نورنیوز - گروه فرهنگ و جامعه: اولین دانشگاه جهان نه آکسفورد است و نه بولونیا در ایتالیا، بلکه «القراویین» در مراکش است. این دانشگاه که هنوز هم در شهر «فِس» در مراکس فعال است مکانی است که در قرن نهم میلادی مرکز علم و تعدد فرهنگ‌ها بود. بیش از هزار سال قبل زمانی که اروپا در دوران سیاه خود به سر می‌برد، خاورمیانه و شمال آفریقا مرکز علم و دانش جهان بودند.
در دوران عباسیان، سراسر این منطقه مرکز امید و دانش بود و مروج جهان وطنی محسوب می‌شد و شهرهایش از منطقه شامات گرفته تا سواحل مراکش امروزی محل فرهنگ‌ها و سنت‌های مختلف بودند.
در طول این دوران که به دوران طلایی اسلام معروف است، یک زن مسلمان جوان به نام «فاطمه الفحری» دانشگاه القراویین را در شهر فس مراکش در سال ۸۵۹ میلادی تاسیس کرد. طبق گزارش سازمان ملل متحد، کتاب رکورد‌های جهانی گینس، خبرگزاری دانشگاه منچستر و بسیاری از منابع معتبر دیگر، القراویین قدیمی‌ترین دانشگاه جهان است که هنوز فعالیت می‌کند.
مراکز علمی بزرگ و معروفی مانند دانشگاه‌های آکسفورد، کمبریج، بولونیا و دانشگاه کلمبیا در امریکا دو قرن بعد از قرن هشتم پای به عرصه وجود گذاشتند.
مانند دانشگاه‌های مدرن امروزی، القراویین نیز در دوران خود مرکز برگزاری بحثها، نشست‌های علمی زیادی بود و کتاب‌های متعددی درون و بیرون از محوطه آن وجود دارند.
درواقع کتابخانه تاریخی آن هنوز به روزی عموم باز است و در آن می‌توان دیپلم فاطمه را روی یک تخته چوبی مشاهده کرد. در این کتابخانه همچنین بیش از ۴۰۰۰ کتاب خطی درباره موضوعات مختلف وجود دارد. کتاب معروف ابن خلدون، حیکم و مورخ مشهور مسلمان، به نام المقدمه نیز در این کتابخانه موجود است.
قبل از قرن بیستم، این دانشگاه رو به زوال گذاشت و تا همین سال‌های گذشته هیچکس تلاشی برای نجات آن نکرد. چند سال پیش، دولت مراکش سرانجام با استخدام یک معمار عرب ساکن تورنتوی کانادا شروع به مرمت این دانشگاه نمود.
متاسفانه، چندین دهه بی توجهی روی هم انباشته شده بسیاری از کتاب‌های خطی را نابود کرده بود. برخی از این کتاب‌ها توسط بزرگترین دانشمندان قرون وسطی مانند ابن خلدون، مورخی که به عنوان پدر جامعه شناسی امروزی شناخته می‌شود، نوشته شده بودند.
نورنیوز