نورنیوز - چندرسانه‌ای: روز سه‌شنبه ۲۵ اکتبر (سوم آبان) ماه در آخرین خورشید گرفتگی سال ۲۰۲۲ از میان خورشید و زمین می‌گذرد و رویدادی را رقم می‌زند که می‌تواند برای میلیون‌ها تماشاگر آسمان که به اندازه کافی خوش شانس هستند که در مسیر سایه آن قرار بگیرند، قابل مشاهده باشد.
خورشیدگرفتگی روز ۲۵ اکتبر یک خورشید گرفتگی جزئی و دومین گرفت خورشید در سال ۲۰۲۲ خواهد بود. این خورشیدگرفتگی عمدتاً از اروپا و بخش‌هایی از آفریقا و آسیا قابل مشاهده خواهد بود.
در این گزارش به بیان همه چیز در مورد آخرین خورشیدگرفتگی سال ۲۰۲۲ و از نگاه ما، اولین خورشیدگرفتگی قرن پانزدهم خورشیدی می‌پردازیم.
زمان دقیق خورشیدگرفتگی ۲۵ اکتبر بستگی به این دارد که از کدام منطقه رصد می‌شود. به گفته فِرد اسپناک (Fred Espenak) دانشمند کسوف‌شناس، این خورشیدگرفتگی در اقیانوس اطلس از ساعت ۰۸:۵۸:۲۰ به وقت جهانی (GMT) آغاز می‌شود که حدود ساعت ۱۲:۲۸ به وقت ایران است و در ساعت ۹:۰۱ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی (۱۶:۳۱ به وقت ایران) به پایان خواهد رسید. همچنین لحظه اوج این گرفت در ساعت ۷ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی (۱۴:۳۰ به وقت ایران) رخ خواهد داد.
اسپناک، جدولی را منتشر کرده است که در آن زمان دقیق آغاز، اوج و پایان خورشیدگرفتگی در تمام کشورهایی که شاهد آن خواهند بود، آمده است. محاسبه این دانشمند در مورد ایران (تهران) این است که این خورشیدگرفتگی در ساعت ۱۴:۴۱ آغاز خواهد شد و در ساعت ۱۵:۵۸ به اوج خود خواهد رسید و ساعت ۱۷:۰۹ نیز پایان خواهد یافت.
اگر در منطقه مشاهده این خورشیدگرفتگی نباشید، می‌توانید آن را از در سایت TimeandDate.com ببینید که یک پخش زنده اینترنتی از این رویداد خواهد داشت.
این خورشیدگرفتگی در اوج خود، ۸۲ درصد از خورشید را مسدود می‌کند. از آنجایی که ماه و خورشید در این رویداد کاملا با زمین همسو نیستند، یک خورشید گرفتگی کامل رخ نخواهد داد. این بدان معناست که در بهترین حالت، فقط یک هلال از خورشید باید از نقطه کسوف مرکزی قابل مشاهده باشد. این نقطه در قطب شمال قرار دارد، بنابراین تعداد کمی از ناظران آن را خواهند دید.
نقطه کسوف مرکزی که هر کسوف در آن در اوج خود است، نقطه‌ای از زمین است که در آن یک خط فرضی که مراکز خورشید و ماه را به هم متصل می‌کند با سطح سیاره ما برخورد می‌کند. رصدگران از این نقطه، ماه را مستقیماً در مرکز خورشید می‌بینند. با این حال، این نقطه در طول خورشید گرفتگی ثابت نمی‌ماند. همانطور که ماه به مدار خود ادامه می‌دهد، سایه آن با سرعتی بین ۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ مایل در ساعت در سراسر سیاره می‌چرخد و نقطه کسوف مرکزی را با خود همراه می‌کند.
در خورشیدگرفتگی پیش رو، برای رصدگران در سراسر اروپا و بخش‌هایی از آفریقا، خاورمیانه و آسیا، خورشید بسته به میزان نزدیکی ناظران به مسیر مرکزی کسوف، با درجات مختلفی می‌گیرد. به عنوان مثال، در روسیه حدود ۸۰ درصد از قرص خورشید توسط ماه پوشیده می‌شود، در حالی که این عدد در غرب چین ۷۰ درصد است. کشورهای نروژ و فنلاند نیز به ترتیب کسوف ۶۳ و ۶۲ درصدی را می‌بینند.
بنابراین این خورشیدگرفتگی جزئی در بخش‌های بزرگی از اروپا، شمال شرق آفریقا، خاورمیانه و آسیای مرکزی قابل مشاهده خواهد بود که شامل مناطق وسیعی از قطب شمال نیز خواهد بود.
در حالی که مسیر این خورشیدگرفتگی از شمال اقیانوس اطلس آغاز خواهد شد، اما اغلب اروپا و بخش‌های وسیعی از آفریقا و آسیا را در بر می‌گیرد، جایی که میلیون‌ها آسمان‌نگار اگر شرایط آب و هوا اجازه دهد، به طور بالقوه می‌توانند آن را ببینند.
نکته قابل توجه این است که اگر از محافظ چشم مناسب استفاده نکنید، نگاه مستقیم به خورشید می‌تواند منجر به کوری و سایر عوارض و آسیب دائمی به چشم شود. همیشه هنگام مشاهده خورشید یا خورشیدگرفتگی باید از تجهیزات مناسب استفاده کرد.
اگر قصد تماشای خورشیدگرفتگی سه‌شنبه یا هر رویداد خورشیدی دیگری را دارید، باید مطمئن شوید که تجهیزات مناسبی همراه دارید. شما باید از عینک‌های محافظ ویژه یا عینک‌های مناسب خورشیدگرفتگی تایید شده استفاده کنید.
نکته مهم اینکه عینک‌های آفتابی معمولی حتی با وجود محافظت در برابر اشعه فرابنفش، از شما در برابر نگاه مستقیم به خورشید محافظت نمی‌کنند. شما باید به دنبال عینک‌های مخصوص خورشیدگرفتگی باشید که دارای گواهی ISO هستند، به این معنی که آنها توسط سازمان بین‌المللی استاندارد به عنوان ایمن برای رصد خورشید تایید شده‌اند. این عینک‌ها فقط ۰.۰۰۰۳۲ درصد از نور خورشید را از فیلترهای نور خود عبور می‌دهند.
خورشیدگرفتگی زمانی اتفاق می‌افتد که ماه از منظر تماشاگر زمینی درست از مقابل خورشید بگذرد. این رویداد فقط زمانی می‌تواند رخ دهد که ماه در مرحله "ماه نو" باشد، زیرا در آن زمان است که ماه بین زمین و خورشید قرار دارد.
با این حال، مدار ماه به دور زمین نسبت به خورشید حدود ۵ درجه کج است، بنابراین ماه و خورشید هر ماه در یک راستا قرار نمی‌گیرند و به همین دلیل است که هر ماه خورشیدگرفتگی رخ نمی‌دهد.
خورشید ۴۰۰ برابر بزرگتر از ماه است و ماه در محدوده‌ای به دور زمین می‌چرخد که ۴۰۰ برابر نزدیکتر از خورشید به زمین است. هنگامی که ماه کاملاً با خورشید در یک راستا قرار می‌گیرد، از منظر زمین یک خورشید گرفتگی کامل رخ می‌دهد.
مواقعی نیز وجود دارد که به نظر می‌رسد ماه از مقابل خورشید عبور می‌کند، اما این ستاره را به طور کامل نمی‌پوشاند. این زمانی است که خورشید گرفتگی جزئی را شاهد هستیم. گاهی اوقات، ماه کمی بیش از حد از زمین فاصله می‌گیرد که نمی‌تواند خورشید را کاملاً مسدود کند و یک اثر خیره‌کننده موسوم به "حلقه آتش" در چیزی که به عنوان خورشید گرفتگی حلقوی شناخته می‌شود، ایجاد می‌کند.
گفتنی است که پس از خورشیدگرفتگی جزئی روز سه‌شنبه باید تا سال ۲۰۲۳ منتظر بمانیم تا دوباره ماه از مقابل خورشید عبور کند، اما در این سال دو خورشید گرفتگی رخ می‌دهد.
خورشیدگرفتگی بعدی در تاریخ ۲۰ آوریل ۲۰۲۳ (۳۱ فروردین ۱۴۰۲) رخ خواهد داد و به اصطلاح یک خورشید گرفتگی ترکیبی خواهد بود. این خورشیدگرفتگی در قسمت‌هایی از مسیر خود شبیه به یک گرفتگی حلقوی خواهد بود که به عنوان خورشید گرفتگی حلقه‌ای آتشین نیز شناخته می‌شود و در قسمت‌های دیگر یک خورشید گرفتگی کامل خواهد بود. این خورشیدگرفتگی از بخش‌هایی از جنوب شرقی آسیا، هند شرقی، استرالیا، فیلیپین و نیوزلند، اندونزی و پاپوآ گینه نو قابل مشاهده خواهد بود.
پس از خورشید گرفتگی ۲۰ آوریل، یک خورشید گرفتگی حلقوی دیگر در ۱۴ اکتبر ۲۰۲۳(۲۲ مهر ۱۴۰۲) رخ خواهد داد. این خورشید گرفتگی در بخش هایی از آمریکای شمالی، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی قابل مشاهده خواهد بود و اثر "حلقه آتش" درایالت‌های غربی ایالات متحده آمریکا، آمریکای مرکزی، کلمبیا و برزیل دیده خواهد شد.
اسپیس