نورنیوز - گروه اقتصاد: «محمدرضا فرزین»، رئیس‌کل بانک مرکزی در گفت‌وگوی ویژه خبری افزود: در دهه ۸۰ تورم بیشتر از طرف نقدینگی رشد داشت، اما در دهه ۹۰ عمدتاً فشار هزینه منجر به تورم شد که عمده آن ناشی از افزایش نرخ ارز بوده است، نرخ ارز هم عمدتاً متأثر از نا اطمینانی افزایش یافته است.
او با بیان اینکه قابل پیش‌بینی بودن و ثبات نسبی در نرخ ارز مهم‌تر از خود نرخ است، ادامه داد: باید از تجارب و ابزار‌های جهانی برای مدیریت نرخ ارز استفاده کنیم.
فرزین همچنین با بیان اینکه در بانک مرکزی چند سیاست را اجرا کردیم و در حال عمق‌بخشی به آن‌ها هستیم، افزود: یکی از آن‌ها راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران است.
رئیس‌کل بانک مرکزی ادامه داد: کانال‌های تلگرامی با نرخ سازی و افزایش انتظارات تورمی منفی بازار ارز را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
فرزین افزود: نرخ‌ها و بازار‌هایی که قاعده‌ای ندارند و برای مقابله با آن مرکز مبادله را راه‌اندازی کردیم.
ایجاد صندوق تثبیت ارزی برای مدیریت بازار ارز
رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین گفت: صندوق تثبیت ارزی ایجاد می‌کنیم تا در مواقع لازم برای ثبات ارز در بازار دخالت کنیم. سلف ارزی را هم با مدت زمان بیشتر طراحی کرده‌ایم تا پیش‌بینی پذیری و اطمینان ایجاد شود. سوآپ ارزی نیز در کشور ما بسیار ضروری است چرا که باید با دیگر کشورها موازنه ارزی در تجارت کالایی داشته باشیم.
فرزین افزود: مسئله دیگر تنظیم مقررات است که اساس بازار را شکل می‌دهد و نظارت و ثبات مقررات اقدام تکمیل‌کننده آن است. مثلاً در سامانه نیما پشت خط معاملاتی صورت می‌گیرد که تخلف است و اگر نظارت تقویت شود می‌توان جلوی آن‌ها را گرفت و به قوه قضاییه معرفی‌شان کرد. بازار طلا نیز مهم است چرا که به نوعی جایگزین آن است و در مرکز مبادله برای آن برنامه داریم.
تأمین ۶۵ میلیارد دلار ارز در سال ۱۴۰۱
رئیس‌کل بانک مرکزی ادامه داد: در سال جدید سیاست جدیدی در حوزه اسکناس لحاظ کردیم که باعث آرامش و برچیده شدن صف‌ها شد. براین اساس تمام متقاضیان باید حساب ارزی داشته باشند و نقل‌وانتقالات در سیستم بانکی انجام شود
او افزود: با این روش تمام نیازهای واقعی مردم به اسکناس ارز را به سهولت تأمین می‌کنیم.
فرزین گفت: در سال گذشته در سامانه نیما و مرکز مبادله ۶۵ میلیارد دلار ارز تخصیص دادیم که ۱۰ میلیارد دلار بیش از سال قبل و ۲۱ میلیارد دلار بیشتر از سال ۹۹ بود و این رویه در سال جاری تقویت خواهد شد.
هدف‌گذاری نرخ نقدینگی برای سال ۱۴۰۲، ۲۵ درصد است
رئیس‌کل بانک مرکزی ادامه داد: نقش نقدینگی بر تورم غیرقابل انکار است. در حال حاضر نقدینگی کشور ۶۴۰۰ همت است. تا ۱۱ اسفند نرخ رشد نقدینگی ۲۷.۸ درصد بوده درحالی که نرخ تورم ۴۶ درصد بوده است. در سال گذشته روش‌های کنترل نرخ رشد نقدینگی مؤثر بوده است.
او با بیان اینکه چهار سال است که نرخ رشد حقیقی ما منفی است بنابراین منشأ اصلی تورم، نرخ ارز است، افزود: هدف‌گذاری ما برای سال ۱۴۰۲ نرخ نقدینگی ۲۵ درصد است.
افزایش رشد پایه پولی ناشی از ناترازی دولت و بی‌انضباطی بانک‌ها
رئیس‌کل بانک مرکزی تصریح کرد: نرخ رشد پایه پولی در سال گذشته ۳۳.۹ شد که دلیل اصلی آن افزایش مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها بود. از عوامل اصلی آن بدهی دولت به بانک‌ها و همچنین ناترازی برخی بانک‌ها به دلیل بی‌انضباطی بوده است و برای رفع ناترازی بانک‌ها برنامه در نظر گرفته‌ایم.
او افزود: برای جلوگیری از اضافه برداشت بانک‌ها، دولت باید در بانک‌های دولتی افزایش سرمایه بدهد و بخشی از بدهی ۱۱۷ همتی خود به بانک‌ها را کاهش دهد. همه دستگاه‌ها در کنترل تورم نقش دارند که ما نقش همه‌ی آن‌ها را نوشته‌ایم و در دولت هم برنامه مشخصی برای کنترل تورم تدوین شده است.
بی‌انضباطی‌های پولی و مالی و تجاری می‌تواند منجر به تورم شود
رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: در دهه ۸۰ تورم بیشتر از طرف نقدینگی رشد داشت؛ اما در دهه ۹۰ عمدتاً فشار هزینه منجر به تورم شد که عمده آن ناشی از افزایش نرخ ارز بوده است، نرخ ارز هم عمدتاً متأثر از نااطمینانی افزایش یافته است.
او ادامه داد: قابل پیش‌بینی بودن و ثبات نسبی در نرخ ارز مهم‌تر از خود نرخ است. باید از تجارب و ابزار‌های جهانی برای مدیریت نرخ ارز استفاده کنیم. در بانک مرکزی چند سیاست را اجرا کردیم و در حال عمق‌بخشی به آن‌ها هستیم. یکی از آن‌ها راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران است.
فرزین گفت: کانال‌های تلگرامی با نرخ سازی و افزایش انتظارات تورمی منفی بازار ارز را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
او تصریح کرد: نرخ‌ها و بازار‌هایی که قاعده‌ای ندارند و برای مقابله با آن مرکز مبادله را راه‌اندازی کردیم.
رئیس‌کل بانک مرکزی افزود: صندوق تثبیت ارزی ایجاد می‌کنیم تا در مواقع لازم برای ثبات ارز در بازار دخالت کنیم. سلف ارزی را هم با مدت زمان بیشتر طراحی کرده‌ایم تا پیش‌بینی پذیری و اطمینان ایجاد شود. سوآپ ارزی نیز در کشور ما بسیار ضروری است چرا که باید با دیگر کشورها موازنه ارزی در تجارت کالایی داشته باشیم. مسئله دیگر تنظیم مقررات است که اساس بازار را شکل می‌دهد و نظارت و ثبات مقررات اقدام تکمیل‌کننده آن است. مثلاً در سامانه نیما پشت خط معاملاتی صورت می‌گیرد که تخلف است و اگر نظارت تقویت شود می‌توان جلوی آن‌ها را گرفت و به قوه قضاییه معرفی‌شان کرد.
فرزین گفت: بازار طلا نیز مهم است چرا که به نوعی جایگزین آن است و در مرکز مبادله برای آن برنامه داریم.
دولت هیچ مشکلی برای تأمین مخارج خود ندارد
رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: عمده منابع دولت (۳۷۲ همت) در بانک‌هاست، اما طبق قانون دولت و شرکت‌های دولتی اجازه سپرده‌گذاری در بانک‌های تجاری ندارند.
او افزود: این مبلغ از سیستم بانکی به بانک مرکزی منتقل شد که خود این موضوع به ناترازی سیستم بانکی دامن زد و به دنبال تجدیدنظر در آن هستیم.
فرزین ادامه داد: دولت ارز را با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به ما می‌فروشد و ما هم با همین نرخ به تجار می‌دهیم، در عین حال بودجه دولت با نرخ ۲۳ هزار تومان بسته شده بنابراین هیچ مشکلی برای مخارج دولت ایجاد نخواهد کرد.
حدود ۱۶ میلیارد دلار ارز در دست مردم است
رئیس‌کل بانک مرکزی افزود: فرار سرمایه به معنی واگذاری ریال و خرید ارز است و فرقی ندارد که ارز از کشور خارج شود یا نشود.
او با بیان اینکه در تمام دنیا برای جلوگیری از فرار سرمایه اقدام می‌شود، گفت: ما نیز حساب‌های ارزی را ایجاد کردیم تا ارز در اقتصاد کشور استفاده و در یک فضای شفاف نقل‌وانتقال شود.
فرزین افزود: به نظر من بر اساس برآوردی که طبق سرقت از صندوق بانک ملی صورت گرفت حدود ۱۶ میلیارد دلار ارز در دست مردم است.
او گفت: بانک مرکزی به دو دلیل سکه می‌فروشد که یا برای جمع کردن نقدینگی از سطح جامعه به عنوان یک سیاست پولی است و یا برای کاهش حباب سکه عرضه می‌شود.
نورنیوز