×
فرهنگی
شناسه خبر : 141016
تاریخ انتشار : یکشنبه 1402/03/21 ساعت 10:47

محمدمهدی ایمانی‌پور

حج آیینی، حج تبیینی

در تشریح این بعد از ابعاد حج، با کلیدواژه‌هایی نظیر «ضرورت آگاهی از امور مسلمین»، «دشمن‌شناسی و برائت» و «ضرورت تبیین حقایق جوامع اسلامی» مواجه هستیم که در یک عبارت موجز از آن به «حج تبیینی» یاد می‌کنیم.

نورنیوز ـ گروه فرهنگ و جامعه: فرا رسیدن ایام با برکت و معنوی حج، زائرین خانه خدا را از سراسر جهان در سرزمین وحی گردهم آورده است.

آیین حج، یک آیین عبادی است که برخی از پیامبران پیش از اسلام نیز انجام داده‌اند. حتی مشرکان مکه نیز پیش از اسلام به حج و طواف کعبه می‌پرداختند و سنت‌های خاص خود را داشتند که البته اسلام برخی از آنها را تأیید نکرد.

متفکران مسلمان سعی نموده‌اند که با استناد به آیات قرآن و احادیث، فلسفه‌ی وجودی حج را تبیین کنند.

بی‌تردید، «رسیدن به حقیقت توحید و نفی شرک» از مهم‌ترین علل شکل‌گیری حج ابراهیمی است، اما حج، علاوه بر جنبه عبادی، از همان روزگار پیامبر خاتم(ص) براى حکومت نوپاى اسلامى، اهمیت سیاسى ویژه‌ای داشت و نقش مکه و مدینه در انتشار اخبار مهم مسلمانان در صدر اسلام، حج را به آوردگاهی سیاسی مبدل کرده بود.

در تشریح این بعد از ابعاد حج، با کلیدواژه‌هایی نظیر «ضرورت آگاهی از امور مسلمین»، «دشمن‌شناسی و برائت» و «ضرورت تبیین حقایق جوامع اسلامی» مواجه هستیم که در یک عبارت موجز از آن به «حج تبیینی» یاد می‌کنیم.

در این رویکرد، حج ظرفیتی فراتر از یک آیین عبادی صرف دارد. در خصوص اینکه، واقعیت «حج تبیینی» چیست و چه معانی و مصادیقی بر آن مترتب است نکاتی وجود دارد که لازم است نسبت به آنها توجه داشته باشیم:

نخست؛ تعبیر قرآن کریم در آیه‌ی 28 سوره حج این است که «مردم را به حج فرا خوان... تا منافع (دنیوی و اخروی) خود را مشاهده کنند.»

کلمه «منافع » در آیه فوق جمع است و مفهومی عام دارد و شامل تمام منافع دنیوی و اخروی است. طبق این آیه، حج محل تجمع و ارتباط مسلمانان برای بررسی و مشاهده منافع مادی و معنوی‌شان است.

امام خمینی(ره) در بخشی از بیاناتشان در خصوص فلسفه حج می‌فرمایند: «نکتۀ سیاسی این اجتماع این است که اولاً، [زایرین خانه خدا] خودشان مطلع بشوند از حالات هم، تفاهم کنند با هم، برادر باشند با هم، برادری کنند با هم و مسائل بلاد خودشان، ممالک خودشان را طرح کنند در آنجا و چاره‌جویی کنند برای مسائل خودشان. ما اگر، همین حج را به آن معنایی که روح حج اقتضا می‌کند، عمل می‌کردیم، این گرفتاری‌های زیادی که برای مسلمان‌ها پیش آمده است، پیش نمی آمد» (صحیفه امام، ج ۱۳، ص۳۲۵-۳۲۴ )

نکته دوم، مربوط به وظایف حجاج ایرانی در تبیین حقایق نظام جمهوری اسلامی و نمایش یک ایرانیِ تراز انقلاب است.

ایرانیان حاضر در موسم حج باید نمونه و الگویی شایسته از ملت ایران باشند. حج از این منظر، فرصتی برای بیان حقایق ایران اسلامی و دستاوردهای انقلاب اسلامی است.

امام خمینی(ره) در این خصوص می‌فرمایند: «شما حامل پیام ملتی هستید که با انقلاب خود کشوری را که می‏‌رفت با شرق‌زدگی و از آن بیشتر غرب‌زدگی در الحاد و فساد و فحشا غرق شود نجات داده و حکومت اسلامی را به جای حکومت طاغوتی جایگزین نموده‏‌اند. شما نمایندگان مردمی هستید که انقلاب اسلامی ‌شان، با عمر کوتاه خود و گرفتاری‌های طاقت‌فرسای حاصل از رویارویی با دو ابرقدرت و مقابله دو بلوک شرق و غرب با آن و خرابکاری‌های تروریست‌های وابسته به دو جناح ستمگر، تنها و تنها به برکت اسلام و نورانیت آن و مقاومت مردم توانسته است کشورهای اسلامی را در شرق و غرب ارض و مظلومان جهان را در سراسر گیتی‏ تکان داده و به اسلام جلب نماید.»

نکته آخر اما مربوط به «توحید کلمه» و فرصت حج برای نمایش اخوت و وحدت امت اسلامی برای بر هم زدن دسیسه‌های شیطانی دشمنان اسلام است.

امام خمینی(ره) در این خصوص می‌فرمایند: «ای مسلمانان جهان و ای پیروان مکتب توحید! رمز تمام گرفتاری‌های کشورهای اسلامی، اختلاف کلمه و عدم هماهنگی است و رمز پیروزی، وحدت کلمه و ایجاد هماهنگی است.»

بر این اساس؛ انتظار می‌رود که حجاج ایرانی و غیر ایرانی با تدبیر و درک درست شرایط زمان و مکان، اقتدار و یک‌پارچه‌گی «امت اسلامی» را از سرزمین وحی به جهان مخابره کرده و با نمایش «زیست مومنانه و سبک زندگی اسلامی»، تصویری شایسته از جامعه اسلامی ارائه نمایند.

بی‌تردید، چنین پیامی چون آبی است که بر آتش «اسلام هراسی» در سطح جهان و منطقه، ریخته می‌شود و موجب تبیین جوهر رحمانی اسلام عزیز است.

محمدمهدی ایمانی‌پور؛ رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
برگزیدگان هشتاد و دومین جشنواره فیلم ونیز معرفی شدند
شهربانو منصوریان برای ششمین‌بار قهرمان جهان شد
زمان پرداخت سود سهام عدالت اعلام شد+فیلم
نورنما | لحظه تشکیل یک جزیره در میان آب‌های بی‌انتهای اقیانوس
ترکیه ادعای رسانه‌ رژیم صهیونیستی درباره تلاش آنکارا برای ترور وزیر امنیت داخلی را رد کرد
مدیرکل آموزش‌وپرورش تهران: خانواده‌ها زمان ثبت‌نام وجه پرداخت نکنند+فیلم
مودی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل شرکت نمی‌کند
سبد غذایی؛ قافله عقب مانده درآمد
مدافع سابق تیم ملی ایتالیا در راه تهران؟
استقرار 10 «اف-35» آمریکا در کارائیب برای حمله محتمل به ونزوئلا
عراقچی: هر وقت آمریکا آمادگی مذاکره عادلانه و با احترام داشته باشد مذاکره را آغاز می‌کنیم
نحوه پرداخت خسارت وسایل منازل آسیب‌دیده در دفاع مقدس 12 روزه اعلام شد+فیلم
پرتغال(5) - ارمنستان (0) |پرتغال همچنان با ستاره 40 ساله خود می‌درخشد + خلاصه بازی
انگلیس(2) - آندورا(0) | شروعی آهسته و بی‌روح در رقابت‌های انتخابی جام جهانی + خلاصه بازی
استوری منیر الحدادی که با قرارداد 2 ساله به استقلال پیوست
دفتر اطلاع‌رسانی دولتی در غزه، فعالیت‌های نظامی » در برج‌های مسکونی را تکذیب کرد
مادورو: ونزوئلا آماده مبارزه مسلحانه در صورت حمله است
هتل‌های سبز ایران به‌زودی نشان ملی دریافت می‌کنند
پلیس راهور: حضور معلم در سرویس مدارس ممنوع شد+فیلم
زهرا کیانی نخستین طلای تالوی ایران در جهان را کسب کرد
خطوط 2 و 5 مترو تهران به هم متصل شد
تیم امید ایران(6) - گوام(0) پیروزی بی‌دردسر تیم ملی امید ایران برابر گوام + خلاصه بازی
اسلواکی اعزام نیرو به اوکراین را رد کرد
حماس:هدف نابودی کامل شهر غزه، جنایتی بی‌سابقه در تاریخ معاصر به‌شمار می‌رود
فرمان ترامپ، نقاب حمایت از جاسوسان
سازمان ملل قطعنامه همکاری با اکو را تصویب کرد
آخرین خبر از افتتاح مسیر رفت فاز 2 آزادراه تهران - شمال
متوسط عمر زنان و مردان در ایران چقدر است؟
واکنش فدراسیون فوتبال به تمسخر تیم‌ملی
سامانه اعلام قیمت خودرو مشخص شد
انتقاد تند وزارت صمت به وزارت نیرو
بادبان‌های انسانیت روی عرشه قایق‌های امید
دولت فرانسه، ادعای واشنگتن درخصوص به رسمیت شناختن کشور فلسطین را رد کرد
پرتکرارترین نام‌های زن در ایران چه نامهایی هستند؟
روند عادی‌سازی با کشورهای عربی را خدشه دار می کند
نیم کیلو طلا در انتظار کاربران؛ کمپین مشترک روبیکا و ملی‌گلد آغاز شد
تمدید فرصت ثبت‌نام کتب درسی تا 30 شهریور
ابلاغ دستورالعمل جدید تنظیم بازار خودرو + جزئیات
محرومیت سنگین جام اتحادیه برای لوئیس سوارز
انتقاد از طرح مسکن 15 متری/رکود بی سابقه بازار مسکن در 50 سال اخیر
سقف وام خرید خودرو جانبازان تعیین شد
ثبت‌نام نکردن در سامانه املاک مساوی است با قبض برق نجومی
نظام نوین جهانی در حال ظهور است
باشگاه استقلال همچنان درگیر مطالبات سنگین بازیکنان و مربیان پیشین
طرح صلح احتمالی واشنگتن برای پایان جنگ روسیه و اوکراین
حملات اسرائیل به غزه/ شهادت 21 نفر دیگر/تخریب کامل برج مسکونی «السوسی»
کنسرت قربانی باز هم تمدید شد
شمار قربانیان زلزله افغانستان به 3 هزار نفر افزایش یافت
سن سکته قلبی در ایران 10 سال پایین‌تر از اروپا
کاراته‌کاها 6 مدال در چین درو کردند
X
آگهی تبلیغاتی