نورنیوز ـ گروه بین‌الملل: هیچ رویدادی بدون توجه به ظرف زمانی و مکانی‌اش قابل بررسی نیست و این اتمسفر تاریخی و جغرافیایی در تحولات سیاسی به‌مراتب حائز اهمیت بیشتر است.
اجلاس 3+3 در تهران، نمود و نمادی از حرکت به سوی راه‌حل‌های منطقه‌ای برای حل مسائل منطقه‌ای در چارچوب کشورهای همسایه و همجوار بود.
اجلاسی که در آن «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه، «هاکان فیدان» وزیر خارجه ترکیه، «آرارات میرزویان» وزیر خارجه ارمنستان و «جیحون بایرام‌اف» وزیر خارجه آذربایجان مهمان «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بودند تا آخرین تحولات قفقاز را بررسی کنند.
«سیدعباس موسوی» سفیر ایران در آذربایجان در گفت‌وگوی اختصاصی با «نورنیوز» به بررسی ابعاد مختلف این اجلاس از منظر روندهای جهانی، منطقه‌ای و رویکرد کلان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پرداخته که مشروح آن در زیر می‌آید:
سفیر ایران در آذربایجان از همین منظر اهمیت اجلاس اخیر تهران را یادآوری کرد و گفت: ما در بعد جهانی شاهد مراحل پایانی ظهور نظمی جدید در جهان هستیم که منطقه‌گرایی یعنی استفاده از سازوکارهای منطقه‌ای یکی از ویژگی‌های بارز این نظم در حال ظهور است. از این منظر این اجلاس که در منطقه ما بی‌نظیر است و سه کشور منطقه قفقاز و سه کشور بزرگ همسایه قفقاز را در بر می‌گیرد، دارای پیام روشنی است. پیام مهم این سازوکار - که امیدوارم در آینده تبدیل به یک سازمان یا ساختار جامع همکاری‌های سیاسی، اقتصادی، امنیتی و حتی فرهنگی شود - این است که منطقه ما قوی است و کشورهای همین منطقه به‌رغم اختلافات در تعامل با یکدیگر و بدون حضور و دخالت کشورها و نیروهای فرامنطقه‌ای می‌توانند مشکلات و اختلافات خود را حل کنند و نیازی به سایرین که با نیات غیرسازنده قصد دخالت هم در امور داخلی کشورها و هم دخالت در روابط میان کشور ها را دارند، نیست.»
منطقه قفقاز محل جدید منازعه شرق و غرب است
موسوی در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو با تأکید بر اینکه «منطقه قفقاز، حوزه نفوذ و منافع کشورهای همین منطقه مانند ایران و روسیه و... است»، ادامه داد: «طبیعی است نیروهای فرامنطقه‌ای مشخصا آمریکا و اروپا بخواهند محدودیت هایی برای ما ایجاد کنند که در چارچوب منازعه کلی شرق و غرب قابل ارزیابی است؛ بنابراین لازم است با استفاده از چنین سازوکارهایی و همزمان تلاش در حل و فصل اختلافات درون‌منطقه‌ای و عدم ایجاد مشکلات جدید میان خود نباید بگذاریم جای پایی برای آنها در قفقاز باز شود.»
دیپلمات کشورمان در بخش دیگری از این مصاحبه، اجلاس 3+3 را گامی دیگر در رویکرد منطقه‌گرایی نظام جمهوری اسلامی ارزیابی کرد و اظهار داشت: «این اجلاس از منظر داخلی و سیاست‌گذاری کلان خارجی کشور نیز قابل بررسی است؛ چرا که در تداوم و مکمل رویکرد همسایه‌محور دولت ایران است که بارها مورد تایید و تاکید مقام معظم رهبری نیز قرار گرفته است. بر کسی پوشیده نیست که جمهوری اسلامی ایران سیاست به صفر رساندن مشکلات موجود با همسایگانش را دنبال می‌کند و خواستار روابط دوستانه و برادرانه مبتنی بر حسن همجواری با هر ۱۵ همسایه خود است. البته این موضوع باید دوطرفه باشد و همسایگان ما نیز چنین چیزی را در دستور کارشان داشته باشند. آن گونه هم که از شرایط و شواهد بر‌می‌آید همسایگان ایران نیز با شدت و ضعف دارای چنین تمایلی هستند.»
موسوی با یادآوری اینکه؛ «مقام معظم رهبری در هفته دولت ضمن تمجید از رویکرد سیاست خارجی دولت در تعامل با همسایگان دستور دادند این سیاست با قوت ادامه یابد و همه اختلافات و مناقشات با همسایگان تبدیل به همکاری شود» افزود: «این خط مشی کلی سیاست منطقه‌ای و همسایگی ما، هم در روابط دوجانبه با همسایگان و هم در روابط میان همسایگان با یکدیگر می‌تواند جاری شود. ما می‌توانیم و باید برای رفع اختلافات میان همسایگان برای منافع جمعی خودمان از یک‌سو و قطع طمع و دخالت نیروهای بیگانه از دیگر سو بکوشیم و به قول فرمایش رهبری معظم انقلاب مناقشات را تبدیل به همکاری کنیم.»
پیام و آثار اجلاس تهران بر مناسبات درون منطقه ای قفقاز
سفیر کشورمان در آذربایجان اجلاس اخیر را دارای پیام‌های روشنی برای منطقه و جهان ارزیابی کرد و با ابراز امیدواری نسبت به اینکه این نشست نویدبخش صلح و همکاری دائمی در منطقه قففاز باشد، گفت: «منطقه قفقاز بیش از سه دهه درگیر منازعات و ادعاهای ارضی بی‌حاصل بوده و دیگر کشش مناقشه بیشتر یا تازه را ندارد و باید صفحه جدیدی در مناسبات درون منطقه ای رقم بخورد که به نفع همه خواهد بود.»
موسوی با تأکید بر اینکه «حفظ تمامیت ارضی و احترام به حاکمیت ملی کشورها و مخالفت با تجزیه طلبی سیاست اصولی و خدشه ناپذیر ایران است» اظهار داشت: «پایان اشغال و بازگشت سرزمین‌های اشغالی یا پایان یافتن ادعاهای تجزیه‌طلبانه در قفقاز امر مبارکی است و نشان داده است که نظم مبتنی اشغال و ادعای تجزیه‌طلبی و عصر دولتهای خودخوانده و بدون پشتوانه مشروع به سر آمده است و اکنون نوبت صلح و همکاری دائمی برای ایجاد منطقه ای قوی و پر رونق است.»
نورنیوز