نورنیوز ـ گروه سیاست: اصرار غربیها مبنی بر عدم گشوده شدن جبهههای جنگ علیه تلآویو در شرایطی است که با ادامه حملات اسراییل به نواز غزه، شمار شهدای جنگ به ۴۱۳۷ و شمار مجروحان به بیش از ۱۳ هزار تن افزایش یافته است. در این بین، بیشترین کانون تمرکز هشدارهای رهبران امریکا و کشورهای اروپایی بر عدم ورود ایران به جنگ غزه معطوف بوده است.
روزنامه اعتماد در گفتگویی با عبدالرضا فرجی راد، کارشناس ارشد مسائل ژئوپلیتیک به بررسی دلایل و چرایی اصرار واشنگتن و همپیمانان غربی این کشور برای عدم ورود دیگر اعضای جبهه مقاومت بالاخص ایران به جنگ غزه پرداخته است که در ادامه میخوانید:
با گذشت ۱۵ روز از آغاز عملیات توفان الاقصی، نه تنها هیچ نشانهای مبنی بر کاهش شعلههای جنگ در غزه مشاهده نمیشود، بلکه این روزها کشورهای غربی اصرار دارند که دیگر بازیگران منطقهای وارد معادله نشوند تا حمله زمینی ارتش اسراییل به باریکه غزه صورت بگیرد. اصرار غربیها مبنی بر عدم گشوده شدن جبهههای جنگ علیه تلآویو در شرایطی است که با ادامه حملات اسراییل به نواز غزه، شمار شهدای جنگ به ۴۱۳۷ و شمار مجروحان به بیش از ۱۳ هزار تن افزایش یافته است. در این بین، بیشترین کانون تمرکز هشدارهای رهبران امریکا و کشورهای اروپایی بر عدم ورود ایران به جنگ غزه معطوف بوده است.
دومینوی درخواستها برای عدم ورود ایران به منازعه
از آغاز جنگ در غزه، پیامهای دومینوار کشورهای غربی خطاب به ایران مبنی بر ضرورت عدم ورود به جنگ از سوی کشورهای غربی در جریان بوده است. در مهمترین سطح به نظر میرسد این ایالات متحده امریکا بوده که این موضع را در قبال تهران مطرح کرده است. بر اساس ادعای شبکه الجزیره و به نقل از منابع ایرانی، دولت امریکا به ایران هشدار داده است در صورتی که تهران وارد جنگ علیه اسراییل شود با واکنش مستقیم نظامی امریکا روبهرو خواهد شد. این خبرگزاری منطقهای هفته قبل مدعی شده بود، دولت امریکا این پیام را درباره وضعیت فلسطین برای نماینده ایران در سازمان ملل متحد ارسال کرده است. در این پیام دولت واشنگتن هشدار داده است ورود مستقیم ایران به جنگ {اسراییل - غزه} با تحرک نظامی مستقیم امریکا روبهرو خواهد شد. این منابع ادامه دادند: پیام واشنگتن، شامل ۴ بند است و از تهران میخواهد رویه کاهش تنش را در برابر آنچه در غزه روی میدهد در پیش بگیرد.
فراتر از امریکا، بنا بر اطلاعرسانی دفتر امانوئل مکرون، رییسجمهور فرانسه، در جریان تماس مقامات این کشور با ایران و نمایندگان حزبالله، از این دو طرف خواسته شده است تا از جنگ میان اسراییل و حماس دوری کنند و از تشدید درگیریها بپرهیزند.علاوه بر ماکرون، اولاف شولتس، صدراعظم آلمان در اواخر هفته گذشته، در نشست مطبوعاتی با عبدالله دوم، پادشاه اردن گفت که باید به هر طریقی از جنگ خاورمیانه اجتناب شود. او در ادامه به حزبالله لبنان و ایران درباره مداخله در بحران غزه هشدار داد! شولتس در پیامی آمیخته با چاشنی تهدید گفت: «یکبار دیگر قویا به حزبالله و ایران درباره پیوستن به این جنگ هشدار میدهم! به همراه متحدانمان، به منظور حصول اطمینان از عدم تشدید تنش، همه تلاشمان را میکنیم.» البته شولتس روز جمعه نیز در ادامه حمایتهای دولت آلمان از رژیم صهیونیستی، با تلاش برای مقصر دانستن ایران و حزبالله لبنان در گسترش تنشها در این جنگ، در پارلمان آلمان نسبت به «مداخله» در این جنگ هشدار داد. صدراعظم آلمان در جمع نمایندگان این کشور در پارلمان تاکید کرد: «مایلم صحبتهایم در هفته گذشته در پارلمان را تکرار کرده و بگویم که حزبالله یا ایران یا نیروهای نیابتیشان نباید وارد این جنگ شوند. این کار اشتباه بزرگی خواهد بود.»
تمامی این پیامها در شرایطی است که طی پیامهایی مختلف در یک هفته گذشته، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان درباره «حملهای پیشدستانه» در صورت تداوم اقدامات رژیم صهیونیستی علیه غزه هشدار داده است. او هفته پیش با صراحت به تمامی طرفین اعلام کرد که اگر امریکا نتواند مانع اقدامات رژیم شود، ایران از بیرون گود نظارهگر نخواهد بود. سید ابراهیم رییسی، رییسجمهور کشورمان نیز هفته گذشته، در جریان گفتوگوی تلفنی با امانوئل ماکرون، همتای فرانسوی خود نیز با قاطعیت اظهار کرده بود که گروههای مقاومت، خود صاحب تشخیص هستند. مجموع این کشوقوس، حالا مساله ورود ایران به معادلات جنگ غزه را در مقام یک مساله جدی مطرح کرده است. مسالهای که چرایی و ابعاد اهمیت اصرار غرب مبنی بر عدم مداخله آن میتواند دارای اهمیت بسیاری باشد.
نگرانی اصلی غرب ورود نیروهای نیابتی ایران به جنگ غزه است
عبدالرضا فرجیراد، کارشناس ارشد مسائل ژئوپلیتیک و سفیر سابق ایران در نروژ و مجارستان در ارتباط با چرایی اصرار و هشدار غربیها به ایران برای عدم ورود به جنگ غزه به «اعتماد» گفت: «منظومه کشورهای غربی اعم از امریکا، اروپا، کانادا و استرالیا که اعضای اصلی ناتو نیز هستند، در مقطع کنونی تصمیم گرفتهاند گروههای مبارز همانند حماس و جهاد اسلامی را از غزه محو کنند. یعنی همراهی تمام و کمالی با خواست اسراییل در این راستا دارند.
حمایت آنها از تلآویو به اندازهای است که تنها در لفظ از عدم قربانی شدن مردم غیرنظامی سخن به میان میآورند. هیچ یک از این کشورها در حداقلیترین حالت ممکن نیز حمله اسراییل به بیمارستان المعمدانی در غزه را محکوم نکردند. با این استراتژی، غربیها به وضوح نسبت به احتمال وقوع فاجعه در جریان حمله زمینی اسراییل به نوار غزه آگاهی دارند. اینکه امکان یک جنگ چند هفتهای تا چند ماهه خونین وجود دارد که آینده پساجنگ نیز مشخص نیست. غربیها همچنین میدانند که در صورت جنگ بزرگ غزه، حساسیتهای شدیدی در میان کشورهای اسلامی منطقه ایجاد خواهد شد. آنها نگران هستند که در سطح منطقه دیگر گروههای مقاومت همچون حزبالله، انصارالله، حشدالشعبی و... در حمایت از حماس وارد درگیری شوند.»
وی افزود: «غرب، تمامی نیروهای مقاومت که امکان ورود آنها به جنگ غزه وجود دارد را در دسته گروههای نیابتی ایران قرار میدهد. از نگاه آنها اختیار و اراده این گروهها در کنترل تهران است. اگر ایران از آنها بخواهد وارد جنگ میشوند و اگر نخواهد وارد نخواهند شد. لذا معنای اصلی پیام آنها مبنی بر عدم ورود ایران، در قالب معنای ضمنی عدم ورود دیگر بازیگران محور مقاومت، به ویژه حزبالله لبنان به میدان درگیری با اسراییل است.»
غربیها مخالف یک جنگ دامنهدار بوده و پیروزی سریع اسراییل را میخواهند
این کارشناس مسائل ژئوپلیتیک، در بخشی دیگر از اظهارات خود با بیان اینکه هدف کشورهای غربی این است که جنگ غزه در کوتاهترین زمان ممکن با پاکسازی حماس و جهاد اسلامی تمام شود، تصریح کرد: «آنها معتقدند اگر حوثیها، حزبالله و دیگر گروهها وارد درگیری شوند، بخش عمدهای از تمرکز اسراییل به سمت جنگ در شمال معطوف خواهد شد. این رخداد به معنای طولانی شدن جنگ در غزه نیز خواهد بود. باید توجه داشت که هیچ جنگ ادامهداری در منطقه در راستای منافع غربیها نیست. وقتی جنگ دامنهدار شود، اروپا در معرض تهدید مهاجرتهای دستهجمعی قرار میگیرد. امنیت انتقال انرژی جهانی در معرض خطر قرار میگیرد. آنها با توجه به نزدیک بودن زمستان و تحریم نفت روسیه، به شدت نگران وضعیت بازار انرژی هستند. بنابراین هدف آنها این است که اولا، اسراییل با داشتن دست برتر در جنگ، وجهه شکست خورده خود را در داخل و منطقه احیا کند. ثانیا، موجودیت و حضور حماس در غزه برای همیشه پایان پیدا کند. هدف ابتدایی این است که در این مرحله اسراییل، غزه را اشغال کند اینکه در آینده چه سناریویی باید برای اداره این منطقه صورت بگیرد، با ابهامات گستردهای مواجه است.»
امریکا به شدت نگران تبعات طولانی و گسترده شدن جنگ در غزه است
سفیر سابق ایران در نروژ و مجارستان در بخشی دیگر از اظهارات خود در پاسخ به این پرسش که اصرار غرب بر عدم ورود ایران و گستردهتر شدن جنگ تا چه اندازه مخالف استراتژی کلان واشنگتن در سطح خاورمیانه است، گفت: «کنشها و رویکرد دولت امریکا طی دو هفته سپری شده از جنگ نشان میدهد که تلاش اصلی این کشور در سطحی فراتر از اروپاییها، این بوده که گسترش جنگ را کنترل کند. حتی آنها طرحی مدون داشتند که در اردن با سران دو کشور عربی و محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین، آن را به عنوان یک راهحل مطرح کنند. امریکاییها همانند گذشته، همچنان بر راهحل دو کشوری اصرار دارند، اما اسراییلیها با حمله به بیمارستانی المعمدانی در غزه، این طرح را از بنیان رد کردند. اکنون امریکا، همانند یک کشور وامانده، با بحران در تصمیمگیری مواجه است.»
وی افزود: «هر چند واشنگتن به حمله همهجانبه اسراییل چراغ سبز نشان داده است، اما در پشت پرده به شدت استراتژی عدم طولانی و گسترده شدن جنگ را دنبال میکند. آنها میدانند ادامه جنگ به معنای گسترده شدن آتش بحران از مدیترانه تا خلیج فارس خواهد بود. بهطور حتم چنین رخدادی بر آینده انتخابات امریکا اثر خواهد گذاشت. طولانی شدن جنگ در عرصه داخلی موجب داشتن دست برتر جمهوریخواهان در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ خواهد بود و در سطح جهانی در راستای منافع روسیه در ادامه جنگ اوکراین است. درگیری امریکا در دو منطقه استراتژیک جهان یعنی در شرق اروپا (اوکراین) و خاورمیانه (غزه)، احتمال بهرهبرداری چین از وضعیت برای تمام کردن بحران تایوان را نیز به همراه دارد. امریکا نمیتواند همزمان در چند جبهه درگیر باشد. نمیتواند همه را نیز تحریم و تنبیه کند. این کشور در سطح منطقه خاورمیانه نیز با چالش بزرگ مدیریت مناسبات با جهان عرب مواجه است، لذا نمیخواهد اوضاع از وضعیت جاری برای این کشور پیچیدهتر شود.»
اعتماد