نورنیوز- گروه جامعه‌وفرهنگ: نگهداری از حیوانات خانگی امری است که در بسیاری از کشورهای جهان به شیوههای مختلف رواج دارد. افراد بنا به دلایل مختلف به نگهداری از حیوانات خانگی روی می‌آورند. علاقه به حیوانات می‌تواند دلیل عمده این کار باشد. برخی هم برای پر کردن تنهایی خود از حیوانات نگهداری می‌کنند. سرگرمی و ایجاد حس شادمانی نیز می‌تواند دلیلی برای زندگی با حیوان خانگی باشد. در این میان اما برخی نیز تحت تأثیر شبکه‌های اجتماعی و اینفلوئنسرهای آن به نگهداری از حیوانات تمایل پیدا می‌کنند چون این کار را نشانه مدرن و لوکس بودن می‌دانند. در واقع تلاش می‌کنند با شبیه شدن به بلاگرهایی که عکس‌های مختلف با حیوان خانگی خود منتشر می‌کنند، خود را متعلق به طبقه مرفه و تجملاتی معرفی کنند تا به این شکل خودی نشان دهند. وقتی رقابت برای خودنمایی آغاز می‌شود، دیگر حد و مرزی نمی‌توان برای آن در نظر گرفت. اینجاست که انواع و اقسام روش‌ها برای جلب توجه با حیوانات خانگی پیش پای افراد قرار می‌گیرد. روش‌هایی که سرعت انتشارشان آنقدر بالاست که حتی نیاز به تبلیغات ندارد. کافی است یک نفر پست یا عکسی درباره آن منتشر کند تا گروهی به سرعت دنبالش را بگیرند. دیگر بازار حیوانات خانگی منحصر به سگ و گربه و خرگوش و ماهی‌‌‌‌های زینتی نیست. گزارش‌‌‌‌‌ها از خرید و فروش جانورانی مثل تمساح و روباه و پلنگ و مار و حتی شیر و یوزپنگ به قصد نگهداری در منازل حکایت دارند. به این ترتیب است که رقابت در این عرصه، از حد نگهداری حیوانات اهلی فراتر می‌رود و به حیات وحش هم می‌رسد. همزمان با گسترده شدن نوع حیوانات خانگی، نحوه رسیدگی و نگهدای آنها هم در فرایندی رقابتی تغییر می‌کند و به عاملی برای تعیین طبقه اجتماعی تبدیل می‌شود. ظهور و رواج فرهنگ مصرف در کنار میل مفرط به بازنمایی تمایز و تفاخر طبقاتی، به تغییرات پرشتابی در سبک زندگی انجامیده است که یکی از بارزترین جلوه‌‌‌‌های آن، گرایش به نگهداری حیوانات خانگی، و مهم تر از آن، تن دادن به مسائلی است که پیش از این فقط درباره انسان‌‌‌‌‌ها کاربرد داشت. برگزاری جشن تولد برای حیوانات خانگی، خرید و فروش پوشاک لاکچری برای آنها، و رواج جراحیهای زیبایی برای حیوانات از این مسائل نوپدید است.
لباسی که به تن زار می‌زند
اگر سری به فروشگاه‌های لوازم حیوانات خانگی یا همان پت شاپ‌ها بزنید، با انواع و اقسام لوازمی مواجه می‌شوید که گاهی کاربرد آنها دور از ذهن به نظر می‌رسد. لباسهای حیوانات از جمله همین لوازم هستند که کمی عجیب جلوه می‌کنند. در نگاه اول شاید از خود بپرسیم اصلا حیوانات چه نیازی به پوشیدن لباس دارند و مگر سال‌ها در طبیعت به همین شکل زیست نکرده‌اند؟! البته فروشنده پت شاپ توضیح می‌دهد که برخی سگ‌ها به دلیل کوچک بودن جثه و کم مو بودن نیاز به پوشیدن لباس در فصل سرد دارند.
با این حال طیف گسترده‌ای از لباسهای مختلف که برای حیوانات تولید می‌شود شاید غیرضروری باشد؛ لباس‌هایی مثل جلیقه، بارانی، کت و حتی شلوارهای جین و کمربندها و کفش‌هایی که گاهی به زور تن حیوان می‌کنند. دامن‌های توری و گل‌سرها و کلاه‌ها هم هستند که به سختی روی بدن حیوان قرار می‌گیرند و حرکت او را سخت می‌کنند.
علاقه به شیک بودن حیوانات خانگی تا جایی پیش رفته که امروزه صنعت طراحی لباس برای حیوانات جای خود را در دنیای مد دنیا باز کرده است. در همین رابطه یک استایلیست ۲۶ ساله چینی توانسته با طراحی و تولید لباسهای مینیاتوری برای گربه‌ها به درآمد بالایی برسد. او لباسهای گربه را به صورت آنلاین به قیمت 500 یوآن یا 60 یور به فروش می‌رساند و در مصاحبه‌ای عنوان کرده که ایده طراحی و تولید این لباس‌ها زمانی به فکرش رسیده که لباس موردنظرش را در فروشگاه‌های لوازم حیوانات پیدا نمی‌کرده است.
امیر آشتیانی، فعال حقوق حیوانات در این باره به نورنیور می‌گوید:«آنچه متخصصان می‌گویند این است که پوشاندن انواع لباس‌ها برای حیوانات هیچ ضرورتی ندارد و خود حیوانات هم علاقه‌ای به پوشیدن لباس و کفش ندارند و در مقابل آن واکنش نشان می‌دهند. از نظر سلامتی هم این کار حیوانات را با مخاطره مواجه می‌کند زیرا باعث بالا بردن سطح استرس حیوان می‌شود و تولید عصبانیت می‌کند. قطعا سلامت روانی حیوانات با پوشاندن لباس به آنها در مخاطره قرار می‌گیرد. اگر فکر می‌کنیم حیوانی را در شرایط دمایی که مناسب آن نیست نگهداری می‌کنیم و باید با لباس آن را گرم کنیم، بهتر است در کل به نگهداری از حیوان در این شرایط اقدام نکنیم.»
جشن تولدی برای حیوانات
پوشاندن لباس و استفاده از اکسسوری برای حیوانات لزوما برای گرم نکه داشتن آنها نیست. گاهی این لباس‌ها مناسبتی هستند و مناسبتشان می‌تواند شرکت در یک جشن تولد باشد که به صورت خاص برای حیوان خانگی برگزار می‌شود. در این قبیل جشن‌ها معمولا تدارکی مشابه تدارک جشن تولد برای کودکان چیده می‌شود و شیوه پذیرایی هم دست کم از آن ندارد. میز تنقلات شامل شیرینی و بستنی مخصوص برای حیواناتی که دوستان حیوان متولد هستند وجود دارد و کیک و شمع هم مهیا شده است تا حیوان در کنار آن عکس‌های یادگاری بگیرد. جالب است بدانید که گاهی برای این جشن‌ها عکاس و فیلمبردار هم دعوت می‌شود و تزئینات محل جشن هم به موسساتی که در این زمینه فعال هستند سپرده می‌شود تا کم و کسری نباشد. حیوانات میهمان در این جشن‌ها به همراه صاحبانشان حضور می‌یابند و عکس‌‌‌‌‌ها هم بلافاصله در اینستاگرام منتشر می‌شود تا بقیه بدانند چه جشن تولد باشکوهی برای حیوان خانگی تدارک دیده شده است.
البته ممکن است این کار به خودی خود دارای ایرادی به نظر نرسد اما برگزاری مراحل این جشن شامل پوشاندن لباس و ایجاد شلوغی محیط بسته و غیره ممکن است حیوانات را دچار همان استرس کند و به ضرر آنها باشد.
زیبایی دردناک
گاهی دایره انجام کارهای عجیب در مورد حیوانات از این حد هم گسترده‌تر می‌شود و آن وقت است که نام انواع و اقسام خدمات زیبایی به گوش می‌رسد. شاید تا به حال در مورد خدمات زیبایی پوست و مو و ناخن حیوانات چیزی نشنیده باشید اما اگر سراغ یکی از کلینیک‌های زیبایی حیوانات بروید از حجم چنین خدماتی شگفت زده می‌شوید. سوهان ناخن برقی، اصلاح کف دست و پا، براشینگ، آرایش دور چشم، آرایش دم، هیدروتراپی، لایت تراپی، حمام اسپا، رنگ آمیزی و فیشیال صورت از جمله خدماتی هستند که در یکی از این کلینیک‌های زیبایی حیوانات ارائه می‌شود. برای آرایش عروسکی سگ‌ها در این کلینیک مبلغی بین 700 هزار تومان یا یک میلیون و 500 هزار تومان دریافت می‌شود که بسته به اندازه سگ متفاوت است. چیزی حدود 600 هزار تومان برای براشینگ و سشوار کشیدن موی سگ باید پرداخت و هزینه مسواک زن برای سگ‌ها هم 100 هزار تومان است.
کاش انجام امور زیبایی روی حیوانات البته به همین جا ختم می‌شد. این روزها خبر از افزایش جراحیهای زیبایی روی حیوانات خانگی به گوش می‌رسد که بسیار تأمل برانگیز است. این قبیل جراحی‌ها عمدتا شامل مواردی همچون جراحی بینی، بزرگ کردن چشم، صاف کردن و کشیدن پوست، برداشتن چربی، تیز کردن گوش افتاده، بوتاکس و تتو می‌شود. برخی نیز برای تغییر صدای حیوان خانگی و بویژه سگ‌ها دست به عمل جراحی روی حنجره حیوان می‌زنند. شاید فکر کنید چه لزومی وجود دارد برای آن که حیوان زیر تیغ جراحی برود.
دکتر محمدعلی یازرلو، دامپزشک در این باره به نورنیوز می‌گوید:«به طور کلی جراحی زیبایی روی حیوانات کاری است که اصلا نباید انجام داد و لزومی هم به انجام دادن آن نیست چون حیوان آسیب می‌بیند. کسانی که این کار را انجام می‌دهند فقط برای جنبه زیبایی آن دست به جراحی می‌زنند. در حال حاضر بیشتر جراحیهای زیبایی حیوانات جراحی روی گوش و دم است که روی سگ‌ها انجام می‌شود. این کار برای حیوان دردناک و آسیب زننده است و حیوان آزاری محسوب می‌شود. جراحی ممکن است منجر به عفونت شود که وقتی عفونت زیاد شود حتی موجب مرگ حیوان می‌شود. جراحی زیبایی روی گوش می‌تواند به شنوایی حیوان آسیب بزند و جراحی دم هم حیوان را از طبیعت خود دور می‌کند. این جراحیهای زیبایی متأسفانه فقط مختص ایران نیست و در همه جای دنیا رواج دارد.
ما در دروس دامپزشکی سرفصلی به نام اخلاق در دامپزشکی داریم که حتی نحوه بغل کردن و معاینه کردن حیوان در آن مورد تأکید قرار گرفته چون حیوان نمی‌تواند دخل و تصرفی روی امور خود داشته باشد و مهم است که چگونه حقوق او را رعایت کنیم. حتی چند سالی است که سرفصل زیبایی در دامپزشکی از دروس حذف شده که نشان از اهمیت حفظ حقوق حیوانات دارد.
این نکته را هم باید ذکر کنم که برخی از جراحی‌ها جنبه درمانی دارد مثلا بعضی نژادهای سگ دارای چین و چروک زیاد هستند که منجر به عفونت می‌شود که با جراحی این چروک‌‌‌‌‌ها اصلاح می‌شود و فقط جنبه زیبایی نیست. در گربه‌ها گاهی مجرای بینی تنگ است که این را هم با جراحی اصلاح می‌کنند که باز هم جنبه درمانی دارد.»
آزار حیوانات با اعمال جراحی آنچنان در برخی کشورها فراگیر شده که به تازگی فعالان حقوق حیوانات در چین خواستار پایان دادن به روند نگران کننده انجام عمل جراحی پلاستیک روی سگ‌ها و گربه‌ها شده‌اند. به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، هدف از انجام این عملهای جراحی جدید، به دست آوردن گوش هایی شبیه به میکی موس، شخصیت نمادین دیزنی هستند. صاحبان حیوانات خانگی به طور فزاینده‌ای گربه‌ها و سگهای خود را مجبور می‌کنند که زیر چاقو بروند تا به اصطلاح ظاهری بهتر داشته باشند. همچنین دیگر عملهای جراحی زیبایی روی حیوانات خانگی در چین شامل چسباندن دم، بریدن گوش و از بین رفتن خز آن‌هاست.
با آن که آمار دقیقی از انجام این جراحیهای زیبایی وجود ندارد اما به نظر می‌رسد حیوانات زیادی در سراسر دنیا زیر تیغ جراحی می‌روند تا با داشتن ظاهری زیباتر، جای بیشتری در دل صاحبان خود باز کنند و همچنین ابزار خودنمایی بیشتر آنها را فراهم کنند. حیواناتی که اگر زبان باز می‌کردند از زخم‌هایی می‌گفتند که بی‌رحمانه بر پیکر آنها وارد می‌شود.
نورنیوز