نورنیوز - گروه فرهنگ و جامعه: جدال لفظی میان دو سینماگر، در حاشیه روزهایی که جامعه هنری کشور در فراق «داریوش مهرجویی» کارگردان محبوب سینما عزادار است، چهره و وجهه عمومی سینماگران کشور را در معرض قضاوت عمومی قرار داده است.
داریوش مهرجویی کارگردان – مولف و پیشرو، به پشتوانه تحصیل فلسفه، نگاهی آرمانگرایانه به چگونگی زیست بشر و تبیین نحوه تعامل انسان با خویش و مردم (جامعه) داشت و این نگاه از او فیلمسازی بیحاشیه و با اخلاق ساخته بود.
بهطور قطع همین ویژگی، از مهرجویی علاوه بر این که فیلمساز بزرگی با آثار برجستهای چون گاو، آقای هالو، دایره مینا، اجارهنشینها، هامون، بانو، سارا، پری، مهمان مامان، سنتوری و ... ساخته، چهرهای ماندگار در سینما نیز خلق کرده است.
چندی پیش و در حالیکه هنوز اهالی سینما در غم و شوک از دست دادن مهرجویی غوطهور بودند، حاشیه حضور یک کارگردان در خانه فیلمساز مرحوم و برداشتهای شخصی از رفتارهای او، منجر به انتقاد جمعی از سینماگران شد. متأسفانه اظهارنظرها و واکنشها در این خصوص از مرزهای اخلاقی عبور کرد وثلمه دیگری بر پیکره سینمای کشور وارد کرد.
ماجرا از کجا شروع شد؟
روز ۲۷ مهر ماه، انتشار فیلمی از مصاحبه بهروز افخمی با خبرنگاران و اظهارات او در حیاط خانه مرحوم مهرجویی خبر ساز شد. افخمی دلیل حضور خود در آن مکان را مشاهده محیط(قتل) برای نوشتن داستانی از این واقعه و ارائه تصویری واقعی از آن عنوان کرد.
او همچنین گفت، قصد دارد روایت خود را از این جنایت به سبک (الفرد) هیچکاک بنویسد.
کارگردان فیلم «عروس» همچنین ادعای شباهت قتل مهرجویی با قتل های زنجیره ای را کار آدمهایی دانست که قصد جلب نظر دارند و خود نیز میدانند بی سر و ته است.
افخمی همچنین گفت: مرحوم مهرجویی را در حد سلام و علیک میشناخته و نزدیکی خاصی با او نداشته است.
اما آنچه که به موضوع دامن زد و واکنش برانگیز شد، نه گفته های افخمی بلکه خندههای او بود که حین مصاحبه و طرح ایده آتی افخمی مشاهده میشد و تعبیرهای منفی را برانگیخت..
«هانیه توسلی» بازیگر از جمله سینماگرانی بود که به خنده های افخمی واکنش نشان داد و در صفحه مجازی خود نوشت: «چه خندههای هولناکی؛ چطور می شود جایی که همکارتان سلاخی شده، ریلکس و خندان از سوژه جدید حرف بزنید؟»
اما تندترین واکنش به خندههای افخمی را پرویز پرستویی نشان داد و در صفحه مجازی خود نوشت: دقت کنید آقای افخمی تمام مدت لبخند به لب دارد و شاد چه قصه جنایی بشه این جنایت! دونفر غرقه به خون سلاخی شده و یک نفر به فکر قصه نوشتن جنایی به سبک هیچکاک با لبی خندان. آقای افخمی همیشه به موقع میرسد و میخواهد کاری بسازد کارستان، ولی متأسفانه هیچوقت هم موفق نمیشود.
او سپس با یادآوری فیلمهای نیمهکاره کارگردانانی که افخمی تکمیل آنها را برعهده گرفته، این آثار را فاقد ارزش و محل استهزا مخاطبان دانست.
پرستویی در نتیجهگیری انتقاد شدید خود به افخمی از او خواست که به سبک هیچکاک قصه ننویسد و تن او را در گور نلرزاند.
اما افخمی هم ساکت نماند و در گفتگویی به دفاع از خنده خود پرداخت و بدون نام بردن از پرستویی او را نواخت و گفت: به افرادی که اشک تمساح میریزند میگویم شما همان کسانی هستید که مخالف مجازات اعدام بودید. حالا لابد باید سعی کنید برای قاتلان مهرجویی هم رضایت بگیرید.
او همچنین منتقدان خود را آدمهای غیرقابل احترامی دانست که خودشان را فراموششده احساس میکنند و به هر کسی برای جلب نظر آویزان میشوند.
افخمی در این گفتگو وقتی از او پرسیده شد مشخصاً آقای پرستویی را می گوید، گفت، اسم اینها ارزش ندارد که بیاورم، اینها آدمهای از دست رفته و ضایع شده هستند.
سخن آخر
جدال لفظی صریح و توهین آمیز بین سینماگران گرچه موضوع جدیدی نیست اما نباید از تبعات و بازتاب های منفی آن غافل شد.
در بین هنرمندان، سینماگران جلوه و محبوبیت خاص نزد مردم دارند و همین محبوبیت، سبب شکل گیری تلقی و انتظارات صحیح اخلاقی و رفتاری از آنها شده و مشاهده رفتارهای غیرمودبانه و جدال های لفظی خارج از چارچوب های اخلاقی از انان این تصویر و تلقی را مخدوش می کند.
سینما محصول همکاری و فهم مشترک است و مقدمه چنین همکاری و فهمی، تعامل و پذیرش و نه انکار یکدیگر آن هم با ناسزاگویی و استخدام کلمات و صفات دور از شان مردم، جامعه و اخلاق حرفه ای است.
سینما افزون از کارکرد سرگرمیسازی در ذات خود مروج «گفتمان فرهنگی» است، اینکه دست اندرکاران هنر هفتم، قائل به چنین کارکردی از حرفه متبوع خود نیستند، نباید انتظار داشت که مردم نیز آنان را به صدر بنشانند و احترام کنند.
و اینکه، سینما آنقدر بضاعت دارد که هر سینماگری در هر صنف چه بازیگر و چه کارگردان میتواند برای دیده شدن مکفی با اتکا به توانمندی و لیاقت خود، جایی بر روی پرده عریض و طویل نقرهای و نظر مردم بیاید و دیگر لازم نیست برای دیده شدن بیشتر، وجهه و مقبولیت عمومی خود را در «بگو مگوهای زرد» آشکار و رسانهای خرج کند.
نورنیوز