×
فرهنگی
شناسه خبر : 153743
تاریخ انتشار : سه‌شنبه 1402/08/02 ساعت 11:07
این سیاست‌ها جواب نمی‌دهد

فتح‌الله آملی*

این سیاست‌ها جواب نمی‌دهد

بهتر است نظام تصمیم‌گیری پیش و بیش از هر چیز به اصلاح مناسبات خسارت بار ضد توسعه‌ای که به طرز آشکاری متأسفانه گرفتار تعارض منافع نیز هست بپردازد.

نورنیوز - گروه فرهنگ و جامعه: تازه‌‌ترین گزارش‌ مرکز آمار ایران براساس داده‌های سازمان ثبت احوال که به مرور رویدادهای حیاتی می‌پردازد همچنان نشان دهنده عدم کارایی سیاست‌های جمعیتی مورد هدف سیاستگزار است.

به بیان دیگر نشان می‌دهد مشوق های قانونی و سیاست‌های ابلاغی و اجرایی نتوانسته‌اند موجب افزایش اشتیاق به ازدواج، یا پایین آوردن سن ازدواج و یا شوق والدین به فرزندآوری بیشتر شوند. چرا که به عنوان مثال میزان تولدهای سال ۹۶ تا ۱۴۰۱ از رقمی حدود یک میلیون و ۴۹۰ هزار نفر به کمتر از یک میلیون و هشتاد هزار نفر کاهش یافته است.

 همچنین میزان طلاق اما در همین مدت به رشد خود البته با شیب ملایم تر ادامه داده است. و خلاصه اینکه جمعیت هم از حدود ۸۱ میلیون و ۵۳ هزار نفر به قریب ۸۴ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر رسیده است که نشانگر تنها بیش از ۵/۳ میلیون نفر جمعیت بیشتر است.

متوسط سن ازدواج یا میانگین سن ازدواج هم با تغییری اندک در محدوده ۳۰ سال برای مردان و ۲۷ سال برای زنان بوده است. (گرچه آمار در بهار ۱۴۰۲، به ترتیب ۲۸ و ۲۴ ثبت شده است) هر چند در این آمار شاهد تفکیک‌های قابل رصدی نیستیم از جمله استانی، سنی و درآمدی، اما با بررسی همین داده‌ها هم می‌توان دریافت که نظام تصمیم گیری درباره علل ایجابی این رویداد و آسیب‌شناسی درست مسئله و برنامه‌ریزی و تصمیم گیری و ایجاد ساز و کاری برای رسیدن به هدف تعیین شده، ادراک درستی نداشته و با صرف هزاران میلیارد سرمایه‌گذاری و هزینه به نتایج اندکی دست یافته و راه حل مسئله نه پول پاشی و یا تخصیص خودرو و اعتبارات مختلف بانکی و یا اهدای زمین و مواردی از این قبیل است و نه سخت‌گیری در قوانین مربوط به غربالگری و یا قطع خدمات مرتبط با جلوگیری از بارداری‌های ناخواسته و مواردی از این دست.

بلکه گاه تصویب قوانینی که صرفاً نگاه مالی به مسأله دارد ممکن است به ازدواج‌های ناخواسته یا در سنین پائین صرفاً به خاطر دست‌یابی به آن امتیازات اتفاق افتد بی‌آنکه به ازدواج موفق و پایدار یا فرزندآوری کیفی بینجامد. چنانچه در همین آمار هم آمده بود که در سال گذشته بیش از ۲۷ هزار دختر زیر ۱۵ سال لباس عروس به تن کرده و ازدواج کرده‌اند و ۱۳۹۲ دختر بچه زیر ۱۵ سال مادر شده‌اند(!) که گرچه در مقایسه با تعداد ازدواج و نیز موالید رقم چشمگیری نیست اما در همین حد هم قابل تأمل است. بگذریم.

این داده‌ها اما همانطور که گفته شد بیانگر شکست سیاستگزاری‌ها در این مورد است. همانطور که در چند یادداشت در بازه‌های مختلف زمانی در این سال‌ها که بحث جمعیت مطرح بود، بیان شد، تا ریشه‌های پیدایی این وضعیت به خوبی مورد ارزیابی قرار نگیرد، برنامه‌ریزی‌هایی مانند مشوق‌های مالی کم اثر بیشتر اتلاف سرمایه و بودجه است... اما مشکل کجاست؟

براساس آمار دیگری که دکتر راغفر استاد اقتصاد دانشگاه ارائه داده از اواخر دهه ۷۰ تا ۱۴۰۰ قیمت مسکن در تهران ۶۵۰ برابر شده، در حالی که تورم در همین مدت رشدی ۲۴۰ درصدی داشته. یعنی تورم بخش مسکن بیش از دو برابر و نیم تورم بخش عمومی بوده... این رقم البته در همین دوسال هم بسیار بالاتر رفته و براساس آخرین آمار قیمت یک متر آپارتمان مسکونی در تهران به طور میانگین در شهریور امسال به ۸۰ میلیون تومان (۸۰درصد رشد نسبت به سال گذشته و به مراتب بیشتر از تورم عمومی) رسیده است!

آمار دیگری هم توسط استاد دیگر اقتصاد دکتر فرشاد مومنی درباره وضعیت  شاغلان ارائه شد که از بعد دیگری به مشکل اشاره دارد و آن اینکه بیش از ۸۰ درصد فقرای جامعه و یا افراد زیر خطر فقر جامعه را شاغلان اعم از بخش عمومی و خصوصی تشکیل می‌دهند. یعنی تازه آنها که طبق آمار دارای شغل حساب می‌شوند چنین وضعیتی دارند و تکلیف بیکاران هم که مشخص است.

به زبان دیگر بسیاری که به اصطلاح شاغل حساب می‌شوند از درآمدی که بتوانند حداقل هزینه‌های زندگی را تأمین کنند نیز برخوردار نیستند.

یعنی دو پیش نیاز اصلی برای ازدواج و تشکیل خانواده و فرزندآوری، چنین وضعیتی دارند و این جدای بحث امید به آینده و فرار و نشاط اجتماعی است و همچنان در هر دو حوزه مسکن و اشتغال و تولید، متأسفانه شاهد استقرار و تسلط مناسبات رانت جویانه، سفته بازانه و دلال محوری هستیم که هم باعث رواج دلالی و سفته بازی و تورم کمرشکن آن شده و هم سرمایه‌گذاری در امور مولد تولیدی و اشتغالزا را بی‌انگیزه کرده و هم یکی از عوامل ایجابی تورم و بیکاری شده است

بهتر است نظام تصمیم‌گیری پیش و بیش از هر چیز به اصلاح این مناسبات خسارت بار ضد توسعه‌ای که به طرز آشکاری متأسفانه گرفتار تعارض منافع نیز هست بپردازد.


روزنامه اطلاعات
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
استقرار تیپ نظامی ناتو در مرز با روسیه
کشته و زخمی شدن 89 نفر زیر دست و پا در هند
امید به صعود تیم ملی ایران در جام جهانی 2026
عراقچی: دنبال توافق عادلانه هستیم
هشدار به صهیونیست‌ها: ایرانی‌ها پشت خط هستند
ترامپ به دنبال ارسال نیروی نظامی به پورتلند
عامل مجازی گروهک‌های تروریستی در کرمان دستگیر شد
زلنسکی: از اسرائیل سامانه پاتریوت دریافت کردیم
سید الحوثی: حسن نصرالله کابوس صهیونیست‌ها بود
رشد صددرصدی اعتبارات بخش گردشگری
هشدار مجدد عراقچی نسبت به پیامدهای فعال‌سازی مکانیزم ماشه
لاوروف: بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران و استفاده از مکانیسم پس‌گشت غیرقانونی است
ابزار خوشحالی پاشینیان از صلح ارمنستان ـ آذربایجان
المیادین آخرین تصویر از شهید سیدحسن نصرالله را منتشر کرد
کوثری: ایران برنامه‌های موشکی و هسته‌ای را کنار نمی‌گذارد
جدول لیگ برتر پس از اتمام بازی های هفته پنجم
پیکان برابر چادرملو متوقف شد
پزشکیان: سفر به نیویورک فرصتی برای تبیین مواضع ایران در سطح جهانی بود
واردات خودرو در 6 ماه اول سال برابر صفر
جمهوری اسلامی ایران همواره حامی لبنان مقتدر و عزتمند است
شرح وظایف جدید در شرایط بن‌بست دیپلماسی
حال سعید پیردوست رو به بهبود است
آژیر خطر برای ترامپ؛ رشد چشمگیر نارضایتی در پایگاه جمهوری‌خواهان
شیخ نعیم قاسم: راه و روش سید حسن نصرالله جاودان است/هرگز خلع‌سلاح مقاومت را نمی‌پذیریم
جاده چالوس یکطرفه شد
دکتر پزشکیان در بازگشت از نیویورک وارد تهران شد
رئیس جمهور لهستان: آماده گشودن فصل نوینی در مناسبات تاریخی و فرهنگی با ایران هستیم
مسدود شدن 4 میلیارد دلار کمک‌‌های خارجی آمریکا
سود سهام عدالت تا آخر هفته واریز می شود
عراقچی: تهدید علیه حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی ونزوئلا را محکوم می‌کنیم
سقف خرید و نگهداری تتر محدود شد
بهره‌برداری فاز نهایی‌ انتقال آب سد طالقان به کرج و تهران‌ تا نیمه مهرماه
لاریجانی با نخست وزیر لبنان دیدار کرد
ایران نه منزوی است و نه طالب جنگ
انزوای اسرائیل و ضرورت شکل‌گیری نظم نوین جهانی
چه خبر از آخرین آمار از بازسازی ساختمان‌ها و واحدهای آسیب دیده از جنگ 12 روزه؟
زمین‌لرزه 4.6 ریشتری گلستان را لرزاند
جدیدترین نقشه‌های پیش‌بینی فصلی بارش چه می گوید؟
درخواست نمایندگان مجلس انگلیس برای حمایت لندن از کاروان صمود
تداوم کاهش تورم اجاره مسکن در شهریور
رئال 2-5 اتلتیکو مادرید | ژابی در اولین دربی خود سنگین باخت+ خلاصه بازی
سازمان پزشکان بدون مرز فعالیت‌ خود در غزه را متوقف کرد
صعود مقتدرانه ایتالیا به فینال والیبال قهرمانی جهان
سیاست‌ های خرید تضمینی گندم در حال تغییر است
مادری که نجات بخش شد
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت مادر حدّاد عادل
ثبت سرعت 2.9 گیگا‌بیتی 5G همراه اول در بیرجند
دستور دادستانی برای تعیین تکلیف پارکینگ‌های متخلف تا پایان مهر
نگرانی صنعت پتروشیمی از کاهش تخصیص گاز در زمستان جاری
خیابانی در تهران به نام «فریدون شهبازیان» شد
X
آگهی تبلیغاتی