزاری هرساله کنفرانس امنیتی مونیخ در قلب این کلانشهر، معترضان بی شماری دارد، زیرا به خاطر حفظ امنیت سیاستمداران میهمان، زندگی روزمره آنها به شکلی خارج از تحمل شده و مختل میشود.به گزارش رسانه های محلی مونیخ، در سه روز برگزاری کنفرانس، ۱٩ تجمع اعتراضی از سوی گروه های مختلف در مونیخ برگزار شد.مخالفان «صنایع تسلیحاتی» و گروه های «مدافع محیط زیست» در شمار این گروه ها بودند.شصتمین کنفرانس امنیتی مونیخ که باسخنرانی گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد افتتاح شد، بیش از هر موضوع دیگری به جنگ اوکراین، تهدیدهای روسیه علیه ناتو و سرنوشت غزه پرداخت.
روز جمعه ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین و رئیس جمهوری اسرائیل در برلین با اولاف شولتس صدراعظم آلمان دیدار کردند. شولتس و زلنسکی یک پیمان امنیتی متقابل را امضا کردند که آلمان را به تجهیز نظامی بیشتر اوکراین پایبند می کند. اولاف شولتس، صدراعظم آلمان در کنفرانس امنیتی در مونیخ تأکید کرد که اروپا باید توانایی خود را برای دفاع از خود برای بازدارندگی متجاوزان احتمالی بدون توجه به اینکه چه کسی در انتخابات آتی آمریکا پیروز می شود یا جنگ در اوکراین چگونه به پایان می رسد، تقویت کند.
بنا به اظهارات شولتس در دومین روز کنفرانس امنیتی مونیخ اروپاییها باید در حال و آینده مراقب امنیت خود باشد.دونالد ترامپ، رییس جمهوری سابق آمریکا اخیراً اعلام کرد که روسیه میتواند هر بلایی که میخواهد بر سر هر کدام از اعضای ناتو که سهم خود را به این ائتلاف نظامی پرداخت نکنند، بیاورد؛ اظهاراتی که واکنش ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو را به همراه داشت. استولتنبرگ دبیرکل ناتو در پاسخ گفت که هر اظهارنظری درباره اینکه متحدان ناتو از یکدیگر دفاع نخواهند کرد، امنیت همه ما از جمله آمریکا را تضعیف کرده و جان سربازان آمریکایی و اروپایی را به خطر میاندازد.
در پیشینه این تشکیلات گروهی از روشنفکران و تحلیلگران سیاسی در آلمان در دوره جنگ سرد، به دلیل تجزیه آلمان به دو بخش شرقی و غربی معتقد بودند که در صورت وقوع یک درگیری نظامی جدید (بعد از جنگ جهانی دوم)، آلمان به خط مقدم این نبرد تبدیل خواهد شد و به شدت آسیب خواهد دید. ضمن اینکه این گروه همزمان با بلوک شرق نیز مخالف و معتقد بودند که کشورشان برای مقاومت در برابر شوروی و تبدیل شدن به یک کشور یکپارچه کمونیست، به حمایت همهجانبه کشورهای غربی به ویژه آمریکا نیاز دارد.
به همین دلیل هاینریش فن کلایست-اشمنزین در سال ۱۹۶۳میلادی تصمیم گرفت که با برپایی یک نشست مستقل، از گروهی از سیاستمداران تاثیرگذار مانند هنری کسینجر دعوت کند که در حضور چهرههای مطرح و سطح بالای نظریهپردازی سیاست بینالملل در آلمان، با یکدیگر به بحث و تبادل نظر بپردازند و با دیدگاههای متفاوت برای حفظ «امنیت بینالمللی و صلح» آشنا شوند.
بعد از پایان جنگ سرد نیز نه تنها بر تعداد این نشستها افزوده شد بلکه کشورهای خارج از دنیای غرب هم برپایی نشستهای مشابهی را آغاز کردند تا بر تسلط رسانهای نشستهای غربی اثر بگذارند؛ نشستهایی که برخیشان مانند نشست سالانه مجمع جهانی اقتصاد در داووس یا کنفرانس امنیتی مونیخ به دلیل سابقه تاریخی، اعتبار قابل ملاحظهای به دست آوردهاند.
* کارشناس مسائل بین الملل
روزنامه اطلاعات