نابودی دو بانک، سپرده‌گذاران آمریکایی را وحشت زده کرد

نورنیوز - گروه بین‌الملل: اعلام تعطیلی «بانک سیلیکون ولی» که مهمترین ورشکستگی یک موسسه مالی در آمریکا از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۸ تاکنون محسوب می‌شد و دو روز پس از آن بانک سیگنچر، سایه شبح بحران بانکی را بر سر ایالات متحده آمریکا انداخته است. ورشکستگی بانک سیگنچر سومین شکست بزرگ در تاریخ بانکداری ایالات متحده است.

سومین شکست بزرگ در تاریخ بانکداری ایالات متحده آمریکا

اولین شکست بزرگ بانکی در ایالات متحده در ۲۵ سپتامبر سال ۲۰۰۸ به یک بحران بزرگ بانکی و سپس به جدی‌ترین رکود اقتصادی از زمان «رکود بزرگ» در دهه ۱۹۳۰ مبدل شد. پس از اینکه بانک «میوچوال» در سال ۲۰۰۸ ورشکسته شد موج جدیدی از هجوم بانکی صورت گرفت که به شدت بحران سال ۲۰۰۸ افزود. دارایی بانک واشنگتن میچوال به بیش از ۳۸۶ میلیارد دلار می‌رسید و ورشکسته شدن چنین بانکی توانست بمب ساعتی بحران بانکی را در سال ۲۰۰۸ فعال کند.

شکست بانک سیلیکون ولی که دومین سقوط بزرگ یک موسسه مالی در تاریخ ایالات متحده محسوب می‌شود، خاطرات بحران سال ۲۰۰۸ را برای فعالان اقتصادی و مردم یادآوری کرد. گرچه اقدامات بسیار زیادی پس از سال ۲۰۰۸ برای جلوگیری از ایجاد یک بحران بانکی دیگر توسط فدرال رزرو انجام شد، اما کارشناسان همچنان هشدار‌های زیادی مبنی بر امکان ایجاد یک بحران بانکی دیگر می‌دادند. بانک سیلیکون ولی با ۲۰۹ میلیارد دلار دارایی دومین بانک بزرگی است که در تاریخ ایالات متحده ورشکسته می‌شود و این خبر به تنهایی توانست موجی از ترس شدید از دست رفتن دارایی را برای سپرده‌گذاران و سرمایه‌داران این بانک به وجود بیاورد.

یک خبر مهم دیگر با عنوان سومین شکست بزرگ یک موسسه مالی در تاریخ آمریکا زنگ خطر را فعال کرد و بسیاری از مردم را مجبور به صف کشیدن جلوی بانک‌ها برای گرفتن سپرده‌های خود کرده است. ورشکستگی بانک سینگنچر در روز دوشنبه همه را شوکه کرده و نگرانی‌ها از ایجاد بحران اقتصادی افزایش یافته است.

بانک سینگنچر دارایی بالغ بر ۱۱۰ میلیارد دلار دارد و ورشکستگی این بانک خطری بزرگ بود. در پی این اتفاق وزارت خزانه داری ایالات متحده و سایر رگولاتور‌های بانکی در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که تمامی سپرده گذاران سیگنچر و SVB تحت پوشش قرار داده خواهند شد و "هیچ ضرری متوجه سپرده‌گذاران نخواهد بود. "

تکرار تجربه تلخ سال ۲۰۰۸ در انتظار اقتصاد جهانی؟

از سال ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۱۵، بیش از ۵۰۰ بانک بیمه شده توسط فدرال، اعلام ورشکستگی کردند. بیشتر آن‌ها بانک‌های کوچک یا متوسط منطقه‌ای بودند و در سایر مؤسسات ادغام می‌شدند. واشنگتن موچوال که در سال ۲۰۰۸ به شدت درگیر وام‌های مسکن پرخطر بود و به بزرگترین بانکی تبدیل شد که در تاریخ ایالات متحده شکست خورده بود، به جی پی مورگان چیس فروخته شد. در سال‌های اخیر، بانک‌های کمتری تحت تأثیر قوانین سخت‌گیرانه‌تری قرار گرفته‌اند که در پی بحران مالی وضع شده است. قبل از بانک سیلیکون ولی، آخرین شرکتی که با شکست مواجه شد اواخر سال ۲۰۲۰ بود، زیرا ویروس کرونا اقتصاد آمریکا را تا مرز خطرناکی ضعیف کرده بود.

گرچه بانک سیلیکون ولی و سینگنچر در برابر بزرگترین بانک‌های ایالات متحده که هر کدام بیش از یک تریلیون دلار دارایی دارند، بانک‌های کوچکی به شمار می‌روند، اما تجربه سال ۲۰۰۸ نشان داده که ترس شدید سپرده‌گذاران از ایجاد بحران بانکی می‌تواند یک تهاجم تمام عیار برای خروج پول از بانک‌ها را به همراه داشته باشد.

با اینکه امکان کنترل شرایط توسط فدرال رزرو در چنین شرایطی وجود داشته باشد، اما اتفاقات چند روز اخیر می‌تواند به خوبی نشان دهنده وجود یک ریسک سیستماتیک درون نظام بانکی آمریکاست که می‌تواند اثرات ویرانگری برای اقتصاد آمریکا و جهان داشته باشد.

وقتی یک بانک سقوط می‌کند، اغلب سوال وحشتناک این است که «مورد بعدی کدام بانک است؟». سایر مؤسسات مالی ممکن است به دلیل ارتباط با مؤسسه از بین رفته، به دلیل استفاده از مدل‌های تجاری مشابه یا صرفاً به دلیل تضعیف احساسات سرمایه‌گذار، در معرض خطر قرار گیرند. اگر وجوه سپرده‌گذاران بیش از حد بزرگ باشد که تحت پوشش طرح‌های بیمه سپرده قرار نگیرند، با ضرر مواجه می‌شوند. این دقیقاً نگرانی‌هایی بود که در اثر سقوط SVB شانزدهمین وام‌دهنده بزرگ آمریکا، پس از تلاش ناموفق برای افزایش سرمایه و کاهش سپرده‌های آن در ۱۰ مارس، ایجاد شد.

انتظار هر چیزی را باید داشت

فدرال رزرو برای بررسی این وقایع جلسه فوری ترتیب داد و تصمیم گرفت یک دریچه تامین مالی یک ساله به اسم Bank Term Funding Program در اختیار بانک‌هایی که در سطح فدرال تحت پوشش بیمه هستند، قرار دهد.

در ورشکستگی سیلیکون ولی با یک نمونه کلاسیک از هجوم بانکی (Bank Run) مواجه بودیم و این مسئله علی رغم تمام تصمیمات و سیاست‌های سخت‌گیرانه فدرال رزورو پس از سال ۲۰۰۸ رخ داد. گزارش‌ها نشان می‌دهند که با سقوط و تعطیلی بانک سیلیکون ولی، حالا بسیاری از استارتاپ‌ها قادر به پرداخت حقوق کارمندان خود نیستند.

استارتاپ Flow Health یکی از استارتاپ‌هایی است که به‌خاطر سقوط بانک سیلیکون ولی با این مشکل روبه‌رو شده. «الکس مشکین»، مدیرعامل این استارتاپ که برای پرداخت دستمزد‌ها از یک استارتاپ دیگر به نام Rippling استفاده می‌کند، می‌گوید بلافاصله متوجه شده بود که مشکل پرداخت حقوق باید به‌خاطر تعطیلی این بانک رخ داده باشد.

کارشناسان باور دارند که کارمندان Flow Health صرفاً کسر کوچکی از هزاران نیروی احتمالی در استارتاپ‌ها هستند که احتمالاً تحت تأثیر نابودی بانک سیلیکون ولی قرار می‌گیرند. این بانک حالا تحت کنترل دولت آمریکا قرار گرفته است تا سرمایه‌های مشتریان به آن‌ها برگردانده شود. البته بیمه تنها تا ۲۵۰ هزار دلار از دارایی‌های هر فرد را پوشش می‌دهد.

گری تن؛ مدیرعامل Y Combinator، یکی از بزرگ‌ترین انکوباتور‌های دره سیلیکون می‌گوید اگر این بانک سریع نجات داده نشود، پیامد‌های سقوط آن می‌تواند برای بسیاری از استارتاپ‌ها و کل بازار فناوری سنگین باشد. او باور دارد که بحران بانک سیلیکون ولی می‌تواند استارتاپ‌ها را ۱۰ سال یا بیشتر به عقب برگرداند.

چنین اخباری می‌تواند نگرانی فعالان اقتصادی ایالات متحده در دیگر حوزه‌ها را نیز به همراه داشته باشد.

حالا اگرچه این اتفاقات باعث وحشت عده‌ای از مردم شده است و با اینکه کارشناسان می‌گویند این اتفاق احتمالاً اثری دومینویی نخواهد داشت و مثل بحران بانکی سال ۲۰۰۸، یک بحران اقتصادی جدید را ایجاد نمی‌کند، اما شرایط اقتصادی جهان در سال‌های اخیر به گونه‌ای بوده است که انتظار هر چیزی را می‌توان داشت.