نورنیوز-گروه اقتصاد: ایران به چهارمین سال خشک وکمبارش وارد شده است و بارشهای کمتر از نرمال و دمای هوای بیش از نرمالی را تجربه کرد که به گفته مسئولان و کارشناسان از گرمایش هوا و تغییرات اقلیمی سرچشمه میگیرد. مسئله دیگری که این روزها بسیار مطرح شده، بارورسازی ابرها برای افزایش بارندگیهای کشور است و به گفته سازمان هواشناسی کشور سازمانی ذیل وزارت نیرو مسئولیت اجرای طرح بارورسازی ابرها را برعهده گرفته وممکن است بارورسازی ابرها سبب افزایش ۱۰ درصدی راندمان بارش شود اما راهکار عملی و موفقی برای فرار از خشکسالی بهویژه برای مناطقی مثل ایران محسوب نمیشود همچنین سازمان هواشناسی جهانی نیز درباره این موضوع توصیهای تاکنون نداشته است.
رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا نیز درباره این موضوع میگوید: بارورسازی در بازه زمانی و مکانی محدود اثرگذار است. برای مثال در رویدادی نظیر المپیک یا یک موقعیت مکانی نظیر پشت سدها و دریاچهها و... سابقه عملی دارد و نمیتوان قاطعانه گفت که این کار در مقیاس بزرگ و بر بارندگیهای یک کشور میتواند تاثیرگذار باشد. در واقع این کار برای کشور پهناوری همچون ایران اصلا اجرایی و عملی نیست.
به گفته نایب رئیس انجمن علوم و فنون دریایی ایران نیز طی این سالها بشر تلاش فراوانی کرده تا با استفاده از دانش خرد فیزیک ابر، فرآیندهای طبیعی میعان و بارش را تغییر دهد. هدف اصلی در بیشتر موارد، افزایش باران به روش مصنوعی بوده است. پاشیدن بلورهای یخ خشک(دیاکسدی کربن جامد)، بلورهای یدور نقره و تقویت حرکتهای صعودی در ابر از جمله روشهایی بوده که تاکنون به کار گرفته شده است. کشورهای بسیاری به این موضوع پرداختهاند و مقالات بسیاری در مجلات معتبر علمی به چاپ رسیده است اما در هیچ یک از آنها موردی یافت نمیشود که ادعا کرده باشند از این طریق مشکل کم آبی و خشکسالی را حتی در مناطق کوچک و برای کوتاه مدت حل کرده باشند. لذا بسیاری از کشورها آن را کنار گذاشته و تلاش خود را معطوف به مدیریت منابع آب کردهاند.
عباس رنجبر در گفت وگو با ایسنا، درخصوص تعدیل وضع آب و هوا و بارورسازی ابرها برای افزایش بارندگی در کشور اظهار کرد: تعدیل وضع هوا سه نوع فعالیت را شامل میشود؛ ابتدا به تحقیق استراتژیک مستمر برای بررسی و آزمایش فرضیههای علمی که اساس و پایه تعدیل وضع هوا هستند، نیاز است. از آنجا که این تحقیق بهطور ذاتی روی فرآیندهای مهم جوی متمرکز شده است، این نیاز تحقیقاتی نه تنها به موضوع تعدیل وضع هوا بلکه به بهبود پیشبینی وضع هوا و اقلیم نیز- که طیف وسیعی ازکاربردها، مانند مدیریت منابع آب و تطبیق تغییراقلیم را پشتیبانی میکنند - نیز مربوط میشود سپس بهمنظور آزمون امکانسنجی فعالیت و اعتبار فرضیههای علمی مورد استفاده و فراهم کردن پایهای برای فعالیتهای عملیاتی، باید آزمایشی را در خصوص تعدیل وضع هوا طراحی و اجرا کرد. این کار با برخورداری از درک علمی درست از فرایندهای مرتبط جوی امکان پذیر خواهد بود. سرانجام با تکمیل یک آزمایش موفقیت آمیز، مناسب است آن عملیاتی از تعدیل وضع هوا را انجام داد که بر نتایج عملی تمرکز دارد و ادامه آن امکان ارزیابی مداوم نتایج حاصل از عملیات را فراهم میکند.
این کارشناس هواشناسی گفت: بهطور کلی تعدیل آب و هوا و تقویت مصنوعی بارش از دهه ۱۹۴۰ میلادی آغاز شده و تاکنون در دوره و بازههای زمانی مختلف بهخصوص در شرایط خشکسالی و تنش آبی، بارورسازی ابرها در برخی کشورها مورد توجه قرار گرفته است. از دهه ۱۹۸۰ حمایت از انجام تحقیقات در زمینه تعدیل وضع هوا کاهش یافته و تمایل به حرکت مستقیم بهسوی پروژههای عملیاتی است. با این حال، طی ۱۵ سال گذشته بودجه بیشتری در سطح جهانی به پروژههای تحقیقاتی اختصاص داده شده است.
ایسنا