×
اقتصادی
شناسه خبر : 151313
تاریخ انتشار : یکشنبه 1402/06/26 ساعت 08:49

ریل کج قیمت‌گذاری شکر

شکر برای نوشابه؛ 25500 تومان/ شکر برای سفره مردم؛ 46000 تومان

سایر رسانه‌ها: کمتر کسی می‌داند راه‌آهن شمال ایران و سازه‌هایی چون «پل ورسک» مدیون قند‌وشکر است. خط‌آهن سراسری ایران که از بندرترکمن فعلی یا همان بندرشاه سابق در شمال شروع می‌شد و بعد از عبور از دره پرفراز‌و‌نشیب «تالار»، پل سفید و تونل گدوک، از تهران می‌گذشت و در پایان به بندرشاپور پیشین و بندر امام‌خمینی(ره) کنونی می‌رسید. این پروژه برای استخوان‌بندی علاوه‌بر نقشه مهندسی و کارشناس خارجی، اعتبار زیادی می‌طلبید.

ریلی که قرار بود دریای خزر در شمال و خلیج‌فارس در جنوب را با شریان‌های آهنی به یکدیگر وصل کند، ۲۵/۲ میلیارد ریال پول می‌خواست. این رقم در سال ۱۳۰۶، بسیار بالا بود و دولت وقت برای تامین هزینه‌ مواد اولیه و صدها مهندس، نجار، بنا و… که از اروپا به ایران آمده بودند، تصمیم گرفت عایدی حاصل از تعرفه واردات شکر را خرج راه‌آهن کند.

آن زمان واردات و توزیع شکر در انحصار دولت بود؛ به همین خاطر برای شکر ۱۵ دینار و برای قند ۳۰ دینار عوارض وضع کرد و از این طریق سالانه ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیون ریال درآمد به دست آورد و تا پایان کار ۷/۱ میلیارد ریال مورد نیاز خط آهن یعنی ۷۵ درصد هزینه کل از این طریق تامین شد.

این ریل کج است‌!

خطوط راه‌آهن نه‌تنها بافت جمعیتی و مراکز سکونت به‌ویژه در شمال کشور را تغییر داد، بلکه پای شکر سفید را هم به ایران باز کرد، چرا‌که تا پیش از دهه پنجاه، ایرانیان عمدتا از شیرین‌کننده‌هایی چون عسل، شیره میوه‌هایی چون انگور و خرما، شکر سرخ برگرفته از نیشکر و انگبین برای مصارف غذایی استفاده می‌کردند.

رسوماتی چون همراهی شاخه نبات و قرآن در مهریه زنان، نشان از این داشت که شیرینی در ایران ، همواره نمادی از مسرت و خوش‌یمنی بود، اما پابه‌پای ریل‌گذاری در خط‌‌آهن سراسری، گونی‌گونی شکر وارد کشور شد و صنعت غذایی را از ریل سلامت خارج کرد. سیاست‌های اشتباه اقتصادی دولت وقت در سنوات ابتدایی دهه ۱۳۵۰ نظیر اختصاص سوبسید قابل توجه به شکر اگرچه تحت عنوان «تامین نیازهای عموم مردم» انجام می‌شد، اما بنیان سوءمصرفی را گذاشت که در ۵۰ سال آینده قابل تغییر نبود.

شکر، پشت ظاهر بلوری، ظریف و خوش‌طعمش یکی از نادرترین کالاهایی است که قیمتش در کشورهای مختلف به عرضه، تقاضا و حتی تولید، ارتباط مستقیمی ندارد؛ زیرا در عموم جوامع مصرفی به‌ویژه کشورهای پیشرفته در سوبسیدهای پیدا و پنهانی پیچیده شده که مطامع سیاسی به دنبالش هستند.

شاید همین پیچیدگی‌هاست که سبب شده با گذشت ۱۲۰ سال از تاسیس نخستین کارخانه قندوشکر در کشور ما، هم مصرف و هم قیمت‌گذاری‌های این کالا محل سوال و شائبه باشد، چرا که از یک‌طرف برخی کارخانه‌های قند و شکر چغندر یا زیر ظرفیت اسمی خود مشغول تولید هستند یا ورشکسته شده‌اند و از طرف دیگر واردات شکر با استفاده از ارز ترجیحی به‌مثابه یک «سیل سفید» صنعت قندوشکر در کشور را ویران کرده است.

ذی‌نفعان بازار پرسود واردات شکر مدعی هستند دوپینگ یارانه‌ای این فرآورده، برای پایین نگه‌داشتن قیمت شکر مورد نیاز خانوارهاست و با این سپر انسانی می‌کوشند سهم خود را از سوبسید حفظ کنند. این در حالی است که براساس واپسین آمار اعلام ‌شده از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط، کشور، سالانه به ۳/۲ میلیون تن شکر نیاز دارد که سهم خانوارها بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تن، یعنی حدود ۲۰ درصد شکر مصرفی در کشور است و ۷/۱ میلیون تن باقی مانده به مصارف صنف و صنعت ازجمله نوشابه‌سازی، کنسرو، آب میوه و شیرینی و شکلات می‌رسد. این در حالی است که مالیات بر ارزش‌افزوده شکر سال گذشته از ۹ درصد به یک درصد رسید و شکری که قیمت تمام‌شده واقعی آن براساس نرخ ارز در تالار دوم به حدود ۴۰ هزارتومان می‌رسد، ۵۰۰/۱۸ تومان عرضه شد. با یک حساب ساده سرانگشتی، ۳۲۰۰۰ میلیارد تومان از منابع ملی و جیب مردم در شیشه‌های نوشابه و پاکت‌های آب‌میوه‌ای ریخته شده که اولا برخی برندهای اصلی آنها ایرانی نبودند و ثانیا قیمت محصولات‌شان را در یک سال گذشته چندبرابر کرده‌اند! یعنی ظلم مضاعف به مصرف‌کننده.

این در حالی است که شکر مصرف خانوار هم نه به نرخ ارز ترجیحی بلکه با قیمتی حتی بالاتر از آن یعنی کیلویی حدودا ۴۲ تا ۴۷ هزارتومان در خرده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود.

مرضِ قندی که کشاورز و تولیدکننده را می‌کشد

سیاستگذاری در زمینه واردات شکر تا‌کنون به وضعیتی ختم شده که موجودی باقی‌مانده شکر از سنوات قبلی در انبارهای کشور خاک می‌خورد و همزمان واردات بی‌رویه شکر خام با ارز ترجیحی و مالیات بر ارزش‌افزوده یک‌درصدی بازار را به هم ریخته و به تولید داخل و کشاورزان خسارت زده است. برای مثال در یک سال گذشته یک‌میلیون تن شکر وارد کشور شده است. این در حالی است که مصرف ۳/۲ تنی شیرین‌کننده‌ها در کشور با تولید ۶/۱ میلیون تنی شکر و ۸۰۰ هزار تنی سایر شیرین‌کننده‌ها به طورکامل تامین می‌شود و حداقل یکصد هزار تن نیز مازاد وجود خواهد داشت.

بدون شک در شرایط کنونی اصلاح قیمت شکر واگذاری به صنف و صنعت و پرداخت یارانه به خانوارها از ضروریات مهمی است که باید مورد توجه دولت محترم قرار گیرد. این اقدام ضمن متعادل‌سازی بازار این فرآورده و منطقی‌سازی قیمت محصولات وابسته به شکر از پرداخت هزاران میلیارد تومان یارانه بی‌دلیل به صنف و صنعت جلوگیری کرده و یارانه شکر سفید را مستقیما در اختیار خانوارها قرار می‌دهد. در شرایط کنونی به دلیل اختصاص سوبسید و پایین بودن قیمت شکر وارداتی، صنایع داخلی تولید قند و شکر و شیرین‌کننده‌ها قدرت رقابت خود را با شکر وارداتی از دست داده‌اند. بحران موجود در صنعت داخلی در حالی شکل گرفته که سوبسید پرداختی برای واردات شکر ارزان از جیب مردم پرداخت می‌شود و معنی عملی آن حمایت از تولید‌کننده خارجی و نمایندگان آنها در داخل با هزینه شهروندان ایرانی است. تداوم پرداخت یارانه بی‌دلیل به شکر وارداتی به‌طور قطع مصداق حراج سرمایه ملی است و تنها شیرین‌کننده کام دلالان و البته قاچاقچیانی است که با توجه به تفاوت ۳۰۰ دلاری قیمت جهانی شکر و شکری که با ارز یارانه‌ای وارد می‌شود، سال‌ها دست در جیب اقشار ضعیف جامعه کرده‌اند و به ثروت‌های افسانه‌ای دست یافته‌اند.


جهان صنعت
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
وزرای صهیونیست به مکان سری زیرزمینی گریختند
تصادف مرگبار در بزرگراه شهید صیاد شیرازی
جایگاه‌های بنزین در حال تجهیز به طرح «کهاب»
آژیر خطر در سرزمین‌های اشغالی به صدا درآمد
سفارت روسیه در سوئد دوباره هدف حمله پهپادی قرار گرفت
برملائی مأموریت‌های پنهان لندن در آسمان غزه
دریادار سیاری: با این مردم مقابل هیچ دشمنی شکست نخواهیم خورد
قیمت دلار و ارز امروز شنبه 16 شهریور 1404
ایران و آینده موبایل در مسیر 5G
ادامه فاجعه انسانی در غزه/بمباران مدرسه «الفارابی» و شهادت دهها غیرنظامی
مجلس حق پخش مسابقات ورزشی را به باشگاه‌ها داد
این همه یارانه می دهید، باز هم قیمت گوشت همسطح بازارهای جهانی است
دفتر نخست‌وزیر اوکراین به آتش کشیده شد
ساعت کاری مراکز تعویض پلاک به روال قبل برگشت
چگونه نماز آیات بخوانیم؟
جزئیات محکومیت قطعی متهمان پرونده بزرگ اختلاس منابع طبیعی
امشب چشم از ماه برندارید؛ طولانی‌ترین خسوف قرن در راه است
نورنما | تعقیب و گریز پلیس آمریکا
پیام معاون ترامپ در شبکه‌های اجتماعی جنجالی شد
فردا پیش فروش سکه در مرکز مبادله برگزار می‌شود
ریاکاری به سبک ترامپ؛ صلح در شعار و جنگ در عمل
پلیس راهور اعلام کرد: تغییر قانون؛ کلید صدور گواهینامه بانوان
وقتی سینما صدای عدالت می‌شود
بیماران سرطانی حتماً باید واکسن آنفولانزا تزریق کنند
مشارکت اوکراین و دانمارک در تولید موشک و پهپاد
برنامه مسابقات ورزشی امروز یکشنبه 16 شهریور
قیمت طلا و سکه امروز یکشنبه 16 شهریور + جدول
تحولی شگفت انگیز در سرعت هوش مصنوعی با رایانه جدید نوری مایکروسافت
لبنان؛ همچنان در کانون طوفان
بار روغن زیتون، شیشه از آب درآمد
پیشنهاد تازه آمریکا به حماس برای توقف جنگ در غزه
حماس: آماده پذیرش آتش‌بس دائمی هستیم
اروپا به اوکراین دروغ می‌گوید، هیچ نیرویی برای نجات نمی‌آید
بررسی سه فوریتی طرح خروج از NPT در مجلس تکذیب شد
بازیکنان تیم ملی والیبال جوانان از سربازی معاف شدند
نخست‌وزیر ژاپن استعفا کرد
قیمت خودرو امروز یکشنبه 16 شهریورماه 1404 + جدول
ناوگان جهانی مقاومت
اروپا باید برای موفقیت دیپلماسی زمان و فضای لازم را ایجاد کند
عراقچی: اقدامات یکجانبه و قلدرمآبانه آمریکا محکوم است
خونریزی در سویداء سوریه ادامه دارد/شمار قربانیان به 2 هزار نفر رسید
فینال تاشکند ؛ آزمون بزرگ قلعه نویی
جنگندۀ آذربایجان در دست اوکراین؛ باکو به جبهه ضدروسی ورود کرده است؟
زمان واریز اعتبار «کالابرگ» به حساب دهک‌های4 تا 7 اعلام شد
اسرائیل به دنبال راه اندازی سازمان جدیدی برای جنگ رسانه‌ای جهانی
جزییات جدید از دستگیری راننده 206 چالوس+فیلم
توافق با ایران؟ دورنما تیره و تار است
خروج رسمی ماشاریپوف از فهرست استقلال
سرمایه‌داری ملی و بابک زنجانی
علت اختلال اینترنت در آسیا و اروپا چیست؟
X
آگهی تبلیغاتی