نورنیوز ـ گروه اقتصاد: 18 میلیون و 600 هزار مسافر هوایی در شش ماهه نخست امسال از فرودگاه‌های کشور اعزام و پذیرش شده‌اند.
«رضا نخجوانی»، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران قریب یک هفته پیش ضمن اعلام این خبر گفت که از این تعداد، بیش از 17 میلیون و 160هزار مسافر با 151 هزار پرواز داخلی تردد کرده‌اند که نشان می‌دهد 92 درصد پروازها داخلی است.
حال سوال اینجاست در صورت تداوم همین روند و احتمالا سفر هوایی 17 میلیون مسافر دیگر، آیا بیش از یک‌سوم جمعیت کشور ما از هواپیما و یارانه سوخت آن بهره‌مند شده‌اند. به نظر می رسد پاسخ این سئوال نباید مثبت باشد چون در این صورت باید بپذیریم که از هر سه نفر، دست‌کم یک نفر از سوبسید بنزینی دولت برخوردار شده است.
با یک بررسی سرانگشتی می‌توان به این نتیجه رسید که قطعا هر سفر هوایی از سوی یک نفر انجام نشده، بلکه بر اساس اطلاعات آماری مراکز رسمی، 18 میلیون و 600هزار پرواز به افراد محدودی منحصر است که از تمکن مالی بالایی برخوردارند.
طبق گزارش مرکز آمار در بین خانوارهای ایرانی فقط حدود 0.06 درصد از آنها یعنی 130.000خانوار از هواپیما استفاده می‌کنند و هزینه سفر هوایی در سبد هزینه‌های آنها وجود دارد.
بر اساس آمارهای جسته و گریخته، تعداد خانوارهای ایرانی از 24 تا 27 میلیون خانوار تخمین زده می‌شود و همین عدد نسبی کافی است تا نسبت استفاده هر خانواده از هواپیما و یارانه سوخت آن مشخص شود؛ به عبارت ساده 130هزار خانوار در کشوراز یارانه سوخت میانگین 25 میلیون خانواردیگر استفاده می‌کنند و به عبارت ساده‌تر یارانه 35 هزار میلیارد تومانی سوخت هواپیما، بین 130هزار خانواری تقسیم می‌شود که سوار هواپیما می‌شوند.
به این ترتیب هر خانواده‌ای که به دلیل تمکن مالی از خطوط هوایی برای تردد استفاده میکند، سالانه از 269 میلیون تومان سوبسید پنهان استفاده میکند.
طنز ماجرا اینجاست که احتمالا این خانوارها که از دهک‌های بالای جامعه هستند، جزو مشمولان یارانه 250 یا 300هزار تومانی نقدی نیستند، اما 22 برابر یارانه نقدی یک خانوار در دهک‌های پایین درآمدی فقط بابت پروازهای شان از یارانه سوخت استفاده می‌کنند که به ازای هر نفر در ماه 5 میلیون و 500هزار تومان می‌شود!
بر اساس گزارش‌های منتشر شده در حال حاضر قیمت سوخت هوایی عرضه‌شده به تمامی پروازهای شرکت‌های داخلی برابر با 600 تومان به ازای هر لیتر است، اما طبق صورت‌های مالی شرکت‌های تولید کننده، قیمت واقعی سوخت هواپیما 22 هزار تومان به ازای هر لیتر است؛ به بیان دیگر یارانه اعطایی به ازای هر لیتر 21 هزارو 400 تومان است.
«جلیل سالاری» مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در این خصوص گفته است: هم اکنون روزانه 4 تا 5 میلیون لیتر سوخت هواپیما تولید و مصرف می‌شود. آن هم فقط برای نقل و انتقال 130هزار خانوار! یک ضرب و تقسیم ساده نشان می‌دهد اگر سوبسید اعطایی به بنزین هواپیما صرف خرید وسایل نقلیه عمومی‌تر شود، سالانه امکان اضافه شدن حدود 10هزار دستگاه اتوبوس به ناوگان حمل و نقل کشور وجود دارد.
در دو سال گذشته تعداد ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای مسافری معادل ۱۵هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس با قابلیت جابجایی ۴۵ میلیون مسافر بود؛ در حالی که امروز به ۶۵۰۰ دستگاه اتوبوس با قابلیت جابجایی 10 میلیون مسافر رسیده است. به عبارتی اگر فقط نیمی از یارانه سوخت هواپیما صرف تجهیز و نوسازی ناوگان اتوبوسی کشور شود، دست کم 5هزار دستگاه به این خطوط اضافه شده و 10 میلیون مسافر (2.5 میلیون خانوار) دیگر امکان تردد سهل تر خواهند داشت.
اگرچه روند جاری در حوزه پرداخت یارانه به حامل‌های انرژی از جمله سوخت هواپیما ناشی از پیچیدگی‌های حاکم بر نظام تصمیم گیری اقتصاد در کشور ما بوده و تقریبا هیچ کارشناسی از آن دفاع نمی‌کند اما نتیجه عملی تداوم شرایط موجود و ادامه سازوکارهای حاکم بر توزیع یارانه سوخت هواپیما این است که؛ 48 هزار خانوار از 2.5 میلیون خانوار محق‌تر هستند!
نورنیوز