نورنیوز- گره سیاست: نشست فوق‌العاده مشترک سران کشورهای اسلامی و عربی در عربستان با هدف تلاش کشورهای اسلامی و عربی برای توقف جنایات رژیم‌صهیونیستی علیه مردم مظلوم غزه، قابل تجزیه و تحلیل است. سران کشورهای اسلامی در سخنرانی‌های خود، خواستار توقف کشتار مردم بی‌دفاع غزه و در حقیقت اتخاذ سازو‌کارهای عملی برای جلوگیری از کشتار مردم شدند.
مهم‌ترین بخش این نشست، سخنرانی تاثیرگذار حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی بود که با ارائه یک طرح ۱۰ماده‌ای به نشست سران همراه بود. اگر این پیشنهادها مورد توجه قرار بگیرد، قطعا یک ساز و کار عملیاتی برای پایان دادن به جنایات ارتش رژیم‌صهیونیستی ایجاد خواهدشد. متاسفانه تجربه ثابت کرده در چنین نشست‌هایی، اغلب سران کشورهای اسلامی و عربی هیچ‌گونه راهکار عملیاتی برای پایان دادن به بحران‌های مربوط به جامعه اسلامی و جامعه عربی ارائه نمی‌کنند و بیشتر مواضع آنها جنبه انشایی و نظری دارد. به همین دلیل سخنرانی رئیس‌جمهور اسلامی ایران، بسیار مهم و تاثیرگذار بود که مورد توجه رسانه‌های منطقه‌ای قرار گرفت. لذا به نظر می‌رسد در صورت اجرایی‌شدن این پیشنهادها وراهکارها، شرایط برای پایان‌دادن به درگیری‌های غزه وجود دارد. اگر این طرح‌ها و پیشنهادهایی که از سوی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران ارائه شد، اجرایی شود، امید می‌رود بحران غزه به پایان برسد؛ در غیر این‌صورت نباید منتظر خروجی قابل‌توجهی از نشست سران کشورهای اسلامی باشیم؛ چرا که صحبت رهبران کشورهای عربی و اسلامی نشان می‌دهد آنها هیچ‌گونه راه‌حلی به صورت عملیاتی و میدانی ندارند.
از جمله راهکارهای عملیاتی که در حال حاضر برای پایان دادن به درگیری‌های غزه وجود دارد، قطع هرگونه رابطه سیاسی و اقتصادی با رژیم‌صهیونیستی و تشکیل یک مجموعه برای بازدارندگی و همچنین تشکیل کمیته حقیقت‌‌یاب و تشکیل کمیته‌ای برای نظارت بر پایان دادن به حملات ارتش رژیم‌صهیونیستی است. اینها راه‌حل‌هایی است که اگر عملیاتی شود، مردم فلسطین شاهد آرامش خواهندبود اما هنوز تصمیم قاطعی از سوی سران کشورهای اسلامی وجود ندارد. سران کشورهای اسلامی باید بدانند اشاره‌های سربسته و غیرعملیاتی کفایت نخواهد کرد و کمکی به مردم غزه نمی‌کند.
متاسفانه بیشتر کشورهای اسلامی و عربی با آمریکا رابطه دارند و برخی هم با رژیم‌صهیونیستی رابطه سیاسی، اقتصادی و امنیتی دارند. بر همین اساس در بیشتر کشورهای عربی و اسلامی، اراده‌ای برای تقابل و اتخاذ شیوه‌های تهاجمی نسبت به آمریکا و رژیم‌صهیونیستی وجود ندارد که دلیل آن می‌تواند ضعف دموکراسی و ساختاری در بعضی کشورهای عربی و اسلامی باشد. بر همین اساس سران کشورهای اسلامی نمی‌خواهند به‌صورت تهاجمی باآمریکا ورژیم‌صهیونیستی برخورد کنند وبه دنبال راهکارهای سیاسی و مسالمت‌آمیز هستند که چندان موثر نیست. البته در این میان باید کشورهایی چون ایران، الجزایر، تونس، عراق و سوریه را مستثنا کرد اما بقیه کشورها معمولا به صورت منفعلانه عمل می‌کنند و به نظر نمی‌رسد شیوه این کشورها در آینده نزدیک، تغییر کند. در شرایط فعلی، راه‌حل عملیاتی برای حل مشکل مردم غزه، ارائه ضرب‌الاجل برای پایان دادن به درگیری‌های غزه و جلوگیری از کشتار مردم این منطقه است. سپس کشورهای عربی و اسلامی باید تمام روابط خود را با رژیم‌صهیونیستی و آمریکا قطع کنند و تمام کالاهای آمریکایی و رژیم‌صهیونیستی تحریم شده و هرگونه فروش انرژی به اسرائیل و آمریکا متوقف شود. این راهکار علمیاتی است؛ در غیر این‌صورت راهکارهای انشایی و نظری و غیرعملیاتی خیلی موثر نخواهدبود.
*تحلیلگر مسائل منطقه
روزنامه جام جم