نورنیوز- گروه اقتصاد: برخی داوطلبان نمایندگی مجلس یا ریاست جمهوری سخنانی می‌گویند و اعداد و ارقامی را وعده می‌دهند، بسیاری از ناظران یا رقبا، اینگونه سخنان را ناشی از سیاسی‌کاری و نوعی نیرنگ برای رأی آوردن تحلیل می‌کنند؛ چون وعده‌هایی که حجم و عدد آن بسیار بزرگ است در زمان کوتاه امکان تحقق ندارد.
اساس طبیعت بر ریاضیات استوار است و اصل اساسی همه علوم اندازه‌گیری و سنجش و پیمایش است. کسانی که حدی از شمارش و اندازه‌گیری را ندانند اصطلاحاً به اختلال در یادگیری ریاضی دچارند. برخی اذهان، قدرت درک مفاهیم مرتبط با ریاضیات و آمار را ندارند و همین که عدد از حدی بزرگتر می‌شود، دیگر نسبت و تناسب اعداد برایشان قابل ادراک نیست و اصطلاحاً فرق بین چند هزار با چند میلیون را تشخیص نمی‌دهند.
کسی در برنامه تلویزیونی به عنوان مدیر یک حوزه مدیریتی در یک شهر، می‌گوید ما یک میلیون ورزشکار داریم و وقتی مجری می‌پرسد جمعیت کل شهر شما چقدر است می‌گوید 55 هزار نفر. مجری می‌گوید چنین چیزی محال است و او خیلی صادقانه می‌گوید درست است چون اینجا روی کاغذ این طور نوشته شده.
در هنگامه تبلیغات انتخابات، برخی داوطلبان نمایندگی مجلس یا ریاست جمهوری سخنانی می‌گویند و اعداد و ارقامی را وعده می‌دهند، مثلاً می‌گویند طی مدت کوتاهی نرخ تورم را یک رقمی و رشد اقتصادی را دو رقمی می‌کنیم.
این میزان به درآمد کشور و حقوق کارمندان و معلمان می‌افزاییم، صادرات غیرنفتی را 2 برابر یا 4 برابر یا 10برابر می‌کنیم. همه کودکان محروم از تحصیل را به مدرسه می‌فرستیم، هر سال این تعداد مسکن می‌سازیم، همه جمعیت زیر خط فقر را نجات می‌دهیم و ...
بسیاری از ناظران یا رقبا، اینگونه سخنان را ناشی از سیاسی‌کاری و نوعی نیرنگ برای رأی آوردن تحلیل می‌کنند؛ چون وعده‌هایی که حجم و عدد آن بسیار بزرگ است در زمان کوتاه امکان تحقق ندارد.
اما به نظر نگارنده، اینگونه وعده‌ها اغلب با صداقت و سادگی داده می‌شود و صاحب آن، قصد اغواگری و خدعه و فریب ندارد، بلکه خیلی صادقانه ادراکی از معنی واژگان و نسبت ابعاد و اعداد و تناسب و اندازه ابعاد کمّی وعده داده شده با «کمیت» درآمد بالفعل و عدد امکانات موجود و رقم هزینه‌های واقعی اداره کشور ندارد. سال‌ها پیش یکی از مسئولان کشور، در بحث دهک‌های اقتصادی از دهک یازدهم نام برد!
بنابراین اینگونه اظهارات در حوزه اعداد و حساب و محاسبات آماری، نه از روی خبث طینت یا خدعه بلکه از روی نداشتن ادراکی از مفهوم اعداد است.
چند سال پیش شخصیتی در تلویزیون آمد و خیلی صادقانه از مردم درخواست کرد که صاحب 14 فرزند شوند و بسیار در این زمینه اصرار و ابرام کرد. مشخص بود او از روی صداقت چنین اصراری می‌کند در عین حال که نسبت بین 14 فرزند و هزینه‌های آن را متوجه نیست.
رابطه ریاضی بین اینکه خانواده‌ای 14 فرزندی اگر بخواهد با حداقل استانداردهای عرفی و زیستی و اخلاقی زندگی کند باید خانه‌ای هزارمتری با دست کم 15 ـ 16 اتاق و چندین مطبخ و سرسرا سرویس بهداشتی داشته باشد که با الگوی زیست اجتماعی سمرقند قرن هشتم نیز سازگار نبود چه رسد به تهران و مشهد و تبریز و زاهدان قرن پانزدهم با آپارتمان‌های 50متری استیجاری.
آن شخصیتی که چنین اصراری می‌ورزید قصد به خطا انداختن مردم را نداشت بلکه خود به‌طور صادقانه‌ای درکی از نسبت اعداد و هزینه‌ها و نسبت‌های ریاضی فضاها و نیازهای امروزه لازم به ازای هر یک نفر نداشت و اتفاقاً در همان برنامه وقتی مجری از او خواست بین 1000 و 1100 یک عدد را انتخاب کند چندین بار تلاش کرد و هر بار عددی بیرون از دامنه آن اعداد گفت تا اینکه مجری به ناچار خودش عددی برگزید.
ریاضیات مادر علوم است و بدون ریاضیات، نمی‌توان نسبت‌ها را کشف و مقادیر را اندازه‌گیری کرد. بدون ریاضیات نمی‌شود جوامع امروز را اداره کرد. ممکن است گفته شود در همه ممالک دنیا کسانی هستند که ذهن ریاضی و ادراکی از نسبت و تناسب موضوعات و مقادیر ندارند.
درست است اما در آن سرزمین‌ها، تلاش می‌کنند با روش‌های آموزشی مناسب به آنها تا حدی مفاهیم محاسباتی و اندازه‌گیری را آموزش دهند، تا از پس زندگی روزمره‌شان برآیند نه اینکه آنها را به مسئولیت اداره امور دیگر شهروندان بگمارند.
* روزنامه نگار
روزنامه اطلاعات