نورنیوز- گروه اقتصاد: طرحی که از 11 بهمن ماه در خصوص فروش اوراق گواهی سپرده با سود سالانه ۳۰ درصدی که از سوی بانک مرکزی ابلاغ شد، سروصدای زیادی در بازار ایجاد کرده است. اگرچه از همان ساعات ابتدایی، اختصاص سود بی سابقه 30 درصدی به اوراق مانند بمب خبری در بازار ارز، طلا، خودرو و ... ترکید، اما با نزدیک‌شدن به ساعت پایانی مهلت یک‌هفته‌ای این طرح، جنب‌وجوش صاحبان سرمایه خرد برای کسب اطلاعات تکمیلی و اخذ تصمیمی که به سود حداکثری منجر شود، بیشتر شده است.
بر اساس ابلاغیه بانک مرکزی، فرصت برای مشارکت در این طرح با نرخ سود علی‌الحساب بانکی ۳۰ درصد سالانه با هدف تامین سرمایه در گردش واحد‌های تولید، که از چهارشنبه هفته گذشته آغاز شده بود و قرار بود یک هفته کاری برقرار باشد، پنجشنبه این هفته به پایان می‌رسد و بر این اساس نیمی از زمان طرح سپری شده و صاحبان سرمایه‌های خرد فقط 4 روز دیگر فرصت دارند برای سپرده‌گذاری اقدام کنند.
این در حالی است که شماری از شهروندان هنوز بین بازارهای مختلف سرگردان هستند و شماری از انها نیز اعلام کرده‌اند برخی بانک‌ها از پذیرش سپرده‌های‌شان در این طرح به‌دلیل آنچه اتمام سهمیه اوراق گفته می‌شود، امتناع کرده‌اند. گزارشی که هنوز به صورت رسمی تأیید نشده است.
آنچه سبب سردرگمی و تعلل صاحبان سرمایه به ویژه دارندگان سرمایه‌های خرد شده، جذابیت و ریسک‌های سرمایه‌گذاری هم‌ردیف طرح بانک مرکزی با سود سالانه 30 درصد است.
بر اساس ابلاغیه بانک مرکزی، به اوراق گواهی سپرده علاوه بر پرداخت سود علی‌الحساب ۳۰ درصدی که به‌صورت ماهانه پرداخت خواهد شد، در پایان دوره مشارکت، سود قطعی نیز تعلق می‌گیرد که در کنار «امکان بازخرید قبل از سررسید» و استفاده از این گواهی «به عنوان وثیقه جهت دریافت تسهیلات بانکی»، بر جذابیت سرمایه‌گذاری می‌افزاید؛ چراکه فردی با 100 میلیون تومان سرمایه می‌تواند در قالب این طرح، ماهانه 2 میلیون و 500 هزار تومان سود بدون ریسک و تضمین‌شده دریافت کند و اصل سرمایه‌اش نیز دست‌نخورده باقی بماند. به این ترتیب در ازای 100 میلیون تومان سپرده خاص ظرف یک سال 30 میلیون تومان یعنی حدود 30 درصد از اصل سرمایه سود کرده است.
اگر همین فرد بخواهد وارد بازار دیگری شود، گزینه‌ای غیر از خرید مسکوکات ندارد؛ حال اگر فردی با حدود 100 میلیون تومان سرمایه 5 سکه نیم‌بهار آزادی بخرد، چقدر سود می‌کند؟
سکه یا سود بانکی؟
هیچ معادله روشنی نیست که بگوید فردی که 100 میلیون تومان صرف خرید 5 سکه نیم‌بهار آزادی به قیمت حدود 19 میلیون تومان کند، چه میزان سود خواهد کرد، اما روند افزایش قیمت این نوع سکه حاکی از این است که در یک سال گذشته قیمت هر سکه نیم بهار آزادی 4 میلیون و 200 هزار تومان افزایش داشته است. با این تبصره که بخش زیادی از این رشد قیمت یعنی 2 میلیون و 800 هزار تومان مربوط به 6 ماه گذشته است و فقط در یک ماه گذشته 2میلیون و 600هزار تومان رشد قیمت داشته که روند قابل توجهی است. بر این مبنا اگر روند افزایش قیمت طلا و مسکوکات با همین شیب ادامه پیدا کند، سرمایه‌گذاری این حوزه منطق اقتصادی بیشتری دارد اما پس از فروکش‌کردن برخی التهابات سیاسی و امنیتی در منطقه که موجب شکل گیری فضای روانی منفی و ملتهب‌شدن برخی بازارها شده بود، قیمت طلا و سکه وارد فاز نزولی شده است؛ به گونه‌ای که بازار در اولین روز هفته جاری شاهد ورود سکه و طلا به یک کانال، پایین‌تر بود. اگر میزان افزایش قیمت سکه در یک سال گذشته ملاک باشد، افرادی که سال گذشته یک نیم سکه بهار آزادی به قیمت 12 میلیون خریداری کردند، 4 میلیون یعنی یک‌سوم ارزش سپرده‌های‌شان سود کرده‌اند و بر این مبنا عایدی انها با سود بانکی 30درصدی تقریبا سود یکسانی داشته است؛ با این تفاوت که بازار مسکوکات و طلا به مراتب بازار پرریسک‌تری محسوب می‌شود و علاوه بر میزان سود، مواردی چون نگهداری و تغییر قیمت خرید با فروش سکه‌ها نیز از فاکتورهایی است که سرمایه‌گذاران در این حوزه باید به آن توجه کنند.
خودرو یا سود بانکی؟
فردی که 300 میلیون تومان سرمایه داشته باشد در قالب طرح بانک مرکزی ماهانه 7 میلیون و 500 هزار تومان و در یک سال 90 میلیون تومان سود خواهد کرد. اگر همین فرد قصد خرید خودرو داشته باشد، می‌تواند یک دستگاه پراید صفر کیلومتر بخرد. بر اساس اعلام سایپا، قیمت فروش پراید 111 در تاریخ 16 بهمن سال گذشته 310 میلیون تومان بود و امروز به حدود 360 میلیون تومان رسیده است. بر این اساس و با مروری بر نوسانات قیمت خودروهای هم‌رده و وارداتی، این نکته خودنمایی می‌کند که سودهای پرجاذبه برای خرید خودرو، در قلمرو خودروهای وارداتی است و برای فردی که بین 300 تا 500 میلیون تومان سرمایه دارد، سود حاصل از خرید خودرو به مراتب کمتر از سپرده‌گذاری بانکی با نرخ 30 درصد خواهد بود؛ با این تبصره که افت ارزش خودرو، استهلاک، احتمال تصادف و کاهش ارزش در کنار امکان تردد، کاهش هزینه رفتوآمد و حتی درآمدزایی با فعالیت در شبکه حمل‌ونقل نیز باید کنار آن در نظر گرفته شود.
با این مقدمه میتوان نتیجه گیری کرد سپرده‌گذاری خاص اعلامی با سود 30 درصد، سرمایه‌گذاری مطمئنی برای سرمایه‌های خرد به شمار می‌رود و در عین حال میزان سود آن تفاوت معناداری با سرمایه‌گذاری در حوزه مسکوکات و خودرو ندارد؛ شاید بر این اساس است که هرچه به اتمام مهلت بانک مرکزی نزدیک‌تر می‌شویم، تکاپو برای سپرده‌گذاری بیشتر می‌شود.
نورنیوز