×
اقتصادی
شناسه خبر : 156481
تاریخ انتشار : سه‌شنبه 1402/09/14 ساعت 08:06

شیرین‌کاری با شکر یارانه‌ای

اگر اهل چک‌کردن قیمت روی کالا موقع خرید باشید، قطعا از افزایش قیمت نوشابه بی‌اطلاع نیستید، اما گران‌شدن این کالا با ترفند پلکانی سبب شد کمتر کسی متوجه شود بهای نوشابه در یک سال دست‌کم یک‌ونیم برابر شده است.

سایر رسانه‌ها: بر اساس گزارش‌های محلی و میدانی مردم و رسانه‌ها، نوشابه‌های ۱.۵لیتری که بهمن ماه سال گذشته ۲۲هزار تومان بود، در حال حاضر به ۳۰ هزار تومان رسیده است. نوشابه ۲.۲۵ لیتری هم که پارسال ۲۵ هزار تومان قیمت داشت به ۳۷ هزار تومان رسیده است. بالاترین رشد قیمت متعلق به نوشابه قوطی بوده که در ۱۰ ماه گذشته از ۱۴هزار تومان به ۲۰ هزار تومان رسیده است. رصد قیمت‌ها همچنین نشان می‌دهد تغییرات قیمت نوشابه در قیاس با فروردین سال گذشته ۱۰۰ درصد بوده؛ یعنی بهای این کالا در یک‌سال و نیم، دوبرابر شده است.

اصلی‌ترین استدلال برندهای نوشابه‌سازی برای افزایش قیمت، تورم مواد اولیه به‌ویژه شکر است. شرکت‌های نوشابه‌سازی با اشاره به قیمت‌ شکر در ماه‌های گذشته که از ۴۲ تا ۶۵ هزار تومان در نوسان بود، گرانی محصول‌شان را توجیه می‌کنند.

این در حالی است که بر اساس آمار، صنعت نوشابه‌سازی بزرگ‌ترین مصرف‌کننده شکری است که با مساعدت یارانه‌ای وارد کشور شده و با قیمت ۲۵هزار و ۵۰۰تومان درب کارخانه تحویل داده می‌شود، اما برندهای نوشابه‌سازی ضمن بهره‌مندی از شکر یارانه‌ای، محصول نهایی‌شان را بدون قاعده افزایش داده‌اند؛ آن هم در حالی که برای تولید هر بطری نوشابه یک‌نفره حداکثر ۳۰ گرم شکر استفاده می‌شود.

زانو درد از تو، درمان همیشگی از ما! (شمارتو وارد کن)

با یک ضرب و تقسیم ساده مشخص می‌شود یک کیلوگرم شکر برای تولید ۳۳ بطری نوشابه کافی است که هزینه آن بر اساس نرخ شکر سوبسیدی حداکثر ۸۰۰ تومان می‌شود؛ به عبارتی در هر بطری ۲۰هزار تومانی نوشابه، قیمت شکر از ۱۰ درصد قیمت محصول کمتر است و بر این اساس اگر ارز ترجیحی شکر حذف شده و تامین ارز آن به تالار دوم منتقل شود و این نقل‌وانتقال قیمت شکر را دوبرابر هم کند، نهایت ۸۰۰ تومان به پروسه تولید نوشابه اضافه می‌شود.

این در حالی است که برندهای نوشابه‌سازی در ۱۰ ماه گذشته قیمت محصولشان را ۷.۵ برابر این مابه‌التفاوت فرضی افزایش داده‌اند  و در عین حال هربار که زمزمه حذف ارز ترجیحی شکر مطرح می‌شود، با ادعای احتمال گران‌شدن محصول در برابر آن مانع‌تراشی می‌کنند.

چنین رویه‌ای باعث شده دولت ۳۵ هزار میلیارد تومان یارانه به شکری پرداخت کند که ۲۵-۲۰ درصد آن مورد مصرف خانوار و ۸۰-۷۵درصد آن به مصرف صنف‌ و صنعت به ویژه صنعت نوشابه‌سازی می‌رسد و برندهای نوشابه‌سازی با خرید شکر با قیمت یارانه‌ای، محصولی تولید می‌کنند که مشمول نظارت قیمتی هم نیست.

این در حالی است که بر اساس قانون در صورتی که یک کالا از ارز ۲۸۵هزار ریالی بهره‌مند شود، باید توسط سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان قیمت‌گذاری مصوب داشته باشد و در صورت فروش کالا خارج از ضوابط قیمت‌گذاری، مشمول جریمه خواهد شد. متاسفانه این قانون تاکنون در مورد محصولات شکربر چون نوشابه‌ها، آبمیوه‌ها، شیرینی و شکلات و... اعمال نشده است. اکنون و در شرایطی که هنوز مستند قانونی برخورداری شکر وارداتی از ارز ترجیحی مشخص نیست و البته اطلاعات متقنی در مورد خارج بودن واردات شکر از شمول اختصاص ارز ترجیحی وجود دارد نه‌تنها  این کالا با استفاده از ارز ترجیحی وارد می‌شود بلکه بر خلاف نص صریح قانون، کالاهای وابسته به آن نیز از جمله نوشابه‌ها از شمول قیمت‌گذاری خارج هستند. علاوه بر این به دلایلی که ریشه آن همچنان مکتوم است تعرفه مالیاتی شکر از ۹ درصد به یک درصد کاهش یافته که این نیز اختصاص رانت مضاعف به شکر و صنایع وابسته به آن محسوب می‌شود.

موضوع قابل توجه دیگر در این بخش اعمال سیاست‌های تبعیض‌آمیز در خصوص صنایع دیگری چون پالایشگاه‌های غلات است که از گندم و ذرت برای تولید شیرین‌کننده‌ها که جایگزین شکر در صنایع مختلف است، استفاده می‌کنند. در حالی که شکر وارداتی به لطف ارز ترجیحی، معافیت‌های تعرفه‌ای و مالیاتی با قیمتی نازل به دست تولیدکنندگان می‌رسد، تعیین مابه‌التفاوت برای ذرت وارداتی موجب شده که قیمت تمام‌شده شیرین‌کننده‌های تولید داخل از شکر وارداتی بالاتر شود و تولیدکنندگان نوشابه و آبمیوه و شیرینی و شکلات تمایلی به خرید شیرین‌کننده‌های داخلی نداشته باشند.

اعمال سیاست‌های تبعیض‌آمیز از این دست ضمن آنکه به موضوع رقابت در تولید به‌شدت لطمه وارد می‌کند، موجب تعطیلی کارخانه‌های داخلی و بیکاری هزاران کارگر خواهد شد، آن هم با استفاده از سوبسیدی که از جیب مردم خارج می‌شود و در اختیار گروهی از صنوف خاص قرار می‌گیرد.

مسوولان امر همواره در مقام توجیه سیاست‌های غیرکارشناسی کنونی در خصوص واردات شکر با ارز ترجیحی، موضوع ضرورت تنظیم بازار و مدیریت قیمت‌ها را مطرح می‌کردند. افزایش چند‌باره محصولات شکر‌بر طی کمتر از یک سال گذشته نشان می‌دهد که این سیاست‌ها نه‌تنها منجر به ثبات قیمت‌ها نشده، بلکه اکنون این رویه در افزایش مجدد قیمت نوشابه‌هایی که روی قفسه فروشگاه‌ها ردیف شده‌اند، ظهور یافته است.    


دنیای اقتصاد
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
پلیس راهور: حضور معلم در سرویس مدارس ممنوع شد+فیلم
زهرا کیانی نخستین طلای تالوی ایران در جهان را کسب کرد
خطوط 2 و 5 مترو تهران به هم متصل شد
تیم امید ایران(2) - گوام(0) در مقدماتی جام ملت‌های زیر 23 سال آسیا + گل دوم
اسلواکی اعزام نیرو به اوکراین را رد کرد
حماس:هدف نابودی کامل شهر غزه، جنایتی بی‌سابقه در تاریخ معاصر به‌شمار می‌رود
فرمان ترامپ، نقاب حمایت از جاسوسان
سازمان ملل قطعنامه همکاری با اکو را تصویب کرد
آخرین خبر از افتتاح مسیر رفت فاز 2 آزادراه تهران - شمال
متوسط عمر زنان و مردان در ایران چقدر است؟
واکنش فدراسیون فوتبال به تمسخر تیم‌ملی
سامانه اعلام قیمت خودرو مشخص شد
انتقاد تند وزارت صمت به وزارت نیرو
بادبان‌های انسانیت روی عرشه قایق‌های امید
دولت فرانسه، ادعای واشنگتن درخصوص به رسمیت شناختن کشور فلسطین را رد کرد
پرتکرارترین نام‌های زن در ایران چه نامهایی هستند؟
روند عادی‌سازی با کشورهای عربی را خدشه دار می کند
نیم کیلو طلا در انتظار کاربران؛ کمپین مشترک روبیکا و ملی‌گلد آغاز شد
تمدید فرصت ثبت‌نام کتب درسی تا 30 شهریور
ابلاغ دستورالعمل جدید تنظیم بازار خودرو + جزئیات
محرومیت سنگین جام اتحادیه برای لوئیس سوارز
انتقاد از طرح مسکن 15 متری/رکود بی سابقه بازار مسکن در 50 سال اخیر
سقف وام خرید خودرو جانبازان تعیین شد
ثبت‌نام نکردن در سامانه املاک مساوی است با قبض برق نجومی
نظام نوین جهانی در حال ظهور است
باشگاه استقلال همچنان درگیر مطالبات سنگین بازیکنان و مربیان پیشین
طرح صلح احتمالی واشنگتن برای پایان جنگ روسیه و اوکراین
حملات اسرائیل به غزه/ شهادت 21 نفر دیگر/تخریب کامل برج مسکونی «السوسی»
کنسرت قربانی باز هم تمدید شد
شمار قربانیان زلزله افغانستان به 3 هزار نفر افزایش یافت
سن سکته قلبی در ایران 10 سال پایین‌تر از اروپا
کاراته‌کاها 6 مدال در چین درو کردند
پزشکیان: با منابع موجود، چه، کجا و چگونه بکاریم، اولویت اول جهاد کشاورزی است
حکم قطعی قصاص برای قاتل خبرنگار ایرنا صادر شد
قیمت مرغ در بازار به زودی کاهش می‌یابد
رشد 19 هزار واحدی شاخص کل بورس تهران در آغاز هفته
مراکش اولین تیم آفریقایی صعودکننده به جام جهانی 2026 شد
آغاز مانور چندملیتی بریکس با مشارکت ایران و اندونزی
اژه‌ای در دیدار با عمار حکیم: ملت ایران بیش از هر زمان دیگری متحد است
دیدار لاریجانی و عمار حکیم با محوریت همکاری‌های ایران و عراق
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 15 شهریور 1404 + جدول
سخنگوی آموزش و پرورش: در سال تحصیلی جدید کمبود معلم نداریم/آموزش مجازی فقط در شرایط اضطرار
کاهش خاموشی‌ها تا آخر شهریور ماه
قیمت دلار امروز شنبه 15 شهریور 1404
هشدار رئیس سابق موساد علیه نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی
دومین خرید لالیگایی تراکتور کیست؟
سقف وام‌های بانکی افزایش یافت
2700 نفر در تصادفات شهریور ماه جان باختند/ثبت 166 میلیون سفر تابستانی در کشور
عبور مصرف روزانه بنزین از مرز 140 میلیون لیتر
تخت‌جمشید امروز میزبان ارکستر ارمنستان است
X
آگهی تبلیغاتی