نورنیوز - گروه سیاست: «کاظم غریب‌آبادی» روز چهارشنبه در حاشیه همایش بین‌المللی حقوق بشری با عنوان «تأثیر تحریم‌های ظالمانه آمریکا بر سلامت بیماران» گفت: تحریم‌ها تقسیم‌بندی‌های متعددی دارند مانند تحریم‌های بین‌المللی و یکجانبه. تحریم‌های بین‌المللی صرفا در چارچوب فصل هفت شورای امنیت وضع می‌شوند، برابر منشور تحریم‌ها مجاز هستند، اما همان تصمیمات هم تابع محدودیت‌هایی هستند.
او با بیان این که طبق منشور تصمیمانی که شورای امنیت می‌گیرد باید با مفاد منشور مطابقت داشته باشد، یادآور شد: اگر تصمیمی در چارچوب شورای امنیت برخی از انواع حقوق بشر را نقض کند، مغایر با منشور است.
دبیر ستاد حقوق بشر درباره دسته دوم تحریم‌ها گفت: دسته دوم تحریم‌های یکجانبه است و به این مفهوم نیست که یک کشور آنها را وضع می‌کند، بلکه می‌تواند چند کشور باشند. هر تحریمی که خارج از چارچوب شورای امنیت باشد، یکجانبه است. آمریکا و اتحادیه اروپا جلودار این دسته از تحریم‌ها هستند.
او گفت: موضوعی نیز در تحریم‌ها تحت عنوان تحریم‌های فراسرزمینی وجود دارد. کشورها مادامی که موافقتنامه‌های دوجانبه و بین‌المللی مرتبط خود را نقض نکنند، می‌توانند در مورد روابط اقتصادی و تجاری خود با سایر کشورها تصمیم بگیرند. اما آمریکا می‌گوید هر کسی که تحریم‌هایش را رعایت نکند، مشمول مجازات خواهد بود که این امر خلاف حقوق بین الملل و منشور ملل متحد است.
غریب‌آبادی بیان کرد: تحریم‌های یکجانبه مغایر با حقوق بشر است. کشور‌هایی که اکنون واضع و مجری تحریم‌ها هستند تعهدات مختلفی را نقض می‌کنند. اگر اتفاق کوچکی در یک کشور در حال توسعه می‌افتد، برخی کشورها که واضعان و مجریان تحریم‌ها هستند فریاد حقوق بشری سر می‌دهند، اما اگر در اثر اقدامات آنها هزاران فرد جان خود را از دست بدهند، اهمیتی برایشان ندارد.
معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه تأکید کرد: تحریم‌ها مغایر حقوق‌های بشری متعددی هستند، مانند: حق حیات، حق غذا، حق بهداشت و سلامت، حق آموزش، حق توسعه.
غریب‌آبادی گفت: در حوزه فروش نفت، تحریم‌ها مانع بیش از ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار فروش نفت طی سالیان گذشته شده است؛ وقتی نفت یک کشور را تحریم می‌کنید، می‌خواهند زیربنا‌های توسعه آن کشور را منهدم کنند.
او با اشاره به نقض حق برخورداری از استاندار‌های مناسب زندگی و حق دادرسی عادلانه در اثر تحریم‌ها، گفت: تعدادی از افراد را وارد فهرست تحریم می‌کنند بدون این که مستنداتی ارائه کنند و یا حق دفاع به آنها بدهند.
دبیر ستاد حقوق بشر گفت: تحریم‌هایی که ناقض حقوق بشر است، چه نتایجی دارد؟ اولین مورد اینست که فاقد مشروعیت هستند و کشورها ملزم به اجرای آن نیستند چرا که مغایر با منشور ملل متحد هستند. دیگر اینکه مسئولیت بین‌المللی برای مجریان و واضعان آنها ایجاد می‌کند.
غریب‌آبادی یادآور شد: موضوع بعدی، تأثیر تحریم‌ها بر جامعه ایرانی از منظر گزارشات بین‌المللی است؛ مهمترین گزارشی که در این زمینه به‌طور مستند تولید شده است، گزارش خانم دوهان، گزارشگر ویژه اقدامات قهری یکجانبه سازمان ملل، از بازدید سال قبل خود به شورای حقوق بشر بود. آمریکا و غربی‌ها که مدعی حقوق بشرند، مخالف این گزارشگر هستند و به قطعنامه تمدید مأموریت وی رای منفی می‌دهند. حتی به هنگام ارائه گزارش وی در شهریور سال گذشته حاضر نشدند در سالن اجلاس باشند و تحمل انتقاد از خود را هم ندارند.
معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه گفت: در گزارش خانم دوهان آمده است که چالش‌های عمده‌ای در تهیه دارو و تجهیزات پزشکی نجات دهنده تولید شده توسط شرکت‌های خارجی برای درمان بیماران خاص وجود دارد. وی گفت: بحث معافیت‌های بشردوستانه در گزارش مطرح شده، بحث پایبندی بیش از حد به تحریم‌ها نیز در حوزه بهداشت و سلامت مورد اشاره قرار گرفته است.
غریب‌آبادی با بیان این نکته که تبعیت بیش از حد به تحریم‌ها و عدم کارآمدی معافیت‌های به اصطلاح بشردوستانه به خاطر این است که آمریکا مزورانه با مقررات خود برخورد می‌کند، یادآور شد: آمریکایی‌ها کانال‌های نقل و انتقال مالی را می‌بنندند و شرکت‌های بیمه را نیز تهدید می‌کنند تا با ایران همکاری نکنند. در کاغذ یک چیز و در عرصه عمل چیز دیگری است.
دبیر ستاد حقوق بشر با یادآوری این مطلب که اخیراً دوهان مکاتبه‌ای با آمریکا و کمیسیون اروپا درباره آثار تحریم‌ها داشته، اما پاسخی دیافت نکرده، گفت: او همچنین با یک شرکت سوئیسی درباره بیماران خاص مکاتبه کرد و نگرانی خود را ابراز کرده است.
غریب‌آبادی گفت: بحث افزایش هزینه‌های سلامت در ایران در گزارش دوهان مطرح شده است؛ بیماران خاص هم رنج بیماری دارند و هم رنج هزینه‌های درمان و با رنج تأمین دارو‌ها نیز باید مواجه شوند و جنایتی بالاتر از این در حوزه حقوق بشر نیست.
دبیر ستاد حقوق بشر یادآور شد: همچنین در گزارش‌ها ۴ برابر شدن میزان مرگ و در بین بیماران تالاسمی بدلیل تحریم‌ها اشاره شده است.
او افزود: یک راه مقابله با این تحریم ها، افزایش آگاهی و آگاهی سازی برای خارج از کشور در مورد آثار غیرانسانی و مخرب تحریم هاست. ادبیات بسیار قوی در تحریم‌های یکجانبه تولید شده که ایران جلودار بوده است و این فعالیت‌ها باید ادامه پیدا کند و کارزار‌هایی ایجاد شود.
معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه در بخش دیگری گفت: طرح شکایت در دادگستری تهران در شعبه ۵۵ را نیز توصیه می‌کنیم. دو پرونده درباره بیماران تالاسمی و پروانه‌ای مطرح و رسیدگی شده اند. از قربانیان می‌خواهیم علیه واضعان و مجریان تحریم و شرکت‌های مربوطه طرح شکایت کنند. اقدامات حقوقی و قصایی در این زمینه مانند دیوان لاهه و طرح دعوا در محاکم ملی کشورها نیز ضروری است.
او گفت: چرا نباید قربانیان و شاکیان در کشورهای ناقض، طرح دعوا کنند؟ از همین جا از بخش‌های ذیربط دولتی و اجرایی می‌خواهم بودجه خاصی را برای طرح دعوا اختصاص بدهند تا به هموطنان خود که قربانی ترور و تحریم هستند کمک کنیم بتوانند در محاکم آن کشورها طرح دعوا کنند. تحریم‌ها جنایت علیه بشریت است. صاحب نظران تحریم را مانند یک ابزار جنگی می‌بینند، آثار تحریم‌ها بر همه کشور خواهد بود. مردم عادی از این تحریم‌ها متضرر می‌شوند. تحریم‌ها جنایت نسل کشی نیز هستند، چرا که بعضا یک گروه خاص از مردم را هدف قرار می‌دهند، مانند بیماران خاص.
غریب‌آبادی در پایان سخنان خود گفت: ما یک بخش بهداشت و سلامت قوی در ایران داریم و از تلاش‌های همه افراد سهیم در این حوزه قدردانی می‌کنم. تلاش زیادی شده تا آثار تحریم‌ها بر بخش سلامت و بهداشت کاهش یابد، اما این رافع مسوولیت واضعان و مجریان تحریم نیست.
کاظم غریب‌آبادی درباره تبادل زندانیان گفت: متأسفانه برخی از اتباع ما به اتهام واهی دور زدن تحریم‌ها به ویژه در آمریکا زندانی و برخی تحت تعقیب هستند. اتهام واهی به برخی اتباع ما وارد می کنند که شما تحریم‌ها را دور می‌زنید. وظیفه ما و دولت جمهوری اسلامی ایران این است که برای اتباعمان و آنهایی که بی گناه به زندان افتادند، تمام تلاشمان را انجام دهیم و از ظرفیت‌هایمان استفاده کنیم و اتباعمان را آزاد کنیم.
او افزود: هدف اصلی از تبادل زندانی بین ایران و آمریکا این است که برخی از اتباع خودمان را که در زندان هستند آزاد کنیم و الحمدالله این امر محقق می‌شود.
معاونت امور بین‌الملل قوه قضائیه و ستاد حقوق بشر